مقدمه
دوران بارداری همواره برای مادران همراه با مشکلات و عارضه‌هایی است. در بسیاری از موارد نمی‌توان از این مشکلات اجتناب کرد، اما با داشتن آگاهی و اطلاعات در مورد آن می‌توانید راحت‌تر کنار بیایید. یکی از این عارضه‌ها، درد در ناحیه‌ی لگن است. این درد برای مادر و نوزاد خطری ایجاد نمی‌کند، اما در کارهای مادر اختلال ایجاد می‌کند. به همین دلیل در این مطلب به توضیح در مورد درد کمربند لگنی در مادران پرداخته‌ایم.
اگر هنگام لباس پوشیدن، جابجایی در رختخواب یا نشستن طولانی مدت درد شدیدی در لگن خود احساس می‌کنید، ممکن است درد کمربند لگنی داشته باشید. با این حال شاید برخی از مادران در مورد این درد اطلاعات کافی نداشته باشند. اما جای هیچ نگرانی نیست، چرا که در ادامه در مورد این مسئله توضیح داده شده است.
بارداری
آیا در مورد مشکلات پس از زایمان و بارداری اطلاعاتی دارید؟ آیا دوران بارداری باعث ایجاد ا می‌شود؟
زمانی که شما باردار هستید، وزن اضافی ناشی از جنین و سایر موارد همراه با آن را شکم تحمل می‌کند. این تحمل وزن اضافی برای مادران همراه با مجموعه‌ای از عوارض جانبی است که شاید هیچ وقت به فکر شما نرسد. با این حال باید بدانید که این وزن اضافی برای مادران همراه با مشکلاتی است. این وزن اضافی ممکن است باعث این شود که متفاوت حرکت کنید و مانند سابق راحت حرکت نکنید. همچنین ممکن است ماهیچه‌ها و مفاصل شما را ضعیف و از کار افتاده کند. علاوه‌بر این موارد ممکن است در برخی از زنان، درد لگن ایجاد شود. این درد در ناحیه‌ی لگن، درد کمربند لگنی نامیده می‌شود.
شاید با شنیدن این مسئله نگران شوید، اما نگران نباشید. چرا که کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش علائم و درد خود آن‌ها را انجام بدهید.
تعریف
درد کمربند لگنی چیست؟ آیا در مورد آن اطلاعات کافی دارید؟
اصطلاح درد کمربند لگنی (PGP)، یک اصطلاح برای هر نوع درد لگنی است. از جمله‌ی این دردها می‌توان به مواردی مثل احساس خنجر خوردن در التصاق شرمگاهی، درد گیج‌کننده در پشت لگن و درد در نشیمنگاه اشاره کرد.
بسیاری از فیزیوتراپیست‌ها در گذشته از اصطلاحاتی مانند اختلال در عملکرد استخوان التصاق شرمگاهی و اختلال در عملکرد مفصل خاجی‌تهیگاهی برای این نوع درد استفاده می‌کردند. اما اکنون اصطلاح درد کمربند لگنی را برای این دردها ترجیح می‌دهند، چرا که اینگونه دردها کل ناحیه لگن را در بر می‌گیرند.
PGP می‌تواند در دوران بارداری اتفاق بیفتد یا بلافاصله پس از زایمان شروع شود. درد این عارضه ممکن است به صورت ثابت باشد، همچنین ممکن است به صورت منقطع احساس شود.
علت
علت درد کمربند لگنی چیست؟ آیا این درد در لگن فقط در دوران بارداری اتفاق میافتد؟ یا پس از زایمان مادران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند؟
در دوران بارداری، بدن زنان هورمونی به نام ریلکسین ترشح می‌کند که به شل شدن رباط‌ها و بزرگ شدن مفاصل کمک می‌کند تا کودک بتواند رشد کند.
مارسلا پائولتی (Marcella Paoletti)، فیزیوتراپیست بیان می‌کند، این تغییر در بدن می‌تواند موجب عدم تعادل ماهیچه‌ای شود. ماهیچه‌های پاها یا پشت شما ممکن است سفت شوند و در قسمت لگن کشیده شوند در حالی که سایر عضلات ممکن است ضعیف شوند.
