مقدمه
بسیاری از مادران زمانی که برای اولین بار باردار می‌شوند، هیجان‌زده و خوشحال هستند. اما ممکن است برخی از مادران برای دفعات بعدی قصد بارداری مجدد را نداشته باشند. در چنین شرایطی باید به دنبال راهکارهایی برای پیشگیری از بارداری باشند. به همین دلیل ما برای کمک به مادران عزیز به توضیح در مورد پیشگیری از بارداری مجدد پرداخته‌ایم.
با ما همراه باشید تا مطالب مفیدی را در این زمینه فراگیرید.
بارداری
زنان معمولا در سه دهه اول زندگی خود در تلاش هستند که باردار نشوند. با این حال بعد از مدتی، زمانی که برای اولین باردار می‌شوند، احتمالا بعد از آن برخی از آن‌ها دیگر به بارداری مجدد فکر نخواهند کرد.
چه دلیلی باعث می‌شود که مادران در مورد بارداری مجدد دچار تردید شوند و یا به طور کلی منصرف شوند؟ آیا مشکلات دوران بارداری و مشکلات پس از زایمان در بارداری اول باعث می‌شود که مادران از بارداری مجدد منصرف شوند؟
در هر صورت دلیل منصرف شدن مادران از بارداری مجدد هر چیزی که باشد، کاملا شخصی است، ولی مسئله‌ی مهم در این شرایط نحوه‌ی پیشگیری از بارداری مجدد است.
مراجعه به پزشک
نیکول پاسکوینو (Nicole Pasquino)، پرستار و دارای گواهینامه سلامت بارداری است. وی می‌گوید: “اولین سوالی که از هر بیمار می‌پرسیم این است که چقدر برای شما مهم است که در حال حاضر باردار نشوید؟ سپس این سوال مطرح می‌شود که در گذشته چه تلاشی برای جلوگیری از بارداری کرده‌اند؟”
وی در ادامه می‌گوید، ما از بیماران خود می‌خواهیم تمامی راهکارها و روش‌هایی که امتحان کرده‌اند را بگویند. فرقی ندارد که روش مورد نظرشان نتیجه‌ی مثبت داشته است یا منفی، در هر صورت همه‌ی موارد باید گفته شود.
نظرات متفاوت مادران
پرستار پاسکوینو می‌گوید، در ادامه‌ی ملاقات با مادران، نظر آن‌ها را در مورد گزینه‌های مختلف جلوگیری از باردار شدن می‌پرسیم. از جمله‌ی روش‌های پیشگیری از باردار شدن می‌توان به استفاده از کاندوم، قرص و آییودی اشاره کرد. شاید از نظر بسیاری از مادران استفاده از کاندوم دردسرساز باشد، به این معنا که با وجود استفاده از آن بارداری اتفاق می‌افتد. ممکن است برخی دیگر از مادران با مصرف قرص احساس افسردگی کرده باشند. برای بسیاری از مادران دیگر نیز گزینه‌ی آییودی ممکن است یک گزینه‌ی ترسناک باشد.
به طور کلی می‌توان گفت که نظر مادران در مورد روش‌های پیشگیری از بارداری متفاوت است.
تاثیر تصمیمات آینده
پرستار پاسکوینو می‌گوید، در ادامه‌ی این ملاقات، از مادران سوالات دیگری نیز در مورد برنامه‌های آن‌ها در مورد آینده پرسیده می‌شود. به عنوان مثال پرسیده می‌شود، آیا این پیشگیری از باردار شدن برای یک بازه‌ی موقت است؟ آیا در آینده قصد بارداری مجدد را ندارند؟ آیا برای جلوگیری از بارداری به دنبال یک راه حل دائمی‌تر هستند یا خیر؟
وی در ادامه می‌گوید: “برای پیشگیری از بارداری برای هر کسی یک روش پیشگیری وجود دارد.”
در ادامه 5 روش همراه با تجربه‌ی 5 مادر در مورد پیشگیری از بارداری آورده شده است. در واقع در ادامه‌ی مطلب 5 روش پیشگیری از بارداری از زبان مادرانی که خودشان آن روش را تجربه کرده‌اند، گفته شده است.
دستگاه آییودی
مادر 41 ساله‌ای که صاحب یک فرزند است در مورد روش پیشگیری از بارداری خود در ادامه صحبت می‌کند. قبل از استفاده از آییودی (IUD) از روش‌هایی مانند حلقه واژن (NuvaRing)، قرص و کاندوم از بارداری مجدد جلوگیری می‌کرده است.
