آیا نتیجه تست بیبی چک قابل اعتماد است؟ 

مقدمه

می‌پرسید، آیا می‌توانم به نتیجه تست بیبی‌چک اعتماد کنم؟ درصد خطای بیبی‌چک چقدر است؟ آیا امکان دارد نشان دهد، نتیجه منفی است اما اشتباه باشد؟ آیا تست بارداری مثبت کاذب امکان‌‌پذیر است؟ در کل، دقت تشخیص بیبی چک چقدر است؟ آیا بیبی‌چک‌هایی که از حراجی می‌خریم قابل اطمینان هستند؟

در این مطلب به کمک یک پزشک خانواده در یک مرکز ناباروری معتبر در کشور کانادا به نام کری شرام (Carrie Schram)، به تمام سوالات شما در رابطه با دقت تشخیص بیبی چک پاسخ می‌دهیم.

اعتماد

از بیرون یک بیبی‌چک می‌خرید، پلاستیک آن را جدا می‌کنید. مقداری از ادرار خود را بر روی آن می‌ریزید و بی‌صبرانه در انتظار نتیجه تست بارداری خود هستید. اما آیا تاکنون فکر کرده‌اید، تا چه میزان می‌توانید به آن تست بارداری اعتماد کنید؟ با وجود اینکه بیبی‌چک‌های مختلف با مارک‌ها و مدل‌های مختلف، از تست‌های با قابلیت تشخیص زودهنگام فانتزی گرفته تا بیبی‌چک‌های ارزان که می‌توانید از فروشگاه‌های حراجی، آن‌ها را خریداری کنید، اما آیا اصلا می‌شود به نتیجه این تست بارداری‌ها، اعتماد کرد؟ راستی با وجود این همه تنوع، انتخاب یک بیبی‌چک خوب واقعا طاقت‌فرسا است.

نحوه کار کردن

ابتدا بهتر است توضیح دهیم که تست‌های بارداری مختلف از جمله، بیبی‌چک، چگونه کار می‌کنند. هر تست بارداری که شما انجام دهید، صرف نظر از نوع، مارک، سبک و قیمت، فقط به دنبال یک چیز در خون و ادرار شما هستند: گنادوتروپین جفتی انسان (hCG).

گنادوتروپین جفتی انسان، هورمونی است که توسط یک جنین تازه کاشته شده، ترشح می‌شود. در یک بارداری معمولی، سطح این هورمون، هر 48 تا 72 ساعت، حدوداً، دو برابر می‌شود. معمولاً نیز به حدی می‌رسد که حدود 12 تا 14 روز پس از بارداری (چند روز قبل از تاریخ پریود قابل انتظارتان)، با آزمایش ادرار نیز قابل تشخیص است. برخی تست‌های بارداری، که به این هورمون، حساس‌تر هستند، احتمالا بتوانند حتی سطح پایین‌تر از هورمون گنادوتروپین جفتی انسان را نیز تشخیص دهند. یعنی زودتر از آنچه گفت شد، می‌توانید از نتیجه باخبر شوید.

تست منفی کاذب

حال که متوجه شدید، تست بارداری چطور کار می‌کند، بهتر است ببینیم آیا امکان دارد، نتیجه غلط به ما نشان دهد؟ و اگر این امکان وجود دارد، چقدر احتمال دارد که تست منفی کاذب به ما نشان دهد؟

دلیل

اگر بارداری در مراحل اولیه خود باشد و هورمون گنادوتروپین جفتی انسان، به اندازه کافی ترشح نشده باشد، ممکن است یک نتیجه تست منفی کاذب دریافت کنید. منظور از تست منفی کاذب این است که، شما باردار هستید، اما نتیجه تست، این را نشان نمی‌دهد. هر چه زودتر، تست بارداری را انجام دهید و بیشتر عجله کنید، احتمال وقوع این سناریو بیشتر است.

تکرار تست

اگر نتیجه تست منفی کاذب از بیبی‌چک یا تست بارداری دیگری، دریافت کردید، اما همچنان شک داشتید که باردار هستید یا نه، چند روز دیگر، تست را تکرار کنید. همچنین اگر مدت زیادی از زمان پریود شما گذشت و پریود نشدید، دوباره تست بارداری را انجام بدهید. اگر برای بار دوم هم با نتیجه منفی روبرو شدید، بهتر است با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید. پزشک با آزمایش خون، از باردار بودن یا نبودن شما مطمئن خواهد شد. از طرفی اگر باردار نبودید، دلیل پریود نشدنتان را پیدا خواهد کرد.

