در سال 2021، در حالی که همه ما درگیر کرونا و اخبار مربوط به آن بودیم، پزشکان همچنان در مورد سایر جنبه‌های مهم سلامت کودکان، به دنبال کسب اطلاعات بودند. اطلاعاتی که همه ما باید در مورد آن‌ها بدانیم. در ادامه ۵ مورد از تحولات مسائل پزشکی مربوط به کودکان در 2021 را که پزشکان در این سال آموخته‌اند و والدین باید بدانند، آورده‌ایم.
اگر فکر می‌کنید که COVID-19 تنها مشکل بهداشتی مهم در سال گذشته بود، باید بگوییم که سخت در اشتباه هستید.
سلامت کودکان امری بسیار فراتر و مهم‌تر از ویروس‌ها است. و در حالی که رسانه‌ها و حتی مجلات پزشکی ماه‌ها تنها بر مسائل مربوط به COVID-19 تمرکز کردند، اما پزشکان و محققان به بررسی موضوعات دیگری مانند تب، گلودرد و ایمنی بدن کودکان در این سال ادامه دادند.
دستورالعمل جدید تب
تب یکی از شایع‌ترین و نگران‌کننده‌ترین علائم در نوزادان است، زیرا می‌تواند اولین نشانه از بروز عفونت باکتریایی جدی به نام SBI باشد.
بیش از ۴۰ سال بود که پزشکان در تلاش بودند تا دستورالعمل‌های مبتنی بر شواهد را برای پیش بینی اینکه کدام نوزادان در معرض خطر بالا و کدامیک در معرض خطر این SBIها هستند، توسعه دهند. SBIها شامل سپسیس (عفونت در خون)، عفونت‌های دستگاه ادراری و مننژیت می‌شوند.
به‌ویژه پیش‌بینی خطر عفونت‌های خونی بلافاصله پس از شروع تب تا حالا دشوار بوده است. زیرا این خطر می‌تواند بدون داشتن علائم واضح یا شاخص‌های مربوط به تست آزمایشگاهی، در بچه‌ها وجود داشته باشد.
تا به حال، بسیاری از بیمارستان‌ها همه نوزادان زیر دو تا سه ماه را که تب دارند، برای هر سه SBI نام برده شده، از طریق آزمایش ادرار و خون و همچنین پونکسیون کمری مورد بررسی قرار داده‌اند. آن‌ها همچنین آن‌ها را با آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی درمان کرده و آن‌ها را در بیمارستان بستری کرده اند، حتی زمانی که نوزادان ظاهر خوبی داشتند.
اکنون آکادمی اطفال آمریکا دستورالعمل‌های جدیدی را منتشر کرده است تا به پزشکان کمک کند طیف وسیع‌تری از گزینه‌ها را در مورد آزمایش و درمان انتخاب کنند.
نوزادان زیر سه هفته هنوز به تمام آزمایش‌ها و درمان‌هایی که قبلا ارائه شده بود نیاز دارند، اما خبر خوب این است که بعد از سه هفتگی، ممکن است نیازی به پونکسیون کمری نداشته باشند.
نوزادان کم سن و سال مبتلا به تب همیشه باید به پزشک مراجعه کنند.
نمونه برداری از آب دهان یا بینی
وقتی بچه‌های ما دچار آبریزش بینی یا گلو درد می‌شوند، برای ما عادی شده است که آن‌ها را برای نمونه برداری از بینی و/یا دهانشان ببریم تا ببینیم آیا کرونا است یا خیر. اما باید بدانید که نمونه برداری از آب دهان یا بینی تنها مختص به تست کرونا نیست.
بیشتر عفونت‌های گلو (فارنژیت) توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود، اما ۲۰ تا ۳۰ درصد توسط باکتری استرپتوکوک گروه A ایجاد می‌شود.
تمایز بین علل ویروسی و باکتریایی گلودرد بسیار مهم است. زیرا عفونت‌های ویروسی فقط به تسکین علائم (مانند داروهای مسکن، مایعات، غذاهای نرم و استراحت) نیاز دارند. در حالی که عفونت‌های استرپتوکوک گروه A برای جلوگیری از عوارضی مانند آبسه، عفونت خون نیاز به درمان با آنتی بیوتیک دارند.
