مقدمه
زمانی که نوزاد شما به دنیا می‌آید شاید تصور کنید که دیگر مشکلات و چالش‌ها به پایان رسیده است. اما باید بگوییم که اینطور نیست. چرا که شما چالش‌ها و مسائل دیگری را پیش‌رو خواهید داشت که باید در مورد آن‌ها آگاهانه برخورد کنید. یکی از این موارد خواب نوزادتان است. این که در چه شرایطی کودک خواب ایمنی خواهد داشت، می‌تواند برای پدر و مادرهای جدید مخصوصا اگر خسته باشند، گیج‌کننده باشد. بنابراین، ما در این مطلب برای کمک به پدر و مادرهای جدید، به توضیح در مورد اشتباهات رایج در مورد خواب نوزادان پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید تا نکاتی مفیدی را در این زمینه فراگیرید و بتوانید شرایط ایمن و مناسبی برای خواب کودک خود فراهم کنید.
خواب نوزاد
خواب نوزاد یکی از سه چیز اصلی است که هنگام بچه‌دار شدن به آن فکر می‌کنید. علاوه‌بر خواب، موارد دیگری مثل اولین غذای جامد نوزاد و بهداشت اولیه نیز مسائل مهمی هستند. مواردی مثل این که هر چند روز یک بار باید کودک را به حمام ببریم؟ آیا شیر من برای تغذیه‌ی نوزادم کافی است؟ خواب نوزادم در چه صورتی ایمن خواهد بود؟ و … گوشه‌ای از ابهامات مادران در مورد نوزادان است. با این حال ما فقط قصد داریم در مورد یکی از این موارد یعنی خواب و اشتباهات رایج مربوط به خواب نوزادان بپردازیم.
شایعات خواب
همانطور که در حال شناختن نیازهای خواب نوزاد خود و الگوها و ریتم‌های دائمی در حال تغییر هستید، ممکن است تحت تاثیر همه‌ی فلسفه‌های مربوط به خواب در کتاب‌ها، فضای مجازی، قانون‌های متناقض و نانوشته و هشدارهای ایمنی ترسناک قرار بگیرید. همچنین ممکن است شایعات مربوط به خواب نوزاد را نیز بشنوید، که بهتر است با این شایعات با احتیاط بیشتر برخورد کنید.
وسواس مادران
یکی از سوالات والدین این است، که چگونه می‌توانند موجود کوچک دوست‌داشتنی خود را در طول شب خواب کنند. در مقابل این سوال والدین باید بگوییم که راه‌های زیادی برای خواب کردن نوزادان وجود دارد. این در واقع بستگی به شما دارد که بفهمید که چه چیزی برای نوزاد شما موثر است. البته باید به این مسئله نیز توجه کنید که برخی از چیزها نیز وجود دارد که باید از آن‌ها در مورد خواب نوزاد خود اجتناب کنید.
با وجود تاکید بر رعایت دستورالعمل‌های مربوط به خواب ایمن نوزاد، باید از هر گونه وسواس در برنامه خواب نوزاد نیز پرهیز کنید. چرا که این مسئله برای مادر مشکل‌ساز خواهد بود.
در ادامه‌ی مطلب برای آگاهی هر چه بیشتر والدین در مورد هفت اشتباه رایج والدین در مورد خواب نوزاد که ممکن است مرتکب آن شوند، توضیح داده شده است.
خواب‌آلودگی نوزاد
تصور نکنید که مرحله‌ی خواب‌آلودگی نوزاد برای همیشه ادامه خواهد داشت. ما قصد نداریم که تصور شما از این مسئله را خراب کنیم. اما نوزاد آرام شما که بعد از شیر خوردن به سادگی به خواب می‌رود، ممکن است همیشه اینطور نباشد. در واقع شما نباید بر اساس خواب چند هفته‌ی اول یا حتی چند ماه اول در مورد نوع خواب نوزاد خود اینگونه تصور کنید. چرا که خواب کودک در اوایل نشان‌دهنده‌ی نوع خواب نوزاد در ادامه‌ی مسیر نیست.
این که کودک شما بعد از شیر خوردن راحت می‌خوابد، به طور اتفاقی برای شما پیش‌آمده است. برخی از نوزادان به طور تصادفی در طول شب در همان اوایل خواب می‌خوابند، اما این بدان معنا نیست که این وضعیت به طور نامحدود ادامه خواهد داشت.
