مقدمه

تربیت و آموزش نظم به کوکان نوپا کار به نسبت سخت و دشواری برای بسیاری از پدر و مادرها است. کودکان نوپا، دوست دارند که همه چیز را تجربه کنند و کارهایی انجام می‌دهند که از نظر ما عقلانی و منطقی نیست. به طور مثال، وقتی که کودک نوپا در تلاش برای بالا رفتن از دسته‌ی مبل برای انداختن یک تابلو از روی دیوار است. علاوه بر این که کودک علاقه‌مند است، چیزهای مختلفی را تجربه کند، او سعی دارد که استقلال خود را نیز به اطرافیان خود اعلام کند. بنابراین با توجه به موارد گفته شده، والدین باید در این رنج سنی کودکان که زمان یادگیری و آموزش است، بسیار هوشمندانه و آگاهانه عمل کنند. این مقاله برای کمک به والدین به توضیح در مورد آموزش نظم به کودکان نوپا پرداخته است.

کودک نوپا - مادر - تربیت - فرزندپروری
کودک نوپا – مادر – تربیت – فرزندپروری

تجربه یک مادر

Sophia فقط می‌خواست، از هر چیز که قابلیت بالا رفتن از آن وجود داشت، بالا برود. کمی بعد از اولین جشن تولدش، او از تحرک و حرکت کردن‌های خود چنان هیجان‌زده بود، که اهمیتی نمی‌داد که این پله باشد یا یک قفسه کتاب، او فقط می‌خواست در مسیری که می‌رود، هر چیزی را که مورد علاقه‌اش است، را تجربه کند.

او نیز مانند سایر کودکان نوپای دیگر با توجه به اقتضای سنی که داشت، نیاز داشت که کارهای بسیاری را امتحان کند، که این باعث کلافگی اطرافیان می‌شد. چرا که در برخی موارد ممکن بود سلامت خود را با کارهایی که انجام می‌دهد، به خطر بیندازد. Sophia قادر به مقاومت در مقابل علاقه‌ی خود در بالا رفتن و امتحان کردن هر کار دیگری، نبود. به همین دلیل مادر او،Amanda Cremasco، از او ناامید شد. مادر او تصور می‌کرد، که نمی‌تواند جلوی کارهای او را بگیرد.

عملکرد کودکان نوپا

Sophia هم مثل بقیه کودکان نوپا، به کشف دنیا و توانایی‌هایش می‌پرداخت. بدون اینکه از آن‌ها تجربه‌ای کسب کند یا آن‌ها را درک کند یا از آن‌ها برای خودنظمی استفاده کند و بتواند خوب را از بد تشخیص دهد.

Gillian Bateman، معلم اصلی مرکز کودک دانشگاه New Brunswick می‌گوید، که کودکان نوپا نمی‌توانند به بسیاری از رفتارهای نادرست خودشان کمک کنند. در ادامه بیان می‌کند: “رشد آن‌ها چگونه است؟”
” شما در مقابل کارهای آن‌ها می‌توانید بگویید نه و توضیحات ساده‌ای بدهید تا آن‌ها شروع به یادگیری قوانین کنند. اما در این مرحله، این بزرگسالان هستند، که می‌‌توانند رفتار را محدود و مهار کنند. به عنوان مثال، بسیاری از کودکان نوپا مرحله‌ای را می‌گذرانند، که می‌خواهند همه چیز را پایین بیندازند. در چنین شرایطی، والدین باید وسایلی که نمی‌خواهند توسط کودک پرت یا پایین انداخته شوند، را حذف یا ایمن کنند. در کنار این کار، والدین باید مواردی را که آن‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند تخلیه کنند را فراهم کنند تا کودکان بتوانند، کاوش کنند و یاد بگیرند.”