تغریف
دستگاه آییودی چیست و چگونه عملکردی دارد؟ چرا استفاده از این دستگاه برای پیشگیری از بارداری به میزان بسیار زیادی محبوب است؟
در ابتدای امر باید بگوییم که این یک روش پیشگیری از بارداری است که در آینده بر باروری شما تاثیر نمی‌گذارد.
IUD به اندازه یک قطعه کوچک و T شکل است که توسط پزشک در رحم مادر قرار می‌گیرد. ممکن است برای چند دقیقه در هنگام قرارگیری در رحم احساس درد کنید. دو نوع مختلف از آییودی را داریم. مورد اول، سیستم‌های مسی هستند که می‌توانند تا 10 سال داخل رحم باقی بمانند. مورد دوم، گروه آییودی هورمونی است. از جمله‌ی این موارد می‌توان به میرنا که حاوی لوونورژسترول، شکل مصنوعی پروژسترون است، اشاره کرد. این نوع از آی‌یودی‌ها می‌توانند به مدت پنج سال در داخل رحم باقی بمانند.
هر دو نوع آییودی 99 درصد مؤثر است و با تغییر ترکیب شیمیایی رحم کار خود را انجام می‌دهند و آن را برای اسپرم غیرقابل پذیرش می‌کنند.
تجربه یک مادر
یکی از مادران طرفدار استفاده از این روش می‌گوید: “من استفاده از دستگاه آییودی را برای جلوگیری از باردار شدن انتخاب کردم. چرا که نتیجه‌ی مطالعاتم در این زمینه نشان داد که این روش موثرتر از روش‌های دیگر است. در واقع چند دلیل باعث انتخاب این گزینه شد. دلیل اول، این روش را به مصرف قرص ترجیح می‌دهم، چرا که قرص اثرات افسردگی در من ایجاد کرده بود. دلیل دوم، این بود که مصرف قرص هورمونی است اما این روش یک گزینه‌ی غیر هورمونی است. به همین دلایل در نهایت تصمیم گرفتم این روش را برای پیشگیری از باردار شدن انتخاب کنم. من واقعا از این روش برای پیشگیری از بارداری خود راضی هستم.”
تغییرات پریودی
وی در ادامه در مورد تاثیرات گزینه‌هایش بر روی پریودی می‌گوید: “من در دوران استفاده از روش اول خود در پیشگیری، حدود یک سال اول پریودیهای شدیدتر و مقداری گرفتگی داشتم ولی بعد از آن وضعیت کاملا طبیعی بود. اما در روش استفاده از آییودی پریودیهای من از همان ابتدا طبیعی به نظر می‌رسیدند.”
مسئله‌ی آخری که می‌توان گفت این است، که این که دیگر قرص نمی‌خورید و این خیلی خوب است.
نکات مثبت
احتمالا بعد از خواندن تجربه‌ی این مادر، این سوال برای شما پیش بیایید، که آیا این روش برای من نیز مناسب خواهد بود؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم، اگر به دنبال یک راه ساده برای عدم بارداری هستید، این گزینه، گزینه‌ی خوبی است. پرستار Pasquino می‌گوید: “IUDها بدون نگرانی، بسیار ایمن، طولانی مدت، مؤثر و محتاطانه هستند.”
بارداری اورژانسی
از آی‌یودی‌های مسی به عنوان پیشگیری از بارداری اورژانسی نیز استفاده می‌شود. بر خلاف برخی روش‌ها که باید در عرض 5 روز مصرف شود و هر چه بیشتر منتظر بمانید اثر بخشی کاهش می‌یابد. این در حالی است که شما می‌توانید آییودی را تا هفت روز پس از رابطه‌ی جنسی بدون محافظ و مراقبت استفاده و از بارداری مجدد جلوگیری کنید.
زمان گذاشتن
در حالی که برخی از متخصصان توصیه می‌کنند که شش هفته پس از زایمان صبر کنید تا رحم شما به اندازه طبیعی خود بازگردد، اما می‌توان IUD را بلافاصله پس از زایمان نیز گذاشت.
پاسکوینو می‌گوید در حال حاضر برنامه‌های آزمایشی برای توسعه توصیه‌های عملی برای این امر در حال انجام است.
ویزگی‌های منفی
اگر وجود یک جسم خارجی در رحم شما همراه با وحشت و احساس ناراحتی است، پس آییودی گزینه‌ی خوبی برای شما نیست.
