مقدمه
ماه ششم به نسبت ماه‌های دیگر دارای خبرها و اتفاقات خوب و بد بسیار است. این ماه همراه با صحبت کردن کودک، مهارت‌های نشستن، زمان چکاپ، جهش رشد، تغذیه نوزاد، مواد جامد و … موارد دیگر است. همچنین در مورد وضعیت مادر نیز موضوعاتی مورد بررسی قرار می‌گیرند. موارد گفته شده، قسمت کوچکی از اتفاقات ماه ششم هستند. بنابراین، ما در این مقاله به توضیح در مورد کودک شش ماهه و وضعیت مادر در این ماه پرداخته‌ایم.
مروری کلی بر ماه ششم
کودک پنج ماهه چند وقت پیش شما هم اکنون شش ماهه است، چه حسی دارید؟
کودکتان هم اکنون نیم ساله است. احتمالا این شش ماه بسیار زیاد به نظر می‌رسد، درست است؟ خوردن مواد جامد، نشستن و شروع به صحبت کردن از جمله مواردی است، که شما در شش ماهگی شاهد آن خواهید بود.
آیا بچه‌ی شما می‌خزد؟ نوزاد تازه به دنیا آمده در بیمارستان، هم اکنون به کودکی بزرگ تبدیل شده است. در حالی که فقط شش ماه در حال پرورش کودک بودید اما نکات و مسائل خوبی آموختید. در این مدت شما نقاط ضعف در رابطه خود، استرس مالی برای مرخصی زایمان و محدودیت‌های کمبود خواب را که کشف کرده‌اید.
همچنین شما در مقابل نقاط ضعف گفته شده، نقاط قوتی نیز پیدا کرده‌اید. شامل مهارت‌هایی مانند تعویض پوشک نوزاد بدون هیچ تعللی، نوشتن پیام با یک انگشت و هماهنگی بین غذا خوردنتان با کودکی که در آغوش شما است، می‌شود. علاوه بر موارد گفته شده، وجود کودک مانند یک عشق شکست‌ناپذیر در زندگیتان است.
وضعیت کودک شش ماهه
وضعیت راه رفتن و نشستن کودک شما در ماه ششم در چه مرحله‌ای است؟ آیا برای پر کردن چک لیست مربوط به رشد کودک آماده هستید؟ یا بسیاری از موارد مربوط به کودک را از یاد برده‌اید؟ تغذیه‌ی کودک در این ماه چگونه خواهد بود؟ آیا روش‌های غذا خوردن کودک تغییر کرده است؟
در ادامه به پاسخ سوالات گفته شده و بسیاری دیگر از سوالات مادران در مورد وضعیت کودک شش ماهه، پرداخته شده است.
نشستن
احتمالا در این ماه کودک شما قادر به نشستن روی صندلی یا نشستن به کمک دست‌هایش است. اگر چه عضلات پشت کودکان به زودی به اندازه کافی قوی می‌شوند، که بدون حمایت مستقیم بنشینند. با این حال هنوز هم ممکن است کودکان زمانی که نشسته‌اند، بیفتند. بنابراین، وقتی کودک در حال بازی یا تمرین نشستن است، بهتر است روی یک تشک بزرگ و نرم این کارها را انجام دهند تا در اثر افتادن آسیب نبینند. به یاد داشته باشید، علاوه بر موارد گفته شده، مهارت‌های غلت خوردن کودک ادامه خواهند یافت.
چک لیست
در این ماه نقاط عطف زیادی وجود دارد و بسیاری از آن‌ها مربوط به تلاش کودک برای گرفتن اشیای مختلف و درک آن‌ها است. آیا کودک شما وسایل و اشیایی که در دیدش هستند، را دوست دارد به سمت خود بکشد؟
احتمالا کودکتان اسباب‌بازی‌ها را در دست می‌گیرد و به پا و به آن‌ها لگد می‌زند. همچنین ممکن است تلاش کند که موها و یا عینکتان را در دست بگیرد و یا شاید هم با مشت‌های کوچکش به صورت شما ضربه‌های کوچک و کم جانی بزنند.