کودک نوپا - گریه کردن
کودک نوپا – گریه کردن

ترفندها

او همچنین در ادامه توضیح می‌دهد، که حتی کودکان نوپایی که می‌توانند صحبت کنند، هنوز قوانین را نمی‌فهمند. یک کودک نوپا ممکن است با دیدن شومینه بتواند بگوید: “دست نزنید، داغ.” اما ظرفیت خودکنترلی آن‌ها واقعا متفاوت است. یک روز آن‌ها ممکن است با صبر و حوصله در صف فروشگاه بمانند اما یک روز دیگر کم طاقت و عصبی می‌شوند.

Cremasco به دلیل وجود خطر برای کودکش، نمی‌توانست به او اجازه دهد که از بیشتر چیزهایی که هست، بالا برود. اما در مقابل او از برخی استراتژی‌ها استفاده کرد، که می‌تواند در بسیاری از موقعیت‌های مشابه اعمال شود.
این موارد به صورت زیر می‌باشند:

از بین بردن خطرات احتمالی

همانطور که گفته شد، کودکان نوپا علاقه‌مند هستند به اینکه کارهای مختلفی را تجربه و امتحان کنند. مثلا علاقه‌مند هستند که هر وسیله‌ای که در یک ارتفاع قرار دارد را به سمت خود رو به پایین بکشند. در این چنین شرایطی اگه والدین حواسشان نباشد، کودک ممکن است به خود آسیب برساند. بنابراین والدین باید از کودکان نوپا در برابر خودشان محافظت کنند.
Cremascos، قفسه‌های کتاب و کمدها را به دیوار محکم کرد تا Sophia نتواند آن‌ها را روی خودش بیندازد.

کودک نوپا - دعوا - تربیت - فرزندپروری - مادر
کودک نوپا – دعوا – تربیت – فرزندپروری – مادر

محدود کردن به تدریج و آرام

قوانین پیچیده‌تر از آن چیزی هستند، که ما متوجه می‌شویم. یک کودک نوپا نمی‌تواند درک کند که چرا بالا رفتن از برخی چیزها درست است اما بالا رفتن از برخی موارد دیگر نادرست و خطرناک است.
به همین دلیل Cremasco هر بار برای او توضیح می‌دهد، که چرا نباید او از آن مکان بالا برود. او می‌دانست که در نهایت دخترش متوجه می‎‌شود که نباید بالا برود.
او می‌گفت: “نه، ما از آن بالا نمی‌رویم.” با این کار Sophia را از هدفش دور می‌کرد.

تغییر مسیر

یکی دیگر از ترفندهای آموزش نظم به کودکان نوپا تغییر مسیر است، یعنی والدین سعی کنند سرگرمی کودک را عوض کنند. اینکه به کودک خود فقط بگویید: “نه”، او را از کاری که می‌خواهد انجام دهد، منصرف نمی‌کند. بلکه والدین باید سعی کنند، که حواس کودک را به چیز دیگری پرت کنند. مثلا یک سرگرمی دیگر یا یک کار جدید و هیجان‌انگیز دیگر را برای او فراهم کنند.
به همین دلیل Cremasco سعی کرد که Sophia را به فعالیت‌های دیگری مشغول کند.

یافتن روش‌های امن

علاقه‌های غیرعقلانی کودکان نوپا، غالباً ناشی از نیازهای رشد آن‌ها است. بنابراین، والدین باید در مقابل کاری که مانع کودک می‌شود، شرایط دیگری را برای رفع حس کاوشگرانه‌ی کودک خود فراهم کنند. در این چنین حالتی والدین توانسته‌اند از کودک خود مراقبت کنند و در کنار آن کودکان نیز توانسته‌اند، حس کنجکاوی خود را رفع کنند.
در همین راستا، Cremasco، مکان‌های صعود ایمن را در خانه خود ایجاد کرد و یک مرکز بازی با تشک و وسایل فراهم کرد که بچه‌ها می‌توانند از آن بالا بروند و روی تشک بپرند.
بنابراین، بهتر است در روند آموزش نظم به کودکان نوپا، اگر برای والدین شرایط فراهم است، از یک روش ایمن‌تر برای انجام کاری که کودک قصد انجامش را داشت، استفاده کنند.

