جراحی برای زایمان (سزارین) 

در این مطلب می خواهیم نکات مهمی را درباره جراحی برای زایمان که با نام سزارین شناخته می شود، برای شما توضیح دهیم.

من با برخی از زنانی که همگی به دنبال زایمان طبیعی بودند اما مجبور به سزارین شدند، صحبت کردم.

احتمالا سخت ترین نوع زایمان، زایمان سزارین باشد. زنان وقتی با سزارین فرزند خود را به دنیا می آورند، معمولا آخرین نفری هستند که فرزند خود را می بینند.  زیرا باید به هوش بیاید، سپس شکمش را بخیه بزنند، معاینه شود و در نهایت فرزندش را در آغوش بگیرد یا به او شیر بدهد.

اما با وجود تمام این سختی‌ها، در ادامه ببینیم که آیا با زایمان سزارین می توان تجربه زایمان مثبتی داشت؟

منتظر سزارین احتمالی باشید!

یکی از راه هایی که می تواند سزارین را برای شما به تجربه ای مثبت تبدیل کند این است که چنین انتظاری را داشته باشید. یعنی این احتمال را بدهید که ممکن است مسائلی پیش بیاید که شما در نهایت فرزندتان را با سزارین بدنیا آورید نه با زایمان طبیعی.

دلایل مختلفی ممکن است پیش بیاید و مجبور به سزارین شوید، برای مثال وضعیت بریچ برای نوزاد، یا عفونت رحم و احتمال سرایت عفونت به نوزاد، عدم رخ دادن زایمان طبیعی حتی با دخالت پزشک و … .

یکی از مادران می‌گوید، کاش من قبل از رسیدن موعد زایمان، احتمال سزارین را در نظر می‌گرفتم، زیرا در این صورت درباره تکنیک های کاهش درد سزارین می آموختم تا وقتی لازم شد آن را به کار ببرم.

بنابراین بهتر است در دوران بارداری درباره شرایطی که باعث می شود شما فرزندتان را از طریق سزارین بدنیا آورید اطلاعات کسب کنید.

همچنین از نظر ذهنی هم خودتان را آماده کنید. دائم در ذهنتان داشته باشید که یا زایمان طبیعی می کنم یا سزارین.

خانم‌ها اغلب این تصور را دارند که اکثر سزارین‌ها برنامه‌ریزی شده‌اند (یعنی خود مادر اینطور خواسته است) و داشتن یک سزارین در یک بارداری کم خطر غیرعادی است. این درست نیست.

در دوران بارداری با کسانی که تجربه سزارین داشته اند صحبت کنید و ببینید آیا توصیه ای برای شما دارد یا نه.

سزارین از قبل مشخص شده

البته این را در نظر داشته باشید که قرار نیست همیشه هم در همان زمان زایمان یا نزدیک به زایمان متوجه شوید که ممکن است بجای زایمان واژینال نیاز به زایمان جراحی نیاز داشته باشد. بلکه گاهی اوقات مادر از قبل متوجه چنین اتفاقی است. دلایل مختلفی هم می تواند وجود داشته باشد، جفت روی دهانه رحم، ضایعات تبخال فعال، مادر مبتلا به اکلامپسی، یک نوزاد یا دوقلوها در وضعیت نامناسب برای تولد (بریچ)، از برخی از دلایل پزشکی ممکن می باشند.

البته بیشتر اوقات دلایل زایمان با جراحی در طول زایمان ایجاد می شود.

چگونه نیاز به جراحی برای زایمان تعیین می شود؟

معمولا مسائل طوری پیش می رود که والدین می فهمند که قرار است سزارین انتخاب شود.

برای مثال در صورتی که مادر تب کند، ممکن است برای بررسی احتمال عفونت رحم چک شود یا به او آنتی بیوتیک بدهند.