رگرسیون خواب
آیا شما همچنان تحت تاثیر رگرسیون خواب نوزاد خود در چهار ماهگی هستید؟ پاسخ این سوال مثبت است. چرا که ممکن است برخی از والدین همچنان در حال مطالعه آن باشند. رگسیون خواب در واقع همان تغییرات الگوهای خواب نوزاد است. رگرسیون خواب در 4 ماهگی یک چیز واقعی است. اما این هم کاملا طبیعی و مهم‌تر از همه موقتی است. رگرسیون خواب زمانی اتفاق می‌افتد که الگوی خواب کودک شما تغییر می‌کند. نوزاد اغلب در طول شب از خواب بیدار می‌شود و برای خواب مجدد مشکل دارد.
پرستار
برخی از والدین بعد از گذشتن مدتی از تولد نوزاد به دلیل کمبود خوابی که دارند، مجبور می‌شوند یک پرستار شب برای مراقبت از نوزاد خو استخدام کنند. گاهی اوقات حتی ممکن است این پرستار که در این زمینه تخصص دارد نیز نتواند کودک را آرام کند. در واقع این پرستار که همیشه با راهکارهایی مثل تکان دادن کودک را برای خواب آماده می‌کرد، شاید دیگر کارهایش نتیجه ندهند. بنابراین، زمانی که پرستار نتیجه‌ای نمی‌گیرد، کارهای خود را متوقف می‌کند.
تلاش برای خواباندن نوزاد
اگر شما یکی از آن دسته والدینی هستید که کودکتان بدون هیچ چالشی می‌خوابد، خوشحال نباشید که شما کارتان را درست انجام داده‌اید. این در واقع یک خوش‌شانسی برای شما بوده است. چرا که بسیاری از مادران وجود دارند که با وجود تلاش‌های زیادی که می‌کنند، همچنان نمی‌توانند به راحتی کودک خود را خواب کنند. به عنوان مثال، مادری که نوزادش کولیک دارد، به معنای این نیست که او برای خواب نوزاد خود تلاشی نمی‌کند. او نیز مثل شما همه‌ی تلاش خود برای خواب کودک خود می‌کند، اما شرایط نوزاد او با نوزاد شما فرق می‌کند.
بنابراین باید سعی کنید مواردی مثل والدین نوزادان کولیکی را درک کنید و آن‌ها را متهم به این که آن‌ها تلاشی برای نوزاد خود نمی‌کنند، نکنیم.
خوابیدن روی مبل
خوابیدن روی مبل با نوزادی که در آغوش شما است، واقعا کار خطرناکی است. احتمالا خوابیدن روی مبل در حالی که نوزادتان روی سینه‌تان جمع شده است، یکی از بهترین حس‌های دنیا برای شما است. برخی از مادران برای شیردهی به کودک خود از بالش شیردهی استفاده می‌کنند. در چنین وضعیتی برخی اوقات مادر وقتی به شدت خسته است به خواب می‌رود، که این می‌تواند خطرساز باشد.
کارهای نام برده شده برای کودک بسیار خطرناک است. چرا که طبق گفته‌ی آکادمی اطفال کانادا (AAP)، این نوع هم‌خوابی، روی مبل یا صندلی راحتی یک اشتباه جدی در خواب نوزادان است. در واقع باید بگوییم که این موارد به دلیل ایجاد خطر و یا خفه شدن نوزاد، بسیار خطرناک‌تر از خوابیدن مشترک در تخت هستند. با این حال اگر قصد دارید با نوزاد خود چرت بزنید یا بخوابید، تخت مشترک را انتخاب کنید.
صندلی ماشین
اجازه ندهید که کودک شما روی صندلی ماشین بخوابد. مسئله‌ی خوابیدن کودک در صندلی ماشین یک مسئله‌ی بحث‌برانگیز است. وقتی که شما در حال رانندگی به سمت خانه یا به محل انجام کارهایتان هستید، کودک شما در صندلی ماشین به خواب می‌رود. این وضعیت به نظر اتفاق خوبی است که نوزادتان در صندلی ماشین خوابیده است. چرا که می‌توانید کودک خود را به راحتی از داخل صندلی ماشین در آغوش بگیرید و برای بقیه‌ی خوابش او را به اتاق و تختش منتقل کنید. اما نباید این گونه ساده از کنار این مسئله گذشت چرا که این اتفاق همراه با خطراتی برای نوزاد است.