آیا شما اولین لبخند نوزاد خود را به یاد دارید چه موقع بوده است؟
سایر نکات این ماه مربوط به ارتباطات کودک است. لبخند زدن در پاسخ به توجهی که به کودک می‌کنید. واکنش نشان دادن به شنیدن اسم‌هایشان، چرخیدن و نگان کردن به سمت یک صدای جدید از جمله موارد این ماه هستند. همچنین کودکان هنگامی که شاد یا غمگین هستند، غرولند می‌کنند و از خود صدایی در می‌آورند.
گفت‌وگوهای نوزاد
کودک شما ممکن است به حالتی زمزمه وار صحبت کند، اما با کلمات فاصله زیادی دارد. شاید بهتر است بگوییم، که در طی حرف زدنش، حروف را به جای کلمات تکرار می‌کند. در حال حاضر درست است که از حرف زدن کودک خود چیزی متوجه نمی‌شوید، اما با این حال شاید کم و بیش و دست و پا شکسته متوجه خواسته کودک بشوید. احتمالا این اتفاق که نوزاد شما بعد شش ماه در حال تلاش برای حرف زدن و بیان خواسته‌های خود است، برای شما بسیار شگفت‌انگیز است.
بنابراین، کودک شما در طول روز با گریه، صدا و سخنان نامفهوم، لبخند و آه کشیدن، با شما صحبت و ارتباط برقرار می‌کند.
فارغ از مطالب گفته شده در مورد روابط کودک، آیا تا به حال به دلیل لبخندها و واکنش‌های کودکتان فکر کرده‌اید؟ شاید بتوانید با مطالعه مقاله‌ی زمان لبخند نوزاد پاسخ سوال خود را دریافت کنید.
خزیدن
در شش ماهگی، کودک ممکن است بخزد، یا شاید هم در آستانه‌ی انجام این حرکت باشد و به طور کامل نتواند خود را روی زمین بکشد. همچنین ممکن است نتواند مهارت‌های حرکتی مربوط به خود را مدیریت کند. به همین دلیل بهتر است به جای آن از روروک مخصوص بچه‌ها استفاده کنید. یا شاید هم نوزاد فقط غلت بخورد. البته این مسئله نیز وجود دارد، که برخی از کودکان از این مرحله رد می‌شوند و مستقیما راه رفتن را شروع می‌کنند.
پدر و مادرهای عزیز برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد راه رفتن نوزاد، می‌توانند مقاله‌ی راه افتادن کودک را مطالعه کنند.
بهترین موقعیت برای کمک به کودک برای اینکه حرکت کند، وقتی است، که کودک بر روی شکم دراز کشیده است. در چنین موقعیتی می‌توانید به او کمک کنید تا حرکت کند. همچنین می‌توانید با قرار دادن کودک در موقعیتی مانند وقتی که می‌خواهد چهار دست و پا حرکت کند، می‌توانید نوزاد خود را برای خزیدن روی زمین آماده کنید.
همچنین اگر اسباب‌بازی مورد علاقه‌ی نوزاد خود را در مقابلش و دور از دسترسش قرار دهید، او بیشتر سعی می‌کند تا به سمت جلو حرکت کند تا بتواند اسباب‌بازی را بگیرد. در چنین موقعیتی حرکت‌های عقب و جلو کودک، نشانه‌ی این است، که کودک آماده است تا حرکت کردن را شروع کند. به تدریج که جلو بروید، کودک شما وقتی در خزیدن مهارت پیدا کند، ممکن است از مکان‌هایی مانند پله‌ها بالا برود.
زمان چکاپ
این ماه شامل یک چکاپ و یک دوره واکسیناسیون برای کودک است. معمولا همان مواردی که در دو و چهار ماهگی تجویز می‌شوند، در شش ماهگی نیز برقرار هستند. به همین دلیل باید بدانید که کودک شما در چنین شرایطی چه واکنشی نشان می‌دهد. در ملاقاتی که برای چکاپ این ماه با پزشک کودک خود دارید، پزشک وزن، قد و دور سر کودک را اندازه‌گیری و بررسی می‌کند.
همچنین در مورد برنامه‌های غذایی و خواب کودکان نیز سوالاتی را می‌پرسند. علاوه بر موارد مربوط به جسم کودک، پزشک همچنین به نقاط عطف رشد و همچنین مسائل اجتماعی و عاطفی کودک نیز توجه می‌کند.
