مقدمه
حدود یک چهارم از والدین تنبیه فیزیکی را انجام می‌دهند، با وجود اینکه شواهد بسیاری مبنی بر اینکه این رویکرد اشتباه است، وجود دارد. برای نسل‌ها تنبیه فیزیکی با روش ضربه به باسن کودک یک کار درست بوده است. بر اساس نظرسنجی بین‌المللی در بین والدین، اگر چه محبوبیت این عمل رو به کاهش است با این حال بسیاری از والدین از این روش استفاده می‌کنند. آیا این روش تنبیه همراه با مشکل است؟ بسیاری از تحقیقات می‌گویند که تنبیه فیزیکی به عنوان یک روش انضباطی نتایج مثبتی به همراه ندارد. در واقع این عمل کودکان را در معرض خطر بیشتری برای رفتارهای پرخاشگرانه، افسردگی و اضطراب قرار می‌دهد. بنابراین با توجه به اهمیت این مسئله در این مطلب به توضیح در مورد تنبیه بدنی کودک با زدن به باسن پرداخته‌ایم.
ممنوعیت تنبیه فیزیکی
ضربه به باسن می‌تواند بر روابط والدین با فرزندان آن‌ها تأثیر بگذارد. با وجود اجماع سازمان‌های پزشکی مانند انجمن اطفال کانادا و آکادمی اطفال آمریکا (AAP) مبنی بر اینکه ضربه به باسن کودک عمل درستی نیست، هنوز هم این مسئله اتفاق می‌افتد. AAP سیاستی را در سال 2018 (1397 شمسی) منتشر کرد که در آن تکرار کرد که تنبیه بدنی باعث افزایش رفتار بد و بد برای رشد کودک میشود.
بروز مشکلات
کتک و تنبیه مانند ضربه به باسن کودک باعث بروز مشکلات بیشتر و افزایش مشکلات موجود میشود. جوآن دورانت (Joan Durrant) پروفسور دپارتمان علوم بهداشت است. وی به مدت 30 سال اثرات تنبیه فیزیکی را مورد مطالعه قرار داده است.
وی در این مورد می‌گوید: “هر چه بیشتر کودک کتک بخورد، احتمال پرخاشگری او بیشتر میشود. کودکانی که مورد ضرب‌وشتم قرار می‌گیرند بیشتر در معرض خطر قلدری دیگران و استفاده از پرخاشگری به عنوان راهی برای حل مشکلات و درگیری‌ها هستند. البته این بدان معنا نیست که کودکانی که کتک می‌خورند، همیشه پرخاشگر می‌شوند و یا کودکانی که هرگز ضربه نمی‌خوردند، هرگز پرخاشگر نیستند.”
دورانت در این مورد می‌گوید: “با کتک و ضربه زدن به باسن کودک فقط خطر پیامدهای منفی را افزایش می‌دهید. همچنین نمی‌دانیم چه کسی این پیامدهای منفی را احساس می‌کند تا زمانی که آسیب وارد نشده باشد. این یک کار بسیار خطرناک است. در واقع مانند این است که در گذشته بدون کمربند ایمنی رانندگی می‌کردیم.”
بسیاری از مطالعات به اثرات این روش تنبیه پرداخته‌اند، اما درک نتایج دشوار است. چرا که ضربه به باسن اغلب با انواع خشونت‌آمیز‌تر و آشکارا توهین‌آمیزتر از نظم و انضباط مانند سیلی زدن و مشت زدن همراه بوده است. در ادامه برخی از این مطالعات و متاآنالیزها آورده شده است.
فراتحلیل
الیزابت گرشاف (Elizabeth Gershoff)، استاد رشد انسانی و علوم خانواده در دانشگاه است. وی در سال 2022 (1401 شمسی) یک فراتحلیل (متاآنالیز) انجام داد که تمام مطالعات قبلی انجام شده را تجزیه و تحلیل کرد. وی بعد از این مطالعات دریافت: “ضربه به باسن هیچ جنبه‌ای از زندگی کودکان را بهبود نمی‌بخشد و در واقع با پیامدهای منفی مرتبط است. تنبیه فیزیکی با مشکلات روانی و رفتاری بیشتر همراه است. همچنین همراه با مشکلات بیشتر در روابط کودکان با والدین خود و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها در مدرسه همراه است.”
