مقدمه
به طور طبیعی بسیاری از کودکان در مواجه شدن با مسائل مختلف غر می‌زنند. در برخی اوقات ممکن است وقتی در انجام کاری کلافه یا خسته می‌شوند، شروع به غر زدن کنند. همچنین ممکن است در شرایطی که احساس گرسنگی یا خستگی کنند، نیز غر بزنند. یا حتی در برخی موارد برای رسیدن به خواسته‌هایشان شروع به گریه و غر زدن می‌کنند. به طور کلی کودک در هر حالت ممکن است چیزی را بهانه کند و غر بزند. مسئله‌ای که در این بین مهم است، برخورد والدین است. این خیلی مهم است که والدین بدانند باید در مقابل غر زدن کودک چه کاری انجام دهند. این مقاله برای کمک به والدین به توضیح در مورد غر زدن کودکان و راهکارهای مقابله با آن پرداخته است.
تجربه یک مادر
غر زدن کودکان یکی از آزار دهنده‌ترین جنبه‌های فرزندپروری است. دختر پنج ساله‌ی من در فروشگاه مواد غذایی، پارک و خانه، دائم در حال غر زدن است. علاوه بر این، برادر سه ساله‌اش نیز از او یادگرفته است.
امروز، دخترم پنج دقیقه قبل از شام، از من غذای میان وعده‌اش یعنی پیراشکی درخواست کرد. بعد از اینکه به او گفتم صبر کند تا شام حاضر شود، او گفت: “متوجه هستم. اما من گرسنه هستم.” این غر زدن‌های او باعث ایجاد تنش در من می‌شد.
تسلیم شدن
اینکه والدین در مقابل غر زدن کودکان تسلیم می‌شوند، باعث می‌شود که کودک در آن لحظه ساکت شود. اما این عملکرد والدین در آینده، تاثیرات خوبی بر رفتار کودک نخواهد گذاشت.
Jennifer Kolari، درمانگر کودک و خانواده در رابطه با غر زدن کودک بیان می‌کند: “در مقابل غر زدن کودک، واکنشی نشان نمی‌دهم، که این عکس‌العمل، ترفندی هوشمندانه است. غر زدن فوق‌العاده تحریک کننده است و چون نمی‌توانیم صدای غر زدن بچه‌ها را تحمل کنیم، برای بدست آوردن آرامش، ترجیح می‌دهیم، در مقابل کاری که آن‌ها می‌خواهند تسلیم شویم. اینکه در مقابل غر زدن‌های کودک تسلیم می‌شویم، باعث می‌شود که کودک فکر کند، غر زدن همیشه کارساز است.”
همچنین در ادامه توضیح می‌دهد، که غر زدن شامل رفتار و احساسات است. وقتی بچه‌ها احساس خوبی ندارند، آن‌ها می‌خواهند آن را بیان کنند. آن‌ها این احساسات را همراه با حرف زدن و انجام برخی از حرکات با بدن بیان می‌کنند، که این همان غر زدن است. بزرگسالان نیز غر می‌زنند، اما کودکان مهارت‌های زبانی مشابه آن‌ها را ندارند و به همین دلیل غر زدن خود را از طریق رفتار خود ابراز می‌کنند.
هدایت احساسات کودکان
لوب پیشانی، بخشی از مغز است که رفتار را تنظیم می‌کند. در رده سنی کمتر از 5 سال این لوب رشد نکرده است؛ به همین دلیل ما باید وظیفه‌ی لوب پیشانی را برای آن‌ها انجام دهیم و کمک کنیم تا آن‌ها بتوانند احساسات خود را هدایت کنند. کودکان در لحظه‌ی غر زدن فقط حواسشان به مسئله‌ای است که درگیر آن هستند، اما به تدریج آرام می‌شوند.
علت
بجز در مواردی که غر زدن کودکان به دلیل بیماری است که دارند، چهار عامل اصلی دیگر نیز وجود دارد. چهار عامل عبارتند از گرسنگی، تشنگی، خستگی و نیاز به استفاده از دستشویی.
Kolari بیان می‌کند: “اگر آن‌ها احساس بدی داشته باشند، از شما نیز می‌خواهند که چنین حسی را داشته باشید.”
غالبا بیشتر والدین در مقابل غر زدن کودکان عصبانی می‌شوند یا متقابلا به آن‌ها غر می‌زنند. این واکنش والدین به کودکان حس پیروزی را منتقل می‌کند، چون آن‌ها از سمت شما واکنشی را دریافت کرده‌اند.
در مورد بچه‌هایی که به نظر می‌رسد فقط برای رسیدن به خواسته‌های خود غر می‌زنند، چه کاری انجام می‌دهید؟
در پاسخ به این سوال Kolari بیان می‌کند: “این نوع غر زدن معمولا با بی‌حوصلگی همراه است، یا اینکه کودک در پی تلاش برای انجام کار خود است، به خصوص اگر به آن‌ها پاسخ منفی در مقابل انجام کارهایشان داده باشید.”