تست مثبت کاذب

نتیجه تست مثبت کاذب، بدین معناست که شما باردار نیستید، اما نتیجه تست بارداری به شما نشان می‌دهد که باردارید. رخ دادن چنین چیزی خیلی به ندرت پیش می‌آید. اما در هر صورت ممکن است رخ دهد. پس بهتر است راجع به آن بیشتر بدانیم. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با نتیجه تست مثبت کاذب بر روی آیا تست بارداری مثبت کاذب امکان ‌پذیر است؟ کلیک نمایید.

دلایل

داروی اوویترل (کوریوگنادوتروپین آلفا)، Ovidrel (choriogonadotropin alfa)، یک نوع از هورمون hCG است که در داروها و درمان‌های باروری استفاده می‌شود. پس از اینکه این دارو به فردی تزریق شود، تا 12 روز پس از تزریق از طریق تست بارداری، قابل تشخیص است.

همچنین ممکن است بدن شما دارای یک تومور باشد که هورمون hCG ترشح می‌کند. در اینصورت نیز، آزمایش بارداری نتیجه مثبت کاذب ممکن است به شما نشان دهد. اما این مورد، خیلی نادر است.

سومین دلیل، حاملگی خارج رحم است. حاملگی خارج رحم، حاملگی‌هایی هستند که قابل حمل نیستند. اغلب در لوله رحم رخ می‌دهند و خیلی زود نیز سقط جنین رخ می‌دهد. پیشنهاد می‌کنیم مطلب بررسی علائم حاملگی خارج رحم و اثرات آن بر مادران را مطالعه فرمایید.

تاثیر زمان تست دادن بر نتیجه

همانطور که پیش از این نیز گفته شد، هر چه زودتر اقدام به انجام تست بارداری کنید، احتمال دریافت نتیجه منفی کاذب بیشتر است. لانه‌گزینی جنین، معمولا حدود 9 روز پس از تخمک‌گذاری زن، شروع می‌شود. از طرفی پریود معمولا 14 روز پس از تخمک‌گذاری، شروع می‌شود. این به این معناست که اگر خیلی زودتر از موعد پریودتان، تست بارداری دهید، حتی اگر باردار باشید، با نتیجه منفی روبرو خواهید شد. بهترین زمان برای تست بارداری، روز موعد پریود شما یا روزهای بعد از آن است.

تست بارداری با قابلیت تشخیص زودهنگام

آیا تست‌هایی که نوید تشخیص زودهنگام را می‌دهند، موثر هستند؟ برخی آزمایشات تخصصی، قادر به تشخیص بارداری زودهنگام، یعنی حتی تا شش روز قبل از قاعدگی از دست رفته نیز هستند. اما هر چه زودتر، تست بارداری را انجام دهید، دقت تست پایین‌تر می‌آید.

پریود نامنظم

کسانی که دارای پریود نامنظم هستند، چه زمانی باید تست بارداری دهند تا از صحت نتیجه تست، اطمینان حاصل کنند؟ به این دسته از زنانی که دارای چرخه قاعدگی نامنظم هستند، یعنی بیشتر از 2 روز نامنظمی را مشاهده می‌کنند، باید بگوییم، کار شما کمی سخت‌تر است. اما نتایج حاصل از ردیابی تخمک‌گذاری، می‌تواند برای شما بعنوان یک راهنما عمل کند. دستگاه پیگیری تخمک‌گذاری ادرار، هورمون لوتئینیزه (luteinizing) یا همان هورمون LH را که باعث تخمک‌گذاری می‌شود، تشخیص می‌دهد. اگر این دستگاه به شما نتیجه مثبت تخمک‌گذاری را نشان داد، شما می‌توانید حدود 10 تا 14 روز بعد، تست بارداری انجام دهید. راستی شما می‌توانید مطلب علائم دوران تخمک‌گذاری در زنان را برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه نمایید.