در زمان مقرر شده برای چکاپ در این ماه، فقط پزشک سوال نمی‌کند، بلکه شما نیز می‌توانید هر گونه سوالی در مورد وضعیت و برنامه‌های مربوط به کودک خود دارید، از پزشک بپرسید.
در زمان چکاپ شش ماهگی ممکن است سوالاتی که در مورد کودک خود دارید را فراموش کنید. به همین دلیل سعی کنید، از قبل سوالات خود را آماده و یادداشت کنید، تا بتوانید خیلی راحت و دقیق در جلسه چکاپ شش ماهگی سوالات خود را از پزشک بپرسید.
جهش رشد
آیا نوزاد شما بیش از حد معمول گرسنه می‌شود و تقاضای غذا می‌کند؟
ممکن است کودک قبل از زمانی که شما انتظار دارید، گرسنه شود. در هر نوبت غذایی احتمالا بدخلق می‌شود، درست است؟ راهی برای جهش رشدی در شش ماهگی ایجاد کنید و احتمالا این جهش همراه با دردسرهایی باشد.
همانطور که کودک شما به مواد جامد و افزایش کالری عادت می‌کند، رشد به سرعت دنبال می‌شود. چنین موقعیتی ممکن است به این معنا باشد، که کودک تمام شب خوابیده است و یا بیدار است و می‌خواهد غذای هر چه بیشتری بخورد. اگر شیردهی می‌کنید، تولید شیر برای تأمین خواسته‌های کودک شما افزایش می‌یابد و ممکن است نوزادانی که از شیشه شیر و شیر خشک تغذیه می‌کنند، هم اکنون از شیشه‌های بزرگ‌تری برای تغذیه استفاده کنند.
کودک هنگامی که مواد غذایی جامد را مصرف می‌کند، به نسبت شیر کمتری مصرف می‌کند. بنابراین، هم اکنون زمانی خوبی برای امتحان کردن غذاهای جدید است. در چنین شرایطی غذاهایی را برای امتحان کردن، فراهم کنید، که قبلا کودک آن‌ها را نمی‌خورده است. البته این کار را در موقعیتی انجام دهید، که کودک خیلی گرسنه نیست.
با این حال می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مواد غذایی جامد برای نوزاد، مقاله‌ی اولین غذای جامد نوزاد را مطالعه کنید.
از شیر گرفتن کودک
آیا قطع شیردهی به کودکان، فقط برای کودک ایجاد مشکل می‌کند؟ آیا مادران پس از قطع شیردهی، افسرده می‌شوند؟ شما در مورد افسردگی بعد از شیردهی اطلاعاتی دارید؟ در چه سنی و چگونه باید این کار را انجام دهید؟ قطع شیردهی به کودکان مشکلاتی به همراه دارد.
اگر تاکنون به طور قطع تمایل به شروع کردن مواد غذایی جامد برای نوزاد خود نداشته‌اید، باید بگوییم، که هم اکنون باید این کار را انجام دهید. البته این به این معنی است، که شما به طور سنتی قاشقی به اندازه یک قطره پوره را در دهان کودک خود بگذارید. همچنین ممکن است از آنچه خودتان می‌خورید، به کودک نیز در حد اینکه مزه و امتحان کند، بدهید. به طور کلی قرار نیست، که با شروع مواد غذایی جامد، شما به کودک خود غذاهای سنگین و در حد بسیار زیاد بدهید.
از شیر گرفتن و غذا دادن به کودک در پرهیز از پوره‌ها و دادن غذاهایی نرم با انگشت و ایمن به کودک است که بتواند با لثه‌های خود بجوید. با این ایده که کمی بافت نمی‌تواند صدمه بزند.
این رویکرد ادعا می‌کند، که باعث بهبود رفتارهای طولانی مدت غذا خوردن می‌شود. این در حالی است، که مطالعات مختلفی وجود دارد. بنابراین، با پزشک خود در مورد اینکه کودک شما چگونه می‌تواند بیشتری مواد مغذی از جمله‌ی آهن را بدست آورد، صحبت کنید.
انتخاب نباید دوتایی باشد، ارائه پوره و همچنین یک ظرف کامل بروکلی بخارپز یا یک قطعه مرغ نرم به اندازه سرخ شده، می‌تواند به کودک شما حق انتخاب بدهد. این کار باعث می‌شود کودک امتحان کند و از چیزهایی که می‌خواهد لذت ببرد. همچنین این اتفاق دستان شما را آزاد می‌کند تا از وعده غذایی خود لذت ببرید.
