آیا کودک شما تحت تأثیر مناظر و صداهای اطراف قرار می گیرد؟ آیا چیزهای به ظاهر کوچک، مانند درز جوراب یا برچسب روی لباس، واقعاً او را آزار می دهد؟ اگر پاسختان “بله” است، ممکن است فرزند شما یک بچه بسیار حساس باشد.
منظور از بچه بسیار حساس چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
وقتی عبارت «بسیار حساس» را برای اشاره به یک کودک می شنوید، احتمالاً در ذهنتان کودکی را تصور می‌کنید که با کوچکترین تحریکی گریه می کند. اما والدین کودکان بسیار حساس می دانند که در خلق و خوی فرزندانشان چیزی بیش از این حرف‌ها وجود دارد.
به گفته روانشناس الین آرون، نویسنده کتاب «کودک بسیار حساس»، کودکان بسیار حساس، سیستم عصبی دارند که بسیار آگاه است و سریع واکنش نشان می دهند. و این خلق و خوی در حدود 20 درصد از کودکان یافت می شود.
با این حال، کودکان بسیار حساس لزوماً دارای اختلال پردازش حسی (SPD) نیستند.
اصطلاح علمی بسیار حساس بودن، حساسیت پردازش حسی است و با SPD تفاوت دارد. زیرا این تحمل کم و پریشانی یک ویژگی شخصیتی یا دمدمی است و نه یک اختلال واقعی حواس.
در ادامه مطلب 9 نشانه را آورده‌ایم که اگر در کودک شما وجود داشته باشند، ممکن است به معنای این باشد که بسیار حساس هستند:
آنها همدلی می‌کنند!
بچه های بسیار حساس نه تنها از نظر احساسی واکنش پذیر هستند، بلکه بسیار با اطرافیان خود همدل نیز هستند. دیدن ناراحتی افرادی که دوستشان دارند اغلب می تواند باعث ناراحتی آنها نیز شود.
لباس برای آنها یک مشکل واقعی است!
مشکل آنها در مورد لباس ربطی به ترجیح دادن پیراهن بتمن به پیراهن عصر یخبندان نیست، بلکه درزهای جوراب و تیکت‌های برند، برای بچه‌های بسیار حساس به دلیل حساسیت پردازش حسی آنها غیرممکن است. به عنوان مثال، برخی از والدین حتی ممکن است جوراب های بدون درز را به صورت آنلاین سفارش دهند تا از جدل‌های روزانه‌ی لباس پوشیدن بچه‌شان بکاهند.
آنها چیزها را عمیقا پردازش می کنند!
آرون می نویسد: “این مورد را می توان در پرسش های کاوشگرانه و متفکرانه یک کودک، استفاده زودهنگام آنها از کلمات بزرگ پس از چند بار شنیدن آنها، یا مشکل در تصمیم گیری،به دلیل اینکه [آنها] به احتمالات زیادی فکر می کنند، مشاهده کرد.”
روش های متداول تربیتی (دیسیپلین) برای آنها کارساز نیست!
تکنیک تربیتی وقفه کوتاه (تایم اوت) یا بلند کردن صدا بر روی کودک، تاثیری ندارد.
کودکان بسیار حساس به دلیل درک و پردازش فوق العاده قوی خود به رویکرد ملایم تری نیاز دارند.
جادزیا جاگیلویچ، روانشناس، مشاور خلقیات در انجمن بچه های بسیار حساس، می‌گوید: “کودک بسیار حساس هر چیزی را که شما می‌گویید درونی می‌کند و آن را تقویت می‌کند. شما یک چیز می گویید، آنها آن را 10 بار بلندتر می شنوند.”
چالش خواب
خواب، زمان استراحت مهمی را برای کودکان حساس فراهم می کند. اگرچه به دلیل ذهن فعال و هوشیاری بالای این دست از کودکان، خواب آرام و پیوسته، می تواند یک چالش همیشگی باشد.
