مقدمه
در شرایطی که بچهها از مصرف برخی مواد غذایی امتناع میکنند والدین به استفاده از مولتیویتامینها روی میآورند. این در حالی است که این راهکار همیشه بهترین رویکرد نیست. بچهها برای رشد و نمو به مواد غذایی خاصی نیاز دارند. به همین دلیل والدین دائما استرس این را دارند که آیا با غذاهایی که کودک آنها میخورد مواد مغذی لازم برای رشد را دریافت میکنند یا خیر. بسیاری از والدین برای اطمینان از دریافت کافی مواد مغذی مناسب به استفاده از مولتیویتامین برای کودکان روی میآورند. اما آیا این ایدهی خوبی است؟ برای پاسخ به این سوال و سایر نکات در مورد مصرف مولتیویتامین در این مطلب به توضیح در مورد مولتی ویتامین برای کودکان پرداختهایم.
نیاز کودکان
آیا کودکان به مصرف مولتیویتامین نیاز دارند؟ جوزف ویلی (Joseph Wiley) رئیس بخش اطفال در بیمارستان میگوید: “اگر کودک شما یک رژیم غذایی نسبتا متعادل دارد و اگر ظاهرا سالم و بدون مشکل است، احتمالا به مکمل ویتامین یا مولتیویتامین اضافی فراتر از ویتامین دی (D) نیاز ندارند. نمیدانم شواهدی وجود دارد که بگوید با ارائه مکملها خارج از یک رژیم غذایی گسترده، میتوان چیزهای زیادی به دست آورد.” مصرف مکمل ویتامین دی مهم است. چرا که دریافت مواد مغذی به اندازه کافی تنها از طریق رژیم غذایی و نور خورشید دشوار است.
آندریا کارپنتر (Andrea Carpenter) متخصص تغذیه است. وی در این مورد میگوید: “حتی اگر غذاهای غنی شده مانند شیر گاو یا سایر منابع طبیعی ویتامین دی مانند ماهی چرب و زرده تخم مرغ در برنامهی غذایی کودک شما وجود دارد، همچنان دریافت ویتامین دی کافی دشوار است.” همین امر در مورد دریافت ویتامین دی از طریق نور خورشید نیز صدق میکند.
میزان استاندارد مصرفی ویتامین دی
کودکان چه میزان ویتامین دی نیاز دارند؟
بهداشت کانادا رژیم غذایی پیشنهادی (RDA) به میزان 600 IU (واحد بینالمللی) را برای کودکان و بزرگسالان 1 تا 70 ساله توصیه میکند. نوزادان زیر یک سال کمی کمتر به 400 IU در روز نیاز دارند. برای کودکان بالای یک سال متخصص تغذیه لیندسی هال (Lyndsay Hall) توصیه میکند که حدود 200 IU از طریق غذا و بقیه از طریق مکملها به کودکان داده شود. یک فنجان آب پرتقال با ویتامین D افزوده شده میتواند حدود 100 واحد IU ویتامین D را تامین کند. و یک فنجان شیر گاو حاوی 100 واحد IU ویتامین D نیز است. بنابراین فراهم کردن مقدار 200 IU ویتامین دی برای کودکان از طریق رژیم غذایی بسیار آسان است.
قطره و کپسول ویتامین
متخصص هال در ادامه میگوید: “برای دریافت 400 واحد IU باقیمانده از سقف مشخص شده 600، بهتر است از مکملها، قطره ویتامین D استفاده شود. چرا که مصرف آن برای بچهها آسان است.”
هال میگوید: “کودکان ممکن است در بلعیدن کپسول و قرص دچار مشکل شوند. توجه کنید که مواد جویدنی یا آدامسها اغلب قندهای اضافه شدهای دارند که برای سلامت دهان و دندان خوب نیستند. همچنین باید مراقب ویتامینهای صمغی شیرین (sweet gummy) نیز باشید که گاهی اوقات کودکان نوپا با آبنبات اشتباه میگیرند. اگر کودک نوپایی به طور اتفاق و در صورت نبودن شما بطری آن را در دست بگیرد میتواند خطرناک باشد.
در نهایت باید بگوییم که هر گزینهای نتیجه میدهد به شرط اینکه ویتامین دوز توصیه شده روزانه فراهم شود.