آب دادن به کودک در فنجان
با شروع دادن مواد غذایی جامد به نوزاد در شش ماهگی، اکنون زمان آن رسیده است که آب را در یک فنجان روباز به کودک خود بدهید. با این کار کودکتان به جای مکیدن در زمان صرف کردن غذا، جرعه جرعه خوردن را نیز یادمی‌گیرند.
فنجان‌های پستونکی برای اینکار مناسب هستند. توجه کنید که از این دسته از فنجان‌ها فقط برای آب استفاده کنید نه آبمیوه. زیرا این امر می‌تواند منجر به مصرف بی‌رویه نوشیدنی‌های شیرین در نوزادان و کودکان نوپا بدون توجه به عواقب آن،می‌شود.
در مورد مصرف شیر گاو در آینده نیز همینطور است. در این مرحله، شیری که کودک می‌خورد، همچنان باید شیر مادر یا شیر خشک باشد. کودکان هنوز بیشتر کالری خود از طریق شیر خوردن از مادر یا شیشه شیر بدست می‌آورند.
با این حال معرفی فنجان‌ها باعث می‌شود مهارت نوشیدن کودک شما فراتر از شیر خوردن با پستان‌های مادر و مکیدن شود.
جامدات و مدفوع
احتمالا تاکنون متوجه شده‌اید، که مواد جامدی که کودک به تازگی در حال مصرف کردن آن‌ها است، چه تاثیراتی بر حرکات روده (مدفوع) گذاشته است. درست است؟ تغییرات مدفوع نوزاد چگونه خواهد بود؟
در مورد این دسته از تغییرات ناشی از مصرف مواد جامد، هم نکات مثبت و هم نکات منفی وجود دارد. خبر خوب رشد ذائقه کودک شما این است، که مدفوع آن‌ها بوی بدتری دارد و کم آب است. بوی کاملا نامناسب پوشک بچه با شیر مادر، با شروع غذای جامد تشکیل بخش عمده‌ای از رژیم غذایی کودک، برای همیشه از بین رفته است.
علاوه بر موارد گفته شده،کودک ممکن است با تنظیم سیستم هضم غذا و غذاهای جدید عجیب و غریب، گاز معده نوزاد شدت یابد.
آموزش خواب
آیا به دنبال آموزش ریتم خواب به نوزاد خود هستید؟ آیا شما نسبت به تنظیم خواب کودک خود دچار وسواس شده‌اید؟
در شش ماهگی بسیاری از نوزادان از سه چرت به دو چرت کاهش یافته‌اند. برنامه‌ای است، که ممکن است تا اولین جشن تولدشان ادامه داشته باشد و از آن به بعد پایان یابد.
برنامه‌ی تا حدودی قابل اعتماد به این صورت است، که یک وقت بازی در صبح و به دنبال آن یک چرت در نیمه‌ی صبح است. در نوبت ناهار، که شامل بازی به مدت زمان بیشتر و یک چرت نیمروز است. به این معنی است، که شما هم اکنون حداقل دو فرصت برای یک گردش و زندگی اجتماعی را دارید. علاوه بر آزاد شدن وقت شما، این همچنین به این معنا است، که کودک شما در هنگام خواب، در اثر خستگی که دارد، راحت بخوابد.
وضعیت خواب شبانه کودکتان چگونه است؟
انتقال به چرت‌های کمتر ممکن است به این معنی باشد که شما و کودتان در شب خسته‌تر هستید. همچنین هنگامی که خودتان هفت یا هشت ساعت خوب را می‌خوابید، احتمالا آموزش خواب ممکن است به طور فزاینده‌ای جذاب شود.
به نظرتان چه روشی برای شما و کودک شما مفید خواهد بود؟
وضعیت مادر در ماه ششم
در ماه ششم چه چیزی در انتظار مادران است؟ وضعیت پریودی مادران چگونه خواهد بود؟ آیا همانند قبل دوران قائدگی را پیش رو دارند؟ علاوه بر پریودی، آیا مادران در مورد خواب نوزاد خود آموزش دیده‌اند؟
پاسخ این سوالات در ادامه داده شده است.
