مقدمه

دوران بارداری برای مادران همواره همراه با چالش‌ها و نگرانی‌هایی برای مادران است. با این حال در این شرایط اگر مادر اطلاعات کافی در مورد مسائل مختلف داشته باشد، می‌تواند مسائل مربوط به بارداری را مدیریت کند. یکی از مواردی که احتمالا مادران را به چالش می‌کشاند، خوابیدن در این دوران است. در این مطلب به توضیح در مورد خوابیدن به پشت در بارداری پرداخته‌ایم

خوابیدن به پشت

در مطالعه‌ای جدید گزارش شده است که خوابیدن به پشت در دوران بارداری ممکن است خطر مرده‌زایی را افزایش دهد. به همین دلیل ممکن است مادران در دوران بارداری تمایل به خوابیدن به پشت را نداشته باشند.

خوابیدن به پشت در بارداری
خوابیدن به پشت در بارداری

آمار و اطلاعات

در روز 15 اکتبر سال 2017 (1396 شمسی) گزارشی در این مورد منتشر شد. طبق این گزارش تخمین زده شده است که از هر چهار بارداری، یک بارداری با مرگ جنین به پایان می‌رسد. بسیاری از این بارداری‌های ناموفق شامل سقط جنین زودرس هستند. در کشوری مانند کانادا از هر 125 بارداری یک مورد به مرده‌ذایی ختم می‌شود. در واقع مرده‌زایی به معنای مرگ جنین در رحم مادر پس از هفته 20 بارداری است.

کشورهایی مانند کره و فنلاند نرخ بسیار پایین‌تری از مرده‌زایی دارند، بنابراین بر اساس این گزارشات می‌توان فهمید که کارهای بیشتری برای جلوگیری از مرده‌زایی می‌توانیم انجام بدهیم. در همین راستا تحقیقاتی وجود دارد که بیان می‌کنند عوامل خطرناکی وجود دارند که شانس مرده‌زایی را افزایش می‌دهند.

عدم آگاهی

با وجود مطالعات بسیار، برخی از راهنماهای بارداری اطلاعات کافی در مورد مرده‌زایی به مادران ارائه نمی‌دهند. چرا که این افراد نمی‌خواهند مادران در این مورد دچار اضطراب و ترس بشوند.

اطلاعات در مورد نحوه‌ی جلوگیری از مرده‌زایی باید در اختیار مادرانی که به آن نیاز دارند، باشد، حتی اگر این اطلاعات منجر به یک مکالمه ناراحت‌کننده شود. هنگامی که با یک موضوع نامطلوب و ناخوشایندی مثل مرده‌زایی سر و کار دارید، این موضوع بسیار چالش‌برانگیز است. چرا که هم ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و هم زنان ممکن است به جای بهبود سلامت از افزایش اضطراب واهمه داشته باشند.

در این مطلب قصد داریم به بررسی ارتباط بین خوابیدن به پشت مادران در دوران بارداری و مرده‌زایی بپردازیم.

عوامل خطر

برخی از عوامل خطر به گونه‌ای نیستند که مادران بتوانند آن‌ها را تغییر بدهند. با این حال راهکارهای ساده‌ای هستند که زنان می‌توانند برای کاهش خطر آن‌ها را انجام بدهند. در ادامه‌ی مطلب به توضیح در مورد این موارد خطرساز پرداخته‌ایم.

شمارش ضربات

اولین موردی که به مادران توصیه می‌شود این است که ضربات جنین را بشمارند. برای نحوه‌ی شمارش ضربات جنین در رحم مادر دو راهکار در متون پزشکی شرح داده شده است. این دو روش Sadovsky و Cardiff هستند. در روش کاردیف (Cardiff) شما 10 حرکت را می‌شمارید و ثبت می‌کنید که چقدر طول می‌کشد تا ضربات به عدد 10 برسد.

در روش سادوفسکی (Sadovsky)، از شما خواسته می‌شود تعداد ضربات را در یک بازه‌‌ی زمانی خاص، معمولا 30 دقیقه تا 2 ساعت که احساس می‌کنید را بشمارید.
بنابراین با توجه به اهمیت حرکات در رحم مادر، مهم‌ترین نکته این است که باید در هر وضعیتی از حرکات طبیعی کودک خود آگاه باشید.

مادر - بارداری
مادر – بارداری

مراجعه به پزشک

در صورت هر گونه کاهش حرکات جنین باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید. کاهش حرکات جنین یک علامت هشداردهنده مبنی بر این است که احتمالا اشباهی رخ داده است. بنابراین، حتما به ماما یا پزشک خود مراجعه کنید و از اینکه آن‌ها برای شما وقت می‌گذارند ناراحت نشوید و یا احساس بدی نداشته باشید.

