مقدمه

آیا زوج درمانی موثر است؟ به چه دلیل دعواهای تکراری بین شما و همسرتان اتفاق می‌افتد؟ آیا زوج درمان می‌تواند به عنوان یک کمک خارجی به والدین در این وضعیت کمک کند؟ ازدواج سخت است و بچه‌ها آن را سخت‌تر می‌کنند. در این بین دریافت یک کمک خارجی می‌تواند شرایط را احتمالا برای والدین بهتر کند. بنابراین احتمالا یک زوج درمانی بتواند به شما در این موقعیت کمک کند. به همین دلیل در این مطلب به توضیح در مورد زوج درمانی برای والدین پرداخته‌ایم.

زوج درمانی

با وجود فشارهای اضافی در زندگی والدین، افزایش تقاضا برای کمک در درمان زناشویی، یک امر طبیعی است. برخی مسائل مانند بیماری همه‌گیر کروناویروس نیز بر روابط بین زوج‌ها تاثیر گذاشته است. نظرسنجی‌های متعدد نشان می‌دهد که بسیاری از زوج‌ها با شروع این بیماری همه‌گیر، بیشتر با شریک زندگی خود مشاجره داشته‌اند. دعواهای بین زوجین به دلایل مختلفی و در مورد هر مسئله‌ای اتفاق می‌افتد. مواردی مانند وظایف مربوط به فرزندپروری، کارهای خانه، مسائل مالی و سایر موارد دیگر باعث ایجاد مشکل می‌شوند. در واقع هر موضوعی می‌تواند نماینده‌ای برای نگرانی در مورد آینده نامشخص، شغل ناممطئن و انزوای اجتمای باشد.

زوج درمانی در والدین
زوج درمانی در والدین

النا سورس (Elana Sures) روان درمانگر در این مورد می‌گوید: “والدین در دورانی مانند بیماری همه‌گیر کرونا ویروس والدین دورکاری می‌کنند، تربیت فرزندان آن‌ها در خانه است و بدون هیچ سرگرمی و یا ارتباط با دوستانی روزهای خود را می‌گذرانند. همچنین احساسات فروخورده‌ای هستند که پردازش نمی‌شوند و فرقی هم ندارد که این احساسات عصبانیت و یا اضطراب باشد. وقتی فردی با بچه‌ها دارای مشکلاتی در رابطه زناشویی خود است، تهدید به شکست رابطه و جدایی از همسر اضافه به فشارهای شخصی او می‌شود. با داشتن فرزندان، این فشار به دلیل آگاهی از اینکه چگونه آن‌ها تحت تاثیر این قضیه قرار می‌گیرند، بیشتر احساس می‌شود. به همین دلیل، بسیاری از والدین دچار مشکل در رابطه زناشویی، به دنبال کمک خارجی می‌گردند.

گریز از درمان

برای مدت طولانی، احساس شرم مرتبط با درمان روانشناختی، یک عامل بازدارنده برای دریافت کمک بود، اما خوشبختانه با گسترش همدردی جامعه درباره مسائل روانی، این احساس کاهش یافته است.
مسئله‌ی بعدی در مورد تظاهر به خوشبختی در شبکه‌های اجتماعی است. برخی از والدین در شبکه‌های اجتماعی تظاهر به خوشبختی می‌کنند که این با زندگی واقعی آن‌ها در تضاد است. به همین دلیل زمانی که یک زوج با این شرایط می‌خواهند از یک مشاور کمک بگیرند، به خاطر این مسئله دچار تردید می‌شوند.

یکی از مادران می‌گوید: “من با همسر و نوزاد دخترم زندگی می‌کنم. من و همسرم در آستانه جدایی بودیم، با این حال تمایلی به کمک گرفتن نداشتیم. بخشی از دلیلی که ما آن را برای مدت طولانی به تعویق انداختیم این بود که نمی‌خواستیم اعتراف کنیم که زوج کاملی نیستیم. چون تصور می‌کردیم که همه‌ی دوستان ما فکر می‌‌کنند که ما خوشبخت هستیم. ما به طور جدی به کمک نیاز داشتیم اما به طور بیهوده‌ای مقاومت می‌کردیم.”

رسیدگی سریع به مشکلات

زمانی که برای شما مشکلی پیش می‌آید سعی کنید آن را در اولین فرصت حل کنید. اجازه ندهید که مشکلات قدیمی و کهنه شوند. اورنلا هریس (Ornella Harris)، یک روان درمانگر است. وی در این مورد می‌گوید: “زوجین معمولا منتظر بروز بحران هستند. در مقابل اینکه بر روی حفظ و نگه داشتن رابطه تمرکز کنند. بنابراین، زمانی که با مشکلات متعدد دیگری مواجه هستند، نیاز به حمایت و پشتیبانی بیشتر به وجود می‌آید”.

