مقدمه
یکی از راه‌های تاثیرگذار در رشد کودکان، بازی کردن است. در واقع یکی از راه‌های ساده برای ارتقای مهارت‌های مختلف و حس کنجکاوی و کاوش در کودکان، بازی کردن با اسباب‌بازی‌های متفاوت است. بنابراین، نمی‌توان از کنار مسئله‌ی بازی کردن به سادگی گذشت و صرفا آن را راهکاری برای سرگرمی کودکان تلقی کرد. به همین دلیل ما در این مطلب برای نشان دادن اهمیت این مسئله به توضیح در مورد تاثیر بازی بر رشد کودکان پرداخته‌ایم.
با ما همراه باشید تا مطالب مفیدی را در این زمینه فراگیرید.
بازی کردن
آیا در مورد اهمیت بازی کردن کودکان اطلاعاتی دارید؟ آیا تا به حال به تاثیرات مثبت بازی کردن در رشد کودک خود فکر کرده‌اید؟
شاید تعجب کنید، اما باید بگوییم که بازی کردن در رشد کودک شما بسیار موثر است.
بازی کردن یک راه یادگیری مهارت‌های مختلف برای کودکان است. به عبارت دیگر می‌توان گفت که بازی کردن یک روش برای یادگیری نوزادان در مورد خود و دنیای اطرافشان است.
در همین مورد کارون ایروین (Caron Irwin)، متخصص در زمینه‌ی مراقبت‌های بهداشتی کودکان، می‌گوید: “بازی کردن فرصتی را برای کودکان فراهم می‌کند تا با تمرین و تسلط بر مهارت‌های جدید رشد کنند. همچنین این یک راه ویژه برای والدین و نوزادشان است تا با هم ارتباط برقرار کنند و زمان بیشتری را با یکدیگر بگذرانند.”
اسباب‌بازی‌ها، کتاب‌ها و بازی‌هایی که مهارت‌های کلیدی مربوط به رشد را تقویت می‌کنند، بخش مهمی از دنیای کودکان و کودکان نوپا هستند. به دنبال فرصت‌هایی برای ارتقا و تقویت کاوش، حرکت، زبان و تمام مهارت‌های باورنکردنی دیگری که نوزادان در حال رشد برای رشد نیاز دارند، باشید.
در ادامه‌ی مطلب نکاتی در همین زمینه آورده شده است که بهتر است والدین به آن‌ها توجه کنند.
ارتقای گفتار و زبان
وقتی با کودکتان صحبت می‌کنید، در واقع شما در حال ایجاد پایه‌های تقویت زبان هستید. نیازی نیست استرس بگیرید و یا احساس کنید که از والدین دیگر در این مورد عقب هستید، چرا که ارتقای زبان و گفتار کودک کار پیچیده‌ای نیست. در واقع راهکار همان کارهایی است که در طی روز را انجام می‌دهید. به عنوان مثال، برای ارتقا در این زمینه، کتاب بخوانید، چیزهای مختلف را بشمارید، به رنگ‌ها اشاره کنید، وقتی صداها را به زبان می‌آورند آن‌ها را تکرار کنید. همچنین شما می‌توانید از حرکات همراه با کلمات استفاده کنید.
سعی کنید آنچه را که انجام می‌دهید برای کودک خود توضیح بدهید. به عنوان مثال، وقتی می‌خواهید لباسی برای بیرون رفتن انتخاب کنید، می‌توانید به او بگویید: “ما می‌خواهیم لباس قرمزت برای بیرون رفتن انتخاب کنیم و الان می‌رویم که آن را برداریم تا آن را بپوشی.”
علاوه‌بر این موارد شما می‌توانید بازی‌های ساده‌ای نیز در این زمینه با کودک خود داشته باشید.
