مقدمه
گاهی اوقات، از دست دادن بارداری (سقط جنین) در سه ماهه اول بارداری، به هیچ وجه، علائمی از خود نشان نمی‌دهد. به این نوع سقط جنین، سقط جنین فراموش شده می‌گویند. در ادامه در رابطه با مواردی که در صورت تشخیص سقط جنین فراموش شده، اتفاق می‌افتد، صحبت خواهیم کرد.
تجربه یک مادر
فریبا در حال انجام سونوگرافی هفته هشتم بارداری بود، که ناگهان دکترش که همیشه از مسائل مختلف صحبت می‌کرد، ساکت شد. او یادآوری می‌کند: “من می‌دانستم که یک اتفاق بد رخ داده است.” وقتی دکتر سرانجام صحبت کرد، به فریبا گفت که ضربان قلب جنینش متوقف شده است. پس از بررسی‌های پزشک، مشخص شد که بارداری فریبا، چند هفته قبل، در سکوت به پایان رسیده است. یعنی بدون اینکه علامتی نشان داده شود، سقط جنین رخ داده است. این اتفاق، پدیده‌ای است که معمولاً به عنوان سقط جنین فراموش شده شناخته می‌شود.
سقط جنین فراموش شده چیست؟
سقط جنین (از دست دادن بارداری)، در حدود 15 تا 20 درصد از حاملگی‌های شناخته شده رخ می‌دهد. این اتفاق، اغلب در 13 هفته‌ی اول بارداری، برای مادران باردار اتفاق می‌افتد. براساس یک مطالعه، حدود 3 درصد از حاملگی‌های شناخته شده، به سقط جنین فراموش شده ختم می‌شود. یعنی در 3 درصد از سقط جنین‌ها، مادر، علائم سقط جنین مانند گرفتگی و خونریزی را تجربه نمی‌کند.
در نتیجه، سقط جنین فراموش شده، اغلب به طور اتفاقی در طی سونوگرافی سه ماهه اول بارداری، بین هفته 11 بارداری تا هفته 14 بارداری کشف می‌شود. در مورد یافته‌های سونوگرافی، یک متخصص باروری در کانادا به نام راندا زوینگرمن (Rhonda Zwingerman)، توضیح می‌دهد: “در سونوگرافی، سقط جنین فراموش شده به این شکل مشخص می‌شود که یا کیسه آمنیوتیک خالی از جنین است، یا جنینی بدون ضربان قلب داخل آن است.”
دلایل
همانند سایر انواع سقط جنین‌های زودرس، تصور می‌شود که درصد زیادی از سقط جنین‌های فراموش شده به دلیل یک اشتباه ژنتیکی تصادفی که باعث می‌شود، جنین بیشتر یا کمتر از تعداد معمول، کروموزوم دریافت کند، رخ می‌دهد. زوینگرمن، متخصص باروری، می‌گوید: “این امر می‌تواند رشد جنین را متوقف كند. دلایل احتمالی دیگر، شامل شرایط رحم (مانند فیبروم یا زخم دهانه رحم) است که در کاشت جنین تداخل ایجاد می‌کند. همچنین مشکلات هورمونی، از جمله بیماری کنترل نشده تیروئید نیز می‌تواند در این رخداد موثر باشد. اما متاسفانه، حقیقت این است که، گاهی اوقات ما نمی‌دانیم چرا این اتفاق برای بارداری رخ داده است.”
نحوه برخورد
پزشک یا ماما ممکن است برای تأیید و تشخیص سقط جنین فراموش شده، تکرار سونوگرافی را پیشنهاد کند. در مرحله بعدی، آن‌ها سه گزینه درمانی ممکن را به طور خلاصه شرح می‌دهند، مشروط بر اینکه شما هیچ مسئله‌ی پزشکی یا علائم عوارضی مانند عفونت نداشته باشید.
مدیریت متوقع
زوینگرمن می‌گوید: “گزینه اول همان چیزی است كه پزشكان آن را مدیریت متوقع می‌نامند. مدیریت متوقع به معنای صبر و دیدن است. اگر هیچ کاری برای درمان انجام ندهید، بدن اغلب این روند را به تنهایی شروع به حل کردن، می‌کند. تجربه هر زن کمی متفاوت است، اما احتمالا علائمی شبیه به علائم عادت ماهانه‌ی سنگین را تجربه خواهید کرد. اگرچه بسته به مدت زمانی که از سقط جنین گذشته است، ممکن است علائم شما شدیدتر باشد. خونریزی نیز معمولاً طی یک هفته کاهش می‌یابد. اگرچه امکان دارد، لکه بینی برای یک نفر دیگر، یک یا دو هفته ادامه یابد.”
