مقدمه
در ماه یازدهم پس از تولد نوزاد، کوچولوی شما در آستانه‌ی یک سالگی است. بر خلاف تصورتان که فکر می‌کنید، چالش‌ها با افزایش سن کمتر می‌شود، باید بگوییم که اینطور نیست. هر ماه چالش‌ها و نکات مثبت مختص به خود را دارد. در این مقاله ما به توضیح در مورد وضعیت خواب و تغذیه، راه رفتن، عادت‌های روزمره، شخصیت کودک و موارد دیگر، در مورد کودک یازده ماهه پرداخته‌ایم.
همچنین علاوه بر بررسی وضعیت نوزاد، وضعیت مادر، مرخصی زایمانش و علت برگشت به سر کارش نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
مروری کوتاه بر ماه یازدهم
نوزاد یک هفته ای شما هم اکنون در آستانه‌ی یک سالگی است، چه حسی دارید؟ آیا ده ماه تمام شده، برای شما سخت گذشت؟
احتمالا وقتی با آرامش به سمت یک سالگی کودک خود حرکت می‌کنید، وقتی یک ساله شود، متوجه روز تولد یک سالگی کودک نخواهید شد.
آماده باشید، که کودک شما هفته‌ای 56.69 گرم تا 113.39 گرم، وزن اضافه می‌کند و هر ماه تقریبا 1.27 سانتی‌متر بلند‌تر می‌شود. با این حال اگر کودکان یازده ماهه دوستانتان از نظر قد و وزن از کودک شما پیشی می‌گیرند، یا به اندازه‌ی کودک شما رشد نکرده‌اند، نگران نباشید. برای بچهها کاملا طبیعی است، که در زمان‌های مختلف جهش داشته باشند. با این حال اگر در مورد کودک یازده ماهه خود نگران هستید، صحبت با مسئول خدمات بهداشتی می‌تواند شما را از نگرانی در بیاورد.
وضعیت کودک یازده ماهه
کودک کوچک ناتوان خود را به یاد بیاورید. هم اکنون آن‌ها ممکن است کارهایی را بدون کمک شما انجام دهند. وابستگی که کودک قبلا داشته است، ممکن است دیگر اتفاق نیفتد، با این حال نگران نباشید. این بدان معنا نیست، که آن‌ها به حمایت و مراقبت شما احتیاج ندارند. فقط آن‌ها در حال آماده سازی و انعطاف‌پذیری عضلات خود هستند.
بگذارید کمی در دنیای اطراف خود بررسی و به اصطلاح جست‌وجو کنند. تا وقتی شما مراقب کودکان هستید، آن‌ها با خیال راحت می‌توانند بازی کنند. همچنین می‌توانند با خیال راحت در دنیای اطراف خود به جست‌وجو و ارزیابی موارد مختلف بپردازند. از جمله‌ی این مراقبت‌های شما، می‌توان به زمانی که شما یک سطح نرم برای کودک خود ایجاد می‌کنید، اشاره کرد. شما این کار را انجام می‌دهید، به این منظور که وقتی کودک شما در حین بازی با باسن خود بر روی زمین افتاد، آسیب نبیند.
توانایی کودکان برای دیدن و شنیدن واقعاً رشد کرده است. بنابراین، تعجب نکنید، اگر آن‌ها نمی‌توانند دستان خود را از هر چیزی که توجه آن‌ها را جلب می‌کند، دور نگه‌دارند. در واقع از کودک خود انتظار نداشته باشید، که دست به چیزی نزند. هر چیزی که در مقابل نگاه کودکتان باشد، دوست دارند لمس کنند و در دست بگیرند.