سال 2016 (1395 شمسی) متاآنالیز دیگری منتشر شد. گرشوف (Gershoff) و همکارش به طور مجدد در این مورد شروع به مطالعه کرد. در این بررسی ده‌ها مطالعه در طول 50 سال و شامل 160000 کودک، بدون در نظر گرفتن داده‌های مربوط به ضربه با جسمی مانند قاشق چوبی مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت این تیم تحقیقاتی نیز به نتایج مشابه دست یافت.
تحقیقات
مطالعات اخیر کانادا در این مورد نیز این نتایج را تایید می‌کند. مطالعهای در کبک در سال 2016 (1395 شمسی) روی 1700 کودک انجام شد. این مطالعه نشان داد کودکانی که در سن سه سالگی کتک خورده‌اند، در سن پنج سالگی بیشتر از نظر جسمی پرخاشگر هستند. در واقع رفتارهایی مانند تنبیه بدنی، گاز گرفتن، لگد زدن، واکنش پرخاشگرانه در هنگام مسخره شدن یا آسیب دیدن تصادفی توسط یک بچه دیگر را داشته‌اند. همچنین داشتن مشکلات رفتاری مانند دزدی، دروغ گفتن یا شکستن وسایل خود یا دیگران از دیگر موارد بوده است.
محققان دانشگاه اتاوا در سال 2017 (1396 شمسی) یافته‌هایی را منتشر کردند که در آن بیش از 5500 کودک در یک دوره دو ساله بررسی شدند. در نهایت آن‌ها دریافتند کسانی که در سن دو و سه سالگی مورد ضربه از باسن (کتک) قرار گرفته‌اند، در چهار و پنج سالگی آمادگی کمتری برای مدرسه داشته‌اند. چرا که این گروه از بچه‌ها از نظر مهارت‌های واژگان، ریاضی مشکل داشته‌اند.
عدم عملکرد مثبت
تنبیه فیزیکی (ضربه به باسن) آن طور که شما می‌خواهید نتایج خوبی را برای شما به همراه ندارد. شواهد نشان می‌دهد که کتک در رفتار بچه‌ها در حال حاضر یا جلوگیری از بدرفتاری آن‌ها در آینده موثر نیست. کودکانی که کتک می‌خوردند، در کوتاه‌مدت یا دراز مدت به احتمال زیاد سازگار نیستند. بنابراین یاد نمی‌گیرند که چگونه در آینده درست رفتار کنند. ما از کودکان خود می‌خواهیم در شرایط و موقعیتی که در کنار ما نیستند، انتخاب‌های خوبی داشته باشند، این در حالی است که تنبیه فیزیکی و یا همان ضربه به باسن کودک این احتمال را بیشتر نمی‌کند.
مطالعهای در آمریکا در سال 2014 (1393 شمسی) توسط جرج هولدن (George Holden) کارشناس معروف در این زمینه انجام شد. در این مطالعه 15 مادر به مدت شش شب از دستگاه ضبط صدا دیجیتال استفاده می‌کردند. وقتی کودک خود را کتک زدند، 73 درصد از مواقع بچه‌ها در عرض 10 دقیقه دوباره بدرفتاری کردند.
برگرون در این مورد می‌گوید: “وقتی بچه‌های خود را می‌زنیم مهم نیست که دلیل آن چقدر مهم به نظر می‌رسد. در واقع ما با این کار از عشق و اعتمادی که ما را به فرزندمان متصل می‌کند، علیه آن‌ها استفاده می‌کنیم. ما با ترس طبیعی آن‌ها در مورد از دست دادن عشق و محبت بازی می‌کنیم و از آن علیه آن‌ها استفاده می‌کنیم.”
ایجاد احساس بد
دلیلی وجود دارد که تنبیه بدنی اغلب باعث میشود احساس بدی داشته باشید. در مورد تنبیه فیزیکی کودک و یا ضربه به باسن کودک به عنوان تنبیه دو شرایط برای والدین اتفاق می‌افتد. مورد اول ممکن است والدین با منطق تصمیم بگیرند و تصمیم بگیرند که از تنبیه با روش ضربه به باسن استفاده کنند. در مورد بعدی والدین زمانی که در مورد کنترل کودک به ناامیدی می‌رسند این تصمیم را می‌گیرند.
