تاثیرات ویروس کرونا بر روابط دوستانه کودکان 

مقدمه

همه‌ی ما در دوران مختلف زندگی خود، دوستانی را در کنار خود داشته‌ایم. حتی ممکن است برخی از ماها هنوز با دوستان دوران کودکی خود در ارتباط باشیم. احتمالا دوستان دوران کودکی خود و بازی‌های بچه‌گانه‌ای که داشته‌اید را به خاطر می‌آورید، درست است؟ آیا الان نیز همان روابط و صمیمیت با وجود ویروس کرونا پابرجا است؟ چه اتفاقی برای روابط دوستانه کودکان در دوران کرونا و فاصله‌گذاری اجتماعی می‌افتد؟
ما در این مقاله پاسخ این سوالات را در قالب تجربه‌ی یک مادر که از تنهایی دخترش می‌گوید، داده‌ایم.

اثرات ویروس کرونا

ویروس کرونا تاثیرات چشمگیری را بر روی مسائل مختلف، از جمله‌ی روابط بین مردم گذاشته است. در این بین احتمالا روابط بین کودکان و دوستانشان بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

روابط دوستانه کودکان در دوران کرونا و فاصله‌گذاری اجتماعی، چه تغییری می‌کنند؟ آیا این روابط دوستانه قطع می‌شوند؟ یا آیا کودکان مانند گذشته می‌توانند اسرار کودکانه‌ی خود را در گوش یکدیگر بگویند؟ آیا فاصله‌گذاری اجتماعی مانع از این صحبت‌های کودکانه بین بچه‌ها شده است؟

در جواب این سوالات باید گفت، که در شرایط بیماری همه‌گیر، همه چیز تغییر کرده است. روابط، صحبت‌های دوستانه و محبت‌آمیز از بین می‌روند. خنده‌های کودکان دیگر مانند قبل شاداب و پر انرژی نیست.

تجربه‌ی یک مادر

من یک دوست بسیاری صمیمی از دوران کودکی خود دارم، که همچنان با او در ارتباط هستم. من به یاد می‌آورم که در دوران کودکی روابط دوستانه و خیلی صمیمی با او داشتم. تصاویر دوران کودکیمان را که با یکدیگر در گوش حرف می‌زدیم، را به یاد می‌آورم. روابط کودکانه و دوستانه‌ای که در گذشته با دوست خود داشتم، تجربه‌ی شیرینی بود.
اما آیا دختر 7 ساله‌ی من نیز این لحظات شیرین را در شرایط بیماری همه‌گیر ویروس کرونا، تجربه خواهد کرد؟

زمین بازی

دخترم را می‌بینم، که در قسمتی مرتفع از زمین بازی ایستاده است و زمین بازی را مانند یک نگهبان، زمین بازی خالی را اسکن می‌کند. همسرم نیز در حال قدم زدن آهسته در قسمتی از زمین بازی است.
دخترم با چشمانش به دنبال یک دوست است. امیدوارم که او یک دوست دختر که مورد اعتمادش است، را پیدا کند.
چشمانش که از روی ماسک صورتش اطراف را نگاه می‌کنند، کاملاً منتظر است. او منتظر یک دوست است.
در همین حین، یکی از دوستانش وارد زمین بازی می‌شود. او با صدای بلند، پر انرژی و شاداب از فاصله‌ی 12.192 متری، سلام می‌کند. دخترم وقتی دوستش را می‌بیند، صورتش شاداب و درخشان می‌شود.

بازی کردن کودکان در دروان بیماری همه‌گیر

دختران با هم مسابقه می‌دهند و به طور غریزی سر خود را کنار هم قرار می‌دهند. آنقدر پر انرژی هستند، که گویی قصد دارند این مدتی را که کنار هم نبوده‌اند، را جبران کنند. چرا که روابط دوستانه کودکان در دوران کرونا و فاصله‌گذاری اجتماعی کمرنگ شده بود.
در همین حین والدین به دلیل نگرانی در مورد انتقال ویروس کرونا، فریاد می‌زنند که از یکدیگر فاصله بگیرند. کمی عقب‌تر بروید. 1.82 متر فاصله را در بین خود رعایت کنید. ما اصرار داریم که ماسک‌های خود را بر روی صورتشان داشته باشند. این ماسک‌ها علی رغم رنگ‌های روشن و الگوهای دوستانه‌ی کودک (child-friendly patterns) که دارند، صداها را خفه می‌کنند. همچنین ماسک‌ها، هر نشانه‌‌ی بصری از احساسات را پنهان می‌کند.
دختران در حین بازی، حتی وقتی که دور یکدیگر می‌چرخند، سست و ناامید هستند. چرا که آن‌ها از این که نمی‌توانند به یکدیگر نزدیک شوند، ناامید هستند.

ارتباطات مجازی

من در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، با یکی از دوستان قدیمی و بسیار صمیمی خود که از من فاصله‌ی زیادی دارد، به صورت مجازی ارتباط دارم. او اکنون 3218.68 کیلومتر دورتر از من با همسر و دو فرزندش زندگی می‌کند.
ما در مکالماتی که داریم، عکس‌های خود در دوران بیماری همه‌گیر را با یکدیگر به اشتراک می‌گذاریم. او یک دختر نه ساله دارد، که در حال آموزش طبل زنی به صورت شرکت در کلاس‌های مجازی است. دختر من نیز مانند کسی که از قفس آزاد شده است، در ساحل در حال دویدن و تخلیه‌ی انرژی است. 