کودکان زیر یک سال
کودکان زیر یک سال که با شیر مادر تغذیه میشوند به مکمل ویتامین دی به میزان 400 IU از طریق قطره نیاز دارند. چرا که شیر مادر به تنهایی ویتامین D کافی برای نوزادان را تامین نمیکند. کودکانی که شیر خشک میخورند معمولا به مکمل نیاز ندارند. چرا که انجمن اطفال کانادا (CPS) میگوید شیرخشکهای غنیشده با 400 IU ویتامین D در هر لیتر باید برای رفع نیاز کودک کافی باشد.
ضرورت مصرف مکمل مولتیویتامین یا ویتامین
در مورد کودکانی با تشخیصهای پزشکی خاص که در معرض خطر بالای سوء جذب قرار میدهد، ممکن است مکمل ویتامین یا مولتیویتامین برای جلوگیری از کمبود ویتامین و شرایطی مانند اسکوربوت ضروری باشد. ویلی در این مورد میگوید که برای مثال، کودکان مبتلا به فیبروز سیستیک در دریافت مواد مغذی کافی از رژیم غذایی خود مشکل دارند و ممکن است پزشک آنها مکمل ویتامین اضافی را توصیه کند. این موضوع در مورد کودکانی که به دلایل حسی (sensory reasons) رژیم غذایی محدودی دارند نیز صادق است، به عنوان مثال، کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم از این گروه هستند.
گیاهخواری
مصرف مکمل با یک ماده مغذی به جای مولتیویتامین، ممکن است برای کودکانی که رژیمهای گیاهخواری یا وگان دارند نیز ضروری باشد. وگانها بیشتر از گیاهخواران به این برنامه نیاز دارند. چرا که گزینههای کمتری برای دریافت مواد مغذی ضروری به تنهایی از غذا دارند. متخصص هال میگوید که ممکن است ویتامین ب 12 را برای کودکانی که از رژیمهای وگان پیروی میکنند توصیه کند. چرا که این گروه از کودکان در معرض خطر بیشتری برای کمبود این ماده مغذی هستند. این ویتامین عمدتا در محصولات حیوانی مانند گوشت، شیر و پنیر وجود دارد که وگانها نمیتوانند آنها را بخورند. اما این مکمل ویتامین ب12 معمولا به اولویتهای غذایی کودک بستگی دارد. هال در این مورد میگوید: “برخی از بچهها ممکن است از طریق رژیم غذایی خود به اندازه کافی آن را دریافت کنند، به عنوان مثال وقتی مخمرهای غنیشده مغذی مصرف میکنند این اتفاق میافتد.”
اصرار برخی از والدین برای مصرف مولتیویتامین
گاهی اوقات در تغذیهی کودکان مشکل ایجاد میشود و کودک شما هر غذایی را که برای او سرو میکنید، نمیخورد. در این شرایط برخی از والدین اولین کاری که برای جبران کمبود مواد مغذی در کودکان خود میکنند، تهیه مکمل است. در این وضعیت ویلی میگوید با وجود اینکه این راهکار از نظر بسیاری از والدین راهکار خوبی است، با این حال بهتر است در این شرایط قبل از استفاده از مکملها ابتدا برنامه غذایی کودک خود را گسترش بدهید.
گسترش برنامهی غذایی
متخصص هال میگوید حتی اگر مقدار کمی غذا از هر یک از گروههای غذایی اصلی مصرف میکنند، اغلب چیزی که نیاز دارند را دریافت نمیکنند. با این حال این رویکر که اول برای دریافت مواد مغذی توسط کودک روی غذا تمرکز کنید، بهترین راهکار است. چرا که به بچهها و حتی والدین کمک میکند یاد بگیرند که در دروههای انتخاب غذا پشتکار داشته باشند. اگر والدین در این شرایط دائما به مصرف ویتامینها تکیه کنند، ممکن است کودک را در برابر برخی غذاها حتی بیشتر مقاوم کند چرا که میدانند که یک تغذیهی کمکی وجود دارد.
عدم مصرف برخی مواد غذایی
هال در مورد عدم مصرف برخی غذاها در کودکان میگوید: “اینکه کودک شما گاهی اوقات برخی مواد غذایی و غذاها را مصرف نمیکند، کاملا طبیعی است و والدین میتوانند به چند روش به فرزندان خود کمک کنند تا بر این مقاومت کودکان نسبت به برخی از غذاها در یک دورهی موقت غلبه کنند. یکی از راهکارها سرور غذایی که دوست ندارند در کنار غذایی است که دوست دارند. این تکنیک در شرایطی که کودک شما به شدت گرسنه است، بسیار خوب نتیجه میدهد.