تسکا اندرو واسیلیک (Tesca Andrew-Wasylik)، مدیر مرکز سلامت لگن در تورنتو است. وی در این مورد می‌گوید، نحوه حرکت و زمانی که حرکت می‌کنید می‌تواند فشار بیشتری بر ناحیه لگن شما وارد کند.
تاثیرات بارداری
آیا در دوران بارداری مادران در معرض درد کمربند لگنی هستند؟
در پاسخ به این سوال، کارولین کوسناس (Carolyn Cossenas) می‌گوید، ما نمی‌توانیم مشخص کنیم که کدام یک از افراد دچار این درد در لگن می‌شوند. با این حال چند عامل وجود دارد که ممکن است شما را مستعد داشتن این درد در لگن کند.
این موارد به صورت زیر آورده شده‌اند:
- تجربه تولد‌های قبلی
- بیش حرکتی مفاصل (یا نشانگان اهلرز-دنلوس)
- افزایش شاخص توده بدنی(بی‌ام‌آی)
- سابقه درد لگن یا کمر درد
- ضربه قبلی وارد شده به کمر یا لگن (در اثر تصادف یا ورزش‌های پرتحرک مانند اسکیت یا ژیمناستیک)
چگونگی درد
درد کمربند لگنی درد خفیف تا شدید در ناحیه لگن است و ممکن است در چند ناحیه مختلف احساس شود. از جمله‌ی این نواحی می‌توان به التصاق شرمگاهی، کف لگن، کشاله ران، قسمت داخلی ران، کنار باسن، قسمت تحتانی کمر یا باسن اشاره کرد.
متخصص Andrew-Wasylik همچنین می‌گوید، معمولا درد بسیار شدید است و اغلب در حین حرکات تک پا مانند ایستادن روی یک پا برای پوشیدن شلوار اتفاق میافتد. زنان باردار مبتلا به PGP ممکن است در هنگام بیرون آمدن از رختخواب یا به سادگی نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی احساس درد کنند.
راهکارهای تسکین
چه راهکارهایی برای تسکین این درد وجود دارد؟ آیا در دوران بارداری می‌توان داروهای مسکن استفاده کرد؟
اگر درد دارید، بهترین کاری که می‌توانید انجام بدهید این است که به یک متخصص کایروپراکتیک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید که به طور خاص در زمینه‌ی درمان زنان باردار تخصص دارند.
این دسته از متخصصین در ابتدا سوابق و اطلاعات مربوط به وضعیت شما را جمع‌آوری می‌کنند. سپس در کنار این مورد نحوه‌ی حرکت شما را نیز بررسی می‌کنند. علاوه‌بر این موارد، چند آزمایش نیز برای شما نوشته می‌شود. این آزمایشات به منظور بررسی وضعیت مفاصل شما است.
متخصص پائولتی می‌گوید، تشخیص به نحوه‌ی توضیحات زن در مورد وضعیتش نیز بستگی دارد. اگر او درد شدیدی داشته باشد، ممکن است ما در انجام آزمایش بسیار محدود باشیم و ممکن است سوابق او را بررسی کنیم.
اگرچه این درد در لگن به خودی خود مضر نیست، اما می‌تواند بر کیفیت زندگی، حرکت و حتی توانایی شما در مراقبت از خود یا فرزندتان تأثیر بگذارد. به همین دلیل است که تشخیص و درمان به موقع بسیار مهم است. برنامه درمانی شما بسته به میزان درد، توانایی فیزیکی و دلایل درد شما متفاوت خواهد بود.
متخصص کوسناس می‌گوید، ما در تلاش هستیم تا درد را تسکین بدهیم و راه‌های بهتری برای حرکت پیدا کنیم.