اریکا فوئرشتاین (Erika Feuerstein) کارمند بخش مدیریت و کنترل تولد در بیمارستان است. وی در این مورد می‌گوید: “اگر از ایده داشتن چیزی در خود ناراحت هستید و یا می خواهید آن را ظرف شش ماه بیرون بیاورید، پس گزینه‌ی خوبی نیست. همچنین اگر هر پیچ‌وتاب یا گرفتگی باعث می‌شود فکر کنید چیزی به مشکل برخورده است، باز هم این روش مناسب شما نیست.”
قرص
مادر 32 ساله‌ای که صاحب دو فرزند است در مورد روش پیشگیری از بارداری خود در ادامه صحبت می‌کند. قبل از استفاده از آییودی و کاندوم از باردار شدن جلوگیری می‌کرده است.
تعریف
این روش پیشگیری از بارداری زمانی که به طور کامل استفاده شود، 99 درصد موثر است. همچنین در صورت استفاده معمولی از این قرص‌ها می‌توان گفت که تاثیر این قرص‌ها به 85 درصد کاهش پیدا می‌کند.
انواع مختلفی از این قرص‌ها در دسترس است، با سطوح مختلف هورمون‌های مصنوعی متفاوت، اما همه به روشی مشابه یعنی توقف تخمک گذاری، از بارداری جلوگیری می‌کنند.
تجربه یک مادر
یکی از مادران که طرفدار مصرف قرص برای جلوگیری از باردار شدن است در این مورد می‌گوید، من در سن 26 سالگی بعد از اولین بارداری‌ام شروع به مصرف قرص کردم. من تصمیم گرفته بودم که برای جلوگیری دیگر از کاندوم استفاده نکنم. همچنین من از این که موادی را داخل واژنم بگذارم، حس بدی پیدا می‌کردم، به همین دلیل گزینه‌ی مصرف قرص برای من گزینه‌ی ایده‌آلی بود. وقتی مصرف قرص را متوقف کردم، دوباره باردار شدم. بعد از اینکه فرزند دومم به دنیا آمد، دوباره قرص‌ها را مصرف کردم. این یک روش جلوگیری از بارداری آسان و غیر تهاجمی است. من هرگز هیچ گونه عارضه‌ی جانبی عاطفی و یا جسمی از سمت آن متحمل نشده‌ام. من در آینده قصد باردار شدن ندارم و این گزینه‌ی خوبی برای جلوگیری از این مسئله است.
نکات مثبت
بعد از خواندن تجربه‌ی این مادر در این زمینه، شاید این سوال برای شما پیش‌بیاید که آیا این روش برای من خوب است یا خیر؟
اگر به دنبال یک روش هورمونی برای پیشگیری از بارداری هستید و می‌توانید هر روز مصرف آن را به خاطر بسپارید، این قرص گزینه‌ی ایده‌آلی است. اگر کمی آزادی بیشتری می‌خواهید، می‌توانید به NuvaRing نیز فکر کنید، که آن را در واژن خود قرار می‌دهند و سه هفته در ماه در آنجا نگه‌داشته می‌شود.
به مادران شیرده گفته می‌شود که باید فقط به قرص کوچک حاوی پروژسترون بسنده کنند تا مانع از تداخل با شیردهی آن‌ها نشود. این در حالی است که پاسکوینو می‌گوید: “تا شش هفته پس از زایمان، زمانی که شیردهی به خوبی تثبیت شد، زنان می‌توانند از این قرص استفاده کنند. اگر می خواهید دوباره باردار شوید، ممکن است یک سیکل کامل طول بکشد تا خونریزی قاعدگی بازگردد.”
نکات منفی
این روش پیشگیری از بارداری برای چه کسانی مناسب نیست؟
Feuerstein می‌گوید: “اگر قبلا سه یا چهار مارک مختلف را امتحان کرده‌اید و هنوز هم عوارض جانبی مانند لکه‌بینی، حالت تهوع، افزایش وزن و بدخلقی را دارید، این روش برای شما مناسب نیست.”
همچنین برای زنان بالای 35 سال که سیگار می‌کشند یا مبتلا به میگرن هستند، ممنوع است. زیرا خطر لخته شدن خون افزایش می‌یابد. در غیر این صورت، می‌توانید با خیال راحت تا زمان یائسگی از این قرص استفاده کنید.