در این میان مسئلهی مهمی وجود دارد که باید به آن توجه کنید. ممکن است شما به تعداد دفعات بسیاری برای مصرف یک غذا توسط کودک خود تلاش کنید. با این حال باید بگویم که ناامید نشوید چرا که گاهی اوقات ممکن است پانزده دفعه یک غذا را برای کودک امتحان کنید تا پتصمیم بگیرد که یک غذا را دوست دارد یا خیر.”
دوره کوتاه مصرف مکملها
کارپنتر (Carpenter) در مورد مصرف کوتاه مدت مکملها اینطور میگوید: “دورههایی پیش میآید که در آن کودکان ممکن است در مورد کل گروههای غذایی دچار مشکل شوند. در این شرایط ممکن است نیاز به مصرف مکمل در کوتاه مدت وجود داشته باشد. این مصرف مکمل باید تا زمانی ادامه داشته باشد که کودک و والدین بتوانند این شکافی که در رژیم غذایی کودک ایجاد شده است را برطرف کنند. به عنوان مثال، کودکی که به طور قابل توجهی از مصرف گوشت بیزار است، ممکن است مواد مغذی کلیدی مانند ویتامین ب12، روی یا آهن را از دست بدهد.
کودکی که از یک رژیم سخت گیاهخواری یا وگان پیروی میکند، نیز اگر این مواد مغذی را از منابع غذایی طبیعی یا غنی شده دریافت نکند، ممکن است دچار کمبود باشند. مشورت با یک متخصص اطفال یا متخصص تغذیه برای تعیین انواع مکملها و دوزهای مناسب میتواند به کودک کمک کند تا این ویتامینهای ضروری را به طور موقت دریافت کند تا زمانی که بتواند آنها را تنها از طریق رژیم غذایی دریافت کند.
بررسی عادات غذایی کودک
به طور کلی قبل از مصرف مکملها، مرور عادات غذایی فرزندتان در طی چند روز تا یک هفته میتواند مفید باشد. همچنین سعی کنید به طور دقیق بررسی کنید که آیا واقعا شکاف یا کمبودی در تغذیهی کودک وجود دارد یا خیر. کارپنتر در این مورد میگوید، این رویکرد یک هفتهای ترجیح داده میشود. چرا که اگرچه ممکن است بچهها تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را در یک روز یا یک وعده غذایی دریافت نکنند، اما همچنان ممکن است در طی چند روز سطوح کافی را دریافت کنند. به عنوان مثال اگر کودک شما یک روز به میوهها و سبزیجات علاقه زیادی دارد و روز دیگر به غلات و پروتئین روی میآورد. با این روش کارپنتر میگوید، احتمالا آنچه را که کودک در مورد مواد مغذی نیاز دارد دریافت میکند.
بنابراین مهم است که بدانید کودک شما چه نوع مواد مغذی را از غذا به دست میآورد، قبل از اینکه به مکملها متوسل شوید تا از دادن مواد مغذی بیشتر از حد نیاز و غیرضروری خودداری کنید. اگر مطمئن نیستید، با یک متخصص اطفال یا متخصص تغذیه صحبت کنید تا به شما کمک کند بفهمید آیا ویتامینها ممکن است برای کودک شما مفید باشند یا خیر.
مصرف مولتیویتامینها در کنار رژیم غذایی متعادل
برخی از والدین این سوال را میپرسند: “رژیم غذایی کودک من کاملا متعادل است. با این حال میخواهم کودک من مولتیویتامین نیز مصرف کند، آیا این مشکلی ندارد؟”
ویلی در پاسخ به این سوال میگوید: “اگر چه دادن مولتیویتامین چیزی نیست که توصیه کنم، با این حال مسئلهای نیز نیست که والدین را از انجام آن منصرف کنم. این یک رفتار رایج از سمت والدین است. اینکه والدین بخواهند مکمل مولتیویتامین را به کودک سالم خود بدهند و نگران این مسئله که این مکمل فرزند آنها را در معرض خطر سمیت یا مسمومیت ویتامین (vitamin toxicity) یا مصرف بیش از حد ویتامین اُوردوز قرار میدهد، نباشند، انتخاب خود آنها است.
ویلی در این مورد میگوید: “این فقط ممکن است یک مکمل ضروری برای رژیم غذایی کودکان این گروه از والدین نباشد.”همچنین هال در این مورد میگوید: “سطح مواد مغذی در بسیاری از محصولات مولتیویتامین بسیار پایین است. با این حال همچنان به اندازهای است که بر سطوح و ذخایر مواد مغذی کودک تاثیر بگذارد.”