راه رفتن
سوال بسیاری از پدر و مادرها این است، که کی شروع به راه رفتن می‌کنند؟ احتمالا از راه افتادن کودک خود هیجان‌زده شوید، درست است؟ آیا کودک یازده ماهه شما در این ماه توانایی راه رفتن دارد؟
کودک شما تمام تلاش خود را خواهد کرد تا بتواند سر پا بایستد. در هر صورت این نقطه عطف در مهارت‌های حرکتی ناخالص است. این مهارت‌ها شامل، چمباته زدن، غلت زدن و وول خوردن است. همچنین کودکان از وسایل دیگر به عنوان تکیه‌گاه استفاده می‌کنند، تا بتوانند راه بروند.
مهارت کودکان هر روز بهتر می‌شود و آن‌ها آماده انجام اولین قدم‌ها هستند. البته اگر هنوز اولین قدم خود را برنداشته‌اند. برخی از نوزادان راه رفتن را زود شروع می‌کنند، این در حالی است، که سایر کودکان تا 16 ماهگی یا بعد از آن جهش نخواهند کرد.
کارهای روزمره
احتمالا تا حالا فهمیده‌اید که کارهای زیادی وجود دارد، که می‌توانید با کودک کوچولوی خود در طی روز انجام دهید. کودکان علاقه‌مند هستند، که وقت زیادی را با بازی با اسباب‌بازی‌ها، جست‌وجو در محیط اطراف خود بگذرانند. همچنین کودکان به تقلید کردن از شما، راه رفتن و بازی و دیدن بچه‌های دیگر علاقه‌مند هستند. علاوه بر این‌ها احتمالا با وسایل آشپزخانه مثل قابلمه، قوری و سایر وسایل خانه … نیز بازی کنند.
وقتی یک روال عادی و روتین را پیدا کردید، که هم برای شما و هم برای کودک شما مفید است، به آن توجه کنید. سعی کنید، که به آن برنامه پایبند باشید. قابل ذکر است، که به دنبال برنده شدن در کارهای روزمره خود نباشید. در واقع دائم به دنبال اینکه همه چیز دقیقا سر جایش باشد و دقیقا طبق برنامه باشد، نباشید. سعی کنید برنامه‌هایتان مقداری انعطاف داشته باشند.
موارد استثنائی را در نظر بگیرید و انعطاف‌پذیر باشید تا بتوانید هنگام ایجاد یک وضعیت (یا مود) روحی، بتوانید به پیاده روی بروید یا یک قهوه میل کنید.
صحبت کردن
اگر قبلا کلمات یا صحبت‌هایی از کودک خود نشنیده‌اید، به زودی اولین کلمات را می‌شنوید. احتمالا حدس بزنید رایج‌ترین کلماتی که کودکان به زبان می‌آورند چه کلماتی هستند. کودکان کلماتی مانند، “ماما”، “دادا” یا “دَدَ” را به زبان می‌آورند.
برخی از بچهها روی کلمات اجتماعی یعنی کلماتی مانند تشکر کردن ویا خداحافظی کردن تمرکز می‌کنند. برخی دیگر از کودکان در مورد نامگذاری یا برچسب زنی برخی از اشیاء مثل عروسک یا توپ توجه می‌کنند. برخی دیگر نیز سعی می‌کنند نام خواهر یا برادر، حیوانات خانگی یا اسباب بازی‌های مورد علاقه خود را بگویند.
بچهها از کلمات جزئی استفاده می‌کنند. با اینکه این اتفاق نیز مهم است، اما باید بگوییم، که بقیه کلمات به موقع در ادامه‌ی کامل کردن کلمات ناقص کودک می‌آیند. به طور مثال ممکن است برخی از کودکان به جای گفتن کلمه‌ی کامل آب، فقط بگویند “آ” و موارد دیگری که احتمالا در کودک خود دیده‌اید. در ادامه این کلمات ناقص کامل می‌شوند.
غذا خوردن
خیلی وقت است که اولین غذاهای جامد نوزاد خود را شروع کردهاید. البته در کنار این تغذیه‌ی مواد غذایی جامد، کودک همچنان از شیر مادر نیز تغذیه می‌کند.
در این سن شاهد غذا خوردن‌های بسیار کودک خود هستید. کودکان همچنان سه یا پنج بار در روز شیر مادر یا شیر خشک مصرف می‌کنند. (در واقع بیشتر از حد کافی در روز).
