مقدمه
دوران بارداری و فشاری که در زمان زایمان به مادران وارد می‌شود، باعث می‌شود که عضلات کف لگن ضعیف شوند. این ضعف در عضلات لگن گاهی اوقات باعث بی‌اختیاری ادرار در برخی از مادران می‌شود. به همین دلیل پزشکان به مادران توصیه می‌کنند که بعد از زایمان حتما به یک فیزیوتراپ مراجعه کنند. به همین دلیل بسیاری از مردم تصور می‌کنند که فیزیوتراپی کف لگن فقط به مادران کمک می‌کند، اما باید گفت که اینطور نیست. چرا که فیزیوتراپی برای کودکانی که شب ادراری یا بی‌اختیاری ادرار دارند نیز مناسب است.
تجربه یک مادر
یکی از مادران در مورد تجربه‌‌ای که داشته است اینطور می‌گوید: “زمانی که فرزند دوم خود را شش ماهه باردار بودم، در یکی از جلسات فیزیوتراپی لگن برای پیشگیری از مشکلات مثانه پس از زایمان بود که متوجه شدم تمریناتی که برای تقویت و شل کردن کف لگن خود انجام می‌دهم ممکن است به بچه‌ها نیز در رفع مشکلات مربوط به لگن کمک کند. پسر هفت ساله من در کنترل ادرار در شب مشکل داشت. من راهکارهای مختلفی برای درمان این مشکل پسرم انجام داده بود، اما نتیجه نگرفته بودم. من دیگر نمی‌دانستم که برای درمان مشکل کودک خود چه کاری انجام بدهم. در این شرایط بود که فیزیوتراپیست خود من فیزیوتراپی کف لگن را برای کودک من پیشنهاد کرد. بعد از مراجعه، نتایج مثبتی در مسیر درمانی مشکل پسر خود دریافت کردم.”
پیشنهاد ما: مطالعه‌ی مقاله راهکارهای درمان کف لگن در زنان.
اهمیت فیزیوتراپی کف لگن
در چند سال گذشته، اهمیت سلامت کف لگن برای مادران و اثرات ماندگاری که بارداری و زایمان می‌تواند بر بدن زنان بگذارد، به دانش عمومی برای افراد تبدیل شده است. اخیرا، فیزیوتراپی لگن اطفال به یک درمان نوظهور برای کودکان مبتلا به اختلال عملکرد مثانه و روده تبدیل شده است. این اختلال می‌تواند منجر به یبوست، بی‌اختیاری در روز یا شب و عفونت‌های دستگاه ادراری و سایر مشکلات شود.
کاترین مک‌گیلیورای (Catherine MacGillivray) فیزیوتراپیست لگن اطفال است. وی در این مورد می‌گوید: “مسائل مربوط به سلامت لگن کودکان رایج است، اما اغلب نادیده گرفته می‌شوند.” طبق گزارش انجمن اطفال کانادا، 10 تا 15 درصد از کودکان پنج ساله و 6 تا 8 درصد از کودکان هشت ساله شب ادراری را تجربه می‌کنند. بی‌اختیاری ادرار در طول روز که به عنوان آن دسته از حوادثی است که پس از کنترل مداوم مثانه توسط کودک رخ می‌دهد، تعریف می‌شود، کمتر رایج است. اما تقریبا یکی از چهار کودکی که در شب رخت‌خواب خود را خیس می‌کنند، در طول روز نیز خود را خیس می‌کنند.
زمان دریافت کمک
در چه شرایطی باید به دنبال کمک برای درمان مشکل کودک باشید؟ ممکن است جنبه‌های یادگیری استفاده از توالت به یک مبارزه و چالش برای شما تبدیل شود. در این شرایط ایده‌ی خوبی است که با ارئه‌دهنده سلامت کودک خود صحبت کنید. معمولا فقط خیس کردن شلوار در روز یا شب در کودکان حدود چهار سالگی و شب ادراری کودکان شش یا هفت ساله نگران‌کننده است. در این شرایط پزشک ممکن است کودک شما را به یک متخصص اورولوژیست یا فیزیوتراپیست ارجاع دهد.
جوآنا دوس سانتوس (Joana Dos Santos)، متخصص اورولوژی اطفال است. وی در این مورد می‌گوید: “40 درصد از تمرینات او (تقریبا 3000 کودک در هر سال) بر اختلال عملکرد روده و مثانه متمرکز است.” برای مواردی که پس از شش ماه آموزش منظم مثانه و مدیریت یبوست بهبود نیافته‌اند، حدود 10 تا 20 درصد، به یک فیزیوتراپیست لگن ارجاع داده می‌شوند. Dos Santos در این مورد می‌گوید: “برخی از کودکان در شل کردن عضلات کف لگن مشکل دارند و ممکن است از دارو برای درمان استفاده شود و یا به درمان‌های جایگزین مانند فیزیوتراپی لگن نیاز داشته باشند.”
