آیا کودک شما در ماشین یا هواپیما بیمار می شود؟ در این مطلب، قصد داریم دلیل و نحوه برخورد با بیماری حرکت در کودکان را مورد بررسی قرار دهیم.
تجربه یک مادر از بیماری حرکت در کودک
من به طور منظم با پسرم که اکنون هفت ساله است، از خانه خود در سنت جان به خانه مادرم در مرکز نیوفاندلند با اتوبوس یک سفر چند ساعته را انجام می دهم.
متأسفانه برای هر دوی ما، علائم بیماری حرکت همیشه بخشی از این سفرها بوده است. یکبار وقتی از اتوبوس پیاده شدیم، مادرم از خنده منفجر شد. کودک نوپای من تمام سفر را با استفراغ گذرانده بود و تمام شواهد این استفراغ‌ها جلوی لباسم بود.
خنده مادرم دلسوزانه بود؛ من در کودکی مرتباً در هواپیما و قایق مریض می‌شدم (اما خوشبختانه در ماشین‌ها خوب بودم).
بیماری حرکت در کودکان
مشخص نیست که چه تعداد از کودکان علائم بیماری حرکت را تجربه می کنند. این را می‌دانیم که تقریباً همه در صورت وجود حرکت زیاد، بیمار خواهند شد، اما طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت در ایالات متحده، حدود یک سوم افراد در حد زیادی مستعد ابتلا هستند.
مایک دیکینسون، متخصص اطفال در Miramichi، N.B، می‌گوید: “ما واقعاً نمی‌دانیم که چرا حرکت وسایل نقلیه، برخی افراد را بیشتر از دیگران تحت تأثیر قرار می‌دهد.”
علائم بیماری حرکت در کودکان معمولاً بیش از هر چیز دیگری آزاردهنده است. حتی در برخی موارد، می‌تواند مشکل بزرگتری باشد. برای مثال، زمانی که دارو برای جلوگیری از حالت تهوع مؤثر نیست یا بطور کامل تاثیرگذار نیست، همچنین زمانی که حتی سفرهای کوتاه با وسیله نقلیه باعث می‌شود حالت تهوع ایجاد شود، یا زمانی که کودک آنقدر استفراغ می کند، خطر کم آبی بدن او را تهدید می کند.
به طور کلی، علائم بیماری حرکت در سنین کودکی خود را نشان می دهد و اغلب زمانی که کودک نوجوان می شود بهبود می یابد. دیکنسون می‌گوید در کودکان و نوجوانان، مغز و سیستم‌های زیربنایی آن هنوز در حال رشد هستند و این در افزایش حساسیت آنها به بیماری حرکت، نقش دارد. تعادل زیرین و سیستم دهلیزی آنها در حال ساخت است.
چه چیزی باعث علائم بیماری حرکت می شود؟
در ابتدایی‌ترین عبارت، این احساس ناخوشایند زمانی ایجاد می‌شود که بین نحوه تجربه حواس مختلف ما و نحوه تجربه‌ی حرکت، فاصله ایجاد شود. برای مثال، کودکی که در صندلی عقب ماشینی که در جاده‌ای پرپیچ‌وخم رانندگی می‌کند، پیچ‌ها را حس می‌کند، اما ممکن است آنها را نبیند، زیرا نمی‌توانند بیرون از پنجره را ببینند. یا فردی که در حال تماشای فیلمی با دوربین پرشتاب زیاد روی صفحه نمایش است، حرکت را با چشمان خود می بیند، حتی اگر آن را به صورت فیزیکی تجربه نکند.
اگر بین حس کردن گوش داخلی (inner ear) که مسئول تعادل است و احساس چشم یا بدن تفاوت وجود داشته باشد، ممکن است دچار عرق سرد، خستگی، تحریک پذیری، حالت تهوع، از دست دادن اشتها و/یا استفراغ شوید.
در اتومبیل‌ها، بسیاری از افراد هنگام نشستن در صندلی عقب احساس می‌کنند که احساس ناراحتی بیشتری می‌کنند، که تصور می‌شود به این دلیل است که دید واضحی از افق ندارید و بنابراین بین آنچه احساس می‌کنید و چیزی که می‌بینید، ارتباط قطع است.
هواپیماها برای برخی افراد مشکل کمتری ایجاد می کنند، زیرا حرکت آنها کمتر آشکار است، اما اگر پروازی آشفته باشد، ممکن است این وضعیت تغییر کند. و بالعکس به نظر می رسد قایق ها برای بسیاری از مردم مشکل ساز هستند.
