مقدمه

هفته‌های آخر بارداری احتمالا برای مادران طولانی‌تر به نظر بیاید و همچنین همراه با طولانی‌ترین حس‌ها باشد. در این زمان اگر زایمان بیشتر از هفته 40 بارداری طول بکشد، مادران نگران می‌شوند. احتمالا مادران در این وضعیت برای زایمان دیررس خود را آماده کنند. آیا در مورد این زایمان طالاعاتی دارید؟ در این مطلب برای کمک مادران عزیز در این مورد به توضیح در مورد زایمان دیررس پرداخته‌ایم.

‌هفته‌های آخر بارداری

آیا تاریخ‌های زایمان دقیق و مشخص است؟
در ابتدای امر باید گفت که تاریخ‌های مشخصی برای زایمان وجود ندارد. در واقع بارداری در هر زمانی بین هفته 39 بارداری تا هفته 42 بارداری کامل در نظر گرفته می‌شود. البته توجه کنید که در گذشته این 39 هفته، 37 هفته بوده است. این تغییر توسط کنگره متخصصان زنان و زایمان آمریکا در سال 2013 (1391 شمسی) انجام شد.آن‌ها تعریف خود را از نوزاد کامل از 37 هفتگی به 39 هفتگی تغییر دادند. این در حالی است که دستورالعمل‌های کانادا نسبت به ایالات متحده مشخص‌تر است. با این حال مادرانی که برای اولین بار زایمان را تجربه می‌کنند، به احتمال زیاد زایمان دیررس را تجربه کنند و نوزاد خود را هفته‌‌ی 41 بارداری و هفته‌ی 42 بارداری به دنیا بیاورند.

زایمان دیررس
زایمان دیررس

هیدر هیل (Heather Hill)، یک دولا است. وی در این مورد می‌گوید: “اگر به تاریخ مشخص شده توسط ماما برای زایمان اطمینان داشته باشید، ممکن است در آن تاریخ ناامید شوید. چرا که احتمال دارد در تاریخی که ماما برای زایمان شما مشخص کرده است، همچنان باردار باشید.” وی در ادامه به بیماران توصیه می‌کند که دو هفته قبل یا بعد از تاریخی که پزشک یا ماما تعیین کرده است، منتظر زایمان باشند.
سونوگرافی‌های تعیین تاریخ زایمان، دقیق‌ترین ابزار برای تعیین دقیق تاریخ زایمان (در صورت انجام در سه ماهه اول) هستند. با این حال این ابزار نیز دارای خطای پنج روزه هستند.

ملاقات‌های مکرر با پزشک

پس از پایان موعد مقرر شده برای زایمان شما، باید انتظار ویزیت‌های بیشتر توسط پزشک خود را داشته باشید. تیم مراقبت‌های دوران بارداری شما از سونوگرافی برای اندازه‌گیری میزان مایع آمنیوتیک اطراف نوزاد استفاده می‌کند. همچنین ممکن است یک آزمایش بدون هیچ گونه استرسی انجام شود. این آزمایش با هدف بررسی حرکات و ضربان قلب نوزاد با دستگاه فتال مانیتور (fetal monitor) انجام می‌شود.

معاینات

جنیفر گاردینر (Jennifer Gardiner)، ماما در تورنتو است. وی هر دو یا سه روز یک بار پس از رسیدن بیمارانش به هفته 41 بارداری، سونوگرافی انجام می‌دهد. در رأس لیست نگرانی‌های او این احتمال وجود دارد که نوزاد اولین دفع مدفوع خود را در رحم داشته باشد. در واقع مکونیوم (مدفوع چسبنده و تیره) به مایع آمنیوتیک وارد و در ادامه احتمال خطر بلع آن توسط جنین وجود دارد. مورد بعدی سلامت جفت است. شرایط جفت می‌تواند بدتر شود و یا از کار بیفتد که این می‌تواند شرایط را سخت‌تر کند. چرا از کار افتادن جفت برابر با عدم رسیدن مواد مغزی به نوزاد است. بنابراین در این ملاقات‌ها در کنار وضعیت جنین، وضعیت جفت نیز کنترل می‌شود.

