مقدمه

هفته چهارم تولد نوزاد، مثل سایر هفته‌های دیگر اتفاقات مختص به خود را دارد. هم اکنون نوزاد شما چهار هفته دارد. در واقع نوزاد تقریبا یک ماهه است. آیا تصور می‌کنید، که نوزاد یک هفته ای سه هفته پیش شما، در این هفته تغییرات محسوسی کرده است؟ آیا این چند هفته جزء طولانی‌ترین یا کوتاه‌ترین ماه‌های زندگی شما بوده است؟ تصورتان از نوزاد چهار هفته ای چه چیزی است؟
در این هفته، هر دوی شما به نوعی درگیر وقوع رشد سریع و ناگهانی، آن هم در مدت زمان کوتاه هستید. در واقع شاهد اولین جهش رشد بزرگ نوزاد هستید. این در حالی است که نوزاد چهار هفته ای توجه‌اش به دست و پاهایش جلب می‌شود. همچنین مقداری کنترل گردن را خود را در اختیار دارد. او شروع به تمرکز بر روی بینایی و شنوایی می‌کند. در واقع سه مهارت جدید در این هفته وجود دارند. احتمالا شما این مهارت‌های جدید نوزاد را در تمام رسانه‌های اجتماعی خود به نمایش بگذارید و لذت ببرید.

نوزاد 4 هفته ای
نوزاد 4 هفته ای

وضعیت نوزاد 4 هفته ای

این هفته با تغییراتی در حواس، حرکات و همچنین ریتم خواب نوزاد همراه است. همچنین در مورد آکنه نوزاد و اینکه برای بهبود آن باید چه کارهایی انجام شود، صحبت شده است. آیا تصور می‌کنید، که نوزاد یک هفته ای شما تا به این هفته تغییرات محسوسی کرده است؟ آیا گذشتن سه هفته از تولد نوزاد، تغییرات بسیاری را برای نوزاد به همراه خواهد داشت؟
با ما همراه باشید، تا در مورد وضعیت و تغییرات نوزادتان در این هفته اطلاعاتی کسب کنید.

تکان دادن و حواس

نوزاد در این هفته، اعضای بدن خود را کشف می‌کند و همچنین ممکن است به میزان کمی، کشش‌های بدن خود را افزایش دهد.
هنوز برای کودک خیلی زود است، که به طور ناخودآگاه دست مشت شده خود را به سمت دهان خود ببرد و آن را کنترل کند. اما این اتفاق می‌افتد، که خیلی تصادفی این حرکت فقط زمان‌هایی که نورون‌های (عصب‌ها) دستش به سمت دهانش حرکت می‌کنند، انجام می‌دهد و تا یک یا دو ماه دیگر این ادامه پیدا می‌کند.

حواس

حواس نوزاد در چهار هفتگی به قدری حساس می‌شود، که بتواند با چند روش و ترفند جدید واکنش نشان دهد. حرکاتی مثل چرخاندن سر و کمی بلند کردن سر در زمانی که کودک روی شکم دراز کشیده است، از جمله‌ی این موارد است. همچنین شامل اولین صداهایی می‌شود، که کودک از خود در می‌آورد. با اولین اتفاقات قابل توجه در رشد، شخصیت کودک شما زنده (comes alive) می‌شود. با وضوح دید نوزاد، اگر یک شی را در فاصله‌ی تقریبا 30.48 سانتی‌متری صورت او قرار دهید، می‌تواند آن شی را دنبال کند.

نوزاد - پسر بچه
نوزاد – پسر بچه

اما اگر نوزاد شما بعضی اوقات هنوز هم چشمی لوچ (cross-eyed) دارد، نگران نباشید. چرا که تمرکز کردن برای نوزاد کار سختی است. شنوایی نوزاد کاملا رشد کرده است. نوزاد با کنترل عضلاتی که به تازگی رشد یافته است، احتمالا بتواند چشمک بزند، وحشت‌زده شود یا سر خود را به سمت صدایی غیر منتظره بچرخاند.