دورانت در این مورد می‌گوید: “غالبا تنبیه فیزیکی یک اتفاق تکانشی است که از واکنش مغز ما به این حس نزدیک به ناامیدی در لحظه ناشی میشود. وقتی این کار را انجام می‌دهیم، اغلب بعد از آن احساس وحشتناکی می‌کنیم. ما به مغز منطقی خود باز می‌گردیم و متوجه می‌شویم که این چیزی نیست که می‌خواهیم انجام بدهیم. احساس گناه و پشیمانی در میان والدینی که فرزندان خود را کتک می‌زنند بسیار رایج است.”
پیشنهاد ما: مطالعه‌ی مقاله پایان دادن به دست به زن داشتن کودکان.
اگر کتک از روی عصبانیت نباشد، آیا باز هم این نوع تنبیه همراه با نتایج منفی خواهد بود؟ در واقع گاهی اوقات والدین عصبانی نیستند اما از آن به عنوان یک استراتژی انضباطی عمدی برای کودک استفاده می‌کنند. دورانت در این مورد می‌گوید: “به نظر نمی‌رسد که این تفاوتی در تجربه کودک ایجاد کند. در هر صورت این عملکرد مثبت نخواهد بود.”
تاثیرات فرهنگ
نوع فرهنگی که کودک در آن متولد شده است از آن‌ها در برابر کتک و تنبیه فیزیکی محافظت نمی‌کند. تئوری وجود دارد مبنی بر اینکه تنبیه فیزیکی در جوامع و فرهنگی که یک رویه معمول است، کمتر مضر است. گرشوف در این مورد می‌گوید: “در واقع معتقدند تنبیه فیزیکی باید عواقب منفی کمتری داشته باشد و کمتر آسیب‌زا باشد، چرا که کودکان آن را می‌پذیرند و در فرهنگ آن جامعه وجود دارد.”
گرشوف این ایده را به دو روش مختلف مورد ارزیابی و آزمایش قرار داده است. در ابتدا مطالعه اول خود را با خانواده‌هایی در شش کشور مختلف خارج از آمریکای شمالی انجام داد. سپس در مطالعه دوم با خانواده‌های سفیدپوست، سیاه‌پوست، لاتین و آسیایی و آمریکایی در ایالات متحده صحبت کرد.
نتایج این مطالعه چه چیزی را به ما نشان می‌دهد؟ آیا فرهنگ بر روی عوارض ناشی از تنبیه فیزیکی تاثیر می‌گذارد؟
نتایج مشابه نتایج مطالعات قبلی بود. در واقع هر چه بچه‌ها بیشتر کتک بخورند، پرخاشگر می‌شوند. هیچ مدرکی دال بر تاثیرات فرهنگ دیده نشد. همچنین اگر این تئوری درست بود شما شاهد کاهش اثرات منفی یا افزایش اثرات مثبت در بین این گروه از جوامع می‌بودید.
قوانین کشور کانادا
در حالی که حدود 50 کشور در سراسر جهان تنبیه فیزیکی و کتک را ممنوع کرده‌اند، در کانادا تحت شرایط خاصی قانونی است. بر اساس بخشی از قانون جزا این کشور، که به عنوان قانون ضرب و شتم شناخته میشود، والدین می‌توانند برای اصلاح کودک از زور استفاده کنند تا زمانی که زور از حد معقول در شرایط تجاوز نکند. قدمت این قانون به سال 1892 (1309 شمسی) باز می‌گردد.
در سال 2004 (1383 شمسی)، دادگاه عالی کانادا اعتراضی به این قانون را تایید کرد. با این حال برخی محدودیت‌های قضایی در این قانون گنجانده شد. قوانین به این صورت است: “فقط والدین می‌توانند کتک بزنند. شما نمی‌توانید بچه‌های زیر دو سال یا بالای 12 سال را کتک بزنید. کودکانی که دارای معلولیت خاص هستند را نمی‌توان کتک زد. شما نمی‌توانید با اشیاء (مانند کمربند و قاشق) به کودک ضربه بزنید. همچنین هیچ ضربه‌ای به سر مجاز نیست. در انتها والدین نمی‌توانند به قصد آسیب به کودک او را کتک بزنند.”