همچنین ممکن است درباره ضربان قلب نوزاد به بررسی بیشتری نیاز باشد و  در نهایت با توجه به ضربان قلب نوزاد، احتمال زایمان طبیعی وجود نداشته باشد.

اگر پزشک شما به شما گفت که زایمانتان بصورت جراحی صورت می گیرد، می توانید دلایل این موضوع را کاملا از او بپرسید.

پیش از اینکه پزشک نظر قطعی برای جراحی برای زایمان به شما بدهد، معمولا یک سری درمان ها معرفی می شوند یا انجام می گیرند. ممکن است روند پاسخگویی این درمان ها کند باشد یا اصلا پاسخ ندهند.

در هر صورت شما همیشه این حق را برای خود محفوظ بدانید که سوال کنید، زمان بخواهید تا در این مورد بیشتر فکر کنید و … .

حتی در حالی که یک زن استدلال منطقی برای سزارین را درک می کند، ممکن است به زمان و حمایت نیاز داشته باشد تا از نظر احساسی با آن کنار بیاید.

ممکن است زن پس از اینکه بشنود باید بچه اش را با سزارین بدنیا بیاورد از نظر احساسی بسیار حساس شود و حتی گریه و بی قراری کند. در این حالات خانواده و همسر او نقش مهمی دارند و باید برای او حمایت کافی را به ارمغان آورند تا ترس و ناامیدی‌اش از بین برود.

چه چیز دیگری به یک زن کمک می کند تا در طول عمل سزارین راحت باشد؟

بیشتر از هر چیزی حمایت و حضور شریک زندگی می تواند برای یک زن احساس آرامش و راحتی بیاورد.

از سوی دیگر آگاهی و داشتن اطلاعات کافی می تواند کمک کننده باشد.

مشورت با افراد و پزشکان مختلف و شنیدن تجربه های موفقیت آمیز و مثبت جراحی برای زایمان نیز می توانند کمک کنند

بستری شدن شما در بیمارستان

اِعمال بخیه بر روی شکم مادر معمولا 40 دقیقه طول می کشد. در این مدت پدر می تواند نوزاد را در آغوش بگیرد و منتظر تمام شدن کار مادر باشد. همچنین می تواند در کنار مادر قرار گیرد و تماس پوست با پوست مادر و نوزاد را برقرار کند.

سپس خانواده جدید به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوند

مادر وقتی به هوش می آید تا مدتی تنهایی نمی تواند از تخت بلند شود و به کمک نیاز دارد.

یک نفر باید از قبل مشخص شود که شب را کنار او در بیمارستان بگذراند.

فردی که هم سرحال باشد هم بتواند به مادر کمک کند و او را آرام کند. یکی که به او کمک کند تا به دستشویی برود، بچه را برایش بیاورد و پوشکش را عوض کند.

روز دوم پس از سزارین

در روز دوم، زنان معمولاً می توانند مستقل تر از نوزادان خود مراقبت کنند. البته در این شرایط، برای مادری که به تازگی زایمان، آ ن هم از نوع سزارین، کرده است، مراقبت از خود نیز اهمیت بالایی دارد.

از روز دوم به بعد، زن سزارین‌شده از اینکه از تخت خواب بلند شود می ترسد. اما معمولا به زنان توصیه می شود که دیگر لازم نیست از بلند شدن از رختخواب بترسند (در ابتدا با کمک).

بدن شما با اکسیژن زیاد بهتر بهبود می یابد، بنابراین نفس عمیق بکشید. همچنین برخی زنان با توجه به تجربه‌شان معتقدند که پیاده روی بهبودی آن‌ها را تسریع کرده است.

3 یا 4 روز بعد از سزارین

پس از اینکه 3 یا 4 روز از سزارین زن گذشت، مادر به خانه برمی گردد. پیش از اینکه به خانه برگردید، از پزشک و پرستار در مورد اینکه چطور باید از خودتان مراقبت کنید، چطور باید حواستان به زخم روی شکمتان باشد و نحوه تشخیص عفونت در برش و … را نیز به خوبی جویا شوید. همچنین بگویید که اگر شرایط اضطراری پیش آمد چگونه می توانید با آن ها ارتباط برقرار نمایید.