همچینن اگر دمای بدنتان را ردیابی کنید و متوجه افزایش آن پس از تخمک‌گذاری شدید، باز هم می‌توانید بعد از 10 تا 14 روز، تست بارداری دهید. همچنین اگر نمی‌خواهید تخمک‌گذاریتان را پیگیری کنید، هفته‌ای یکبار باید تست بارداری دهید.

قیمت

آیا وقتی صحبت از درست یا غلط بودن نتیجه بیبی‌چک یا هر تست بارداری دیگری می‌شود، قیمت آن مهم است؟

بهتر است بدانید، دقت تست بارداری تحت تأثیر قیمت آن نیست. اگر یک تست بارداری که از حراجی خریداری کرده‌اید، به شما می‌گوید باردار هستید، پس مطمئناً باردار هستید. گفته می‌شود، تست‌های بارداری گران قیمت ممکن است حساسیت را نسبت به هورمون گنادوتروپین جفتی انسان، افزایش دهند. بنابراین این نوع بیبی‌چک‌ها، قادر خواهند بود سطح پایین hCG را نیز تشخیص دهند و نتایج تست مثبت را در تاریخ زودتری از تست‌های ارزان‌تر ارائه دهند. به همین دلیل اگر می‌خواهید در زمان زودتری، تست بارداری دهید، به بیبی‌چک‌های ارزان قیمت، بهتر است اعتماد نکنید.

انتخاب بیبی‌چک یا تست بارداری

میزان دقت

آیا برای انتخاب بیبی‌چک یا تست بارداری مناسب، باید به درصد میزان دقت روی بسته نیز توجه کنیم؟

هر تست بارداری که در داروخانه، فروشگاه‌های مواد غذایی و یا حراجی‌ها پیدا کنید، اگر دقیقا در روزی که انتظار دارید، پریود شوید، یا روزهای بعدش، تست بارداری را به وسیله‌ی آن انجام دهید، بیش از 99 درصد دقت خواهند داشت.

تست بارداری با قابلیت تشخیص زودهنگام معمولا گران‌تر هستند. این تست‌ها ممکن است، بر روی بسته خود، دارای یک جدول با درصد دقت بصورت روزبه‌روز برای شش روز قبل از روز مورد انتظار برای پریود باشند. شما با نگاه کردن به آن‌ها، متوجه خواهید شد که میزان دقت آن از کم شروع می‌شود و هر چه پیش می‌رود و به روز پریود نزدیک‌تر می‌شود، دقت آن افزایش می‌یابد.

به عنوان مثال، تست بارداری با قابلیت تشخیص زودهنگام برند Clearblue ادعا می‌کند که اگر در روزی که انتظار دارید، پریود شوید، تست بارداری را انجام دهید با دقت بیش از 99 درصد صحت، به نتیجه درستی خواهید رسید. اما اگر یک، دو یا سه روز قبل از روز موعد تست بارداری دهید، با 96 درصد دقت به نتیجه خواهید رسید. همچنین اگر چهار، پنج یا 6 روز قبل، تست دهید با 79 درصد دقت، نتیجه را خواهید دید.

سطح hCG

حال بیایید بررسی کنیم که آیا برای انتخاب یک تست بارداری مناسب، لازم است، میزان تشخیص سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) را نیز چک کنیم یا نه؟

یکی از با ارزش‌ترین اطلاعاتی که می‌توانید در رابطه با بیبی‌چک داشته باشید یا بدست آورید، میزان تشخیص سطح هورمون گنادوتروپین جفتی انسان (hCG) است. هرچه مقدار hCG مورد نیاز برای نشان دادن نتیجه درست بارداری، کمتر باشد، تست بارداری حساس‌تر است و زودتر قادر به تأیید بارداری یا عدم بارداری خواهد بود.

متأسفانه بدست آوردن این اطلاعات دشوار است. بیبی‌چک Clearblue در این مورد شفاف‌تر نسبت به بقیه بیبی‌چک‌ها عمل کرده است. Clearblue این سطوح هورمون hCG مورد نیاز را در وبسایت خود آورده است. اما مارک‌های دیگر این اطلاعات را در برگه‌هایی داخل بسته‌بندی خود آورده‌اند.