گاهی اوقات والدین زمانی که به یک مشکل مواجه می‌شوند، در ابتدا سعی می‌کنند مشکلاتی که دارند را با دلایل نادرست توجیه کنند. به عنوان مثال در برخی موارد به خود می‌گویند، همه‌ی خانواده‌ها از این مشکلات دارند. اما همیشه به همین راحتی که مشکلات را توجیه می‌کنید، نمی‌توان آن‌ها را کنار زد. درست است که در روابط، وجود منازعات و تضادها طبیعی و معمول است. با این حال احساس ناراحتی، خستگی، ناامیدی و عدم ارزش در رابطه شخصی، برای هیچ کس وضعیت طبیعی نیست و ممکن است برای زندگی با کیفیت و شادی ضروری باشد.
درمان زوجین می‌تواند به شناسایی و تحلیل این احساسات کمک کند و به زوجین کمک کند تا رفتارها و الگوهای خود را بهبود بخشند، بهترین راه حل‌ها را پیدا کنند و روابط بهتری را تجربه کنند.

زن - شوهر - دعوا - دلخوری - رنجش
زن – شوهر – دعوا – دلخوری – رنجش

درمانگر قابل اعتماد

چگونه می‌توان یک درمانگر قابل اعتماد پیدا کرد و به او اعتماد کرد؟ دوستان قابل اعتماد، اعضای خانواده یا ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما مکان‌های خوبی برای پیدا کردن یک درمانگر مورد اعتماد هستند.
روث نوستیفتر (Ruth Neustifter)، برنامه زوج درمانی را در دپارتمان روابط خانوادگی و تغذیه کاربردی در دانشگاه تدریس می‌کند. وی در این مورد توصیه می‌کند قبل از شروع جلسات درمان با درمانگر مصاحبه کنید. بهتر است یک تماس تلفنی کوتاه (حدود 15 تا 20 دقیقه) را درخواست کنید که معمولا برای آن هزینه دریافت نمی‌شود، تا از آن‌ها بپرسید که در کجا ثبت نام و یا مجوز دارند، چه میزان تجربه‌ای دارند، چگونه به کسی با مشکلات شما رسیدگی می‌کنند. همچننی سوال کنید که آیا آموزش دیده‌اند تا با یک جامعه، جنسیت، قومیت یا دین خاص کار کنند یا خیر.

نوع درمان

در نهایت، بپرسید که از چه نوع درمانی برای شما استفاده می‌کنند. سورس می‌گوید: “دو نوع درمان بسیار محبوب در این مورد وجود دارد.
مورد اول روش گاتمن (Gottman Method) است که مبتنی بر تحقیقات روانشناسان بالینی (و زن و شوهر) جان (John Gottman) و جولی گاتمن (Julie Gottman) می‌باشد.
مورد دوم درمان متمرکز بر احساسات (Emotionally Focused Therapy) است که مبتنی بر آنچه به آن نظریه پیوستگی گفته می‌شود و توسط متخصص درمان کانادایی سو جانسون (Sue Johnson) راه‌اندازی شده است، می‌باشد.
به طور کلی سبک‌های زیادی وجود دارد، اما مهم‌تر از همه این است که مطمئن شوید که درمانگر آموزش و تجربه خاصی در زمینه زوج‌درمانی دارد.

انتظارات طول درمان

در طول زوج درمانی چه انتظاراتی باید داشت؟
در جلسه اول، معمولا از شما خواسته می‌شود که یک فرم رضایت‌نامه و یک قرارداد برای خدمات امضا کنید و همچنین کمی درباره رابطه خود توضیح دهید.
فرآیند درمان، به سبک درمانی که انتخاب کرده‌اید و مسائلی که می‌خواهید بررسی کنید، بستگی دارد، Neustifter در این مورد می‌گوید: “به طور معمول رایج است تمریناتی را که به نحوه شنیدن و پاسخ‌گویی به نیازهای یکدیگر مربوط هستند را بررسی کنید. به عنوان چگونه در صورت تضاد در نیازهای خود مذاکره کنید، چگونه در صورت وجود تضاد شدید از تشدید آن جلوگیری کنید و حتی چگونه روز خود را سازماندهی کنید تا رابطه را در اولویت قرار دهید.”

