مقدمه

درک اینکه کودک شما ممکن است دچار اختلال وسواسی-جبری (OCD) باشد، می‌تواند برای شما ترسناک باشد. با این حال با داشتن اطلاعات در مورد این اختلال می‌توانید شرایط بهتری را برای کودک خود فراهم کنید. به همین دلیل ما در این مطلب به توضیح در مورد اختلال وسواسی-جبری در کودکان پرداخته‌ایم.

اختلال وسواسی-جبری

اختلال وسواسی-جبری، یک اختلال سلامت روانی سخت و گاهی دلخراش است که حدود تا سه درصد از کودکان و نوجوان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تربیت کودکی که مبتلا به OCD می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، با این حال نگران نباشید چرا که این امید وجود دارد که بتوان شرایط را بهتر کرد. در واقع استراتژی‌های مناسب می‌تواند به بهبودی شرایط کودک شما کمک کنند.

این اختلال نوعی اضطراب است که شامل وسواس و یا اجبار است. وسواس به افکار تکرارشونده، ناراحت‌کننده و ناخواسته‌ای اشاره دارد که می‌تواند باعث ناراحتی و نگرانی زیادی شود. این در حالی است که اجبار به این صورت است که فرد احساس می‌کند مجبور به انجام آن‌ها به عنوان راهی برای رهایی از احساسات ناخواسته است.

اختلال وسواسی-جبری
اختلال وسواسی-جبری

علائم

علائم OCD در کودکان چیست؟
کودکان مبتلا به OCD ممکن است وسواس‌های ناسالم داشته باشند. به عنوان مثال این گروه از کودکان ممکن است در مورد اجتناب از میکروب‌ها یا آلودگی، حفظ امنیت خانواده و خود و یا به تقارن داشتن همه چیز وسواس داشته باشند.
این گروه از کودکان ممکن است انواع مختلفی از رفتارهای اجباری داشته باشند. اگر نگران ایمنی هستند، ممکن است بارها درها را قفل و باز کنند یا اجاق گاز را چک کنند. اگر نگران میکروب هستند، ممکن است به شستن دست‌های خود به صورت مکرر ادامه دهند. همچنین ممکن است از والدین خود اطمینان پیدا کنند که بد نیستند یا هیچ اتفاق بدی برای آن‌ها نخواهد افتاد.

برخی از کودکان نیز چیزهای مختلف را می‌شمارند یا اسباب‌بازی‌های خود را به روشی خاص ردیف می‌کنند یا آن‌ها را به صورت متقارن مرتب می‌‍‌کنند تا به مسئله‌ی ناخوشایندی فکر نکنند.

تشخیص

اختلال OCD در کودکان چگونه تشخیص داده می‌شود؟
دکتر کریستین کلینخوف (Christine Klinkhoff) روانشناس بالینی است. وی در این مورد می‌گوید: “تشخیص OCD تا حدودی ذهنی است. مدت زمانی که این تشریفات (انجام کارهایی برای احساس امنیت، rituals) صرف می‌کنند کمتر از میزان تداخل آن‌ها در زندگی کودک است. آیا کودک برای خروج از خانه در صبح یا در حال انتقال به فعالیت‌های جدید مشکل دارد؟ اگر کودکان نیاز به سازماندهی کارها دارند، آیا می‌توانند در صورت نیاز به انجام کار دیگری بپردازند یا اینکه تعویض مسیر باعث ناراحتی زیاد در آن‌ها می‌شود؟ ممکن است بخواهید از فرزندتان بپرسید که چرا این تشریفات را انجام می‌دهد؟ آیا این تشریفات را اجباری انجام می‌دهد یا آن‌ها باعث آرامش او می‌شوند؟

متخصصان مراقبت‌های بهداشتی همچنین بررسی خواهند کرد که آیا کودک از پانداس یا سندرم عصبی- اعصاب و روان کودکان رنج می‌برد یا خیر. این بیماری یک نوع بیماری نادر است که در آن عفونت، اغلب گلودرد استرپتوکوک، می‌تواند باعث شروع ناگهانی و چشم‌گیر OCD شود.