علاوه‌بر موارد گفته شده زمانی که در حال ارتباط با کودک نوپای خود هستید، سعی کنید که سوالات زیادی در مورد کارهایی که می‌کنند بپرسید. همچنین از آن‌ها بخواهید که کارهایی که انجام می‌دهند را توصیف کنند. مثلا اگر کودک شما در حال چیدن آجرها در کنار یکدیگر است، از او بخواهید بگوید که در حال انجام چه کاری است. علاوه‌بر این کارها سعی کنید به آنچه که کودکتان می‌خواهد گوش بدهید. مورد دیگری که می‌توانید در این مورد استفاده کنید، استفاده از کتاب‌هایی است که دارای تکرار هستند.
مورد آخر در این بخش برای ارتقای مهارت زبان، استفاده از اسباب‌بازی‌هایی است که ارتباط و تعامل را ارتقا می‌دهند. در همین مورد شما می‌توانید اسباب‌بازی‌هایی مثل فنجان‌های تودرتو (nesting cups)، بلوک‌ها، وسایل نقیله و اسباب‌بازی‌های بازی غذا را برای کودک خود تهیه و با او بازی کنید.
ارتقای مهارت‌های اجتماعی و عاطفی
سعی کنید مهارت‌های اجتماعی و عاطفی کودک خود را تقویت کنید. فعالیت در سنین اولیه می‌تواند به کودکان و کودکان نوپای شما کمک کنند تا یاد بگیرند، کاوش کنند و در نهایت روابط ایمن ایجاد کنند.
همچنین کودکان در این دوران می‌توانند روی توانایی مدیریت احساسات خود نیز کار کنند. بسیاری از نوازش‌های محبت‌آمیز و بازی‌های همراه با محبت شما، در این مرحله کلیدی و مهم هستند. همچنین نام بردن از احساسات کودک نوپا برای کمک به آن‌ها در جهت درک آنچه که تجربه می‌کنند، مسئله‌ی مهمی است.
به طور کلی سعی کنید به طور غیرمستقیم به کودک خود کمک کنید. به عنوان مثال به اسباب‌بازی دست بزنید، تا کودک نیز مشتاق شود و بتواند به آن دست یابد، نه این که به راحتی اسباب‌بازی را به او بدهید. در واقع منظور از این کار این است که شما با ایجاد کردن چالش‌هایی کودک را در بازی کردن درگیر کنید. همچنین شما می‌توانید مکان‌های امنی برای کاوش، مانند خانه‌بازی یا تونل بازی برای کودک خود فراهم کنید.
ارتقای مهارت‌های حرکتی ظریف
مورد بعدی تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف است. اسباب‌بازی‌ها و اشیاء ساده راهی عالی برای کمک به رشد و توسعه ماهیچه‌های کوچک دستان کودک است.
بین 8 تا 12 ماهگی، کودک شما احتمالا می‌تواند اسباب‌بازی‌ها را بردارد و بیاندازد. همچنین دو وسیله را به هم بکوبد و چیزهایی را در ظرف بزرگی بگذارد و دوباره بیرون بیاورد. بنابراین، اسباب‌بازی‌هایی که دست‌های کوچک کودک بتوانند آن‌ها را بگیرند، انتخاب خوبی برای بازی و ارتقای مهارت‌های او هستند. البته توجه کنید، که وسایل بازی به اندازه‌‌ای کوچک نباشد که کودک آن‌ها را در دهان بگذارد و در معرض خطر خفگی قرار بگیرد. بنابراین، سعی کنید در مورد اسباب‌بازی‌هایی برای کودک خود انتخاب می‌کنید، دقت کافی داشته باشید.
زمانی که کودک شما در سن 12 تا 18 ماهگی است، علاقه‌مند می‌شود که با مداد رنگی بزرگ روی کاغذ خط بکشد و یا یک یا دو بلوک را روی یکدیگر بچیند.
کودکان همچنین وقتی تصاویر کتاب را می‌بینند، به آن تصاویر اشاره می‌کنند. بنابراین، کتاب‌هایی با تصاویر جذاب و درشت برای کودک خود انتخاب کنید.
شما در سنین 18 تا 24 ماهگی کودک خود می‌توانید از اسباب‌بازی‌های متفاوتی استفاده کنید. اسباب‌بازی‌هایی شامل بلوک‌ها و گروه اسباب‌بازی‌هایی با اشکال بزرگ.
