عوامل زایمان زودرس
اگر زایمان قبل از هفته 37 بارداری، انجام شود، زایمان زودرس اتفاق افتاده است. در ادامه با فاکتورهایی که به عنوان دلایل زایمان زودرس شناخته می‌شوند، آشنا شوید.
حمل چندقلو
کریستی پیلیپوک (Christy Pylypjuk)، متخصص پزشکی مادر و جنین در مرکز علوم بهداشتی در کانادا می‌گوید: “هنگامی که شما بیش از یک کودک در رحم خود دارید، به این معنی است که ظرفیت رحم از حد خود افزایش یافته است. این موضوع می‌تواند انقباضات مربوط به زایمان زودرس را به وجود آورد که در نهایت منجر به زایمان می‌شود.”
وی اضافه می‌کند: “کشش اضافی رحم می‌تواند احتمال پارگی غشاها را نیز زودتر از موعد، افزایش دهد. حمل چند قلو همچنین احتمال بروز مشکلاتی در جفت یا ایجاد شرایطی مانند فشار خون بالا یا دیابت در دوران بارداری را افزایش می‌دهد. تمامی این موارد نیز به نوبه خود، می‌توانند احتمال زایمان زودرس را افزایش دهند. از آنجا که بارداری با لقاح مصنوعی (IVF) اغلب بارداری چندقلو است، IVF نیز به عنوان یک عامل خطر برای زایمان زودرس در نظر گرفته می‌شود.”
پیشنهاد می‌کنیم مطلب بررسی شانس دوقلوزایی یا چندقلوزایی در زنان و عوامل تاثیرگذار بر آن را مطالعه کنید.
بارداری در سن بالا
هم مادران بسیار جوان و هم مادران بالای 35 سال، احتمال بیشتری برای زایمان زودرس نوزاد دارند. مادران خیلی جوان، اغلب از نظر اقتصادی و اجتماعی شرایط خوبی ندارند و ممکن است تغذیه نامناسب یا مراقبت‌های نامنظم قبل از تولد داشته باشند و همین باعث زایمان زودرس شود.
وقتی نوبت به بارداری مادران سن بالا می‌رسد، آماندا سلک (Amanda Selk)، پزشک زنان و زایمان در بیمارستان کالج زنان در تورنتو، می‌گوید: “در واقع این دسته از زنان، نسبت به تمام موارد دیگر، تقریباً در معرض خطر بیشتری برای زایمان زودرس هستند.”
زنان سن بالا، به احتمال زیاد هنگام باردار شدن دچار بیماری‌هایی مانند فشار خون و دیابت می‌شوند. اما این بدان معنا نیست که تمام مادران سن بالا، شانس بالایی برای زایمان زودرس دارند.
کریستی پیلیپوک می‌گوید: “بسیاری از شواهد نشان می‌دهد که اگر شما یک مادر بسیار سالم هستید، که بیش از 35 یا 40 سال دارد، می‌توانید همچون بسیاری از زنان با شرایط مشابه، یک بارداری کاملا سالم و بدون دست‌انداز و مشکل داشته باشید.”
عوارض پزشکی
عوارض پزشکی مختلف می‌توانند دلایل زایمان زودرس باشند. در دوران بارداری، عوارض پزشکی زیادی وجود دارد که می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود. همچنین عوارضی وجود دارد که ممکن است ماما یا پزشک شما را مجبور کند شما را از طریق سزارین، زایمان کند.
جفت سرراهی به معنای این است که جفت به طور جزئی یا کامل دهانه رحم را می‌پوشاند. چفت سرراهی یکی از عوارض پزشکی بالابرنده‌ی احتمال زایمان زودرس است. جدا شدن جفت (کندگی جفت)، نیز به معنای این است که جفت قبل از زایمان خود‌به‌خود از دیواره رحم جدا می‌شود. این مورد نیز یکی دیگر از عوارض پزشکی است که احتمالاً باعث زایمان زودرس می‌شود.
از دیگر عوارض پزشکی می‌توان به ناتوان بودن دهانه رحم، دیابت حاملگی، عفونت مثانه و پره اکلامپسی اشاره کرد. پره‌اکلامپسی، یک عارضه بارداری است که شامل فشار خون بالا می‌شود و می‌تواند برای مادر و کودک خطرناک باشد.
مراقبت‌های اولیه و منظم قبل از تولد به شناسایی و مدیریت این شرایط کمک می‌کند تا احتمال زایمان زودرس کاهش یابد.
اختلالات خواب
اختلالات در خواب یکی از دلایل زایمان زودرس است. اگر بی خوابی، آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب) یا اختلال خواب دیگری برای شما تشخیص داده شده است، بیشتر مراقب باشید. زیرا ممکن است، این اختلالات مربوط به خواب، شما را در معرض خطر افزایش زایمان زودرس قرار دهد.
مطالعه ای از دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو نشان داد که زنان مبتلا به آپنه خواب و بی‌خوابی حدوداً دو برابر بیشتر از کسانی که اختلال خواب ندارند، بچه‌های خود را زود به دنیا می‌آورند.