اگر کودکان در سنین مدرسه دارای سه یا بیشتر از معیارهای زیر باشند، باید سواب (نمونه برداری) گلودرد استرپتوکوکی داشته باشند:
تب، لوزه‌های متورم یا چرک روی لوزه‌ها، غدد لنفاوی حساس در جلوی گردن و عدم سرفه.
یک نکته مفید این است که کودکان مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی معمولاً علائم سرماخوردگی مانند آبریزش بینی و سرفه را ندارند. کودکان زیر سه سال به ندرت به گلودرد استرپتوکوکی مبتلا می‌شوند.
بنابراین، اگر کودک شما گلودرد دارد، ممکن است به یک سواب گلو برای تست استرپتوکوک نیاز داشته باشد.
علائم این بیماری معمولاً در عرض چهار تا پنج روز با یا بدون آنتی بیوتیک برطرف می‌شوند. اما ده روز آموکسی سیلین یا پنی سیلین برای جلوگیری از عوارض جدی توصیه می‌شود.
داده‌های روشن در مورد مرگ‌های مرتبط با خواب
مرکز سلامتی کانادا و انجمن اطفال کانادا به طور مشترک بیانیه‌ای را در مورد خواب ایمن و کاهش مرگ و میر ناگهانی نوزادان در اکتبر امسال منتشر کردند.
داده‌های جدید پایگاه داده‌های پزشکی قانونی کانادا از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ نشان می‌دهد که از ۱۷۰۰ مرگ در نوزادان زیر یک سال، از هر ۱۵ مورد آن یک مورد در هنگام خواب اتفاق می‌افتد و بیشتر آن‌ها «ناگهانی و غیرمنتظره» بودند.
در بیش از ۹۰ درصد موارد، محیط خواب ناامن مشاهده شد و نزدیک به ۷۰ درصد از مرگ‌های ناگهانی و غیرقابل توضیح با خوابیدن نوزاد در مکانی رخ داد که برای خواب نوزاد در نظر گرفته نشده بود.
اگرچه والدین چندین دهه در مورد خواب ایمن شنیده‌اند، اما این بیانیه به وضوح داده‌هایی را نشان می‌دهد که به والدین کمک می‌کند تا انتخاب‌های آگاهانه داشته باشند.
عوامل مهم برای ایمنی خواب کودک
بر اساس این بیانیه، مهمترین عوامل عبارتند از:
هرگز کودک خود را بر روی شکم قرار ندهید تا بخوابد،
در دوران بارداری سیگار نکشید و محیط کودک خود را از دود دست دوم در دوران شیرخوارگی دور نگه دارید. اما حتی اگر نمی‌توانید سیگار را ترک کنید، کاهش تعداد مصرف سیگار در دوران بارداری این خطر را کاهش می‌دهد.
شیردهی به مدت حداقل دو ماه خطر SIDS (مرگ ناگهانی نوزادان) را به نصف کاهش می‌دهد.
شما باید اسباب بازی‌ها و ملافه‌های نرم را از محل‌های خواب دور نگه دارید.
و اگر کودکتان از کیسه خواب استفاده می‌کند، مطمئن شوید که اندازه آن مناسب است تا کودک نتواند داخل آن سر بخورند.
بهتر است کودکتان حداقل به مدت شش ماه در گهواره بخوابد، یا اینکه بر روی یک تخت در اتاق خواب شما بخوابد.
استفاده مشترک نوزاد از یک تخت با یک بزرگسال، با یک کودک دیگر یا یک حیوان خانگی خطر مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش می‌دهد. به ویژه اگر بزرگسال از الکل یا ماده دیگری استفاده کرده باشد یا بیش از حد خسته باشد.
عوامل بسیاری وجود دارد که بر ایمنی خواب نوزاد تأثیر می‌گذارند و تصور می‌شود که مرگ‌های ناگهانی نوزادان یک مشکل پیچیده هستند و مرتبط با عوامل بسیار زیادی می‌باشند.
اما روش‌هایی که در بالا نام بردیم به ما کمک می‌کند تا محیط خواب نوزادانمان را اصلاح کنیم تا تا حد امکان آن‌ها را در هنگام خواب ایمن نگه داریم و هیچگاه دچار مرگ ناگهانی نشوند.
