مقدمه
تغذیه زودهنگام نوزادان با مواد آلرژی‌زا می‌تواند از آلرژی غذایی آن‌ها در آینده جلوگیری کند. در ادامه مطلب، نحوه صحیح معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان را می‌آوریم.
این مطلب، ترجمه شده‌ی مقاله‌ای اثر ملانی کانوی (Melanie Conway) متخصص آلرژی اطفال در کانادا می‌باشد. ملانی دو دختر با نام‌های ربکا (2.5 ساله) و فریا (5 ماه) دارد.
معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان
من به عنوان یک متخصص آلرژی اطفال، به طور مداوم به سوالات دوستان، بستگان، بیماران و همکاران در مورد معرفی آلرژن‌ها (مواد حساسیت زا) به نوزاد پاسخ می‌دهم. بسیاری از مردم شنیده‌اند که معرفی زودهنگام آن‌ها بسیار بااهمیت است، اما دلیل یا نحوه انجام این کار را بطور دقیق نمی‌دانند.
من قویاً توصیه می‌کنم که مواد آلرژی‌زای اصلی از جمله شیر، تخم مرغ، بادام زمینی، مغزهای درختی، گندم، سویا، ماهی، صدف‌ها و کنجد را در رژیم غذایی کودک خود وارد کنید. زیرا این بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به آلرژی‌های غذایی در آینده است. در ادامه چند نکته در مورد چگونگی معرفی ایمن آلرژن‌ها به نوزادان را توضیح می‌دهیم.
پیشنهاد می‌کنیم مطلب تغذیه نوزاد با خوراکی های حساسیت زا در همه گیری ویروس کرونا را مطالعه کنید.
زمان مناسب برای معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان چه زمانی است؟
انجمن اطفال کانادا (CPS) و انجمن کانادایی آلرژی و ایمونولوژی بالینی (CSACI) توصیه می‌کنند که والدین، آلرژن‌ها را به نوزادان در حدود شش ماهگی، اما نه قبل از چهار ماهگی، معرفی کنند. این توصیه به ویژه در مورد کره بادام زمینی و تخم مرغ صدق می‌کند. زیرا شواهد از معرفی این آلرژن‌ها در اوایل زندگی برای کمک به جلوگیری از ایجاد آلرژی در آینده حمایت می‌کند.
از آنجایی که ۹ دسته اصلی آلرژن وجود دارد، معرفی همه آن‌ها در حدود شش ماهگی یک چالش به همراه دارد. بنابراین، عملاً بسیاری از متخصصان آلرژی، زمان شروع به معرفی آلرژن به نوزادان را از سن چهار تا شش ماهگی اعلام می‌کنند.
من شخصاً برای هر دو دخترم از چهار ماهگی شروع به معرفی غذاهای جامد کردم. بنابراین زمان کافی برای معرفی مواد آلرژی‌زا در کنار غذاهای مکمل، مانند غذاهای غنی از آهن، میوه‌ها و سبزیجات فراهم کردم. من در آن زمان به آن‌ها شیر هم می‌دادم و به این کار ادامه می‌دادم. معرفی مواد جامد با این کار تداخلی نداشت.
آیا معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان برای همه‌ی آن‌ها مهم است؟
در تجربه بالینی من، بسیاری از خانواده‌ها نیازی به معرفی زودهنگام آلرژن‌ها احساس نمی‌کنند. زیرا احساس می‌کنند فرزندشان در خطر کم ابتلا به آلرژی غذایی است. من اغلب می‌شنوم که «آلرژی غذایی در خانواده ما وجود ندارد». در حالی که ای کاش واقعا می‌توانست به همین سادگی باشد، متأسفانه اینطور نیست.
طبق انجمن اطفال کانادا، اگر نوزاد به آلرژی یا اگزما مبتلا باشد، یا اگر یکی از اعضای خانواده دچار آلرژیک باشد، نوزاد در معرض خطر بالایی برای ابتلا به آلرژی غذایی است. به عنوان مثال، نوزادی که خواهرش آسم دارد در معرض خطر بالایی است. نوزادی که والدینش آلرژی فصلی دارند نیز در معرض خطر است. در کل متاسفانه باید بگوییم خطر حساسیت پیدا کردن کودک شما به برخی مواد غذایی، ممکن است بیشتر از آن چیزی باشد که فکر می‌کنید. آلرژی غذایی حتی در نوزادانی که هیچ عامل خطری ندارند نیز می‌تواند ایجاد شود.