بنابراین به طور کلی دادن یک مولتیویتامین همراه با یک رژیم غذایی نسبتا سالم به کودک خطر بسیار کمی دارد تا زمانی که آنها از سطح بالای قابل تحمل (UL) برای هر یک از ویتامینها یا مواد معدنی موجود در آنها تجاوز نکنند. در این مورد یک ایدهی خوب وجود دارد و آن مشورت با پزشک کودک در مورد مصرف مولتیویتامینها برای کودک است. سعی کنید در صورت تصمیم گرفتن در این مورد با پزشک کودک خود مشورت کنید.
مصرف ویتامینها در زمان بیماری کودک
آیا در شرایطی که کودک بیمار است، باید از ویتامینها استفاده کرد؟
کارپنتر در ابتدا میگوید: “به طور قطع هیچ راه حل سریعی برای پیشگیری از سرماخوردگی و بیماریهای رایج دیگر وجود ندراد. بنابراین مصرف ویتامین سی با مشاهدهی اولین نشانهها مانند عطسه و یا فن فن کردن کودک در این شرایط بهترین راهکار نیست. این راهکار آنطور که میخواهید نتیجهبخش نخواهد بود. در این شرایط بهترین گزینه این است که مجددا روی رژیم غذایی کودک خود تمرکز کنید. بنابراین در این شرایط شما میتوانید به کودک خود میوهها و سبزیجات مختلف، غلات کامل، چربیهای سالم و پروتئینها را بدهید تا کودک شما سالم و قوی بماند.”
هال نیز در مورد میگوید: “ویتامین سی بهطور شگفتانگیزی در بسیاری از غذاهای مختلف، از جمله مرکبات، فلفل دلمهای و گوجهفرنگی وجود دارد، بنابراین برای بچهها میتوان به راحتی نیاز روزانه آنها به ویتامین سی را تنها از طریق رژیم غذایی تامین کرد.”
خطرات مکملها و ویتامینها برای کودکان
ویتامینها و مکملها چه خطراتی برای کودکان دارند؟
همیشه ممکن است چیزهای خوب زیادی داشته باشیم. هر مادهی مغذی دارای سطح بالای قابل تحمل (UL) میباشد که حداکثر مقدار ماده مغذی است که یک فرد میتواند از طریق غذا و مکملها بدون خطر اثرات نامطلوب بر سلامت خود دریافت کند. هر ماده مغذی یا ویتامین UL متفاوتی دارد. این مقدار نیز بسته به سن و گاهی اوقات جنسیت در نوسان است. به عنوان مثال UL ویتامین دی برای کودکان 1 تا 3 ساله 2500 IU، برای کودکان 4 تا 8 ساله 3000 IU و برای کودکان 9 سال به بالا 4000 IU است.
ویتامین سی و دی
دوز توصیه شده روزانه برای ویتامین دی برای کودکان تنها 600 IU است. بنابراین ممکن است بعید به نظر برسد که شما به سطوح خطرناک و سمی در مورد این ویتامین برسید. با این حال ممکن است این اتفاق بیفتد به ویژه در شرایطی که کودک شما واقعا یک رژیم غذایی متعادل میخورد و سپس سطوح بالایی از مکملها را در کنار آن مصرف میکند.
همین امر در مورد کودکانی که هر دو مولتیویتامین به علاوه ویتامینهای مخصوص مواد مغذی مانند ویتامین C یا D مصرف میکنند، صدق میکند. بنابراین اگر از قبل به کودک خود مکمل ویتامین دی میدهید، احتمالا بهتر است از مصرف مولتیویتامین با ویتامین دی خودداری کنید. کارپنتر در این مورد میگوید که مصرف بیش از حد آن با انواع خاصی از ویتامینها یا مواد معدنی ممکن است باعث شود کودکان علائمی مانند تهوع، استفراغ، درد معده، یبوست، اسهال و یا سردرد را احساس کنند. علاوهبر این این مسئله به ویژه در مورد ویتامین دی صادق است که اگر بیش از حد مصرف شود، همچنین میتواند باعث افزایش سطح کلسیم در خون شود و سپس ممکن است منجر سنگ کلیه شود.