آسیب‌های به سر و لباس پوشیدن نوزاد
به تن کردن لباس نوزاد و وصل کردن آن به آغوش پدر یا مادر همراه با کمربند، کریر و سایر محصولات رایج است. و این امر، حتی ممکن است باعث تقویت شیردهی و دلبستگی نوزاد به مادر و پدر شود. اما یک مطالعه در ایالات متحده در سال جاری آسیب‌های مرتبط با این محصولات را تجزیه و تحلیل کرد.
چکیده‌ای کوتاه از این تجزیه و تحلیل در کنفرانس آکادمی اطفال آمریکا ارائه شد و مطالعه کامل هنوز منتشر نشده است. این تحقیق که شامل بررسی بیش از ۱۴۰۰۰ مراجعه به بخش اورژانس برای آسیب‌های ناشی از لباس به تن کردن نوزادان در طول ۱۰ سال بود، نشان داد که بیش از ۶۰ درصد ویزیت‌ها برای نوزادان زیر ۶ ماه بوده است.
در این گروه ۸۳ درصد دچار آسیب سر و ۱۹ درصد نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشتند. سایر کودکان دچار شکستگی یا بریدگی شده بودند.
با اینکه سازمان اطفال، نکات ایمنی را در مورد قرار دادن ایمن نوزادان در کریر ارائه کرده‌اند، اما توجه کمتری به به حداقل رساندن زمین خوردن نوزاد شده است.
بهداشت کانادا توصیه می‌کند برای نوزادانی که نارس به دنیا می‌آیند از کریر استفاده نکنید. و برای نوزادان زیر چهار ماه نیز در این استفاده، احتیاط کنید.
آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که هنگام گذاشتن یا بیرون آوردن نوزادان از کریر یا آغوشی، به شکل ویژه‌ای دقت کنید و مراقب باشید.
آن‌ها همچنین توصیه می‌کنند که در طول فعالیت‌های پرخطر مانند دویدن یا پخت و پز، از کریر و آغوشی استفاده نکنید.
اطمینان از اندازه مناسب کریر برای کودک شما و استفاده ایمن از آغوشی نیز می‌تواند سقوط را به حداقل برساند.
آکادمی اطفال آمریکا توصیه می‌کند هنگام خم شدن مراقب باشید. و در حین استفاده از کریر نوزاد به جای خم شدن از قسمت کمر، خم شدن از قسمت زانوها را توصیه می‌کند.
اورژانس
بخش‌های اورژانس بیمارستان‌های کودکان، شاهد افت و خیز تعداد بیماران در طول همه‌گیری کرونا بوده‌اند.
اوایل دپارتمان‌ها خالی بود. اما اکنون این بخش‌ها اغلب با ظرفیت کامل پر هستند.
و بسیاری از خدمات مانند مشاوره، ارائه خدمات اوتیسم، ارائه مراقبت‌های تنفسی و برنامه‌های حمایتی در منزل کاهش یافته‌اند و مطب‌ها و کلینیک‌های پزشکان جامعه قادر به دیدن کودکان دارای علائم عفونی نیستند.
در این دوران، مشکلات ارتوپدی، تب و گوارشی سه نوع مشکل بودند که بیشترین کاهش مراجعه به بخش اورژانس را به خود اختصاص دادند. با این حال، کودکانی که بیماری‌ها و جراحات جدی داشتند، همچنان در بیمارستان حاضر شدند و در صورت نیاز بستری شدند.
برای اولین بار در ایران، برخی از بخش‌های اورژانس بیمارستان‌های کودکان شروع به دیدن بیماران به صورت مجازی کردند.
هنوز مشخص نیست که این بیماری همه‌گیر چه تأثیر پایداری بر نحوه عملکرد بخش‌های اورژانس و زمان انتخاب افراد برای استفاده از آن‌ها خواهد داشت، اما سال ۲۰۲۱ به ما نشان داد که والدین می‌توانند حداقل برخی از نیازهای بهداشتی فرزندان خود را بدون نیاز به مراجعه به بخش اورژانس برآورده کنند.
کرونا همچنان در سال ۲۰۲۲ نیز بر سرفصل‌های خبری باقی خواهد ماند، اما منتظر سایر تحولات جدید در مورد سلامت کودکان باشید.