به یاد داشته باشید که وقتی شما سزارین شوید، بیشتر خسته می شوید و نسبت به زایمان طبیعی بیشتر به استراحت نیاز دارید. از این رو اطمینان حاصل کنید که در خانه برای تهیه غذا، شستشوی لباس ها و کمک به شما در مراقبت از کودک شخص یا اشخاصی حضور دارند.

بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای بهبودی و مراقبت پس از زایمان به روش سزارین

کنار آمدن با زایمان جراحی

شاید برای برخی زنان کنار آمدن با این موضوع خیلی آسان نباشد اما برخی نیز به راحتی آن را می پذیرند.

این پذیرش بی دلیل نیست. اگر شما به خوبی درباره سزارین بخوانید، جست و جو کنید، مشور کنید و به هدف اصلی که سلامت خودتان و نوزادتان است فکر کنید، می توانید به راحتی با جراحی برای زایمان کنار بیایید و آن را بعنوان بخشی از مادر شدنتان بپذیرید.

حتی برخی مادرانی که هم تجربه زایمان طبیعی و هم تجربه سزارین را دارند، از سزارین بیشتر راضی هستند. برای مثال یکی از آن ها می گوید: “خوبی سزارین این بود که مراقبت های زایمان و مراقبت های بعد از عمل را در همان بیمارستان دریافت کردم. چهار روز در بیمارستان بستری شدم. هفته اول راحت‌تر بود، زیرا توجه لازم به من می شد.”

اما متاسفانه همه زنان به این راحتی کنار نمی آیند. به همین دلیل به خودتان سخت نگیرید. اگر برای شما خیلی سخت بود، اگر خیلی گریه کردید، اگر دیر بهبود یافتید و …، به هر حال به خودتان سخت نگیرید. این عادی است. حتی برخی زنان می گویند احساسی که ما داریم فقط حس غم و اندوه نیست. بلکه می گویند ما در عین حال فکر می کنیم که یک کاری را درست انجام نداده ایم. به بدنمان ظلم شده‌است و حتی گاهی به زنانی که زایمان طبیعی می کنند حسادت می کنیم. خشم نیز در این بین احساس رایجی است که ممکن است به سراغ مادر بیاید؛ حتی اگر مجبور به سزارین شده‌باشد.

کتابی با نام چاقوی خاموش

کتابی با نام چاقوی خاموش (Silent Knife)، کتابی آشکار درباره تجربیات زنان از سزارین، وجود دارد که توصیه می کنیم زنانی که سزارین شده‌اند حتما آن را بخوانند. همچنین مردانی که همسرانشان سزارین شده‌است باید آن را بخوانند تا تأثیرات عاطفی و فیزیکی سزارین را درک کنند.

همچنین شما بعنوان مادری که به تازگی سزارین کرده‌است، توصیه می کنیم با مادران دیگری که مانند شما صاحب فرزند شده‌اند صحبت کنید. شما می توانید در نقش حامیان یکدیگر باشید و یکدیگر را تنها نگذارید. باید در مورد آن صحبت کنید. و حتی گاهی با آن شوخی کنید. حتی برخی مادران هستند که زخم های سزارین خود را با هم مقایسه می کنند و درباره احساس خود در مورد این زخم با هم صحبت می کنند.

مهم‌ترین نکته برای شما

این را بدانید و فراموش نکنید که مهمترین چیز یک نوزاد سالم است. دومین نکته مهم این است که شما از نظر جسمی و روحی تا حد امکان آسیب ندیده باشید.