در مکالمه با دوست خود می‌نویسم: “چگونه از خودت مراقبت می‌کنی؟”
او پاسخ می‌دهد: “وضعیت خوب نیست.”
سپس عکسی از خود را که به نظر می‌رسید بسیار خسته است، فرستاد. او در عکس، پوششی کامل از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) داشت. چرا که او در کلینیک مراقبت‌های بهداشتی کار می‌کند.
او در ادامه در پیامی می‌نویسد: “با این که بسیار خسته هستم و به نظر چیزی خوب نیست، باز هم سپاسگزارم که هنوز کار می‌کنم.”

روابط دوستانه

رازهای دخترانه من و دوست خیلی صمیمی‌ام، در دوران بزرگسالی، خصوصا در طی این بیماری همه‌گیر، گم شده‌اند. هر چند، من می‌دانم که این پیوند پس از 40 سال دوستی هنوز وجود دارد.

اما در مورد دخترم اینطور نیست. روابط بین دخترم و دوستانش هنوز محکم نشده است و اعتماد بین او دوستانش هنوز می‌لنگد.
بر اساس آنچه من خوانده‌ام، بچه‌های هفت ساله تازه فهمیده‌اند که دوستی با اعتماد و صمیمیت تعریف می‌شود و فقط به بازی ختم نمی‌شود. آن‌ها بر روی دوستی‌هایشان بسیار سرمایه‌گذاری می‌کنند و نیاز شدیدی به احساس تعلق داشتن، دارند.

بدون تعاملات روزانه، دختر من می‌ترسد که هیچ دوستی نداشته باشد. او به شدت خواستار روزهایی است که با دوستانش بازی می‌کرد، اما شرایط به گونه‌ای پیش رفته است، که از ملاقات‌های رو در رور متنفر است. او از رفتن به بیرون امتناع می‌کند. گاهی اوقات فقط می‌نشیند و به پنجره خیره می‌شود.
در برخی موارد او با خودش صحبت می‌کند یا این که خلاء خود را با دوستان خیالی و یک دنیای فانتزی از جن و جنگجویان نینجا پر می‌کند.

بازی کردن کودکان در قرنطینه

در زمین بازی، من سخت‌گیری خود را نسبتا کم می‌کنم و اجازه می‌دهم که دخترم انگشتان پای خود را به دوست دختر خود نزدیک کند. آن‌ها به سرعت به گوشه‌های پنهان زمین بازی می‌روند. جایی که می‌توانند افکار درونی خود را در پشت یک درخت یا یک جای پنهان، آشکار کنند.
در چنین شرایطی من برای جلوگیری از انتقال ویروس، به ماسک‌های صورت کودکان و باد اعتماد دارم. چرا که علم از این مسئله حمایت می‌کند. همچنین من تحمل نمی‌كنم كه نزدیكی و روابطی را كه دخترم خیلی واضح به آن‌ها نیاز دارد، را حذف کنم.

وقتی دست در دست دخترم از پارک به خانه می‌رویم، از دخترم می‌پرسم که تو با دوستت در مورد چه چیزهایی با یکدیگر صحبت کردید؟
دخترم در پاسخ به سوال من می‌گوید: “نمی‌توانم در مورد چیزهایی که با دوستم صحبت کرده‌ایم، به شما چیزی بگویم. چون صحبت‌هایمان محرمانه بودند.”
با این حال، وقتی اعتراف می‌کند و در مورد چیزهایی که صحبت کرده‌اند، صحبت می‌کند. او می‌گوید، که او و دوستش قدرت جادویی (magic powers) دارند.
بعد از گفتن حرف‌هایش، گوشه‌های چشمانش چین می‌خورد و می‌گوید: “مامان حرفامو به کسی نگی.” و من به او قول دادم که چیزی نمی‌گویم.

مدارس

بعد از شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، تقریبا تمامی مدارس به آموزش مجازی روی آورند و مدارس تعطیل شد. اما با گذشت مدتی از فاصله‌گذاری اجتماعی، برخی از مدارس باز شدند. با وجود تلاش معلم‌ها در دوران کرونا، که تلاش‌هایشان با هدف مراقبت از دانش‌آموزان بود، برخی از والدین اجازه نمی‌دادند که کودکشان به مدرسه برود.
با این حال من دخترم را به مدرسه فرستادم. وقتی او به مدرسه رفت همچنان این فاصله‌گذاری اجتماعی پابرجا بود. در داخل کلاس درس بچه‌ها باید از یکدیگر فاصله داشته باشند. میزهای بچه‌ها از یکدیگر با فاصله می‌گذارند. همچنین با اسپری خطوطی را روی زمین کشیده‌اند. این خطوط برای تشویق کودکان به این است که بچه‌ها را به فاصله‌گذاری اجتماعی تشویق کنند.

Invisible bubbles در اطراف فضای کار هر کودک کشیده می‌شود. در چنین شرایطی معلم وظیفه دارد که بچه‌ها را از یکدیگر دور نگه دارد و نگذارد که بیش از حد مجاز به یکدیگر نزدیک بشوند.
زمزمه‌های در گوشی کودکانه، معصوم و زودگذر هستند، این در حالی است که به خاطر شرایط کنونی دخترم از تجربه کردن این روابط دوستانه محروم شده است.
وقتی دوستی‌ها با هم برقرار می‌شوند، چه کسی اسرار دخترم را می‌شنود؟ چه کسی با او در گوشی صحبت‌های کودکانه می‌زند؟

در انتها، فقط می‌توانم امیدوار باشم، که او بار دیگر این روابط دوستان و صحبت‌های درگوشی را تجربه خواهد کرد و در نهایت آن‌ها را برای من تعریف خواهد کرد.