نحوه‌ی خوابیدن مادر

نکته‌ی دومی که به مادران گفته می‌شود این است که به پشت نخوابند. در کنفرانسی مربوط به اتحاد بین‌المللی مرده‌زایی چندیدن محقق اطلاعاتی ارائه کردند که نشان می‌دهد خوابیدن به پشت خطر مرده‌زایی را افزایش می‌دهد. در ادامه سه مطالعه در این زمینه به تفکیک توضیح داده شده‌اند.

اولین مطالعه

در اولین مطالعه، در نیوزلند برای 10 زن باردار که سالم بودند اسکن ام‌آر‌آی انجام دادند. این اسکن به منظور این بود که آیا می‌توانند تغییراتی را در جریان خون در زمانی که مادر به پشت دراز کشیده یا به پهلوی چپ دراز کشیده‌ است، ببینند یا خیر.
محققان دریافتند که وضعیت برون ده قلبی (cardiac output) در هر دو موقعیت یکسان است. برون ده قلبی بیانگر این است که قلب چگونه خون را به طور موثر پمپاژ می‌کند. این در حالی است که جریان خون و قطر بزرگ‌سیاهرگ زیرین هنگام دراز کشیدن به پشت کاهش می‌یابد. این مسئله بر نحوه‌ی برگشت خون از بدن به قلب تأثیر می‌گذارد. محققان حدس می‌زنند که این اتفاق ممکن است در برخی موارد به مرده‌زایی کمک کند.

دومین مطالعه

مطالعه دوم، نیز در نیوزلند انجام شد. در این مطالعه 30 زن باردار در یک آزمایشگاه خواب قرار گرفتند. محققان تنفس و وضعیت مادران را در طول شب زیر نظر گرفتند. این کار با این هدف بود که ببینند آیا رابطه‌ای بین خوابیدن به پشت و تنفس اندازه‌گیری شده وجود دارد یا خیر. با وجود اینکه هیچ یک از زنان معیارهای آپنه خواب را نداشتند، اما زمانی که به پشت دراز می‌کشیدند نمی‌توانستند عمیق نفس بکشند.

سومین مطالعه

مطالعه‌ی سوم در بریتانیا انجام شد. در این مطالعه محققان در بریتانیا با بیش 1000 زن در مورد شیوه‌های خواب قبل از بارداری، در دوران بارداری و شب قبل از مرده‌زایی (برای کسانی که دچار این بیماری شده‌اند) یا (برای زنانی که دچار آن نشده‌اند) مصاحبه کردند. احتمال مرده‌زایی در زنانی که در دوران بارداری به پشت می‌خوابیدند نسبت به زنانی که به پهلوی چپ خود می‌خوابیدند، دو برابر بود.

اطلاعات بهداشتی

زنان به اطلاعات بهداشتی دقیق نیاز دارند. چرا که ارائه اطلاعات به موقع برای جلوگیری از مرده‌زایی بسیار مهم است. همچنین پنهان کردن اطلاعات به دلیل ترس از اینکه مادران می‌ترسند در بهترین حالت برای مادران مانند یک حامی است و در بدترین حالت بسیار خطرناک است.

همچنین در دوره‌ای که همه‌ی مردم تقریبا به اینترنت دسترسی دارند و می‌توانند در مورد مسائل مختلف اطلاعات کسب کنند، پنهان کردن اطلاعات چندان هم در حمایت از زنان موثر نخواهد بود. ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند اطلاعات مناسب و درستی را در مورد موضوعات مختلف در اختیار بیماران خود قرار بدهند. این اطلاعات باعث می‌شود مادران نسبت بسیاری از مسائل از سردرگمی و نگرانی خارج شوند. در واقع باید بگوییم که همیشه دانستن اطلاعات در مورد مسئله‌ای که وجود دارد باعث اضطراب و نگرانی نمی‌شود.

مادر - بارداری - استراحت
مادر – بارداری – استراحت

سخن آخر

زنان سزاوار ارتباط بهتری در مورد سلامت خود و سلامت نوزادان خود در دوران بارداری هستند. شمردن ضربات و خوابیدن به پهلوی چپ تضمینی برای داشتن بارداری ایمن و سالم نیست. با این حال راهکارهای آسان و کم‌هزینه‌ای برای کاهش خطر هستند.