برخی از تغییرات خواب در دوران بارداری طبیعی است. اما اگر به طور مداوم مشکلات خواب دارید، با پزشک خود صحبت کنید؛ زیرا اختلالات خواب، قابل درمان هستند.
تروما (آسیب‌دیدگی)
تروما یکی از دلایل زایمان زودرس است. تصادف یا سقوط در پیاده‌روی یخ‌زده بعید است باعث شروع انقباضات زایمان شود، اما می‌تواند عملکرد جفت را مختل کند. کریستی پیلیپوک می‌گوید: “تروما می‌تواند، احتمال مواردی مانند جدا شدن جفت (کندگی جفت)، اختلال در جریان خون به نوزاد و خونریزی در بارداری را افزایش دهد. این موارد نیز به نوبه‌ی خود، به دلیل ناراحتی مادر یا جنین، می‌توانند منجر به زایمان زودرس شوند.”
اگر دچار حادثه یا سقوط شدید، باید به بخش تریاژ در بیمارستان مراجعه کنید. بخش تریاژ در بیمارستان، جایی است که یک ارائه‌دهنده‌ی مراقبت‌های بهداشتی، شما را تا چهار ساعت تحت نظر قرار می‌دهد.
سابقه زایمان زودرس
اگر پیش از این، تجربه زایمان زودرس داشته‌اید، احتمال این که، این اتفاق دوباره برای شما رخ دهد، بسیار بیشتر از حالت عادی است. کریستی پیلیپوک می‌گوید: “اگر آزمایش بارداری شما مثبت شده است و سابقه زایمان زودرس دارید، باید هرچه سریع‌تر به پزشک یا مامای خود مراجعه كنید. همچنین آن‌ها را در جریان این موارد قرار دهید.”
در بسیاری از موارد، به شما توصیه می‌شود حتی قبل از باردار شدن مجدد، با پزشک خود صحبت کنید. آماندا سلک می‌گوید: “اگر بتوانیم بفهمیم چه خطرات یا علل خاصی در آن حاملگی وجود داشته که باعث زایمان زودرس شده است، می‌توانیم در بارداری بعدی تمام تلاش خود را انجام دهیم تا از بروز آن جلوگیری شود.”
به عنوان مثال، بسته به علت آن، پزشک ممکن است تزریق پروژسترون را توصیه کند. تزریق پروژسترون احتمال زایمان زودرس را به دلیل کوتاه شدن دهانه رحم کاهش می‌دهد. همچنین اگر دلیل آن، فشار خون بالا باشد، تزریق دوز پایین آسپرین در اوایل بارداری می‌تواند مفید باشد.
پیشنهاد می‌کنیم مطلب بررسی تأثیر آسپرین در پیشگیری از پره‌اکلامپسی را مطالعه کنید.
توجه داشته باشید که این‌ها توصیه‌هایی نیستند که برای همه زنان پیشنهاد شود. اما مداخله‌هایی هستند که اگر تجربه زایمان زودرس داشته باشید، انجام آن‌ها منطقی است.
جلوگیری
با وجود آگاهی از عوامل خطر زایمان زودرس، متخصصان می‌گویند کارهای زیادی برای جلوگیری از زایمان زودرس، نمی‌توانید انجام دهید.
آلیکس بیکن (Alix Bacon)، رئیس انجمن ماماها در کانادا می‌گوید: “بهترین استراتژی، آگاهی از همه عوامل خطرساز و رفع عواملی است که تحت کنترل شما هستند. برای مثال ایجاد وزن سالم قبل از بارداری، ترک سیگار، مراجعه به پزشک، طبق برنامه، عواملی هستند که تحت کنترل شما هستند و به پیشگیری از زایمان زودرس کمک می‌کنند.”
آماندا سلک می‌گوید: “هیچ مدرکی مبنی بر این موضوع وجود ندارد که مواردی مانند رابطه جنسی در بارداری یا ورزش در بارداری باعث زایمان زودرس شود. همچنین اگرچه ممکن است به نظر برسد که استراحت مطلق، یک احتیاط خوب در برابر زایمان زودرس است، اما استراحت مطلق، بیش از پیش توسط پزشکان زیر سوال می‌رود.”
او ادامه می‌دهد: “هیچ مدرکی نشان نمی‌دهد كه استراحت مطلق، بتواند كمک‌کننده باشد. در عوض ما همیشه، زنان را تشویق می‌كنیم كه در دوران بارداری فعال باشند. البته برای زنی که گردن رحم کوتاه دارد، پزشک ممکن است توصیه کند که مقدار فعالیت یا فشار روانی را کاهش دهد. اما این به معنای کم‌تحرکی نیست.”
سخن آخر
در این مطلب بصورت کامل در رابطه با دلایل زایمان زودرس صحبت کردیم. از شما متشکریم که تا پایان مطلب همراه ما بودید. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر سوال یا نظری دارید، در قسمت کامنت‌ها با مادر میان بگذارید.
