مقدمه
مادران در دوران بارداری با توجه به شرایطی که دارند، در مراحل مختلف بارداری ازمایشات و تست‌های مختلفی را انجام می‌دهند. تعداد دفعاتی که مادران این کنترل‌ها را انجام می‌دهند بستگی به شرایط مادر و نوزاد دارد. با این حال برخی از کنترل‌ها و تست‌ها برای همه‌ی مادران برقرا است. یکی از این موارد، سونوگرافی هفته بیستم بارداری است.
در ادامه‌ی مطلب به توضیح در مورد سونوگرافی در هفته‌ی بیستم بارداری پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید تا مطالب مفیدی را در این زمینه دریافت کنید.
سونوگرافی
سونوگرافی آنومالی، را مادران در سه ماهه دوم بارداری انجام می‌دهند. این سونوگرافی صرفا برای تعیین جنسیت نیست، بلکه موارد مهم‌تر دیگری را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
سونوگرافی 20 هفته‌ای، یک اسکن آناتومی است که بین هفته 18 تا هفته 22 بارداری انجام می‌شود. احتمالا این سونوگرافی، یکی از طولانی‌ترین و دقیق‌ترین سونوگرافی‌هایی است که در دوران بارداری خود انجام خواهید داد. در ادامه نظر کارشناسان این زمینه را در مورد نحوه‌ی انجام و جزئیات آن را آورده‌ایم.
مدت زمان انجام
اولین سوالی که احتمالا برای مادران پیش می‌آید، این است که این سونوگرافی چه قدر طول می‌کشد؟
حداقل یک ساعت از وقت شما برای انجام این سونوگرافی گرفته خواهد شد. البته این مدت زمان یک ساعت، بدون در نظر گرفتن مدت زمانی است که در اتاق انتظار سپری می‌کنید.
سوزان کینیر (Susan Kinnear)، مدیر تصویربرداری تشخیص مرکز علوم بهداشت همیلتون و مدیر کل سونوگرافی کانادا است. وی در این مورد اینطور می‌گوید: “خود سونوگرافی احتمالا حدود 45 دقیقه تا یک ساعت است. همچنین ممکن است تا 75 دقیقه در صورت قرار گرفتن در گروه بارداری پرخطر، طول بکشد.”
وی در ادامه می‌گوید، بسیاری از مادران وقتی که در طی زمان انجام سونوگرافی دچار مشکل یا ناراحتی می‌شوند آن را بیان نمی‌کنند. چرا که مادران تصور می‌کنند که باید وضعیت سونوگرافی را تحمل کنند.
به عنوان مثال، اگر کمرشان درد کند یا نیاز به حرکت یا رفتن به دستشویی داشته باشند، چیزی نمی‌گویند.
پس از انجام سونوگرافی، تکنسین سونوگرافی باید شرح سونوگرافی را بنویسد. با این حال شما باید به پزشک خود مراجعه کنید و نظرات پزشک خود را نیز بشنوید.
فرآیند انجام
در سونوگرافی 20 هفته‌ای چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا فرآیند انجام این سونوگرافی با بقیه سونوگرافی‌ها متفاوت است؟
یک متخصص سونوگرافی ژل را روی شکم شما می‌مالد. سپس از یک مبدل (دسته اولتراسوند) برای گرفتن تصاویر اولتراسوند (ultrasound images) استفاده می‌کند. این مبدل شامل امواج صوتی با فرکانس بالا است که تصاویری از آنچه در بدن شما اتفاق می‌افتد را ایجاد می‌کنند. ممکن است از شما خواسته شود که از یک پهلو به پهلوی دیگر خود بروید تا تصاویر با کیفیت بیشتری ثبت کنند.
وسایل مورد نیاز
برای سونوگرافی هفته بیستم بارداری به چه چیزهایی نیاز دارید؟ آیا وسایل خاصی را باید به همراه خود داشته باشید؟ آیا تمهیدات ویژه‌ای برای قبل از انجام سونوگرافی نیاز است؟
احتمالا شنیده‌اید که افراد برای انجام سونوگرافی باید از قبل آب بسیار زیادی بنوشند. این در حالی است که برای سونوگرافی 20 هفته‌ای نیاز به نوشیدن آب اضافی ندارید. اما قبل از آمدن برای سونوگرافی یک وعده غذایی یا میان وعده میل کنید. خوردن این میان‌وعده به این دلیل است، که مدت زمان انجام این سونوگرافی طولانی است. همچنین غذا خوردن ممکن است حرکات کودک را بیشتر کند. در واقع حرکات بیشتر کودک، باعث می‌شود که در فرآیند سونوگرافی زوایای مختلفی از کودک ثبت شود.