ممکن است شما قبلا شیر گاو همگن (homogenized cow’s milk) را معرفی کرده باشید. در مورد مصرف این نوع شیر توصیه رسمی بین نه تا 12 ماه است. با این حال ارائه‌دهندگان خدمات درمانی کودک شما در مورد آن با شما صحبت خواهد کرد.
به محض اینکه آن‌ها تحمل مواد غذایی با بافت بیشتری را داشته باشند، باید بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ را امتحان کنند. کودکان همچنین از نان و غلات (رشته فرنگی پخته شده ریز، برنج و نان‌های نرم) و پروتئین (لوبیا، تخم مرغ و مرغ) استفاده می‌کنند.
نیازی نیست به بازی هواپیما در هنگام غذا دادن به کودک یا استفاده از لیوان مخصوص کودک فکر کنید، چرا که این روز‌ها تغذیه آن‌ها خوب است و نیازی به تلاش برای غذا خوردن آن‌ها نیست.
خواب
اگر کودک شما هر روز حدود 12 تا 16 ساعت چشمانش بسته است (خواب شبانه و یا چرت زدن)، باید بگوییم که شما بسیار خوش شانس هستید. نوزادان در این سن معمولا دو بار چرت می‌زنند. به این صورت که یک چرت در صبح و یک چرت در شب دارند. هر چند برخی از نوزادان آماده‌اند تا برخی از خواب‌های خود را کاهش دهند و یک بار در روز چرت اضافی داشته باشند.
اگر هنوز روی آموزش خواب کار می‌کنید، تسلیم نشوید. اما سعی کنید دچار وسواس در برنامه خواب نوزاد خود نشوید. این وسواس باعث ایجاد چالش و مشکل برای شما می‌شود.
شخصیت‌های کوچک
حتما متوجه درخشش شخصیت کودک یازده ماهه خود شده‌اید. کودکان در حال تلاش برای کشف موارد موردعلاقه خود و سایر چیزها هستند. در چنین موقعیتی نوزادان یاد می‌گیرند که خودشان و شما را ارزیابی کنند (آزمایش کنند). کودکان همچنین مزاج خود را تست می‌کنند، که در واقع به تکامل خود ادامه می‌دهند. (بپرسم؟)
وضعیت مادر در ماه یازدهم
از وقتی کودکتان متولد شده است، وقتی را به طور خاص به خودتان و خواسته‌های خود اختصاص داده‌اید؟ آیا مرخصی زایمانتان باب میلتان بوده است؟ آیا آمادگی لازم برای برگشتن به سر کار خود را دارید؟ علت برگشت به سر کارتان چیست؟ راستی شما در مورد تولد نوزاد دیگری فکر کردهاید؟ جوانب مثبت و منفی آن را می‌دانید؟
در ادامه قرار است، پاسخ این دسته از سوالات که ذهن بسیاری از مادران را درگیر کرده است، داده شود.
تمرکز بر روی خود
تا به کنون به این مسئله توجه کردهاید، که چگونه هر ثانیه بیداری را صرف اطمینان از شاد بودن، سلامت و ایمن بودن کودک خود کردهاید؟ آیا در میان این همه تلاش شما برای مراقبت از نوزاد خود، به فکر خود نیز بوده‌اید؟ یا آیا فکر کردهاید، که چه وقتی و چه زمانی باید، به خود و زندگیتان توجه کنید؟
اکنون که کودک شما در آستانه‌ی یک سالگی است و در واقع یک سال در حال به پایان رسیدن است، زمان مناسبی است تا دوباره بر روی خود و همسر خود تمرکز کنید. توجه کنید، که مراقبت از خودتان فقط یک شعار یا یک حرف نیست. چرا که شما والدین بسیار بهتری خواهید بود، اگر با شریک خود وقت بگذرانید و کارهایی به جز کارهای مربوط به والدین بودن، که شما را خوشحال می‌کند، انجام دهید.