پس مدیریت متوقع به معنای مراقبت دقیق از وضعیت بیمار اما عدم درمان است. مگر اینکه علائمی در زن ظاهر شود یا وضعیت عمومی او تغییر کند، یا تغییراتی در نتایج آزمایش او وجود داشته باشد.
مدیریت پزشکی و مدیریت جراحی
اگر روند کار طی دو تا چهار هفته به طور طبیعی شروع نشود، یا اگر تحمل انتظار را ندارید، باید یکی از دو گزینه دیگر را امتحان کنید. Zwingerman توضیح می‌دهد، دو گزینه دیگر مدیریت پزشکی و مدیریت جراحی است؛ به عبارت دیگر، انتخاب قرص یا جراحی.
مدیریت پزشکی شامل مصرف قرص، از راه خوراکی یا از طریق واژن، به نام میزوپروستول است که باعث باز شدن دهانه رحم و انقباض رحم و دفع بافت جنین می‌شود. اگر اولین دوز ظرف 24 ساعت موثر نباشد، می‌توان دوز دوم را مصرف کرد. چه گرفتگی به طور طبیعی ایجاد شود و چه به وسیله دارو ایجاد شود، احتمالا یک گرفتگی دردناک باشد. پزشک می‌تواند داروهای بدون نسخه را برای کمک به کنترل درد و سایر عوارض جانبی احتمالی دارو مانند اسهال و حالت تهوع، به شما پیشنهاد کند.
میزوپروستول برای همه کارساز نیست، بنابراین هنوز هم احتمال اینکه در نهایت نیاز به ادامه مسیر با جراحی باشید، وجود دارد. ویلسون توضیح می‌دهد: “هر دو گزینه مدیریت متوقع و میزوپروستول احتمال موفقیت کمتری نسبت به گزینه جراحی دارند.”
اتساع و کورتاژ یا D & C
جراحی یک روش مختصر به نام اتساع و کورتاژ یا D & C است. این روش شامل گشاد شدن آرام گردنه‌ی رحم و برداشتن محتویات رحم است. در حین این کار، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار دارد.
برای برخی زنان، اگر فکر خارج کردن بافت بدون جراحی و در خانه، از نظر احساسی دردناک باشد، ممکن است برای او جراحی ترجیح داده شود. همچنین جراحی این مزیت را دارد که به سرعت تمام می‌شود و بهبودی معمولاً زمان کوتاه‌تری نیاز دارد. مشکلی که وجود دارد این است که نسبت به 2 گزینه اول، خطر بیشتری در رابطه با D&C وجود دارد. اما احتمال عوارضی مانند ایجاد زخم در پوشش رحم، کم است.
اینکه کدام گزینه بهترین است، بسته به هر فردی تفاوت دارد. مردم به دلایل مختلف، گزینه‌های مختلفی را انتخاب می‌کنند. با این حال، آنچه ما از تحقیقات می‌دانیم این است که، در پایان، بیشتر زنان از هر چیزی که انتخاب کنند، خوشحال خواهند شد، به شرطی که به خوبی مشاوره شوند و تصمیمشان را خودشان به تنهایی بگیرند.
باردار شدن دوباره
شاید برایتان سوال شده باشد که چه زمانی می‌توانید دوباره باردار شوید؟ Zwingerman خاطرنشان می‌کند: “یک باور اشتباه در بین مردم وجود دارد که زنان پس از یک سقط فراموش شده باید چند ماه صبر کنند. اما بیشتر زنان اکنون پس از اولین عادت ماهانه‌ی عادی که معمولاً ظرف هشت هفته بعد از سقط ظاهر می‌شود، برای بارداری دوباره دست به کار می‌شوند. این مدت انتظار به شما کمک می‌کند تا بارداری بعدی به طور دقیق تعیین شود. اگرچه امکان بارداری زودتر از این زمان نیز وجود دارد.
اما از طرفی، بعضی از زوجین ممکن است ترجیح دهند که مدت طولانی‌تری را برای بارداری بعدی صبر کنند و یک مدت برای جنین از دست رفته‌ی خود عزاداری کنند. اگر بعد از سقط جنین متوجه شدید که از نظر عاطفی درگیر مشکل هستید، از پزشک خود بخواهید که شما را برای یک مشاوره به مشاور ارجاع دهد. گرچه ممکن است زمان‌بر باشد، اما اکثر زنانی که پس از از دست دادن بارداری زود هنگام، اقدام به بارداری می‌کنند، در نهایت صاحب فرزند می‌شوند.