آکنه کودک

در هفته چهارم همه چیز جالب و جذاب نیست. این هفته احتمالا اوج آکنه در نوزاد است. شاید از تعداد جوش‌هایی که روی پوست نوزادتان ظاهر شده‌اند، تعجب کنید. اگر گونه‌های نوزاد چهار هفته ای شما پر از برجستگی‌های قرمز یا جوش‌های سفید شده است، نگران نباشید. چرا که این جوش‌ها طبیعی است.
اگرچه علت این جوش‌ها مشخص نیست، اما کاملا به موقع و در وقت استاندارد ظاهر شده‌اند. چرا که این جوش‌ها در دو تا چهار هفته پس از تولد نوزاد ظاهر می‌شوند. این جوش‌ها برای بسیاری از نوزادان به همان سرعتی که ظاهر می‌شوند، پاک می‌شوند. این اتفاق اولین فرصت برای شگفت‌زده شدن، از سرعت بهبودی نوزاد در یک مسئله یا از یک وضعیت است.

مادران می‌توانند با آب و صابون ملایم پوست کودک خود را تمیز نگه‌دارند. مادران توجه کنند، که بدون نسخه پزشک از لوسیون‌ها و کرم‌های آکنه برای نوزاد خود استفاده نکنند. چرا که نوزادان نسبت به این کرم‌ها بیش از حد حساس هستند. همچنین توجه کنید، که جوش‌های چرک‌دار را فشار ندهید. اگر نگران شیوع این جوش‌ها (وضعیت breakouts) در نوزاد هستید، با پزشک یا ماما صحبت کنید. اما اغلب گزینه‌ی مطلوب برای شما این است، که آن‌ها را نادیده بگیرید. چرا که آکنه و جوش‌ها به زودی بهبود پیدا می‌کنند.

آکنه - نوزاد
آکنه – نوزاد

یافتن ریتم خواب

آیا وضعیت خواب نوزاد شما خوب پیش می‌رود؟ آیا در بین ساعت‌های خوابی که نوزاد دارد، باید به او غذا بدهید؟ آیا همه چیز غیر قابل پیش بینی است؟ یا وضعیت به این صورت است، که یک روز خوب پیش می‌رود یا یک روز دیگر نامطلوب و خسته کننده ختم می‌شود؟ آیا وضعیت نوزاد سه هفته ای شما، در هفته پیش رو تغییری کرده است؟

با پشت سر گذاشتن ماه اول، نوزادان معمولا ریتم خواب خود را پیدا می‌کنند. اما این برای همه‌ی کودکان برقرار نیست و خیلی زود است، که همه‌ی کودکان این ریتم را پیدا کنند. برخی از نوزادان در چرخه‌ی تغذیه‌ی خوشه‌ای گیر کرده‌اند و هنوز هم تمایل دارند، هر دو یا یک ساعت یک بار شیر بخورند. این در حالی است که برخی دیگر از کودکان ممکن است هر چهار ساعت در روز و 5 یا 6 ساعت در شب شیر بخورند.
مادران نباید کودک خود را با سایر کودکان مقایسه کنند. در واقع تا زمانی که کودک شما در حال رشد است و مشکلی ندارد و شما نیز در کنار آن کمی استراحت کرده‌اید، سخت نگیرید. در چنین وضعیتی می‌توان رشد کودک را با پیشرفت‌های کوچکی که دارد، اندازه‌گیری کرد.

بی‌خوابی نوزاد

اگر هنوز برای خوابیدن نوزاد، دائم از او پرستاری و مراقبت می‌کنید، یا نمی‌توانید نوزاد را از ترس بهم خوردن چرتش پایین بگذارید، باید بگویم که شما تنها نیستید. چرا که بسیاری از مادران این شرایط را تجربه کرده‌اند یا در حال گذراندن آن هستند. همچنین نیازی نیست، در مورد اینکه چگونه به کودک خود یاد دهید که به تنهایی بخوابد، احساس نگرانی یا ناامیدی بکنید. چرا که زمان‌های بهتری برای امتحان اولین قدم‌ها در مورد این مسئله‌ی مربوط به خواب وجود دارد.
اولین چرت صبحگاهی کودک شما بهترین زمان برای تلاش در جهت پایین گذاشتن کودک است. در واقع نوزاد در حالتی است، که خواب‌آلود اما بیدار است، این باعث می‌شود، خود نوزاد بدون کمک شما بخوابد.
در اواخر روز که شما و کودکتان احساس خستگی می‌کنید یا از نظر ذهنی و فیزیولوژیکی بیش از حد تحریک شده‌اید، تلاش برای ایجاد خواب مستقل ممکن است برای هر دوی شما سخت‌تر باشد.