آکادمی اطفال کانادا، خوابیدن نوزاد در صندلی ماشین که روی زمین قرار داده شده است را یک خطر برای نوزاد می‌داند. چرا که ممکن است در هنگامی که نوزاد در این صندلی به خواب می‌رود، سرش به جلو بیفتد و در نتیجه خفگی موضعی اتفاق بیفتد.
با توجه به زاویه طراحی صندلی، گزینه‌ی ایمن‌تر در این شرایط این است که به نوزاد خود اجازه بدهید در صندلی ماشین چرت بزند در حالی که این صندلی به درستی در ماشین نصب شده است.
مورد بعدی که شاید برخی از والدین آن را انجام بدهند این است که نوزاد را در طول شب بر روی این صندلی خواب می‌کنند. انجام این کار در صورتی که خودتان نسبت به اطراف هوشیار نیستید برای نوزاد خطرناک است.
مدت زمان
متخصصان در واقع توصیه می‌کنند مدت زمانی که کودک در صندلی ماشین است را به حدود 30 دقیقه محدود کنید. این توصیه به دلایل مربوط به رشد نوزاد (محدود شدن حرکات در این وضعیت) و خطر ابتلا به سرصافی است.
ضربه‌گیرها و سپرهای مربوط به تخت
از ضربه‌گیرها و سپرهایی که برای تخت کودک هستند، استفاده نکنید. کنار آمدن با این گزینه کار آسان‌تری است. دلیل عدم استفاده از این ضربه‌گیرها به خاطر ایجاد خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد برای کودکان است. خطر این مسئله تا حدی پیشرفته است که برخی از ایالت‌های ایالت متحده فروش آن را ممنوع کرده‌اند.
برخی از نوزادان در خواب زیاد تکان می‌خورند، به خصوص زمانی که در آستانه یادگیری غلت زدن، خزیدن یا راه رفتن هستند. اما کودکان با ضربه زدن سرشان به نرده‌های تخت‌خواب به خود آسیب جدی وارد نمی‌کنند. ضربه‌گیرهای مشبک (mesh bumpers) راهکار خوبی برای جلوگیری برای بیرون آمدن از تخت هستند. اما به دلیل خطر خفه شدن توصیه نمی‌شوند.
تمرین خواب
تمرین خواب برای کودک را به عقب نیندازید. چرا که کودک در حال دندان درآوردن است. این به دلیل این است که زمانی که کودک دندان درمی‌آورد در خواب او اختلال ایجاد می‌شود و آموزش خواب به کودک دشوار خواهد بود.
علاوه‌بر دندان در آوردن کودک شما ممکن است درگیر مشکلات دیگری مانند سرماخوردگی نیز بشود، که همه‌ی این موارد باعث اختلال در خواب کودک می‌شوند. زمانی که در خواب کودک اختلال ایجاد می‌شود، دیگر تمرین خواب و آموزش آن برای کودک سخت می‌شود.
کارشناسان می‌گویند، راحت‌ترین زمان برای آموزش خواب به کودکان بین شش ماهگی کودک تا 12 ماهگی کودک است. با این حال می‌توانید از نظرات خود نسبت به نوزاد خود استفاده کنید. چرا که هر نوزادی ویژگی‌های مرتبط با خود را دارد که فقط والدین هر نوزاد آن‌ها را می‌دانند. همچنین توجه کنید اگر به طور کامل به تمرین خواب قبل از شروع آن متعهد نیستید، در ادامه نیز به آن پایبند نخواهید بود.
اتاق مشترک
پس از شش ماهگی کودک سعی کنید دیگر با کودک خود هم اتاق نباشید. این مسئله اگر ادامه پیدا کند مشکل‌ساز خواهد شد. در اکتبر 2016 (1394شمسی)، انجمن AAP اعلام کرد که والدین باید حداقل در شش ماه اول و در حالت ایده‌آل برای یک سال کامل با نوزادان خود در اتاق مشترک باشند.