جلوگیری و ریشه یابی
چگونه می‌توانید از غر زدن کودکان جلوگیری کنید یا اینکه از ریشه آن را حل کنید؟
Kolari در پاسخ به این سوال بیان می‌کند: “از قبل برای موارد احتمالی که کودک ممکن است غر بزند، آماده باشید. برای این کار همیشه تنقلات و یک بطری آب همراه خود داشته باشید. حواستان باشد، که کودک هر یک یا دو ساعت غذا یا خوراکی بخورد. در بهترین حالت، غذایی که برای کودک مناسب است، یک میان وعده با پروتئین و کربوهیدرات است. همچنین کودکان در این سن به 11 ساعت خواب شبانه نیاز دارند. آن‌ها خسته نمی‌شوند، بلکه دچار یک حالت عصبی می‌شوند و همین می‌تواند باعث غر زدن و گاهی پرخاشگری در آن‌ها شود.
علاوه بر موارد گفته شده، پیشنهاد می‌کنم، که تاریخ بازی و گردش را کوتاه و شیرین کنید. ما می‌خواهیم که بچه‌های ما همه‌ی این لذت‌ها را تجربه کنند، به همین دلیل ما برای آن‌ها بیش از حد برنامه‌ریزی و گردش می‌ریزیم و دقیقا نمی‌دانیم که این تفریحات تا چه اندازه برای آن‌ها کافی است.
تقلید کودکان
نورون‌های آینه‌ای، نورون‌های هستند که در فراگیری زبان و تقلید بسیار مهم هستند. نورون‌های آینه‌ای در رفتار کودکان پیش دبستانی، باعث تقلید از رفتار دوستانشان یا آنچه را که از تلویزیون می‌بینند، می‌شود.
Kolari بیان می‌کند: “ما موجودات اجتماعی هستیم که با دیدن لبخند، لبخند می‌زنیم و اگر صدای غر زدن را بشنویم، غر می‌زنیم.” من می‌دانم که اگر بچه‌های من برنامه‌ی کودک کایو که غرغروترین کودک پیش دبستانی تلویزیون است را تماشا کنند، غر زدن آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.
راهکارهایی برای مدیریت
با توجه به اینکه غر زدن چیزی نیست که ما واقعا از پس آن برآییم، به همین دلیل Kolari راهکارهای برای مدیریت آن پیشنهاد کرده است:
- بازی قلقلک دادن و پرت کردن حواس: به جای غر زدن، کودکان را به خنده وادار کنید.
- هر کجا که هستید، کمی بنشینید و سعی کنید، آرامش خود را حفظ کنید. تا دوباره با یک آغوش یا یک میان وعده خوب با کودک خود ارتباط برقرار کنید.
- به آنچه کودکان به شما می‌گویند، گوش دهید. سپس احساسات آن‌ها را به خودشان بازگردانید.
به طور مثال وقتی کودک اصرار بر ساختن یک کاردستی دارد، شما در مقابل از او سوال کنید: “تو واقعا امروز می‌خواهی یک کاردستی بسازی؟”
در چنین موقعیتی، حتی اگر شما در مقابل کاری که کودک می‌خواسته است، تسلیم نشده‌اید، اما حداقل به حرف‌های او گوش داده‌اید. این حس که شما به حرف‌های او گوش داده‌اید، به کودک منتقل می‌شود. - والدین سعی کنید، به جای تمرکز بر روی کودک، روی رفتار کودک متمرکز شوند. بنابراین می‌توانید روی پیدا کردن راه حل با کودک خود صحبت کنید.
- به بچه‌ها یک دقیقه زمان‌بندی شده را اختصاص دهید، تا از عمق وجود خود غر بزنند. وقتی این فرصت را به بچه‌ها می‌دهید، غالبا غر زدن‌ها دیگر متوقف می‌شود.
وقتی که شام آماده شد، دخترم دیگر پیگر درخواست پیراشکی نشد. اما خستگی او قبل از خواب، زمینه‌ی چندین مورد دیگر غر زدن را فراهم کرد. من در یکی از این موارد از تکنیک Kolari استفاده کردم، و به دخترم یک دقیقه فرصت دادم تا درباره‌ی مسواک زدن غر بزند. قبل از اینکه 30 ثانیه بشود، هر دو خندیدیم.
توصیه
اگر کودک یک بچه حرف گوش کن باشد، شاید والدین راحت‌تر بتوانند، غر زدن کودک را کنترل کنند. اگر بچه حرف گوش کنی ندارید، می‌توانید مقاله بچه حرف گوش کن را برای داشتن چنین فرزندی مطالعه کنید.