آموزش خواب
سوال بسیاری از مادران این است، که آیا در زمینه‌ی خواب بهتر است آموزش ببینند یا خیر؟
دانستن همه روش‌های مختلف آموزش خواب ممکن است در تصمیم‌گیری در مورد اینکه آن را امتحان کنید یا اینکه چه زمانی آن را شروع کنید، کمکی نمی‌کند. اما برخی از پزشکان می‌گویند که شش تا 12 ماه نقطه شیرین است، بنابراین ممکن است وقت آن باشد که به زودی آن را کشف کنید. مادران بدانید که اگر آموزش ببینند بد نیست.
احتمالا برخی از مادران دچار وسواس در برنامه خواب نوزاد خود شده‌اند. بهتر است مادران این وسواس خود را به روش‌های درستی مدیریت کنند.
پریود پس از زایمان
اگر از بعد از تولد نوزادتان، هنوز پریود نشده‌اید، نگران نباشید. چرا که اتفاق دوری نیست و به زودی پریود خواهید شد. همچنین ممکن است دوران قاعدگی مانند دوران قبل از زایمان نباشد. قاعدگی می‌تواند در هر زمان از 10 هفته پس از تولد نوزاد تا یک سال پس از قطع شیردهی از سرگرفته شود. زمان‌بندی آن ممکن است بسیار متفاوت باشد و ماه‌ها طول بکشد تا به حالت عادی خود که از قبل می‌دانید، برگردد.
آرسنیک (Arsenic) در غذای کودک
خبرهایی در مورد وجود آرسنیک و سرب در غذای کودک خوانده‌اید؟ آیا از خواندن این خبرها ترسیده‌اید؟
مطالعه‌ای اخیرا نشان داده است، آرسنیک، سرب و جیوه در غذای کودک و شیر خشک، با غلات برنج یکی از بدترین علت مشکلات است.
واقعاً خیلی زود است که بدانیم مشکل چقدر خطرناک است، بنابراین والدین نگران چه چیزی هستند؟
به جای نگران شدن، بهتر است رژیم غذایی کودک را در یک سطح متنوع قرار دهید، این بهترین کار است.
خطرات موجود در خانه
آیا ایمن سازی محیط خانه، اطراف نوزاد و اشیاء را برای مراقبت از نوزاد خود شروع کرده‌اید؟
پله‌ها یک خطر آشکار هستند و اگر در خانه‌ی خود پله‌ای دارید، حتما به نحوی که کارآمد است آن‌ها را ایمن کنید.
احتمالا تاکنون داروها و مواد پاک کننده منزل را از دسترس کودک خارج کرده‌اید، درست است؟ آیا موارد دیگری مثل کابل، سیم، پنجره و دکمه‌های کوچک را در نظر گرفته‌اید؟
در هر صورت بهتر است تا جایی که می‌توانید، خانه را برای نوزاد خود ایمن کنید. این کار از نگرانی‌های شما کم می‌کند و شما بهتر می‌توانید به سایر کارهای روزمره خود برسید.
علاوه بر موارد گفته شده و مواردی که خودتان رعایت می‌کنید، بهتر است در شرایطی که کودک خود را در تاب خواب نوزاد، قرار داده‌اید نیز نکات ایمنی را رعایت کنید. بهتر است از خطراتی احتمالی و امنیت تاب خواب نوزاد برای کودک خود، مطلع باشید.
سد محافظ کودک
کودک شما در این سن توانایی حرکت دارد. بنابراین باید بیشتر مراقبت او باشید. برخی مکان‌ها مثل راه پله و آشپزخانه در داخل خانه وجود دارند، که برای کودک خطرناک هستند و همین باعث ایجاد نگرانی در مادران می‌شود. به همین دلیل، احتمالا در قسمت‌هایی مثل راه پله‌ها که احتمال سقوط کودک وجود دارد، فنس‌هایی برای جلوگیری از سقوط کودک قرار داده‌اید.
نکته‌ی مهم دیگر این است، که این فنس‌ها و حصارهایی که کشیده می‌شود، ایمن باشد. چرا که در صورتی که ایمن نبودن، برای نوزاد شما خطرناک خواهد بود. بنابراین، سعی کنید بعد شناسایی مکان‌های خطرناک در خانه در کنار فنس کشیدن این قسمت‌ها از ایمن بودن آن‌ها نیز مطمئن شوید.