سن ابتلا

کودک در چه سنی می‌تواند به OCD مبتلا شود؟
OCD می‌تواند در هر سنی ظاهر شود. اما زمانی در کودکی ایجاد می‌شود که معمولا بین سنین 8 تا 12 سالگی است. به ندرت پیش از سن پنج سالگی این اختلال تشخیص داده می‌شود.

درمان خودبه‌خود

آیا اختلال وسواسی-جبری می‌تواند خود به خود درمان شود؟
Klinkhoff می‌گوید اگر OCD درمان نشود بدتر می‌شود نه بهتر. این مسئله ممکن است یک فکر ترسناک برای والدینی باشد که فرزندشان در حال مبارزه با این اختلال هستند، اما باید بگوییم که در این مورد امیدی وجود دارد. وی در ادامه می‌گوید با شروع درمان، OCD می‌تواند بهبود یابد یا ناپدید شود. علاوه بر این، او اضافه می‌کند که ممکن است اکنون دسترسی به درمان آسان‌تر از قبل باشد.

پیشنهاد ما: مطالعه‌ی مقاله‌ی اختلال پانداس در کودکان.

کودک - اختلال
کودک – اختلال

درمان

چگونه اختلال وسواس- اجباری (OCD) در کودکان درمان می‌شود؟
استاندارد طلایی برای درمان OCD نوعی رفتاردرمانی شناختی (CBT) به نام درﻣﺎن ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﻣﻮاﺟﻬﻪ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﭘﺎﺳﺦ (ERP) است. درمانگر ممکن است به کودکان کمک کند تا چیزهایی را که از آن‌ها می‌ترسند را از یک تا 10 ارزیابی کنند که عدد یک کمترین ترس و 10 بیشترین ترس است. هدف این است که به کودک کمک کنیم تا تشریفات و کارهایی را که معمولا برای آرام کردن خود انجام می‌دهد را انجام ندهد. همچنین تشخیص دهد که با انجام ندادن این کارها در نهایت هیچ اتفاق بدی نخواهد افتاد.

گاهی اوقات داروهای ضد افسردگی برای کودکانی که موارد شدید OCD دارند، استفاده می‌شود. این در حالی است که کلینخوف می‌گوید که این داروها فقط در نیمی از مواقع اثر می‌کنند و او معمولا درمان را با ERP شروع می‌کند.

حمایت در خانه

چگونه به کودک مبتلا به اختلال OCD می‌توان در خانه کمک کرد؟
به تشریفات و کارهای کودک برای احساس امنیت توجه نکنید و آن‌ها را رعایت نکنید. اگر فرزند شما بسیار مضطرب است، این می‌تواند دشوار باشد، اما بهتر است به او در انجام تشریفاتی که برای احساس امنیت خود دارد، کمک نکنید. درعوض، کودک خود را تشویق کنید که مدت زمان اجرای آن کارها را کاهش دهد و در ادامه به تلاش‌های موفقیت‌آمیز کودک پاداش بدهید.
برای کمک به منحرف کردن حواس کودک از انجام این کارها، کلینخوف توصیه می‌کند که راهی برای آرام‌ شدن به کودک پیشنهاد کنید. به عنوان مثال، شما می‌توانید در این وضعیت یک اسباب‌بابزی نرم یا یک حیوان را برای بازی کردن در اختیارش قرار بدهید. راهکار دیگر تنظیم دمای کودک است. برای مثال می‌توانید با استفاده از گذاشتن کیسه‌ی سرد روی گردن آن‌ها اگر به شدت مضطرب هستند، یا حمام آب گرم در صورتی که فقط استرس خفیف دارند، آن‌ها را آرام کنید.