در کتاب چاقوی خاموش که در بالا معرفی کردیم، آمده است که زنانی که با سزارین فرزند خود را به دنیا می آورند، زنان شجاعی هستند که حاضرند برای زندگی نوزادانشان از هم جدا شوند. شاید وقت آن رسیده است که به خاطر قدرت و شجاعت‌تان به خودتان تبریک بگویید.

برنامه ریزی در رابطه با سزارین

هر کار مهمی نیاز به برنامه ریزی دارد، از جمله سزارین.

اگر قرار است شما خودتان را برای سزارین آماده کنید، پس باید برنامه ریزی لازم را نیز داشته باشید. ما در این بخش می خواهیم تعدادی برنامه که باید در برنامه ریزی سزارین گنجانده شوند را برای شما توضیح دهیم. امیدواریم مفید باشند.

زمان بندی

اگر از پیش مشخص شده باشد که شما باید برای بدنیا آوردن کودک سزارین شوید، می توانید در مورد زمان بندی صحبت کنید. یعنی تاریخ دقیق زایمان سزارین را می توانید از قبل بدانید و لازم نیست منتظر درد گرفتن باشید.

بیهوشی

در مورد اینکه آیا قرار است تحت بی‌حسی موضعی قرار گیرید و یا اینکه تحت بیهوشی عمومی نیز از قبل می توانید از پزشکتان اطلاع کافی را دریافت کنید. بی حسی موضعی نسبت به بیهوشی عمومی هم کم‌خطرتر است و هم به مادر اجازه می دهد به دنیا آمدن نوزادش را ببیند.

برش‌ها

جالب است بدانید که پیش از سزارین شما حتی می توانید درباره نوع برش روی شکم برای بدنیا آوردن نوزاد نیز برنامه ریزی کنید.

برش عرضی و برش طولی، 2 نوع برش ممکن هستند.

معمولا زنان برش عرض که به نام برش بکینی نیز شناخته می شود را ترجیح می دهند. این نوع برش،  درست بالای موهای ناحیه تناسلی شما اِعمال می‌شود و اگر بیکینی بپوشید، دیده نمی‌شود.

برش در ناحیه‌ای که موهای ناحیه تناسلی وجود دارد، عقلانی نیست. زیرا هم اصلاح کردن آن قسمت ممکن است خطر عفونت را افزایش دهد و هم  رشد مو باعث خارش در ناحیه اطراف برش می شود.

حضور تیم پشتیبانی

برخی از بیمارستان ها اجازه می دهند یک نفر همراه با مادر در اتاق عمل حضور یابد. شما از قبل می توانید این یک نفر را مشخص کنید.

تماس با نوزاد

شما می توانید درخواست کنید که در اسرع وقت پس از تولد نوزاد، او را ببینید و تماس پوست با پوست با او داشته باشید. می توانید از همسرتان بخواهید که پوستِ او را به گونه‌‌ی شما بچسباند تا بتوانید نزدیک بودن به او را حس کنید. ممکن است برخی از نوزادان پس از تولد نیاز به مراقبت ویژه داشته باشند و به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شوند، اما شما می توانید اصرار داشته باشید که ابتدا نوزاد خود را ببینید، حتی برای چند ثانیه سپس او را به بخش ان آی سی یو ببرند. زیرا ممکن است خیلی طول بکشد تا شما بتوانید از جایتان بلند شوید و به بخش مراقبت های ویژه بروید.

همچنین اگر دوست دارید که از لحظه به دنیا آمدن کودک فیلم یا عکس بگیرید، می توانید از کارکنان بیمارستان اجازه بگیرید و از شخصی که همراهتان است بخواهید از لحظه ای که کودک بیرون آورده می شود فیلم بگیرید.

تغذیه با شیر مادر

در صورت سزارین، باید برنامه زایمان شما شامل آموزش‌هایی درباره تغذیه با شیر مادر پس از سزارین باشد. در بیمارستان، به مادران کمک می‌شود تا به نوزادان خود شیر بدهند و بیشتر نوزادان با مادر خود به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوند. پیشنهاد می‌شود که در شیر دادن به نوزاد کمک بگیرید و در صورت نیاز به رفتن کودک به بخش مراقبت ویژه، تصمیم گیری کنید که آیا می‌خواهید کودکتان شیر خشک بخورد یا خیر.