مکمل آهن
هال میگوید آهن مکمل دیگری است که باید در مورد مسمومیت، مخصوصا در مورد بچهها مراقب آن باشید. رژیم غذایی پیشنهادی (RDA) توصیه شده بهداشت کانادا برای کودکان 1 تا 3 ساله 7 میلیگرم در روز و 10 میلیگرم برای کودکان 4 تا 8 ساله است. اگر در سطوح بیش از UL از 40 میلیگرم در روز مصرف شود، نتایج میتواند نارسایی اندام یا حتی مرگ باشد. با این حال، ویلی میگوید که ویتامینهای کودکان معمولا حاوی آهن نیستند و اگر هم دارند، معمولا در مقادیر بسیار کم است.
برای محدود کردن خطرات مسمومیت، همیشه مطمئنترین کار این است که با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا مشخص شود که آیا کودک شما به طور جدی به ویتامینها نیاز دارد یا خیر و اگر نیاز دارد، چه نوع و چه دوزهایی نیاز دارد. با این حال اگر خودتان مکمل را انتخاب میکنید، مراقب سطوح مواد مغذی در محصولات مولتیویتامین و تک مغذی (single-nutrient) باشید و مطمئن شوید که در حد توصیه شده باقی میمانند و به آن UL نزدیک نمیشوید.
مکملهای روغن ماهی، DHA و پروبیوتیک
روغن ماهی حاوی سطوح بالایی از اسیدهای چرب امگا 3 مانند اسید دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) است. تحقیقات نشان میدهد میتواند به ارتقای سلامت شناختی و عملکرد مغز در بزرگسالان و کودکان کمک کند. اما آیا این مکملها واقعا مفید هستند؟ و آیا فرزندان شما باید آنها را مصرف کنند؟
ویلی میگوید که معمولا روغن ماهی ( دارای DHA) را به بیمارانش توصیه نمیکند، چرا که به دلیل عدم انجام تحقیقات قوی، گفتن اینکه آیا مکملها واقعا مفید هستند یا خیر، دشوار است. هال در این مورد موافق است و میگوید این تحقیق هم بسیار جدید و هم بسیار متنوع است که نمیتواند مکملها را به مراجعهکنندگانش نیز توصیه کند.
خطرات
با توجه به مؤسسه ملی بهداشت (NIH) در ایالات متحده، در حال حاضر اطلاعات کافی برای تعیین میزان توصیه شده رژیم غذایی یا UL در روز برای امگا 3 خاص مانند DHA برای کودکان 1 ساله و بالاتر وجود ندارد. در هیچ یک از جداول مرجع دریافت رژیم غذایی بهداشت کانادا نیز ذکر نشده است. با این حال، اگر DHA در سطوح بالا مانند دوزهای 2 تا 15 گرم در روز مصرف شود، آکادمی ملی پزشکی در ایالات متحده (موسسه پزشکی سابق) در مورد نگرانیهایی در مورد عملکرد سیستم ایمنی و خونریزی هشدار داده است.
رژیم غذایی
بنابراین اگر در مورد سطح DHA و امگا 3 که فرزندتان دریافت میکند نگران هستید و نمیخواهید عواقب اُوردوز کودک شما را خطر بیندازید، هال پیشنهاد میکند به جای مصرف مکملها، مقدار DHA و امگا 3 دریافتی کودک را در رژیم غذایی خود افزایش دهید. دانههای چیا و کتان، گردو و البته انواع مختلف ماهیها مانند سالمون و ماهی خالمخالی، همگی منابع عالی اسیدهای چرب امگا 3 هستند.
پروبیوتیکها
ویلی در مورد پروبیوتیکها میگوید: “وضعیت مشابه مکمل آهن در مورد پروبیوتیکها نیز وجود دارد. تحقیقات در این زمینه هنوز در حال توسعه است. برخی از مطالعات محدود نشان میدهد که پروبیوتیکها میتوانند برای مواردی مانند کمک به رفع اسهال یا درد معده مفید باشند. با این حال نتایج قطعی نیستند و مطالعات هنوز جدید و در حال تکامل هستند.” در نتیجه پروبیوتیکها به گونهای نیستند که او به صورت همیشگی و پیوسته به خانوادهها توصیه کند. با این حال دادن پروبیوتیک به کودکان میتواند یک گزینه مطمئن و معقول برای والدین باشد.