بنابراین تا زمانی که آن تست را خریداری نکنید، سطح قابل تشخیص hCG آن را نمی‌توانید متوجه شوید. این برندها از ارائه این اطلاعات خودداری می‌کنند. اما در هر صورت بهتر است بدانید، آن‌ها صرف نظر از قیمت یا شعاری که در رابطه با نتیجه زودهنگام سر می‌دهند، تقریباً همه با یکدیگر یکسان هستند. به یاد داشته باشید، هرچه عدد مربوط به hCG این تست‌ها کمتر باشد، بدین معناست که حساسیت آن تست بارداری بیشتر است.

مراجعه به پزشک

با تمام مشکلاتی که گفته شد، شاید در ذهنتان این سوال پیش آمده باشد که آیا مراجعه مستقیم به پزشک برای گرفتن نتیجه تست بارداری سریع‌تر و یا دقیق‌تر نیست؟

برای بیشتر خانم‌ها، خریدن یک بیبی‌چک از داروخانه، خیلی آسان‌تر و سریع‌تر از مراجعه به پزشک است. اولین باری که به پزشک مراجعه کنید، آن‌ها نیز بجای آزمایش خون، از شما آزمایش ادرار خواهند گرفت. تا میزان هورمون hCG را در غلظتی مشابه با آنچه در خانه باید تست کنید، تشخیص دهند. فقط زمانی که تست بارداری ادراری مثبت شود، تست آزمایش خون می‌گیرند. نتیجه تست بارداری با آزمایش خون نیز بعد از 24 ساعت انجام خواهد شد.

از طرفی اکثر مطب‌ها، آزمایش‌های تشخیص زودهنگام را که در منزل می‌شود انجام داد، را انجام نمی‌دهند. بنابراین تست بارداری زودهنگام منزل را از دست خواهید داد.

نکاتی برای اطمینان از نتیجه تست

با رعایت یک سری نکات، شما قادر خواهید بود که نتیجه تست بارداری با بیبی‌چک را تا حد زیادی قابل اطمینان کنید. در ادامه به معرفی سه نکته برای بالابردن دقت تشخیص بیبی چک خواهیم پرداخت.

تاریخ انقضا

اولین نکته‌ای که حتما باید حواستان به آن باشد، این است که تاریخ انقضای تست بارداری نگذشته‌ باشد. اگر از بیبی‌چک منقضی شده استفاده کنید، امکان اینکه با نتیجه تست منفی کاذب روبرو شوید، خیلی زیاد است.

انجام تست در صبح

دومین کاری که بهتر است انجام دهید این است که تست بارداریتان را در اول صبح انجام دهید. همانطور که پیش از این گفته شد تمام تست‌های بارداری، سطح هورمون را در ادرار بررسی می‌کنند. تست دادن بعد از خوردن کلی مایعات و نوشیدنی‌های مختلف، باعث رقیق شدن ادرار و در نهایت افزایش احتمال نتیجه تست منفی کاذب خواهد شد. مخصوصا اگر در اوایل بارداری خود باشید. بنابراین بهتر است، اول صبح و بعد از اینکه چندین ساعت هیچ مایعات و نوشیدنی مصرف نکرده‌اید و غلظت ادرار شما بالاست، تست بارداری را انجام دهید.

رعایت دستورالعمل

سومین نکته این است که حتما دستورالعمل استفاده از بیبی‌چک را مطابق آنچه گفته شده‌ است، انجام دهید. با توجه به اینکه بیبی‌چک‌های برندهای مختلف، دستورالعمل‌های متفاوتی دارند، حواستان باشد در هر بار استفاده از آن‌ها، پیش از شروع تست، برگه دستورالعمل همراه آن‌ها را مطالعه کنید. برای مثال شاید یک بیبی‌چک باید بعد از ده دقیقه برای خواندن نتیجه تست، چک شود. شما اگر دیرتر از ده دقیقه، بیبی‌چک را چک کنید، ممکن است خط تبخیر را با خط دوم که نشانه بارداری است، اشتباه بگیرید. پس حتما در زمان تعیین‌شده و دقیق و طبق دستوالعمل تست بارداری در خانه، نتیجه را چک کنید. خط تبخیر کاملا بی‌رنگ است. در حالی که خط بارداری، رنگ قرمز یا صورتی یا آبی دارد.