بیمارستان پس از زایمان

پیش از این گفتیم که 3 تا 4 روز پس از سزارین شما در بیمارستان بستری خواهید بود. از این رو هم خودتان و هم نوزادتان نیاز به مراقبت دارید. بنابراین اگر از قبل قرار است که سزارین شوید، حتما درباره مراقبت های پس از سزارین در بیمارستان برنامه ریزی کنید.

برای مثال به این فکر کنید که پس از عمل در بیمارستان و یا حتی روزهای بعد در خانه، چه کسی قرار است به شما در شیر دادن به نوزادتان، تعویض پوشک نوزادتان و آرام کردن نوزاد کمک می کند. همچنین در دوران نقاهت پس از جراحی در دستشویی رفتن چه کسی به شما کمک می کند؟

در شب های اول باید یک نفر با شما در بیمارستان بماند و شب ها در کنار شما باشد، این یک نفر را نیز مشخص کنید و با او صحبت کنید.

البته با توجه به حساس بودن دوران زایمان، به هر حال ممکن است برنامه های شما انجام نشوند. اما به هر حال برنامه ریزی کنید تا با خیال راحت زایمان کنید.

پس از سزارین چه چیزی به بازیابی عاطفی زن کمک می کند؟

پیش از این درباره اینکه چگونه برای مسائل جسمی و فیزیکی پس از زایمان برنامه ریزی کنید صحبت کردیم. اما همه ما می دانیم که سزارین از نظر عاطفی و احساسی نیز تا چه حد می تواند بر روی زن تاثیر گذار باشد.

از این رو بهتر است در این مورد نیز توضیحاتی ارائه دهیم.

زمانی که شما زایمان می کنید و به خانه می آیید یا هنوز در بیمارستان هستید، هر کسی که می آید معمولا تمام حواسش به کودک نورسیده است. برای مثال برخی مادران می گویند اگر من آپاندیسم را عمل می کردم بیشتر به من توجه می کردند تا الان که زایمان کرده ام.

خیلی از افراد فکر می کنند، سزارین کردن راحت تر از زایمان طبیعی است. به همین دلیل وقتی یک مادر سزارین می کند از او خیلی درباره جزئیات سوال نمی پرسند.

لطفا اگر شما اطرافتان زنی وجود دارد که سزارین کرده است، وقتی به دیدن او می روید درباره اینکه می دانید که چقدر سزارین سخت است صحبت کنید و از اینکه خودش و فرزندش سالم هستند، ابراز خوشحالی کنید.

برخی از زنان شکایت می کنند که وقتی به دیگران می گوییم از اینکه مجبور به سزارین شده اند خیلی ناراحت و ناراضی هستند، می شنوند که تو باید خوشحال باشی که فرزندت سالم است. این زنان می گویند ما می خواهیم آن ها احساسات ما را بی ارزش ندانند.

نقش شریک زندگی زن نیز این است که گوش کند و بپذیرد که برای بسیاری از زنان انجام زایمان پیچیده ممکن است زمان زیادی ببرد.

احساس برخی زنان درباره جای زخم به جا مانده از جراحی برای زایمان

حتی وجود جای زخم تا ابد بر روی شکم زن می تواند برای او سخت باشد. در این حالت هم دیگران از جمله همسرش می توانند به کمک او بیایند. برای مثال یکی از زنان می گوید وقتی همسرم به من درباره زخم سزارین گفت: “می‌خواهم همیشه این زخم را ببینم و تا آخر عمر به یاد بیاورم که بچه‌ام از آنجا آمده‌است.”، من بسیار خوشحال شدم.