زن - مشاور - درمان
زن – مشاور – درمان

زوج‌ها اغلب به مدت 8 تا 12 جلسه به یک درمانگر مراجعه می‌کنند، اما دیگران به صورت دوره‌ای مراجعه می‌کنند. همچنین برخی دیگر ممکن است در تمام مدت رابطه خود به یک درمانگر مراجعه کنند. میزان پیشرفت و سرعت پیشرفت شما به موقعیت فردی شما بستگی دارد.
نویستیفتر می‌گوید: “اگر مشکلات شما بیشتر به تنش‌های روزمره مربوط باشد و در کل رابطه شما خوب باشد، معمولا می‌توانید در چند جلسه اول پیشرفت قابل توجهی را ببینید.” هریس می‌گوید که زوجینی که قصد دارند ۱۰ جلسه درمان را طی کنند، باید در نیمه راه (تقریبا پس از ۵ جلسه) شروع به احساس تغییر در دیدگاه کنند.

تاثیرات

آیا زوج درمانی موثر است؟ در ابتدا تجربه‌ی یکی از زوج‌ها در مورد مراجعه به درمانگر و تغییر در رابطه‌ی آن‌ها توضیح داده شده است.

تجربه‌ی یک زوج

یکی از زوج‌ها در مورد تجربه‌ی خود همسرش در این مورد می‌گوید: “من و همسرم در ارتباط با یکدیگر ناتوان شده بودیم و نیازهای خود را به دلیل پیشگیری از یک دعوا سرکوب می‌کردیم. این سرکوب کردن نیازها تا زمانی ادامه پیدا می‌کرد که من یا همسرم به دلیل فشار بیش از حد منفجر می‌شدیم. ما می‌خواستیم به یک درمانگر مراجعه کنیم، اما هر دو نگران هزینه‌های آن بودیم. این وضعیت ادامه داشت تا زمانی که به یک دو راهی رسیدیم. در رخت‌خواب با هم دراز کشیده بودیم، هر دو گریه می‌کردیم. ما در تلاش بودیم که متوجه شویم که می‌توانید کنار هم به زندگی ادامه بدهیم یا خیر. با وجود اینکه هر دوی ما راضی به تمام کردن زندگی مشترک نبودیم، اما هر دو نیز نمی‌توانستیم به این وضعیت ادامه بدهیم.”

وی در ادامه می‌گوید: “در نهایت ما مجبور شدیم به یک درمانگر مراجعه کنیم. روند درمان به من کمک کرد متوجه شوم که در مکالمات قبلی، به حرف‌های همسرم گوش نمی‌دادم. در مقابل من دائما در حال این بودم که فقط حرف‌های خود را به او ثابت کنم.”

ارتقای مهارت‌های ارتباطی

Sures می‌گوید: “زوج‌ها می‌توانند انتظار داشته باشند که مهارت‌های ارتباطی خود را به سرعت بهبود بخشند. همچنین منصفانه است که انتظار ارتباط و قدردانی بهتر و عمیق‌تر از یکدیگر داشته باشید.” یک مطالعه در سال 2016 (1394 شمسی) در دانشگاه اتاوا نشان داد که زوج‌هایی که درمان EFT را امتحان کردند، حتی دو سال پس از جلسات مشاوره‌ی خود، در رابطه‌ی خود احساس رضایت و دلبستگی بیشتری داشتند.

پذیرش نقش خود در رابطه

یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که باعث می‌شود درمان برای شما نتیجه بدهد، پذیرفتن مسئولیت نقش خود در پویایی رابطه است. سورس می‌گوید: “این مسئله بسیار مهم است. بدون توجه به اینکه چقدر عصبانی هستید.” این نکته مهم است که مشکلات خود را به عهده شریک خود نگذارید، چون این راه‌حلی برای حل مشکلات نیست. سعی کنید مسئولیت اشتباهات خود را بپذیرید.

حمایت از همسر خود در مسیر درمان

زن - درمانگر - حل مشکلات
زن – درمانگر – حل مشکلات

وقتی شما برای درمان می‌روید، مهم است که شریک زندگی شما نیز به دلیل پیشرفت شما درمان را تأیید کند و از شما و روش درمان پشتیبانی کند. اگرچه ممکن است یکی از طرفین رابطه برای رفتن به درمان پیشروی کند، اما هر دو شریک باید به فرآیند پیوسته و به طور کامل به کار مشترک متعهد شوند تا به نتایج مطلوب دست یابند. در واقع، برای رسیدن به هر نوع پیشرفتی در رابطه، نیاز است که هر دو شریک به خوبی به فرآیند درمانی پیوسته و به شدت متعهد شوند.

