آیا می دانید چرخاندن نوزاد به چه معناست؟ منظور از کودک بریچ چیست؟ چه روش‌هایی برای حل نوزادِ وضعیت بریچ وجود دارد؟ ECV به چه معناست؟ پاسخ هر کدام از این سوال‌ها را که بخواهید ما در این مطلب برای شما آماده کرده‌ایم.
وضعیت بریچ (breech) نوزاد به وضعیتی می گویند که نوزاد در رحم مادر در زمان نزدیک شدن به موعد زایمان، سرش به سمت بالا و باسنش به سمت پایین قرار می گیرد. در حالی که در حالت عادی باید، سر نوزاد به سمت پایین باشد تا زمانی که زایمان طبیعی مادر صورت می گیرد، ابتدا سر او بیرون بیاید و خطری برای سلامت نوزاد وجود نداشته باشد.
بنابراین اگر نوزاد در وضعیت بریچ قرار داشته باشد، پزشک متخصص یا ماما با استفاده از برخی روش‌ها، نوزاد را می چرخاند (چرخاندنِ نوزاد: Turning a Baby).
برخی روش‌ها برای چرخاندنِ نوزادِ بریچ وجود دارد. روش کایروپرکتیک، روش moxibustion، روش وبسرت و روش ای سی وی (ECV). در این مطلب ما قصد داریم درباره روی ای سی وی صحبت کنیم.
بر اساس مطالعات انجام‌شده، مشخص گردید که در صورتی که نوزاد در وضعیت سر و ته قرار گرفته باشد، زایمان طبیعی و واژینال برای او خطرناک است. یعنی در این حالت سزارین مفید‌تر به نظر می رسد. از سوی دیگر مادران زیادی هستند که اصلا علاقه‌ای به سزارین ندارد و روش طبیعی زایمان را بیشتر می پسندند.
بنابراین روش ECV برای چرخاندن نوزاد قبل از شروع زایمان، معرفی شد تا زنانی که نوزاد بریچ دارند اما دوست دارند طبیعی زایمان کنند، روش خوبی را پیش رو داشته باشند.
ECV چگونه انجام می شود؟
ECV مخفف عبارت External Cephalic Version می باشد. این عبارت به معنای “تغییر وضعیت سرِ جنین از بیرون” می باشد.
با استفاده از روش ای سی وی، وضعیت جنین برای زایمان طبیعی مادر آماده می شود.
از مهم‌ترین نکاتی که در این روش وجود دارد، یکی این است که در تمام طول انجام دادن روش ای سی وی، ضربان قلب نوزاد کنترل می شود. از سوی دیگر گاهی ممکن است پزشک به زن داروی شل کننده عضلات رحم بدهد.
نحوه انجام این روش نیز به این صورت است که پزشک از روی شکم نوزاد را در داخل شکم حرکت می دهد. ابتدا کم کم باسن او را می گیرد و او را به سمت بالا می برد. سپس به سر نوزاد فشار می آورد تا به سمت پایین و دهانه رحم حرکت کند.
این روش ممکن است کمی دردناک باشد. اما سطح درد آن در مقایسه با روش‌های دیگر خیلی کمتر است. میانگین رتبه درد آن بر اساس نظرسنجی ها 4 از 10 است.
بیشتر بخوانید: هفته سی و پنجم بارداری مادران و وضعیت بریچ
زمان مناسب برای ECV جهت چرخاندن نوزاد
اولا باید زمان به کارگیری این روش نزدیک به زایمان باشد. یعنی زمانی که موعد زایمان نزدیک است، بر اساس نظر پزشک در صورتی که کودک در حالت بریچ باشد، ممکن است این روش برای چرخاندان نوزاد مورد استفاده قرار گیرد.
خیلی بعید است که انجام ای سی وی، باعث شود زایمان زودهنگام شود و معمولا در زمان زایمان تاثیری ندارد.
هفته 37 بارداری معمولا برای استفاده از این روش استفاده می شود.