همچنین مهم است که به خاطر داشته باشید که ممکن است نیازی به دادن مکمل پروبیوتیک به کودک نباشد، اگر از قبل آن را در محصولات غذایی مانند ماست دریافت میکند. کارپنتر میگوید، دیگر منابع طبیعی پروبیوتیکها غذاهای تخمیر شده مانند کلمترش، کیمچی و کامبوچا هستند. ویلی میگوید که چندین گونه مختلف از پروبیوتیکها وجود دارد که توصیه این مکمل به کودکان را دشوار میکند. برخی میتوانند به سلامت روده و برخی دیگر برای حمایت از یک سیستم ایمنی قوی کمک کنند. با این وجود در نهایت نیاز به شواهد بیشتری وجود دارد تا بتوان نشان داد کدام سویه و در چه مقدار برای کودکان بیخطر و موثر است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این مکمل میتوانید مقالهی فواید پروبیوتیک برای کودکان را از سایت بهترین مادر مطالعه کنید.
دقت در انتخاب ویتامینها و مولتیویتامینها
هنگام انتخاب ویتامین یا مولتیویتامینها باید به چه نکاتی توجه کرد؟
در ابتدا باید بگوییم که انتخاب مکمل رژیم غذایی کودکان با ویتامینها یا مولتیویتامینها به عهده شما است. اما همیشه بهترین کار این است که به دنبال تخصص یک متخصص اطفال، متخصص تغذیه یا هر دو باشید تا مطمئن شوید که مکمل واقعا برای رشد و تکامل کودک شما ضروری و مفید است.
اگر مکمل را برای کودک خود انتخاب میکنید، هنگام انتخاب محصولات برای فرزندان باید چند نکته را در نظر بگیرید. زمانی که قصد دارید یک مکمل را انتخاب کنید، در ابتدا به داشتن مهر و یا تاییدیهی بهداشت بر روی آن توجه کنید. نکته بعدی که باید در نظر گرفت این است که آیا این مورد توسط شخص ثالث آزمایش شده است. به این معنا که توسط یک سازمان خارجی ارزیابی شده است تا اطمینان حاصل شود که هیچ ماده یا آلاینده اعلام نشده در مکمل وجود ندارد و مقادیر مواد تشکیلدهنده درج شده در بطری دقیق هستند. میتوانید به دنبال لوگوی تست شده شخص ثالث باشید یا برای تأیید به وبسایت مکمل مراجعه کنید.
مطالب روی بستهبندی ویتامینها
مطالعه نوشتههای روی بطریهای مکملها مهم است. Carpenter پیشنهاد میکند تا حد امکان از قندها و رنگهای مصنوعی که معمولا در قسمت مواد غیر دارویی یافت میشوند، اجتناب کنید. به یاد داشته باشید که انواع و سطوح ویتامین در هر محصول مولتیویتامین متفاوت است. بنابراین مهم است که یکی را انتخاب کنید که با نیازهای خاص کودک شما مطابقت داشته باشد. در نهایت، درک توانایی فرزندتان در مصرف ویتامینها یا مکملها و اطمینان از انتخاب گزینه ایمن بسیار مهم است.
نوع مصرفی مکمل
در مورد انتخاب نوع مکمل سوالهایی مانند آیا کودک میتواند قرص و یا آدامس جویدنی را بخورد؟ مکمل به صورت مایع یا به صورت قطره، کدام مناسبتر است؟ آیا در سنی که کودک من قرار دارد میتواند یک کپسول را بخورد؟ Carpenter میگوید: “مدلهای صمغی (پاستیلی) مشکلی ندارد. با این حال وی توصیه میکند که معمولا به اندازه قرصهای جویدنی یا بلعیدنی، ویتامینها و مواد معدنی زیادی ندارند. در نهایت ترجیح وی این است که کمترین مقدار ممکن را بچهها بدهید که این به معنای کمترین ویتامین ممکن در کمرتین مقدار در روز است. این در نهایت میتواند به والدین کمک کند تا از زیادهروی در مصرف آن اجتناب کنند.
مطالب مرتبط
- اسباب بازیها
- اقدام به باردار شدن
- انضباط کودک
- باردار بودن
- باردار شدن
- بارداری
- تاثیر والدین
- جشنهای تولد
- خانواده
- خردسالان
- خواب کودک
- دندان درآوردن
- دوران نوزادی
- رشد کودک
- زایمان
- زندگی خاوادگی
- سایر
- سبک
- سلامت بارداری
- سلامت خانواده
- سلامت کودک
- سلامتی زنان
- سیسمونی نوزاد
- شیردهی
- غذای کودک
- فعالیتها
- فهرست
- قولنج
- کودک
- کودک نو پا
- کودکان استثنائی
- مراقبت از نوزاد
- مراقبتهای پس از زایمان
- ناباروری
- هفتههای بارداری