اگر شریک شما به انجام درمان زوجین علاقه ندارد، می‌توانید به جای آن به درمان فردی فکر کنید، که به شما کمک می‌کند تا مسائل خود را بهتر درک کنید. هریس می‌گوید: “من یک رابطه را به عنوان سه رابطه می‌بینم که شامل رابطه هر فرد با خودش و سپس با یکدیگر است. برای سلامتی و رفاه همه، سه رابطه باید به خوبی عمل کنند.” شاید با انجام این کار و شروع به تنهایی روند درمان آنچه شما امیدوار بودید رخ ندهد، اما می‌تواند یک شروع باشد.

جدایی یا تلاش برای ترمیم رابطه

اگر رابطه شما در حال حاضر در بحران جدی است، ممکن است بخواهید به مشاوره تشخیص (discernment counselling) فکر کنید. این روش مشاوره برای آن دسته از زوج‌ها است که می‌خواهند تصمیم بگیرند که در یک رابطه بمانند و آن را ترمیم کنند یا برای همیشه آن رابطه را تمام کنند. به عبارت دیگر مشاوره تشخیص برای زوجینی است که درباره آینده رابطه‌شان تردید دارند. این مشاوره به آن‌ها کمک می‌کند تا با توجه به نقاط قوت و ضعف رابطه‌شان، تصمیم به رفتار درست برای آینده بگیرند.

آماندا باکوس (Amanda Bacchus) مدیر مرکز روابط وان (Vaughan) است. وی در این مورد می‌گوید: “در مشاوره تشخیص، معمولا یک از زوجین تمایل به ماندن در رابطه را دارد و دیگری تمایل به ترک رابطه را دارد.” تعداد جلسات معمولا به تعداد انگشت شماری محدود می‌شود و هدف آن تصمیم‌گیری قطعی در مورد چگونگی ادامه رابطه است.
باکوس در ادامه می‌گوید: “ما بررسی می‌کنیم که آیا شانسی برای نجات رابطه وجود دارد یا خیر. از زوجین در مورد انگیزه، در نظر گرفتن حفظ خانواده، مسئولیت‌های متقابل در ایجاد مشکل در رابطه و چگونگی دیدن آینده سوال می‌شود.”

تاثیر حضور فرزندان

جنیفر الیسون (Jennifer Ellison) یک مشاور تشخیص معتبر است. وی در این مورد می‌گوید: “معمولا والدینی که به تازگی صاحب فرزند شده‌اند و با شرایط جدید در رابطه‌ی خود به پایداری نرسیده‌اند، به من مراجعه می‌کنند.”
وی در ادامه می‌گوید: “ما می‌دانیم که چند سال اول پس از داشتن فرزند برای روابط یکی از مهم‌ترین سال‌های پر از استرس است. بسیار نادر است که زوجی را ببیند که مسائلشان پس از تولد فرزند جدید پیش آمده باشد و بیشتر مشکلات برای آن‌ها پیش از این وقوع پیدا کرده است.”
برای اطلاع در مورد وضعیت والدین در اولین سال تولد نوزاد می‌توانید مقاله‌ی دلایل دعوای بین والدین در سال اول تولد نوزاد را از سایت بهترین مادر مطالعه کنید.

زن - شوهر - مشاور
زن – شوهر – مشاور

تاثیرات مشاوره تشخیص

مطالعات نشان می‌دهد که بیش از نیمی از زوج‌هایی که مشاوره تشخیصی را امتحان می‌کنند، تصمیم می‌گیرند برای همیشه در کنار هم بمانند یا حداقل، در کنار هم بمانند و به مدت شش ماه در زوج درمانی شرکت کنند، بدون اینکه طلاق را مطرح کنند.
با این حال حتی کسانی که تصمیم به جدایی می‌گیرند، گزارش می‌دهند که جدایی آن‌ها به دلیل وجود یک فرایند متفکرانه و با توجه به موضوعات مشترک، با احترام بیشتری انجام شده است. همچنین در مورد ملاقات فرزندان مشکل بحرانی نداشته‌اند. این فرایند باعث می‌شود زمانی که عصبانی و کلافه هستید در مورد مسائل رابطه‌ی خود تصمیم نگیرید، بلکه با یک فرایند متفکرانه و با توجه به موضوعات مشترک پیش بروید.