کارهای مختلفی می‌توانید انجام دهید. مانند اینکه یک مراقبه ده دقیقه‌ای را امتحان کنید. برای قدم زدن با یک دوست بروید یا یک چرت کوتاه که به شدت به آن نیاز دارید، را انجام دهید. توجه کنید، که عدم مراقبت از خودتان، باعث می‌شود که پدر و مادر بودن برای شما و شریک زندگیتان سخت شود.
مرخصی زایمان
آیا در انتهای روزهای مرخصی زایمان خود هستید؟ راستی شما چه مدت مرخصی زایمان گرفته‌اید؟ اگر یک مرخصی زایمان 12 ماهه از کار خود دریافت کرده باشید، زمان شما تقریبا تمام شده است. البته ممکن است شما 18 ماه مرخصی زایمان را انتخاب کرده باشید. در چنین حالتی هنوز وقت دارید، که بفهمید بازگشت به کار چگونه روی شما تاثیر می‌گذارد.
از اینکه قرار است کودک خود را ترک کنید و به سر کار بروید، چه حسی دارید؟ آیا تا به حال کودک یازده ماهه خود را تنها گذاشته‌اید؟
اگر در یک شهر بزرگ هستید و از قبل کودک خود را در مهد کودک ثبت نام نکرده‌اید، حتما در اسرع وقت این کار بکنید. چرا که ممکن است مهد کودک‌ها خیلی زود پر شوند. بنابراین حواستان به مهدکودک کودکتان باشد.
اگر در حال آماده سازی هستید، که کل اتاق کودک خود را در مهد کودک تعبیه کنید، در حالی که شما قبلا به طور روزانه سخت کار می‌کردید، ممکن است بخواهید چند آزمایش آزمایشی انجام دهید، تا برای اولین ترک نوزاد خود آماده شوید. ممکن است دریابید که با اضطراب جدایی و اشک مواجه هستید و نه فقط جدایی از نوزادتان.
جوانب مثبت و منفی بازگشت به کار
در اینجا پاسخ مثبت یا منفی وجود ندارد، در واقع بازگشت به تایم 8 صبح تا 2 بعدازظهر تصمیمی است، که می‌خواهید آن را بسنجید. برای بسیاری از والدین برگشتن به سر کار بعد از مرخصی زایمان، این امر به امور مالی برمی‌گردد. مراقبت از کودک بسته به محل زندگیتان می‌تواند هزینه سنگینی داشته باشد. همچنین بسته به حقوق و دستمزدی که دریافت می‌کنید، ممکن است برای پرداخته هزینه‌ی مهد کودک، کودکتان به دنبال کسب درآمد باشید.
البته علاوه بر مهد کودک، هزینه‌های دیگری نیز مثل پوشک، تغذیه کودک، شیر خشک و … وجود دارند. شاید این هزینه‌های روزانه برای برخی از والدین سخت باشد.
شاید شما بخواهید در مورد دورکاری یا به اشتراک گذاشتن شغل با مدیر خود صحبت کنید. ممکن است برگشت به محل کار برای شما مناسب نباشد و ماندن در خانه در کنار کودکتان بهتر باشد. به هر حال شما قبل از اینکه زایمان مرخصیتان به پایان برسد، در مورد جوانب مختلف آن فکر خواهید کرد و بعد تصمیم خواهید گرفت.
علت سرکار رفتن
در قسمت قبلی ما فقط در این مورد صحبت کردیم، که مادران به دلایل مالی و هزینه‌های عضو جدید خانواده‌شان مجبورند که به سر کار بروند. اما باید بگوییم، که همیشه اینطور نیست، که یک مادر لزوما به خاطر مسئله مالی به سر کار برود.