در ژوئن 2017 (1395 شمسی)، کارشناسان نظر خود را در این مورد تغییر دادند. آن‌ها معتقدند که والدین برای خواب نباید بیش از شش ماه با کودک اتاق مشترک داشته باشند. بنابراین، بهتر است در مورد این مسئله واقع‌بینانه برخورد کنیم. اگر توجه کنید می‌بینید که اتاق خواب بسیاری از والدین فقط دارای یک گهواره است. همچنین بیشتر نوزادان در ماه چهارم، پنجم یا ششم رشد می‌کنند، غلت می‌زنند یا به طرفین خود را حرکت می‌دهند. در چنین وضعیتی گهواره برای کودک کوچک خواهد بود.
فواید اتاق مجزا
برخی از نوزادان در صورت شنیدن صدا یا بوییدن بوی والدین خود در نزدیکی شب، دفعات بیشتری از خواب بیدار می‌شوند. با این حال در اتاق خود با آرامش بیشتری می‌خوابند.
همچنین آموزش خواب یا انجام کارهایی برای تمرین خواب با گریه بسیار شدید همراه است، اگر کودک دقیقا در کنار شما باشد.
مانیتور کودک (baby monitor)
برخی از پدر و مادرها برای کنترل وضعیت کودک خود در یک اتاق دیگر، از مانیتور استفاده می‌کنند. در چنین شرایطی ما به والدین توصیه می‌کنیم، که به این تکنولوژی‌ها بیش از حد اعتماد نکنند. مانیتورهای کودک بسیار مفید هستند، اما جایگزینی برای جلوگیری از اشتباهات خواب کودک نیستند. اگر صدای تکان خوردن کودکتان را می شنوید، نگاهی سریع به یک مانیتور ویدئویی می‌تواند به شما بگوید که آیا کودکتان بیدار است یا خیر.
افراط
استفاده‌ی مناسب و به جا از این سیستم راهکار بدی برای کنترل وضعیت کودک نیست. اما برخی از پدر و مادرها در این مورد افراط می‌کنند. به این صورت که دستگاه‌های قابل پوشیدن گران‌قیمتی مثل Vida یا اولت (Owlet) می‌خرند. در واقع این دستگاه یک جوراب هوشمند است که ضربان قلب و میزان اشباع اکسیژن نوزاد را اندازه می‌گیرد.
ممنوعیت استفاده
پزشکان اطفال توصیه می‌کنند، از این نوع مانیتورهای قلبی تنفسی و همچنین حسگرهایی که زیر تشک کودک قرار می‌گیرند، استفاده نکنید. چرا که می‌توانند باعث ایجاد آلارم‌های کاذب شوند که والدین را مضطرب می‌کند و منجر به مراجعه و آزمایش‌های غیرضروری اورژانس می‌شود.
دکتر راشل مون (Dr. Rachel Moon)، رئیس گروه ویژه AAP در مورد SIDS است. وی می‌گوید، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این دستگاه‌ها به پیشگیری از SIDS در نوزادان سالم کمک می‌کنند، وجود ندارد.
خواب ایمن
استفاده از این قبیل سیستم‌ها لزوما به معنای این نیست که شما می‌توانید نکات مربوط به خواب ایمن را نادیده بگیرید. در همین مورد دکتر مون در بیاینه‌ی اخیر خود اینطور می‌گوید: “ما نگران این مسئله هستیم که والدین با استفاده از این سیستم‌ها خیالشان راحت شود و دیگر مراقب کودک نباشند. اگر والدین از مانیتورها استفاده کنند ممکن است احساس کنند که می‌توانند کودک خود را روی شکم بگذارند تا بخوابد یا با کودک خود بخوابند.”
وی در ادامه می‌گوید، که این کار والدین اشتباه است. والدین حتی اگر از این مانیتورها نیز استفاده می‌کنند، باید دستورالعمل‌های مربوط به خواب ایمن را دنبال کنند. به همین دلیل همیشه سعی کنید که کودک خود را در گهواره به پشت و نه بهلو و یا شکمش قرار بدهید. همچنین پتو و بالش را در گهواره قرار ندهید. علاوه‌بر این هنگامی که کودکتان غلت‌زدن را یاد گرفت، دیگر او را قنداق نکنید.