بنابراین مجموعه ای از فعالیت های آرام، راه خوبی برای کاهش شدت محرک ها و کمک به بچه های بسیار حساس است تا آرام شوند.
فعالیت های جدید، بهتر است با معرفی تدریجی همراه باشند!
جاگیلویچ می گوید: “بچه های بسیار حساس می توانند در مورد افراد یا تجربیات جدید مردد باشند. بنابراین اگر افراد یا تجربیات جدید به تدریج به آنها معرفی شوند، بهتر است. بازدید از کلاس درس، معلم یا مربی جدید قبل از شروع فعالیت جدید، در صورت امکان، آنها را برای آنچه در آینده نزدیک برایشان رخ می‌دهد، آماده می‌کند، و این آماده سازی مزیت دیگری نیز دارد که او را آرام نگه می‌دارد.”
حواس آنها فوق العاده به نظر می رسد!
آنها می توانند قبل از هر کس دیگری صدای هواپیما را بشنوند و کوچکترین بویی را استشمام کنند که برای دیگران تقریباً نامحسوس است. آنها همچنین به سرعت متوجه تغییرات ظریف در ظاهر افراد یا مکان‌ها می شوند. برای مثال، مبلمانی که جابجا شده است.
و اگرچه صداهای بلند هر کسی را، بدون توجه به خلق و خویشان، تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما ممکن است یک صدای بسیار کمتر هم باعث شود یک بچه بسیار حساس گوش های خود را بپوشاند. نمونه‌های رایج، دست خشک‌کن‌های دستشویی عمومی یا صدای سیفون توالت است، اما یک بچه بسیار حساس ممکن است حتی از صدای باز شدن جعبه غلات مقوایی وحشت داشته باشد، یا به جیرجیر دوچرخه کسی که از پیاده‌رو رد می‌شود، واکنش نشان دهد.
واکنش شدید به لباس خیس یا شنی
یک لباس کناری برای بچه بسیار حساس ، یکی از وسایلی است که باید همیشه همراه داشته باشید. لباس‌های خیس و شنی روی بدن، از تحمل بچه‌ها با آگاهی بیشتر از محرک‌های ظریف، خارج است. حتی احساس شن و ماسه بین انگشتان آنها نیز می تواند بیش از حد باشد.
تربیت آنها یک چالش و یک هدیه است!
تربیت یک کودک بسیار حساس می تواند یک چالش باشد. به ویژه برای والدینی که خودشان خیلی حساس نیستند، یا آرزو می کنند که فرزندشان انعطاف پذیرتر یا سازگارتر باشد.
جاگیلویچ تاکید می کند که تحمل حساسیت های فرزندتان مهم است. سعی کنید واکنش ها و رفتار آنها را شخصی نگیرید و با کاهش میزان تحریک، روی کمک به آنها در لحظات شدید تمرکز کنید.
با فراهم کردن یک مکان پایدار و ایمن برای آنها برای کاوش در جهان با سرعت خوشان، به قول جاگیلویچ “پر و بال دادن” به آنها، می توانید آنها را برای موفقیت های آینده آماده کنید.
و همانطور که آرون می نویسد: “در حال حاضر بیشتر به افرادی نیاز داریم که با دقت فکر می کنند، عمیقاً احساس می کنند، به جزئیات ظریف توجه می کنند.”
سخن آخر
ما در این مطلب در رابطه با اینکه منظور از بچه بسیار حساس چیست و چگونه این دست از بچه ها را تشخیص دهیم، صحبت کردیم. همچنین برای شما توضیح دادیم که در برابر نشانه هایی که این دست از بچه ها از خود بروز می‌دهند، باید چه واکنشی نشان دهیم؟
امیدواریم این مطلب برای آن دسته از والدینی که صاحب بچه بسیار حساس هستند مفید باشد و از آن استفاده کنند تا برای این فرشته‌های کوچک زندگی راحت تری را به ارمغان بیاورند.