هدف
هدف از انجام سونوگرافی 20 هفته‌ای چیست؟ این سونوگرافی چه اطلاعاتی را در اختیار والدین قرار می‌دهد؟این اسکن شامل گرفتن تصاویر اولتراسوند و اندازه‌گیری صورت، مغز، ستون فقرات، قلب، کلیه‌ها، دیافراگم، قفسه سینه، معده، مثانه، اندام تناسلی، اندام‌ها، پاها و دست‌ها و همچنین بند ناف است.
داگ ویلسون (Doug Wilson)، متخصص زنان و زایمان در دانشگاه کلگری در آلبرتا است. وی در این مورد اینطور توضیح می‌دهد: “تکنسین سونوگرافی همچنین اندازه جنین را اندازه‌گیری می‌کند، محل جفت را بررسی می‌کند و سطح مایع آمنیوتیک را اندازه‌گیری می‌کند.”
همچنین متخصص کینیر می‌گوید: “در این سونوگرافی ضربان قلب کودک و همچنین دهانه‌ی رحم مادر بررسی را می‌کنند. همچنین طول دهانه رحم مورد بررسی قرار می‌گیرد. اندازه‌ی طول دهانه رحم مهم است. چرا که اگر دهانه رحم کوتاه باشد، می‌تواند خطر زایمان زودرس را برای مادر افزایش بدهد. همچنین ممکن است رحم خیلی زود باز شود (قبل از موعد مقرر)، که این مسئه را تکنسین سونوگرافی بررسی می‌کند.”
تشخیص ناهنجاری
چه ناهنجاری‌هایی را می‌توان در سونوگرافی 20 هفته‌ای تشخیص داد؟
در این اسکن تکنسین سونوگرافی به طور دقیق آناتومی کلی نوزاد را بررسی می‌کند تا هرگونه ناهنجاری مانند نقص قلبی یا شکاف در ستون فقرات را مشخص کند.
در همین مورد متخصص ویلسون می‌گوید: “شما نمی‌توانید در مورد سلامتی و تندرستی کودک اظهار نظر کنید. اما شما می‌توانید ساختارهای آناتومیکی و اینکه آیا اعضای بدن در یک مکان طبیعی هستند یا خیر، را تشخیص بدهید.”
در سونوگرافی 20 هفته‌ای، تکنسین سونوگرافی ممکن است به دنبال نشانگرهایی برای اختلالات ژنتیکی مانند سندرم داون و تریزومی 18 باشد. ویلسون در این مورد توضیح می‌دهد، اگر غربالگری قبل از تولد را در سه ماهه اول بارداری انجام بدهید، این آزمایش خون، همراه با سونوگرافی در هفته11 بارداری تا هفته 14 بارداری، اطلاعاتی را در مورد خطر ابتلا به برخی اختلالات ژنتیکی به شما می‌دهد.
اکنون که کودک شما بسیار بزرگ‌تر شده است، این اسکن می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد رشد کودک شما و هر گونه ناهنجاری ارائه بدهد.
تعیین جنسیت
آیا از طریق سونوگرافی 20 هفته‌ای می‌توانید جنسیت کودک را تشخیص بدهید؟
سونوگرافی 20 هفته‌ای اغلب به عنوان “افشای جنسیت” شناخته می‌شود. اما این بستگی به وضعیت کودک و دستورالعمل پزشک از کلینیک یا بیمارستانی دارد که در آن اسکن انجام می‌دهید. یک متخصص سونوگرافی باید تصویر واضحی از اندام تناسلی دریافت کند تا بگوید که آیا نوزاد یک پسر یا دختر است. البته این احتمال که جنسیت به اشتباه تشخیص داده شود، بسیار کم است.
برای تشخیص این که جنین دختر است، در تصاویر به دنبال واژینال، کلیتوریس، لابیا و فرج هستند. برای جنین پسر، به دنبال کیسه بیضه، بیضه‌ها و آلت تناسلی هستند.