فیزیوتراپی لگن در کودکان
بسیاری از کودکان برای آموزش توالت و یبوست نیاز به حمایت بیشتری دارند. پزشک کودک شما اغلب داشتن یک رژیم غذایی با فیبر بالا (میوه و سبزیجات بیشتر) را توصیه می‌کند. غذاهای فرآوری شده کمتر و نوشیدن آب بیشتر را توصیه می‌کند. همچنین ممکن است مصرف ملین‌های خوراکی را نیز توصیه کند.
علاوهبر موارد گفته شده، یک فیزیوتراپیست متخصص در این زمینه نیز می‌تواند در این مورد به شما کمک کند. ابتدا ارزیابی اولیه که اغلب شامل بررسی وضعیت دست‌شویی رفتن کودک است، انجام می‌شود. سپس درمان ممکن است شامل بازی‌های سرگرم‌کننده توالت برای رفع اضطراب ناشی از مدفوع، تکنیک‌های تنفسی و یادگیری تمرینات عضلات لگن (مثل کگل) باشد.
شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد فیزیوتراپی لگن کودکان کارآمد است. مطالعه‌ای در مجله اروپایی طب فیزیکی و توانبخشی منتشر شد. این مطالعه نشان داد که در ترکیب با مراقبت‌های پزشکی استاندارد، بازآموزی عضلات شکم و کف لگن برای درمان بی‌اختیاری ادرار، شب ادراری و عفونت‌های دستگاه ادراری در کودکان مفید است.
مشکل جدی
آیا این بی‌اختیاری ادرار در روز و یا شب می‌تواند همراه با مشکل جدی باشد؟ مشکلات مثانه و روده در کودکان سالم بسیار رایج است. یک پزشک یا فیزیوتراپیست می‌تواند علائم قرمز مربوط به یک وضعیت پزشکی مانند عفونت، نقص در دستگاه ادراری، استرس عاطفی یا سایر مشکلات نگران‌کننده را شناسایی کند. شروع ناگهانی بی‌اختیاری ادرار در کودکی که قبلا برای ادرار کردن آموزش دیده است، مانند ادرار کردن مکرر و فوری، می‌تواند نشانه دیابت باشد. از سوی دیگر، مشکلات ادرار کردن ممکن است به دلیل انسداد فیزیکی در مثانه باشد، اگرچه این امر بسیار نادر است.
اثرات نامطلوب
بی‌اختیاری ادرار در کودکان اثرات نامطلوب حاد و مهم‌تر دیگری را برای کودک به همراه دارد. مطالعه‌ای در مجله اورولوژی اروپا نشان داد که شب ادراری اثرات منفی قابل توجهی بر کودکان در سن مدرسه دارد و درمان موفقیت‌آمیز باعث افزایش عزت نفس و حتی توانایی‌های ورزشی می‌شود. مک‌گیلیورای در این مورد می‌گوید: “تأثیر بر خانواده و سلامت روان و کیفیت زندگی کودک بسیار مهم است.” بنابراین باید برای درمان این مسئله در اولین فرصت اقدام کنید.
بی‌اختیاری ادرار
آیا کودکی که برای ادرار کردن آموزش دیده است نیز ممکن است به طور ناگهانی دچار بی‌اختیاری ادرار شود؟ جوآن وان (Joanne Vaughan) متخصص اطفال در این مورد می‌گوید: “چیزی که من اغلب می‌بینم این است که بچه‌ها به مهدکودک یا کلاس اول می‌روند و نمی‌خواهند در مدرسه ادرار کنند یا مدفوع کنند. همچنین شرایطی مانند دوران بیماری همه‌گیر ویروس کرونا این مسئله را تشدید می‌کند. چرا که همه‌ی افراد در این شرایط از میکروب‌ها فراری هستند. چیزی که بارها و بارها می‌شنوم این است که “سرویس بهداشتی‌های مدرسه یا مهدکودک کثیف هستند.” بنابراین تمام روز آن را نگه می‌دارند و سپس در نهایت وارد چرخه اختلال عملکرد روده و مثانه می‌شوند.”
افزایش اضطراب
جانسین هرد (Janice Heard) متخصص در این مورد می‌گوید: “دوران بیماری همه‌گیر و قرنطینه در کودکان اضطراب ایجاد می‌کند. به همین دلیل جای تعجب نیست که کودک شلوار خود را خیس کند. چرا که این مسائل تغییر شدید در روال زندگی آن‌ها ایجاد کرده است. بنابراین این مسئله می‌تواند بازتابی از اضطراب آن‌ها در این شرایط باشد.
مراجعه به پزشک
اگر متوجه شرایط بدی هستید که ممکن است کودک شما به حمایت عاطفی بیشتری نیاز داشته باشد، به دنبال کمک باشید. همچنین، سعی کنید آن‌ها را در برنامه تمرین استفاده از توالت پایبند نگه دارید. به کودک بگویید که مقدار زیادی آب بنوشد. علاوهبر این به اندازه کافی غلات کامل، میوه و سبزیجات در رژیم غذایی کودک قرار بدهید. در انتها اگر این وضعیت شما یا کودک را اذیت می‌کند و در طول زمان به هیچ بهبودی دست پیدا نکردید، صحبت با پزشک کودک ضرری ندارد.