مهارت‌های حرکتی درشت
نمونه‌هایی از مهارت‌های حرکتی درشت شامل مواردی مثل نشستن، خزیدن، دویدن، پریدن، پرتاب توپ و بالا رفتن از پله‌ها هستند. حتی اولین باری که نوزاد سر خود را بلند می‌کند نمونه‌ای از مهارت‌های حرکتی درشت است.
حرکت و رشد از عضلات بزرگ در بازوها، پاها و خزیدن روی شکم شروع می‌شود. فعالیت‌های مختلف مربوط به خزیدن روی شکم در همان هفته‌های اول نوزادی شروع می‌شود. بنابراین، داشتن چند اسباب‌بازی جالب یا یک آینه ایمن برای کودک برای سرگرم کردن آن‌ها در حالی که روی شکم و در حال خزیدن هستند، بسیار عالی است.
نشستن از حدود شش ماهگی شروع می‌شود. در چنین شرایطی بازی با اسباب‌بازی‌ها می‌تواند کمک‌کننده باشد، تا علاقه‌مند به رشد این مهارت شوند. بنابراین، سعی کنید یک توپ کوچک را به جلو و عقب بچرخانید.
وقتی کودک به سن نه ماهگی و بیشتر می‌رسد، به دنبال اسباب‌بازی‌هایی مانند واکرهای ایستاده و میزهای بازی کوچک باشید تا بتوانند مهارت‌های ایستادن را تمرین کنند. کودکان نوپا عاشق اسباب‌بازی‌های سواری و کششی هستند. همچنین کودکان بازی‌های پر جنب‌وجوشی که در آن مهارت‌های جدیدی مثل پریدن با هر دو پا، رقصیدن و دویدن را تمرین می‌کنند، دوست دارند.
تفکر و استدلال
مسئله‌ی بعدی که باید به آن توجه کنید، مهارت شناختی است. این مهارت در مورد روشی است که کودکان یا کودکان نوپا یاد می‌گیرند فکر کنند، مشکلات را حل کنند، تصور کنند، اطلاعات جمع‌آوری کنند، به خاطر بسپارند و قضاوت کردن در موردمسائل را توسعه بدهند.
این اتفاقات بسیار چشم‌گیر هستند. برای تقویت این مهارت روش‌های مختلفی وجود دارد. رقصیدن، نواختن موسیقی و آواز خواندن و خواندن با هم در هر رده سنی برای ارتقای این مهارت کمک‌کننده هستند. همچنین اسباب‌بازی‌های متنوعی در بافت‌ها، شکل‌ها، صداها و رنگ‌های مختلف برای رشد این مهارت فراهم کنید. کودکان شش تا نه ماهه عاشق بازی‌های قایم‌موشک با عروسک‌ها هستند.
در 12 ماهگی، کودک شما ممکن است دوست داشته باشد با یک تلفن اسباب‌بازی بازی کند. همچنین با روش‌هایی مثل تکان دادن، پرتاب کردن و انداختن اشیا به روش‌های مختلف به دنبال کشف آن‌ها است.
در 18 تا 24 ماهگی، کودکان ممکن است به بازی‌های نمایشی مانند آشپزخانه بازی و غذا، پازل‌های ساده با حداکثر چهار قطعه، و لوازم هنری غیر شیمیایی و قابل شست‌وشو مانند مداد رنگی و رنگ علاقه‌مند شوند.
نوزادان در حال رشد
با اسباب‌بازی‌هایی که به بچه‌های کوچک کمک می‌کند دنیای اطراف خود را کشف کنند، سرگرمی را نیز ترکیب کنید و مهارت‌های رشدی مهم را تقویت کنید.
در انتهای مطلب ما به شما توصیه می‌کنیم برای این که بتوانید در بازی کودکان خود خلاقیت به کار ببرید، مقاله‌ی خلاقیت در بازی کودکان را از سایت بهترین مادر مطالعه کنید. شاید این مقاله برای برخی از والدین که دائما در مورد این که چه بازی برای کودکشان سرگرم‌کننده و خوب است، سوال دارند، مناسب باشد.