شما می‌توانید نسبتا از این تعیین جنسیت مطمئن باشید. اما این احتمال نیز وجود دارد که در سونوگرافی جنسیت جنین به اشتباه تشخیص داده شود. همچنین ممکن است نشانه‌های مربوط به دختر یا پسر بودن را به وضوح نتوانند ببینند که بتوانند جنسیت را به شما اعلام کنند. همچنین در صورت انجام آزمایشات غیر تهاجمی قبل از تولد یا NIPT می‌توانید جنسیت نوزاد خود را متوجه شوید. چرا که این آزمایش اختلالات کروموزومی مربوط به جنسیت را بررسی می‌کند.
وضعیت نوزاد
جنین در هفته‌ی 20ام بارداری به چه اندازه‌ای است؟ وضعیت جنین در این هفته چگونه است؟
تقریبا در نیمه‌ی بارداری (یا هفته 20 بارداری)، اندازه‌ی جنین به اندازه‌ی یک موز (یا حدود 283 گرم) است. اندام‌ها، صورت، گردن، ستون فقرات و قلب شکل گرفته‌اند. بنابراین، می‌توان گفت که تصویر جنین مانند یک نقطه‌ی کوچک در سونوگرافی نیست بلکه مانند یک نوزاد واقعی به نظر می‌رسد.
حضور همراه
آیا در زمان سونوگرافی باید کسی همراه شما باشد؟
متخصص Kinnear در این مورد اینطور می‌گوید، معمولا به شما اجازه داده می‌شود که شخصی را با خود در اتاق بیاورید. بنابراین، بهتر است فردی را برای این اسکن 20 هفته‌ای در کنار خود در اتاق داشته باشید. اما تمام خانواده خود را نیاورید زیرا اجازه ورود به اتاق را نخواهند داشت.
کینیر در ادامه اینطور می‌گوید: “کارهای زیادی برای گرفتن تصاویر مناسب انجام می‌شود. به همین دلیل اگر تکنسین‌های سونوگرافی بخواهند تصاویر دقیقی را استخراج کنند، باید تمرکز کنند. بنابراین، تعداد افراد زیادی در اتاق حضور داشته باشند ممکن است تمرکز آن‌ها مختل بشود. با این حال ممکن است کلینیک یا بیمارستان مورد نظر شما به خانواده‌ی شما به مدت ده دقیقه آن هم در انتهای کار اجازه بدهند که در اتاق حضور پیدا کنند.”
تعداد دفعات
در دوران بارداری چند سونوگرافی انجام خواهید داد؟ تعداد سونوگرافی‌هایی که در دوران بارداری انجام می‌دهید، به چه چیزی بستگی دارد؟
متخصص Kinnear در این مورد توضیح می‌دهد، این که سونوگرافی برای جلسه‌ی دیگری تمدید شود، به موقعیت جنین در شکم مادر بستگی دارد. چرا که اگر جنین در وضعیت خوبی نباشد و یا به اندازه‌ی کافی حرکت نکند، تکنسین نمی‌تواند تمام اعضای بدن او را به خوبی ببیند. به همین دلیل ممکن است از شما خواسته شود تا دو هفته دیگر برای یک اسکن آناتومیک دیگر برگردید.
اگر همه چیز خوب به نظر برسد، ممکن است قبل از تولد دیگر سونوگرافی انجام ندهید، مگر اینکه پزشکتان لازم بداند که شما سونوگرافی انجام بدهید.
اطلاعات
در جلسه‌ی سونوگرافی چه اطلاعاتی به شما گفته می‌شود؟ آیا تکنسین تمامی موارد مشاهده شده در عکس‌های سونوگرافی را برای والدین توضیح می‌دهد؟ آیا تصاویر سونوگرافی لزوما باید توسط پزشک تفسیر شوند؟
به طور کلی، تکنسین سونوگرافی قرار نیست آنچه را که می‌بیند به شما بگوید، اما اکثر تکنسین‌ها مجاز هستند که جنسیت نوزادتان را به شما بگویند.
متخصص ویلسون در این مورد می‌گوید: “این خبری است که در یک قرار ملاقات بعدی با پزشک خود نیز دریافت خواهید کرد. همچنین توجه کنید که اگر تکنسین اطلاعات خاصی به شما ندهد، نشانه‌ی خوبی است. در واقع اگر بدون دریافت اطلاعاتی از آزمایشگاه سونوگرافی بیرون آمدید، فرض را بر این بگذارید که اوضاع خوب است.”
به طور کلی شما بعد از انجام سونوگرافی می‌توانید در ملاقات با پزشک خود اطلاعات مورد نیاز را دریافت کنید. بنابراین، جای هیچ نگرانی نیست.