زوج درمانی با مطالعه کتاب

ممکن است به دلیل شرایطی که دارید، امکان مراجعه به یک درمانگر را نداشته باشید. بنابراین به شما توصیه می‌کنیم که در این موقعیت بهتر است خودتان به خود کمک کنید. برای انجام این کار پیشنهاد می‌شود که کتاب بخوانید. برخی از کتاب‌های مفید در این زمینه در ادامه آورده شده است. به طور خلاصه در مورد موضوعات این کتاب‌ها نیز توضیحاتی داده شده است.

روش درمان متمرکز بر احساسات

اولین کتاب با عنوان “محکم در آغوشم بگیر: هفت گفتگو برای یک عمر زندگی با عشق (Hold Me Tight: Seven Conversations for a Lifetime of Love)” است. نویسنده این کتاب سو جانسون (Sue Johnson) است.
این کتاب مختصری از روش درمانی متمرکز بر احساسات (EFT) سو جانسون را ارائه می‌دهد و بر تقویت ارتباط عاطفی بین زوج‌ها تأکید می‌کند. این کتاب به شما کمک می‌کند تا با استفاده از هفت گفت‌وگو، بهبود ارتباطات خود با شریک خود را تسریع کرده و رابطه‌ی عمیق‌تر و معنادارتر با او برقرار کنید.

رابطه خوشبخت و با دوام

کتاب بعدی با عنوان “کتاب هفت اصل اخلاقی برای موفقیت در ازدواج (The Seven Principles for Making Marriage Work)” است. نویسنده این کتاب جان گوتمن (John M. Gottman) است.
این کتاب به شما راهکارهای عملی برای ساختن یک رابطه خوشبخت و دوام‌دار را ارائه می‌دهد. گوتمن به شما ۷ اصل اساسی را برای بهبود رابطه با همسرتان را آموزش می‌دهد، از جمله این موارد می‌توان به چگونگی شناختن نیازهای شریک، حل مشکلات با حفظ احترام، و تقویت ارتباط عاطفی اشاره کرد. این کتاب بر اساس تحقیقات علمی و تجربیات گوتمن از کاربردی‌ترین و مفیدترین کتاب‌هایی است که در زمینه بهبود روابط زناشویی نوشته شده است.

قوانین زناوشویی

کتاب با عنوان “قوانین زناوشویی :کتابچه راهنمای برای متاهلین و زوجین (Marriage Rules: A Manual for the Married and The Coupled Up)” مورد بعدی است که می‌توانید مطالعه کنید. نویسنده‌ی این کتاب هاریت لرنر (Harriet Lerner) است.
در این کتاب کاربردی، لرنر با ارائه قوانین مبتنی بر راه حل، بهبود کیفیت رابطه را، به خصوص در زمینه خودکنترلی، پیشنهاد می‌دهد. این کتاب حاوی قانون‌های مفید برای بهبود روابط زوجین است که به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین شخصیت خود را در رابطه با شریک خود نشان دهید و رابطه‌ی سالم‌تر و پایداری با همسر خود برقرار کنید.

زن - شوهر - روابط - درمانگر - حل مشکلات
زن – شوهر – روابط – درمانگر – حل مشکلات

اهمیت به خود

کتاب با عنوان “خودت به فنا نده (Unf#ck Your Intimacy Workbook)” مورد دیگری است که خواندن برای کار روی شخصیت فردی توصیه می‌شود. نویسنده این کتاب فیت هارپر (Faith Harper) است.
تمرینات این کتاب کاربردی، از الگوهای ارتباطی تا تعیین مرزها، برای کمک به کاربران در درک نیازهای خود طراحی شده است. این کتاب دارای تمریناتی است که به شما کمک می‌کند تا با خودتان در ارتباط باشید، به نیازهای خود بپردازید و درک بهتری از خود داشته باشید.

رابطه جنسی بین زوج‌ها

کتاب بعدی با عنوان “Mating in Captivity: Unlocking Erotic Intelligence” است. نویسنده‌ی این کتاب استر پرل (Esther Perel) است.
این کتاب به بررسی پیچیدگی‌های حفظ شور و شوق در یک رابطه بلندمدت، از جمله مسئله تفاوت در نیازهای جنسی پرداخته و به راهکارهایی برای بهبود شوق و شور در رابطه پرداخته است. پرل به بررسی عواملی مانند شناخت درست از خود و شناخت درست از شریک، تغییر درک از جنسیت، و ایجاد فضایی امن و باز برای رفع موانع شور و شوق در رابطه می‌پردازد.