نوزاد - خواب نوزاد - آرامش
نوزاد – خواب نوزاد – آرامش

همین امر باعث می‌شود، که کودک در حالی که از پستان یا شیشه شیر، شیر می‌خورد، به خواب برود. سن نوزاد چهار هفته ای بسیار کمتر از آن است، که بخواهید در مورد عادت‌های خوب خوابش، نگران باشید. اما در این مراحل اولیه می‌توان عادت‌های خوب مربوط به خواب را تشویق کرد. سعی کنید کودک خود را هنگامی که خسته است و خواب نیست، البته نه در هنگام غذا دادن، روی زمین بگذارید. با این کار به نوزاد خود می‌فهمانید، که می‌تواند به تنهایی بدون کمک مادر نیز بخوابد.

وضعیت مادر در هفته چهارم

مادران در هفته‌های مختلف پس از تولد نوزاد، دغدغه‌های مختلفی دارند. در این هفته شاهد دغدغه‌هایی مثل نظرات دیگران، راهکار مقابله با آن‌ها، غذاهایی برای تقویت شیر مادر هستیم. همچنین برخی از مادران احتمالا در این هفته نسبت به برخی از کارها مثل انجام تمرینات ورزشی پس از زایمان عجول باشند. برخی دیگر از مادران نیز احتمالا نگران کوتاهی خود در مورد رسیدگی به نوزاد خود هستند. این موارد بخشی از مسائل این هفته است، در ادامه در مورد وضعیت مادر در این هفته بیشتر توضیح داده شده است.

نظرات دیگران

توانایی جدید نوزاد در این هفته مربوط به صداهای زمزمه‌واری است، که از کودک شنیده می‌شود. البته به طور منطقی در عرض چند هفته شاهد لبخند زدن کودک خواهید بود. احتمالا لبخندهای نوزاد، بسیاری از مادران را به وجد می‌آورد. مادران عزیز برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اولین لبخند، دلایل لبخند زدن و زمان آن می‌توانند مقالات اولین لبخند های نوزاد و زمان لبخند نوزاد را مطالعه کنند.
صداهایی که نوزاد ایجاد می‌کند، بهترین نقاط عطف برای مادر است. چراکه پاسخی به آنچه که ممکن است گاهی فقط یک مکالمه یک طرفه باشد، اضافه می‌کند. در این مرحله شما برای یک مکالمه بهتر آماده هستید، درست است؟

نوزاد - مادر - خنده‌های نوزاد - محبت
نوزاد – مادر – خنده‌های نوزاد – محبت

در کنار این هیجان‌زدگی و ذوق شما برای کارهای نوزادتان، برخی از افراد هستند، که در مورد نوزادتان نظر می‌دهند. در واقع این دسته از افراد برخی راهکار با این هدف که شرایط بهتری برای نوزاد فراهم شود، بیان می‌کنند.

احتمالا شما نمی‌خواهید توصیه‌های ناخواسته‌ای که در هنگام تولد نوزاد شما از سمت دیگران بیان می‌شود، را دنبال کنید. سوالات بی‌مقدمه و توصیه‌های ناخواسته خانواده و سایر افراد غریبه، یکی از سخت‌ترین موارد در رابطه با مادری (new motherhood) است. در واقع به نوعی حضور یک نوزاد جدید نظرات بسیاری را در مورد اینکه بهترین حالت برای کودک چیست، ایجاد می‌کند.
آیا از این همه احساس ذوق‌زدگی و اشتیاق مردم تعجب نمی‌کنید؟

راهکار مناسب

اگر می‌توانید به جای بحث کردن با این افراد در مورد نظراتشان، وقت خود را صرف کارهای مهم‌تری بکنید. در مقابل این دسته از افراد که دائم در مورد راهکارهایی برای نوزادتان نظر می‌دهند، سعی کنید، لبخند بزنید. همچنین هر زمانی که شرایط فراهم است، این مسائل را نادیده بگیرید. علاوه بر این، در وقت مناسب و به جا از فرد مقابل در مورد راهکارش اینطور بپرسید که، “چگونه این نتیجه برای شما حاصل شد؟” تا از این طریق توجه آن فرد را که انگاری همه چیز را بلد است از نوزاد خود منحرف کنید.

