مقدمه

علائم ریفلاکس خاموش در نوزادان همیشه یک سری علائم مشخص نیست. در این مطلب قرار است در رابطه با چگونگی تشخیص اینکه آیا نوزاد شما در سکوت رنج می‌برد یا خیر و یا اینکه چگونه می‌شود، نوزاد احساس بهتری داشته باشد، صحبت می‌کنیم.

هر پدر و مادری که نوزاد تازه‌متولدشده‌اش از ریفلاکس رنج می‌برد، درماندگی تلاش برای تسلی‌دادن به نوزادی را که پس از هر بار تغذیه بالا می‌آورد، را می‌داند. نوزادان مبتلا به ریفلاکس، ممکن است تحریک‌پذیر باشند، تف کنند یا از خوردن غذا امتناع ‌ورزند. مادرانی که خودشان، پس از اتمام دوران بارداری، به تازگی از شر اسید معده در بارداری، خلاض شده‌اند، حالا درگیر رفلاکس نوزادشان هستند.

این دسته از نوزادان، هنگام تغذیه یا بعد از غذا، بدن خود را قوس می‌دهند، یا وقتی روی پشت خود قرار می‌گیرند گریه می‌کنند، به خصوص اگر تازه غذا خورده باشند. اما گاهی اوقات بارزترین علائم ریفلاکس، ظاهر نمی‌شوند. این ریفلاکس، این به عنوان “ریفلاکس خاموش” شناخته می‌شود.

رفلاکس زمانی رخ می‌دهد که غذا و اسید گوارشی از معده نشت کرده و باعث تحریک دردناک در مری شود. اما ریفلاکس خاموش در نوزادان ممکن است به هیچ وجه بیرون نریزد و در عوض، نوزاد مایع برگشت‌داده‌شده را ببلعد. برخی از نوزادان با ریفلاکس وزن کم می‌کنند، اما نوزادانی که ریفلاکس خاموش دارند، با وجود درد، وزنشان، به طور طبیعی افزایش می‌یابد.

علائم

ریفلاکس نوزاد
ریفلاکس نوزاد

ماندانا، یک مادر اهل شهر تهران، این موضوع را بصورت مستقیم و شخصی، تجربه کرده است. در ابتدا، او و شوهرش موضوع را ساده می‌دیدند. یعنی فکر می‌کردند که صرفا صاحب نوزادی با نیازهای زیاد شده‌اند که بسیار گریه می‌کند. همچنین گویا هرگز نمی‌خواهد آرام بگیرد.

اما ماندانا پس از مدتی شک کرد که نکند اتفاق دیگری در جریان است. او می‌گوید: “من متوجه شدم که نوزادم، بلافاصله پس از تغذیه حالت خفگی پیدا می‌کند و صداهای خفه‌ای درمی‌آورد. همچنین به نظر می‌رسد، فریادهای او نشان‌دهنده‌ی یک درد واقعاً حاد هستند.”

این مواردی که ماندانا در رابطه با نوزادش، تجربه کرده است، یک مورد کلاسیک از ریفلاکس خاموش است.

علائم نوزاد می‌تواند شامل گرفتگی صدا، سرفه مزمن، مکث در تنفس یا علائم آسم مانند باشد. سایر علائم عبارتند از: لرزیدن و خفگی، تحریک گلو، تنفس با بوی ترش، آبریزش بینی مداوم و خس خس سینه. ریفلاکس شدید که بیش از چند ماه ادامه دارد، می‌تواند به مری، معده و گلوی نوزاد آسیب برساند.

نوزادان مستعد ریفلاکس هستند؛ چه به صورت خاموش چه بصورت عادی. دلیل این امر نیز این است که آن‌ها زمان زیادی را دراز می‌کشند. بیشتر رژیم غذایی آن‌ها را مایعات تشکیل می‌دهند. همچنین تونوس ماهیچه‌ای آن‌ها، از جمله تن عضلانی اسفنکتر که بین معده و مری قرار دارد، کمتر توسعه یافته است.

بهترین راه برای تسکین ریفلاکس کودک

تسکین ریفلاکس کودک
تسکین ریفلاکس کودک

در حالی که ممکن است بعضی از پزشکان هنوز قرار دادن یک حوله زیر قسمت بالش تخت یا گوه زیر کل پتو، را، برای تسکین ریفلاکس کودک موثر بدانند، اما در سال 2016 آکادمی ‌اطفال آمریکا، گزارشی منتشر کرد مبنی بر اینکه بالا بردن سر نوزاد، در کاهش ریفلاکس موثر نیست.

در این گزارش آمده است: “این کار ممکن است منجر به سُر خوردن نوزاد به پایین تختخواب و قرار گرفتن در وضعیتی شود که تنفس او به خطر بیفتد. بنابراین چنین کاری توصیه نمی‌شود. خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی در نوزاد (SIDS) بیش از فواید قرار دادن نوزاد در حالت خوابیدن روی شکم یا پهلو است.”

همچنین امکان دارد پزشک شما، مواد غلیظ‌کننده را برای مخلوط کردن با شیر خشک یا شیر مادر توصیه کند. همچنین شاید دارویی برای کاهش اسیدیته معده تجویز کند.

اما در اکثر شرایط، احتمالا گذر زمان، بهترین دارو برای رفلاکس معده نوزاد باشد. زیرا رفلاکس گاهی اوقات پس از چند هفته اول زندگی نوزاد، برطرف می‌شود. یعنی هنگامی ‌که تونوس ماهیچه‌ای کودک شما تقویت می‌شود. از طرفی او شروع به صرف زمان بیشتری در حالت نشسته، ایستادن و در نهایت خوردن مواد جامد می‌کند.

ماندا در رابطه با بهبود رفلاکس نوزادش می‌گوید: “پس از گذر شش تا هشت هفته، حال او بهتر شد. در طی چهار ماه، علائم ریفلاکس او بدون مصرف دارو، بصورت کامل از بین رفته بود. ما خوش شانس بودیم، که بیماری او خود‌به‌خود خوب شد.”