کودک نوپا - آرامش - فرزندپروری
کودک نوپا – آرامش – فرزندپروری

درک عواقب

Sophia، تنها فقط از مراحل اولیه رشد گذشته بود، به همین دلیل او برای اینکه عواقب کاری را درک کند، بسیار بچه بود.
Bateman بیان می‌کند، که وقتی کودکان به سه سالگی نزدیک می‌شوند، نتایج و عواقب ساده و ضروری برای آن‌ها منطقی‌تر است. مانند: “ما نرسیدیم که اسباب بازی‌های ریخته شده روی زمین را مرتب و جمع کنیم، بنابراین ما اکنون وقت نداریم به پارک برویم.”

عادت‌های مشترک

Kat Armstrong مادر Henry سه ساله و Lachlan نوزده ماهه از تورنتو، اکنون می‌داند که رفتارهای نادرست کودکان، با به بلوغ رسیدن کودکان از بین می‌رود. بنابراین، او دیگر در مورد Lachlan که عادت به پرت کردن غذا از داخل سینی از روی صندلی بلند خود داشت، استرس ندارد. چرا که او دیده است که برادر بزرگ‌ترش نیز این شوخی‌ها را قبلا داشته است و آن‌ها را پشت سر گذاشته است.
Armstrong بیان می‌کند: “والدین تمایل دارند که همه چیز سریع اصلاح شود. چرا که آن‌ها فکر می‌کنند، همه چیز باید فوراً اصلاح شود وگرنه هرگز اصلاح نخواهد شد، اما این درست نیست.”

با این حال، او نیز اجازه نمی‌دهد، که Lachlan ماکارونی را همه جا بریزد. او بیان می‌کند: “ما هر بار مقدار کمی از ماکارونی را در سینی او قرار می‌دهیم و اگر او شروع به پخش ماکارونی‌ کند، به او می‌گوییم که “آیا غذا خوردن تو تمام شده است؟” در نهایت غذای جلوی او را جمع می‌کنیم و او را به سمت دیگری می‌بریم.”

آموزش نظم به کودکان نوپا
آموزش نظم به کودکان نوپا

تغییرات در سنین مختلف

بچه‌ها بین تولد اول و سوم خود، به طور چشمگیری تغییر می‌کنند. معلم رشد کودک Penelope Leach، در یادداشتی در کتابش به نام Your Baby and Child می‌گوید، که یک کودک دو و نیم ساله بیشتر شبیه یک کودک پیش دبستانی که درک و توانایی بهتری دارد، است.
ضمنا، Bateman نکاتی را در رابطه با بهداشت روان پیشنهاد می‌کند: “دستورالعمل های ساده بدهید. انتظارات کمی داشته باشید. قدم به قدم کار را پیش ببرید.”

نکته تخصصی

کودکان نوپا خواهان خودمختاری و مستقل شدن، هستند. Gillian Bateman مربی اوایل کودکی (خردسالی)، می‌گوید، که انتخاب‌های کوچک و ایمن برای آن‌ها، می‌تواند باعث همکاری از سمت آن‌ها شود. به طور مثال اینکه به او بگویید: “تمیز کن” ممکن است نتیجه‌ای نگیرید. اما اگر با صدای مشتاقانه بگویید: “وقت تمیزکاری است، با لگو یا ماشین شروع کنیم؟” او احتمالا در طول روز مشتاقانه به شما کمک خواهد کرد. فقط در طول روز او را با گزینه‌های انتخابی بمباران نکنید. چنین کاری برای هر دوی شما خسته‌کننده است. 

توجه

برخی از پدر و مادرها شاید به دلیل نداشتن اطلاعات کافی در مورد رفتارهای کودکان نوپا، دست به تنبیه کودک خود بزنند، که این کار غلطی است. در همین زمینه برخی از والدین ممکن است از تکنیک تایم اوت استفاده کنند، که باز هم کار نادرستی است. چرا که این تکنیک تربیتی برای کودکان زیر سه سال مناسب نیست. والدین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این تکنیک، می‌توانند مقاله‌ی تکنیک تربیتی وقفه کوتاه را مطالعه کنند.