بسیاری از مادران تصمیم می‌گیرند به سر کار خود برگردند، زیرا آن‌ها عاشق حرفه‌ی خود هستند و بازگشت به سبک زندگی که قبل از کودک داشتند، برای آن‌ها بسیار خوب است. این دسته از مادران که به کار خود علاقه‌مند هستند. این دسته از مادران می‌خواهند که در زمینه‌ی کار خود فعالیت کنند و به چالش کشیده شوند. آن‌ها دوست دارند کاری را انجام دهند، که در آن عالی هستند. این دسته از مادران شاغل دوست ندارند، احساس کنند که فقط مادر یک کودک هستند، آن‌ها دوست دارند در جای دیگری نیز مسئولیتی داشته باشند.
در هر صورت به هر دلیلی چه مالی، چه علاقه و چه هر چیز دیگری، هر تصمیمی که گرفتید، اجازه ندهید که احساس گناه در شما ایجاد شود. خود را دائم به خاطر تصمیمی که گرفته‌اید، اذیت نکنید.
اگر تصمیم گرفته‌اید، در خانه بمانید، به نظر باید تصمیم جالبی باشد. یا اگر در یک شرکت مسئول قسمتی هستید و احساس نمی‌کنید که باید تلاش و کار در حرفه‌ی خود را ترک کنید، پس پیگیر کار خود باشید و این برای خودتان و خانواده‌ی شما مناسب است.
بنابراین، بدون هیچ احساس گناهی به سمت تصمیمی که گرفته‌اید، حرکت کنید و نگران نباشید.
تولد کودکی دیگر
آیا شما برای تولد کودک دیگر آماده هستید؟
ما خیلی خوب می‌دانیم، که بچه شما حتی هنوز یک ساله هم نشده است و هنوز یک هفته از یک سالگی او باقی‌مانده است. اما ممکن است احساس کنید که ساعت بیولوژیکی شما در حال تیک زدن است. به این معنی که سن شما در حال بالا رفتن است و خب احتمالا می‌دانید که بارداری در سن بالا احتمالا خطراتی مثل سقط جنین را به همراه دارد.
احتمالا در اطراف شما مادرانی هستند، که تجربه سقط جنین در سن بالا را داشته باشند.
اگر در فکر داشتن فرزند دیگر هستید، سلامت جسمی و عاطفی خود را در نظر بگیرید. بررسی کنید که آیا از افسردگی پس از زایمان فرزند قبلی خود خوب شده‌اید؟ سعی کنید در مورد انواع اختلالات روانی پس از زایمان اطلاعات کسب کنید و در مورد خود بررسی کنید که مشکلی نداشته باشید.
همچنین ببینید، که آیا از لحاظ روحی آمادگی پذیرش کودک دیگری را دارید. علاوه بر این موارد دیگری نیز مثل وضعیت مالی و سلامت رابطه‌ی خود با همسرتان را نیز در نظر بگیرد. ممکن است شما از قبل به خاطر کودک اولتان در مورد این مسائل آسیب دیده باشد. به طور مثال، ممکن است هزینه‌های کودک اولتان همچنان سرسام آور باشد و شما هنوز درگیر مسائل مربوط به او باشید.
نکات مثبت
موانع و موافقاتی برای داشتن بچه‌هایی با اختلاف سنی کم وجود دارد. از جمله نکات مثبتی که وجود دارد این است، که فرزندان شما با اختلاف سنی کم، بسیاری از چیزها را به طور یکسان تجربه خواهند کرد. به طور مثال هر دوی آن‌ها همان فیلم، فوق برنامه و ارودی مدرسه را خواهند رفت. علاوه بر این خیلی زودتر از پوشک، کالسکه و صندلی ماشین راحت می‌شوید.
نکات منفی
اما نکات منفی چه چیزهایی خواهند بود؟ در مورد این مشکلات آن نیز فکر کردهاید؟
از جمله نکات منفی داشتن کودکانی با اختلاف سنی کم می‌توان به هزینه‌های مراقبت روزانه برای دو نفر اشاره کرد. همچنین شما به طور پیوسته مجبور هستید، که مرخصی زایمان بگیرید. در نتیجه این باعث عقب افتاده از کارتان می‌شود. علاوه بر این موارد، اگر هر دفعه از بچه‌دار شدن بخواهید خودتان شیر بدهید، احتمالا برای شما سخت خواهد بود.