غذاهایی برای تقویت شیر مادر

احتمالا شما در این دوران به دنبال توصیه‌های بسیار خوب برای بهتر شدن وضعیت خود و نوزادتان هستید. به خصوص برای چیزهایی که پرسیدن آن‌ها کمی سخت است، مانند اینکه برای افزایش تولید شیر مادر چه چیزی بهتر است بخورید؟
خوردن جو، جو دو سر و رازیانه و شنبلیله به تقویت شیر مادر کمک می‌کند. این در حالی است که الکل و نعناع باعث آسیب رساندن می‌شوند. همچنین مادران توجه کنند، که هیدراته ماندن بدن (staying hydrated) همیشه مهم است. در واقع هیدراته ماندن بدن، به معنای تامین آب کافی برای سلول‌های بدن است.

مادر - شیر مادر - نوزاد - تغذیه نوزاد
مادر – شیر مادر – نوزاد – تغذیه نوزاد

اتفاقاتی در آینده

برخی از کارها را به مرور زمان و در هفته‌های بعدی باید انجام داد. از جمله مواردی که می‌توان به آن اشاره کرد، ورزش کگل (Kegel) و است. این ورزش شامل تمریناتی است، که برای تقویت عضلات کف لگن انجام می‌شود. این دسته از تمرینات برای درمان بی‌اختیاری ادرار و بهبود عملکرد جنسی استفاده می‌شوند. در مورد این مسئله، در هفته ششم صحبت خواهیم کرد. همچنین این تمرینات احتمالا برای بعد از اولین معاینه پس از زایمان که به پزشک مراجعه می‌کنید و یا زمانی که در مورد از سرگیری روابط جنسی خود فکر می‌کنید، است.
آیا قصد دارید به طور جدی روابط جنسی خود را شروع کنید؟ به نظر شما شروع روابط جنسی در این زمان، خیلی زود نیست؟ مادران بی‌تجربه در این زمینه، بهتر است صبر کنند و در مورد این مسئله عجله نکنند.

عدم سخت‌گیری مادران

آیا شما در هفته‌ی چهارم خود را ملزم کرده‌اید، که همه‌ی مواردی که برای نوزاد خود لیست کرده‌اید، انجام دهید؟ یا به احتمال زیاد در مورد تمام کارهایی که فکر می‌کردید، انجام می‌دهید، کوتاهی کرده‌اید؟ مادران بهتر است اینقدر به خود، در مورد کارهای مربوط به بچه سخت نگیرند. شما احتمالا بعد از گذراندن این مدت باید فهمیده باشید، که کارهایی که قبل از تولد نوزاد در ذهن داشتید، اکنون دیگر بعد از گذشتن چهار هفته خنده‌دار است. آیا موارد آموزشی را از کتابی که در مورد کودک است، در رابطه با نوزاد خود جاگذاشته‌اید؟
احتمالا از خود بپرسید، که برای برنامه‌های دیگرتان مثل، یوگای روزانه و سالاد چه اتفاقی افتاده است؟ به نظر خودتان برنامه‌هایی که برای خود داشتید را عملی کرده‌اید؟ علاوه بر این موارد بسیاری از سوالات دیگر نیز وجود دارد، که ممکن است ذهن شما را درگیر کنند.

وزرش - مادر - بعد از زایمان
وزرش – مادر – بعد از زایمان

ابراز علاقه نوزاد 4 هفته ای

گذشته از صداهایی که نوزاد از خود در می‌آورد، آیا روش‌های دیگری را کشف کرده‌اید، که نوزاد در آن‌ها به نوعی به شما ابراز محبت کند؟ یا در بین سایر کارهایی که نوزاد تا الان می‌تواند انجام دهد، مثل دست و پا زدن، نگاه کردن و تمرکز کردن، کدام یک بیانگر ابراز محبت او به شما بوده است؟
چیزهای کوچک در بین همه‌ی چیزهای دیگر، بهترین پاداش برای مادرانی است، که دائم در تلاش برای فراهم کردن شرایط بهتر برای نوزادشان هستند. خبر خوب برای مادران این است، که احتمالا تا چند هفته‌ی دیگر اولین لبخند نوزادشان را ببینند.