کار با بافت نرم (Soft tissue work)
در طول بارداری و بعد از آن، برخی از ماهیچه‌ها (مانند کمر) ممکن است سفت شوند. این در حالی است که نواحی مانند مفصل ران و ماهیچه‌های سرینی ممکن است کشیده یا ضعیف شوند. ماساژ یا سایر تکنیک‌های موجود در این زمینه می‌توانند عضلات سفت را شل کند.
تقویت هسته و کف لگن
متخصص Andrew-Wasylik می‌گوید، می‌توانید هسته را تقریبا مانند یک قوطی در نظر بگیرید. چهار بازیکن اصلی وجود دارد. این چهار عضو، دیافراگم، ماهیچه عرضی شکم، کف لگن و ماهیچه چندپاره هستند. این چهار عضو به طور هماهنگ برای ایجاد یک پایه پایدار که حرکت را بهینه می‌کند، کار می‌کنند. وی می‌گوید، من سعی می‌کنم بیمارانم را از کار کردن همه آن عضلات بیشتر آگاه کنم.
تغییرات حرکتی و خواب
پزشک شما می‌تواند تغییرات مفیدی در حرکات رایجی که باعث درد می‌شوند، ایجاد کند. این حرکات شامل بلند شدن از رختخواب و بلند کردن کودک و لباس پوشیدن است. بخش زیادی از آن به توزیع وزن مربوط می‌شود. برای مثال، ممکن است متوجه شوید که خوابیدن با یک بالش بین پاهایتان ممکن است ناراحتی را کاهش دهد.
تمرینات در خانه
پزشک شما احتمالا تمریناتی را برای انجام به تنهایی در خانه پیشنهاد می‌کند. به همین دلیل به این منظور می‌توانید حرکات و ورزش‌های مناسب را سرج و جمع‌آوری کنید و در خانه آن‌ها را انجام بدهید.
زایمان
آیا زایمان و تولد نوزاد با درد کمربند لگنی در ارتباط است؟
در حالی که درد کمربند لگنی هیچ آسیبی به کودک شما وارد نمی‌کند، ممکن است باعث ایجاد ناراحتی اضافی در حین زایمان و تولد نوزاد شود. به خصوص اگر نوزاد در موقعیت‌هایی قرار بگیرید که به نیمی از بدن شما فشار وارد کند. سعی کنید تعادل خود را روی هر دو پا، زانو یا چهار دست و پا حفظ کنید.
متخصص کوسناس می‌گوید: “شما نمی‌خواهید روی یک پا باشید، زیرا این یک عدم تعادل است که اوضاع را تشدید می‌کند. اجازه ندهید افراد دیگر پاها یا باسن شما را به یک دامنه حرکتی بیش از حد وادار کنند، به خصوص در مراحلی از زایمان که در حال فشار آوردن هستید.”
رفع درد
آیا درد کمربند لگنی از بین می‌رود؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم که برای برخی از مادران، درد پس از زایمان تسکین می‌یابد، اما تضمینی نیست. متخصص کوسناس می‌گوید، 40 هفته طول کشید تا کودکتان را بزرگ کنید. بنابراین حداقل این زمان را به خود بدهید تا بدنتان دوباره با حالت عادی برگردد. حتی ممکن است یک یا دو سال بسته به اینکه چقدر تحت فشار بوده‌اید، می‌تواند رفع این درد طول بکشد.
ممکن است زمان بهبودی بیش از آنچه که تصور می‌کنید، طولانی شود. بنابراین، در این شرایط لازم نیست در سکوت رنج بکشید. در واقع شما می‌توانید در چنین وضعیتی به پزشک مراجعه کنید.
متخصص Andrew-Wasylik می‌گوید، بسیاری از مردم نمی‌دانند که متخصصانی هستند که به طور خاص برای کمک به دردهای مرتبط با بارداری آموزش دیده‌اند. من فکر می‌کنم برای مادران مهم است که بدانند راهکاری برای کمک به آن‌ها وجود دارد. همچنین این که یک مادر دوره‌ی درمان خود را زودتر دریافت کند، خیلی در روند بهودی او تاثیر خواهد داشت.