همچنین در مورد استرس بیشتری که ممکن است به همسرتان در مورد مسائل مختلف وارد شود، فکر کنید. باید دقت کنید و بدون برنامه و فکر کردن کاری انجام ندهید. چرا که شما می‌دانید که بچه‌دار شدن به سادگی یک پیاده‌روی نیست.
علاوه بر این موارد، حواستان به کمبود خواب‌های مکرری که در بزرگ کردن بچه‌های با اختلاف سنی کم متحمل می‌شوید، نیز باشد.
نکات تکمیلی
در این قسمت در مورد نکات تکمیلی مانند تغییر شیشه شیر کودک، از شیر گرفتن کودک و دستشویی رفتن او صحبت شده است. در واقع در این قسمت تغییر برخی از عادات و روزمرگی‌های کودک یازده ماهه را خواهیم داشت.
بطری یا شیشه تغذیه
اگر کودک شما عادت دارد با شیشه شیر خود بخوابد، وقت آن است که این عادت را هنوز که سنش کم است، کنار بگذارید. سعی کنید در حدود روز تولد کودکتان تغییر حالت دهید. کودک خود را به فروشگاه ببرید و بگذارید لیوان‌های بزرگ‌تری که مخصوص کودک است، انتخاب کند. سعی کنید از این لیوان‌ها برای او استفاده کنید.
می‌توانید با دادان یک بطری به آن‌ها چند دقیقه قبل از خواب و برداشتن آرام آرام آن شروع به از شیر گرفتن کنید تا بتوانند خوابی آرامی داشته باشند.
از شیر گرفتن
آیا مشکلات از شیر گرفتن فقط مختص کودک است؟ یا آیا مادران نیز دچار مشکل می‌شوند. آیا در مورد افسردگی بعد از شیردهی مادران اطلاعاتی دارید؟ راستی شما چه زمانی را برای این کار انتخاب کردهاید؟
اینکه چه زمانی شما کودک خود را از شیر بگیرید، یک انتخاب کاملا شخصی است. این مسئله برای هر پدر و مادری متفاوت است. در واقع شما بهتر می‌دانید که چه زمانی برای از شیر گرفتن کوچولوی خود آماده هستید. اگر چه ممکن است چندین روز و شب طول بکشد تا آن‌ها به این برنامه جدید شیردهی عادت کنند. اما اگر این کار را به آرامی انجام دهید، مدت زیادی طول نمی‌کشد، تا آن‌ها این کار را انجام دهند. به طور مثال یک بار در روز از غذا دادن صرف نظر کنید.
دستشویی رفتن
سوال برخی از والدین این است، که چه زمانی باید به کودک خود آموزش دهیم، که از توالت استفاده کند؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم، که هنوز برای آموزش استفاده از توالت کمی زود است. احتمالا کوچولوی شما نشانه‌های از آمادگی انجام این کار را نشان می‌دهد، به طور مثال می‌خواهد خودش روی توالت بنشیند. بهترین راهکار برای شما این است، که از حدود 18 ماهگی کودک این کار را شروع کنید.
با این حال تصور نکنید، که به سرعت از خرید پوشک برای کودک خود راحت می‌شوید. چرا که برخی از بچهها تا دو تا چهار سالگی دستشویی رفتن را یاد نمی‌گیرند.
مسئله دستشویی رفتن نوزاد را که کنار بگذارید، چرا که صحبت کردن در مورد آموزش دسشویی رفتن یک کودک یازده ماهه، هنوز زود است. اما آیا شما در مورد مدفوع نوزاد خود اطلاعاتی دارید؟ توصیه می‌کنیم در این زمینه اطلاعاتی کسب کنید. چرا که به طور مثال وقتی شما تغییر در تغذیه کودک ایجاد می‌کنید، مدفوع نیز تغییر می‌کند.