پیشگیری طبیعی از بارداری
مادر 42 ساله‌ای که صاحب یک فرزند است روش طبیعی را برای پیشگیری از بارداری خود استفاده می‌کرد. او قبل از این از کاندوم برای پیشگیری از بارداری خود استفاده می‌کرد. این مادر در حال حاضر از وضعیت خود راضی است.
fertility awareness method (FAM) به عنوان یک روش طبیعی پیشگیری از بارداری است. این روش شامل پیگیری دقیق دوران پریودی است. به این صورت که شما وضعیت دما و مخاط دهانه‌ی رحم خود را کنترل می‌کنید. همچنین از یک تقویم برای جلوگیری از رابطه‌ی جنسی در بارورترین روزهای خود استفاده می‌کنید. اگر این روش به طور کامل انجام شود، 95 تا 98 درصد این روش در پیشگیری از بارداری موثر خواهد بود. اما اگر به طور دقیق استفاده نشود، موثر بودن آن در حدود 75 تا 88 درصد است. بنابراین، اگر فرد پیگیری در این زمینه نیستید و به طور جدی قصد باردار شدن ندارید، پس از کاندوم استفاده کنید.
تجربه یک مادر
من حدود 5 سال است از یک برنامه‌ی ردیاب پریودی استفاده می‌کنم. قبل از این از تقویم استفاده می‌کردم، چرا که به این برنامه دسترسی نداشتم. من در کنار این پیگیری، ترشحات، نفخ، حساسیت سینه‌ها و گرفتگی‌ها را کنترل می‌کنم. من و همسرم در زمان تخمک‌گذاری از کاندوم استفاده می‌کنیم.
نکات مثبت
شاید با خواندن تجربه یکی از مادران در این مورد برای شما این سوال پیش‌بیاید که آیا این روش برای ما نیز موثر خواهد بود یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که اگر به دنبال یک روش طبیعی برای جلوگیری از بارداری هستید، این روش برای شما مناسب است. همچنین اگر به طور جدی قصد پیشگیری از بارداری را ندارید، پس این گزینه‌ی خوبی می‌تواند برای شما باشد.
پاسکوینو در این مورد می‌گوید، در واقع احتمالا در حال حاضر این روش را به نوعی تمرین می‌کنید. بسیاری از زنان عادت دارند عادت ماهانه خود را دنبال کنند. با این حال اگر می‌خواهید موثرتر باشد، از یک روش پشتیبان استفاده کنید.
نکات منفی
این روش برای چه کسانی موثر نیست؟ چه گروهی از مادران نباید از این روش استفاده کنند؟
این روش در صورتی می‌تواند نتایج موثری داشته باشد، که دوره‌های پریودی شما منظم باشند و توجه دقیقی به جزئیات مربوط به این روش داشته باشید. برای مثال اندازه‌گیری دمای بدن شما باید قبل از بیدار شدن برای ادرار کردن در صبح انجام شود. همچنین به یاد داشته باشید که بسیاری از اتفاقات و مسائل مانند استرس، می‌توانند چرخه‌ی پریودی شما را مختل کنند.
بستن لوله‌های رحمی
مادر 36 ساله دارای 2 فرزند در گذشته با استفاده از مصرف قرص پیشگیری می‌کرده است. در حال حاضر او دو بچه دارد و دیگر باردار نشده است. او برای پیشگیری از بارداری مجدد از روش بستن لوله‌های رحمی استفاده کرده است.
تعریف
روش بستن لوله‌های رحمی چگونه است و به چه صورت از بارداری پیشگیری می‌کند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که این روش یک روش دائمی برای پیشگیری از بارداری است. در این روش برای بستن لوله‌های فالوپ، این لوله‌ها بریده، سوزانده و یا مسدود می‌شوند.
تجربه یک مادر
زمانی که نوزاد دوم ما به سن دو سالگی رسید، می‌دانستیم زمان آن رسیده است که دیگر از باردار شدن جلوگیری کنیم. در این وضعیت من تصمیم گرفتم که لوله‌هایم را ببرم. البته همسرم مایل به انجام وازکتومی بود، چرا که وضعیت من بعد از سقط جنین و دو سزارین به گونه‌ای بود که برای انجام این عمل آمادگی لازم را نداشتم. با این حال من می‌خواستم از بارداری مجدد پیشگیری کنم. من دیابت نوع یک داشتم و باید به دلیل این مشکل در مورد مسائل مختلف محتاطانه برخورد می‌کردم. در این بین بستن لوله‌های رحمی برای من کار ساده‌تری بود. عمل من از طریق لاپاروسکوپی از جای زخم سزارین و ناف من انجام شد. من درد بسیار کمی را تحمل کردم. حدود یک هفته بعد از عمل فقط ضعیف و خسته بودم.