شروع زایمان

بهترین محرک‌های زایمان، کشش و جارو کردن غشایی است. این یک روش رایج است که اغلب در معاینات داخلی بعد از هفته 37 بارداری انجام می‌شود. ماما یا پزشک شما یک یا دو انگشت را به دهانه رحم شما وارد می‌کند و غشاهای جنینی را جدا می‌کند. این عمل ناراحت‌کننده است اما نباید دردناک باشد. کشش و جارو کردن ممکن است باعث ترشح پروستاگلاندین شود. پروستاگلاندین هورمونی است که رحم را برای شروع انقباضات تحریک می‌کند.

داگلاس بلک (Douglas Black)، رئیس بخش زنان و زایمان در بیمارستان است. وی می‌گوید، درمان‌های دیگر برای شروع زایمان وجود دارد که بسیاری از زنان آن‌ها را باور دارند. این درمان‌ها عبارتند از طب سوزنی، مصرف روغن کرچک (قبل از امتحان با پزشک خود مشورت کنید)، خوردن غذای تند. همچنین ماساژ با ماساژ تراپیست (massage therapist)، پیاده‌روی و رابطه‌ی جنسی نیز شامل این موارد می‌شوند.

القای زایمان

القای زایمان پیشنهاد گاردینر برای زنان بین هفته‌های 41 تا 42 بارداری است. در حالی که بلک می‌گوید، معمولا صبر می‌کند تا بیماران او به 41 هفته و سه روز برسند، سپس این کار را شروع می‌کند. پزشکان به ندرت به مادر اجازه می‌دهند 42 هفته را پشت سر بگذارد. چرا که این مدت طولانی می‌تواند سلامت نوزاد را به خطر بیندازد.

تغییر در برنامه

اگر به زایمان در خانه امیدوار بودید، یک القا باعث می‌شود که برنامه را تغییر بدهید و در بیمارستان زایمان کنید. چرا که یک القای زایمان شما را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد. در این وضعیت ممکن است به یک متخصص زنان و زایمان ارجاع داده شوید. البته ماما همچنان در مراقبت از شما نقش دارد.

روش‌های مختلفی ممکن است برای القای زایمان استفاده شود. اگر دهانه رحم آماده نباشد، هورمون‌های پروستاگلاندین معمولا به شکل قرص یا ژل مصنوعی وارد واژن می‌شوند. این هورمون‌ها باعث نرم شدن و نازک شدن دهانه رحم برای زایمان می‌شوند.

کیسه آب

اگر دهانه رحم آماده برای زایمان است، اما کیسه آب پاره نشده باشد، از پارگی مصنوعی (artificially rupturing) غشاها استفاده می‌شود. این راهکار نیز ممکن است باعث تسریع زایمان و انقباضات شود. در این مورد، پزشک شما به صورت دستی کیسه آمنیوتیک را سوراخ می‌کند. معمولا با وسیله‌ای که شبیه یک میله قلاب بافی بلند (long crochet hook) است، این کار را انجام می‌دهد. این روش معمولا دردناک نیست و باید باعث ترشح مایع شود.

جنین - کیسه آب - پارگی مصنوعی
جنین – کیسه آب – پارگی مصنوعی

تزریق دارو

اگر در زمان زایمان، انقباضات منظم نداشته‌ باشید، احتمالا مرحله بعدی دارو است که به صورت داخل وریدی تجویز می‌شود. در طی این نوع القا، از دارویی به نام Pitocin که باعث انقباض رحم می‌شود، استفاده می‌شود. Pitocin در واقع نسخه مصنوعی اکسی‌توسین، هورمونی که در طول زایمان طبیعی در مغز تولید می‌شود، است.

سخن آخر

زایمان غیرقابل پیش‌بینی است. بنابراین بهترین راه برای آماده شدن این است که با پزشک یا ماما در مورد هر گونه نگرانی صحبت کنید. یکی دیگر از مسائلی که باید مادران بدانند در مورد مداخلات رایج اختیاری قبل از تولد است. با داشتن اطلاعات در مورد این مسائل احتمالا با اتفاقات قبل و در حین زایمان راحت‌تر کنار بیایید.