با این حال، در یک مفهوم گسترده تر، مشخص نیست که چرا برخی از بچه ها بیشتر از دیگران در یک وسیله نقلیه در حال حرکت دچار مشکل می شوند. دیکنسون گفت: “من هرگز چیزی ندیده‌ام که دلیل شناخته شده‌ای جز بدشانسی داشته باشد.”
چگونه می توانید از علائم بیماری حرکت پیشگیری کنید؟
دیکینسون گفت که پیشگیری واقعا بهترین دارو برای بیماری حرکت است.
توجه به آنچه کودک قبل از سفر می‌خورد!
قبل از سفر به آنچه کودکتان می خورد یا می نوشد توجه کنید. اگر کودک شما در طول سفر حالت تهوع پیدا می‌کند، اجتناب از غذاهای سنگین، چرب یا شیرین می تواند برای جلوگیری از این وضعیت، کمک‌کننده باشد. با این حال، برخی از کودکان اگر با معده خالی سفر کنند، احساس بیماری می کنند. اگر اینطور است، یک میان وعده یا وعده غذایی کوچک و ملایم به آنها بدهید و میان وعده های ساده مانند کراکر نمکی در ماشین داشته باشید. فرزندتان را تشویق کنید به جای نوشیدن یکباره و زیاد، جرعه جرعه های مکرر آب بنوشد.
نحوه نشستن در صندلی ماشین
به دلایل ایمنی، بچه ها باید در صندلی عقب ماشین بنشینند. اما نشستن در صندلی عقب، احتمال بیماری حرکتی را افزایش می دهد. پس بهتر است کودکتان در وسط صندلی عقب بنشیند تا به جلو دید داشته باشد.
نحوه نشستن در هواپیما و قایق
در هواپیما، نشستن در کنار بال می‌تواند بیماری حرکت را کاهش دهد، زیرا حرکت کمتر قابل درک است و در قایق، ماندن در نزدیکی وسط کشتی هوشمندانه است. در هر دو حالت، ثبات بیشتر و در نتیجه حرکت کمتری در وسط قایق یا هواپیما نسبت به انتهای آن وجود دارد.
پادکست و موسیقی بجای کتاب و گوشی
برخی از بچه‌ها متوجه می‌شوند که کتاب خواندن، انجام بازی‌های ویدیویی یا تماشای یک فیلم می‌تواند باعث ایجاد حالت تهوع در آنها شود. احتمالاً به دلیل تحریک حسی بیشتر. در این موارد، گوش دادن به پادکست، کتاب صوتی یا موسیقی ممکن است انتخاب بهتری در سفر باشد.
آماده بودن برای استفراغ کودک
ممکن است نتوانید از استفراغ کودکان خود جلوگیری کنید، اما می توانید کمک کنید که این وضعیت کمتر دردسرساز شود. در سفرهای جاده‌ای طولانی‌تر، یک ظرف خالی درب‌دار را به عنوان یک سطل مخصوص حالت تهوع همراه خود داشته باشید. برای سفرهای طولانی با ماشین یا اتوبوس، کیسه‌های فریزر سایز بزرگ، دستمال مرطوب و یک سری لباس اضافه نیز همراه داشته باشید.
مصرف دارو
دیکینسون می‌گوید: “به عنوان یک اصل کلی، ما سعی می‌کنیم در صورت امکان از مصرف دارو در کودکان اجتناب کنیم، اما گاهی اوقات این امکان پذیر نیست. نکته کلیدی این است که دستورالعمل های دوز را دنبال کنید و فقط در صورت نیاز از داروها استفاده کنید.”
گراول و سایر داروهای حاوی دیمن هیدرینات در فرمولاسیون کودکان، از جمله مایعات، قرص ها و شیاف ها برای رفع این بیماری در دسترس هستند، اگرچه هیچ کدام برای کودکان زیر دو سال مناسب نیستند. برخی از بچه‌ها به دلیل طعم و مزه با مصرف Gravol مشکل دارند. بنابراین شاید لازم باشد آن را با نوشیدنی یا غذایی که دوست دارند به آنها بدهید.
دیکینسون می‌گوید، ابتدا نصف دوز دارو را امتحان کنید تا ببینید آیا این دارو مؤثر است یا خیر، و آن را حدود یک ساعت قبل از شروع سفر به کودک خود بدهید تا زمان برای تاثیرگذاری داشته باشد.
هنگامی که کودک شروع به حالت تهوع می کند، احتمال موثر بودن Gravol بسیار کم است. به خاطر داشته باشید که خواب آلودگی یک عارضه جانبی رایج دیمن هیدرینات است و باید عوارض آن سنجیده شود. معمولاً در برخی از کودکان Gravol به جای خواب آلودگی باعث تحریک پذیری می شود. این دارو در یک سفر طولانی با ماشین ایده آل نیست. سایر عوارض جانبی بالقوه شامل خشکی دهان و یبوست می‌باشد.