اما به طور کلی، ECV بین هفته ۳۶ بارداری و هفته ۳۸ بارداری بهتر است انجام گیرد. زیرا در این بازه زمانی فضای بیشتری برای جابجایی جنین در رحم وجود دارد. با این حال، تصمیم نهایی برای انجام ECV باید توسط پزشک شما براساس شرایط خاص شما و جنین شما گرفته شود. لذا بهتر است با پزشک خود مشورت کنید که زمان مناسب برای ECV در شرایط شما چیست.
در چه شرایطی، ECV ممنوع است؟
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، انجام ECV برای یک مادر باردار و زمان انجام آن باید توسط پزشکی که مادر را زیر نظر دارد تصمیم گیری شود. اما بطور کلی از آنجایی که این روش هم مانند بسیاری از روش های درمانی برخی عوارض جانبی را با خود به همراه دارد، در بعضی موارد نباید انجام شود.
زنانی که به دلایلی غیر از ظاهر بریچ کاندید سزارین هستند یا دارای فشار خون بالا، ناهنجاری رحمی (رحم با شکل عجیب) یا حجم کم مایع آمنیوتیک می‌باشند، نباید ECV داشته باشند.
عوارض جانبی تغییر وضعیت سرِ جنین از بیرون
عوارض جانبی روش ECV در مواردی نادر عبارت است از:
- ضربان قلب سریع برای جنین
- خونریزی رحمی مادر
- بروز فشار خون برای مادر
- احتمال نیاز به سزارین اضطراری
- بالا رفتن شدید ضربان قلب مادر
این عوارضی که نام بردیم واقعا نادر هستند. در صورتی که مادر کاملا تحت نظر پزشک باشد و همه چیز را پزشک تحت کنترل بگیرد، مثلا ضربان قلب مادر و کودک دائم تحت کنترل باشند، فشار خون تحت کنترل باشد و …، این اتفاقات نخواهد افتاد.
تشویق نوزاد به چرخیدن در رحم
وقتی نوزاد در وضعیت بریچ قرار می گیرد، ممکن است پیش از روش‌های درمانی، مادر دوست داشته باشد با برخی کارهای عادی نوزاد را تشویق به حرکت در داخل شکم کند.
برخی روش ها بطور سنتی و تجربی معرفی شده اند. البته که این روش‌ها، روش‌های پزشکی نیستند و صرفا برخی افراد از آن ها بعنوان تجربه مفید یاد کرده اند.
- تغییر وضعیت خود: سعی کنید اگر اکثر اوقات در حال نشستن هستید، کمی راه بروید و پیاده روی کنید تا نوزاد فضای بیشتری برای حرکت داشته باشد.
- به موسیقی گوش کنید: گوش فرا دادن به موسیقی می تواند باعث آرامش کودک و حرکت او شود.
- وقتی خیلی در حال حرکت هستید، کمی در بین حرکت مکث کنید تا کودک علاقه به ادامه حرکت داشته باشد و سعی کند حرکت کند.
مشخصاً این روش‌هایی که در بالا توصیه کردیم، نظرات و توصیه‌های متخصصین پزشکی نیستند و قبل از انجام هرگونه فعالیت در خصوص تشویق نوزاد باید به متخصصین پزشکی مراجعه کنید.
پس از انجام ECV مادر باید چه کند؟
معمولا پزشک متخصص به مادر توصیه می کند که پس از ECV مرتب به او مراجعه کند تا پزشک وضعیت مادر و کودک را مورد بررسی قرار دهد.
همچنین معمولا از مادر خواسته می شود در زمان های دیگر در خانه بماند و استراحت کند. همچنین هیچگونه فعالیت شدید و سختی را انجام ندهد.
مهم‌ترین مزیت ای سی وی برای چرخاندن نوزاد چیست؟
مهم‌ترین مزیتی که این روش دارد این است که مادر نیاز به سزارین اجباری نخواهد داشت.