نکات مثبت
بعد از خواندن تجربه‌ی این مادر احتمالا در ذهن برخی از مادران این سوال که آیا این روش برای من مناسب است یا خیر شکل می‌گیرد. این روش زمانی مناسب است که در حالی که شما راهکار دیگری را نمی‌خواهید و همچنین همسر شما در مقابل انجام وازکتومی مقاومت می‌کند. با این حال زنان کمتری بستن لوله‌های رحمی را برای پیشگیری از بارداری انتخاب می‌کنند. در مقابل افراد از آیودی که کم تهاجمی‌تر است استفاده می‌کنند. Feuerstein در همین مورد می‌گوید: “اغلب خانم‌ها برای مشاوره در مورد بستن لوله‌های رحم مراجعه می‌کنند و با اطلاعات بیشتر و تصمیم برای گذاشتن میرنا، مطب را ترک می‌کنند.”
نکات منفی
برای مادرانی که احتمال می‌دهند که در آینده شاید قصد بارداری مجدد داشته باشند، این گزینه اصلا مناسب نیست. چرا که این گزینه برگشت‌ناپذیر است.
وازکتومی
مادر 42 ساله‌ای که مادر یک فرزند است، از طریق وازکتومی مانع از بارداری شده است. در گذشته او از روش‌هایی مثل کاندوم و قرص استفاده می‌کرد.
این روش جلوگیری از بارداری، یک روش ساده‌ی 20 دقیقه‌ای است. در این روش با استفاده از بی‌حس‌کننده موضعی‌ای در آن مجرای وابران بریده می‌شود. مجرای وابران لوله‌هایی هستند که اسپرم به عنوان راهی برای خروج از کسیه‌ی بیضه از آن‌ها استفاده می‌کند. این امر اسپرم را از مایع منی دور نگه‌می‌دارد و باعث می‌شود که آن‌ها توسط بدن جذب شوند.
روش وازکتومی بدون تیغ جراحی (no-scalpel)، منجر به درد و عوارض کمتری می‌شود و در آن از یک سوراخ در کسیه‌ی بیضه استفاده می‌کند و نیازی به بخیه ندارد.
زمان بهبودی متفاوت است، اما بیشتر مردان در طی چند روز به سطح فعالیت طبیعی خود باز می‌گردند. این روش بر هورمون‌ها یا میل جنسی مردان تأثیر نمی‌گذارد. وازکتومی تقریبا 100 درصد مؤثر است، البته نه بلافاصله بعد از عمل، چرا که تجزیه و تحلیل مایع منی حدود سه ماه بعد برای تأیید موفقیت انجام می‌شود.
تجربه یک مادر
من و همسرم توافق کردیم که پس از تولد پسرمان او وازکتومی کند. همسرم هیچ گاه نگفت که در حین عمل ترسیده است. اما من از این که زخمی که ایجاد می‌شود مانع از دوچرخه‌سواری و کوهنوردی او شود، به شدت می‌ترسیدم. بعد از چند ساعت نشستن با یک کیسه یخ در بغلش، آماده غلتیدن شد.
اولین باری که بعد از عمل رابطه‌ی جنسی داشتیم، مسئله فرق می‌کرد. مقداری تنش و ناراحتی داشت. او خودش را متقاعد کرده بود که این تجربه به نحوی متفاوت خواهد بود یا اصلا قادر به انجام آن نخواهد بود با این حال خوب بود و همه چیز عالی پیش رفت.
نکات مثبت
این روش مناسب چه کسانی است؟ اگر احساس می‌کنید که همسرتان باید کنترل بارداری و پیشگیری از آن را در دست داشته باشد، پس خوب است و البته باید همسرتان نیز مایل به انجام این کار باشد.
نکات منفی
اگر احتمال بارداری مجدد را می‌دهید، به سراغ گزینه‌های دیگر بروید. چرا که این روش به طور مطلق برگشت‌ناپذیر نیست اما احتمال این نیز وجود دارد که باروری مجدد اتفاق نیفتد. همچنین از نظر هزینه نیز به نسبت پر هزینه است.
شیردهی
آیا شیردهی مادران باعث جلوگیری از بارداری می‌شود؟
روش آمنوره در زمان شیردهی یک روش موثر (98 درصد) کنترل بارداری برای شش ماه اول پس از زایمان است، اما با دستورالعمل‌های دقیق همراه است.
پرستار پاسکوینو، می‌گوید: “شما باید منحصرا شیر بدهید و پمپاژ نکنید. زیرا هورمون‌های مختلفی ترشح می‌شود. هر چهار ساعت در روز و هر شش ساعت در شب باید شیردهی داشته باشید. بعد از شش ماه، حتی اگر کودک به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه کند، باروری شما ممکن است بازگردد.”