داروهای مبتنی بر زنجبیل مانند Gravol Ginger به برخی از افراد برای رفع این بیماری کمک می کنند و گزینه ای بی خطر هستند و از بروز آلرژی نیز جلوگیری می کنند.
مچ بند بیماری حرکت
با توجه به تجربه دیکنسون، مچ بندهای مخصوص بیماری حرکت مانند Sea-Bands تاثیری ندارند، اما برخی از بیماران این مچ بندها را مفید می دانند.
داروی Zofran
در برخی موارد، زمانی که آلرژی دارویی وجود داشته باشد یا بیماری حرکت بسیار شدید باشد و گراوول تاثیر گذار نباشد، دیکینسون داروی Zofran را تجویز می‌کند. این دارو، دارویی است که برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی و پس از عمل جراحی به کار گرفته می‌شود و برای بیماران دیکینسون تا حدودی موفقیت آمیز بوده است.
این آخرین راه حل است. با این حال، تنها در موارد بسیار خاصی استفاده می شود که بیماری حرکت شدید باشد و/یا Gravol به خوبی تاثیرگذار نباشد. برای مثال، اگر حساسیت دارویی وجود داشته باشد یا اگر به اندازه کافی خوب کار نکند، دکتر این دارو را تجویز می‌کند.
چگونه بیماری حرکت را پس از شروع آن متوقف می کنید؟
تشخیص اینکه کودک چه زمانی احساس خوبی ندارد قبل از اینکه همه چیز خیلی بدتر شود، دشوار است. به خصوص اگر کودک چیزی نگوید و شما نیز در کنار او ننشینید.
یکی از مادران در رابطه با چنین تجربه‌ای می‌گوید:” من و شوهرم در حال بحث بودیم که آیا برای استراحت در شهر بعدی توقف کنیم یا نه. من به حرف‌های دخترم توجهی نکردم و بالا آورد. سایر علائم اولیه بیماری حرکت عبارتند از: سکوت غیرمعمول یا بدخلقی، رنگ پریدگی، گریه و از دست دادن اشتها.”
دیکنسون می‌گوید هنگامی که کودک از قبل احساس بیماری می‌کند، بهترین راه‌حل این است که جلوی حرکتی را که باعث آن بیماری می‌شود بگیرید و اگر کودک شما مستعد بیماری حرکت است، توصیه می‌شود زمانی را برای استراحت در برنامه‌های سفر خود اختصاص دهید. دادن فرصتی به کودکتان برای دراز کشیدن به پشت و قرار دادن پارچه سرد روی پیشانی او نیز می تواند برای خلاصی از این وضعیت، کمک کننده باشد.
اگر کودک شما شروع به شکایت از حالت تهوع کرد، و توقف خودرو در آن لحظه خطرناک بود، می توانید دستورالعمل هایی را به او بدهید که احتمالا احساس او را بهبود بخشند.
پنجره ها را باز کنید، به او پیشنهاد کنید در صورت امکان کت یا کلاه را در بیاورند، و به او یادآوری کنید که روی مناظر بیرون پنجره تمرکز کنند. تکیه دادن سر به پشت به صندلی یا ثابت نگه داشتن آن تا حد امکان نیز، ممکن است کمک کننده باشد.
جدی شدن این بیماری
این غیرعادی است که بیماری حرکت جدی باشد، اما اگر کودک شما حتی با سفرهای کوتاه با ماشین نیز تحریک می شود یا آنقدر بیمار می شود که تا حد کم آبی استفراغ می کند، با پزشک خانواده خود صحبت کنید.
اگر کودک شما علائم بیماری حرکتی مانند سرگیجه یا سردرد را در زمانی که در یک فعالیت حرکتی شرکت نمی کند، دارد، یا اگر علائم تا چند ساعت پس از پایان سفر ادامه دارد، به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا یک بیماری متفاوت ممکن است باعث ایجاد علائمی شبیه به این شود (برای مثال دریازدگی).
خبر خوب در همه این‌ها؟
شاید به این دلیل که بدن آنها تغییر می کند، یا شاید به این دلیل که به اندازه کافی بزرگ می شوند تا از پنجره بیرون را ببینند یا روی صندلی جلو بنشینند، در هر حال، به نظر می رسد بیماری حرکت با افزایش سن کودکان بهبود می یابد.
دیکنسون گفت: “من می‌توانم بگویم که اکثریت قریب به اتفاق مردم می‌توانند خوش‌بین باشند که با گذشت زمان، وقتی فرزندشان نوجوان می‌شود، وضعیت بهتر می‌شود.”