نحوه معرفی برترین آلرژن‌ها
اول، اجازه دهید واضح بگویم: معرفی مواد آلرژی‌زا به این معنی است که کودک شما باید غذای آلرژی‌زا را بخورد، نه اینکه روی گونه یا لب او غذا را بمالید. توصیه نمی‌شود (و احتمالاً مضر است) مواد غذایی را قبل از تغذیه، روی پوست کودک خود بمالید.
وقتی نوبت به معرفی آلرژن‌های اصلی می‌رسد، دستور خاصی وجود ندارد که لازم باشد رعایت شود. با این حال، از آنجایی که بیشتر شواهد برای معرفی اولیه از مطالعات انجام شده در مورد کره بادام زمینی و تخم مرغ ناشی می‌شود، من تمایل دارم ابتدا این موارد را معرفی کنم.
من توصیه می‌کنم هر بار فقط یک آلرژن اصلی را معرفی کنید، اما توصیه سنتی سه روز انتظار بین معرفی غذاهای جدید، مبتنی بر شواهد نیست و ممکن است به‌طور غیرضروری زمان معرفی غذاهای جدید را عقب بیندازد.
توجه به این نکته مهم است که روغن‌ها (به عنوان مثال روغن بادام زمینی، روغن بادام، روغن کنجد) حاوی پروتئین کافی نیستند و بنابراین آلرژن به حساب نمی‌آیند. هنگام معرفی مواد آلرژی‌زا (و به طور کلی غذای جامد) از معرفی غذاهای سفت به نوزاد خودداری کنید. زیرا خطر خفگی دارند. همچنین از مصرف غذاهای خام یا نیم پز (مانند تخم مرغ خام، ماهی یا صدف) و لبنیات غیر پاستوریزه خودداری کنید.
هنگامی که یک آلرژن معرفی شد، مهم است که وجود آن به طور منظم در رژیم غذایی کودک خود را حفظ کنید. هر چند وقت؟
حقیقت این است که ما پاسخ دقیقی برای این موضوع نمی‌دانیم، اگرچه مصرف کمتر از یک بار در هفته توسط کودک ممکن است بی‌اثر باشد. در حالت ایده‌آل، توصیه می‌کنم با دو تا سه بار در هفته شروع کنید، اگرچه زمانی که چندین آلرژن را معرفی کردید، این موضوع می‌تواند چالش‌برانگیز شود. در این صورت، من پیشنهاد می‌کنم حداقل یک بار در هفته را هدف قرار دهید.
بادام زمینی
بادام زمینی را بصورت کامل به نوزاد ندهید. زیرا خطر خفگی دارد.
کره بادام زمینی نیز برای نوزادان خیلی غلیظ است، بنابراین می‌توانید کره بادام زمینی را با آب داغ رقیق کنید (حواستان باشد آن را خنک کنید) سپس به کودک بدهید. همچنین اگر آرد بادام زمینی یا پودر کره بادام زمینی در دست دارید، نیز می‌توانید استفاده کنید. باید آن را همراه با شیر مادر، یا شیر خشک یا پوره‌های میوه به کودک بدهید.
اسنک بادام زمینی (مثلاً اسنک بادام زمینی بامبا) نیز یک راه آسان برای معرفی بادام زمینی به کودک است، اگرچه اگر کودک شما زیر ۷ ماه است باید آن را نرم کنید.
تخم مرغ
سفیده و زرده تخم مرغ را می‌توان همراه با هم معرفی کرد. هیچ مزیتی برای معرفی جداگانه این‌ها به نوزادان وجود ندارد.
به نوزاد خود تکه‌های ریز و نرم تخم مرغ همزده را بدهید. گاهی اوقات ممکن است نوزادان چند بار تلاش کنند تا به بافت تخم مرغ عادت کنند. بنابراین اگر بار اول آن را دوست نداشتند، به تلاش خود ادامه دهید.
تخم مرغ پخته شده را می‌توان با شیر مادر، شیر خشک، آب یا حتی پوره میوه یا سبزیجات پوره کرد و به کودک داد.
یکی دیگر از گزینه‌های عالی، تخم مرغ آب پز سفت است. می‌توان آن را با آب، شیر مادر یا پوره مخلوط کرد یا با یک قاشق غذاخوری به کودک داد.
شیر
اگر کودک شما با شیر خشک گاو تغذیه می‌شود، در این صورت او از قبل در معرض شیر گاو قرار گرفته است. اگر در اوایل دوران نوزادی استفاده شود، در تحقیقات اخیر نشان داده شده است که ادامه دادن شیر گاو به نوزاد در مقادیر کم بصورت روزانه، از آلرژی کودک به شیر گاو جلوگیری می‌کند، در حالی که توقف آن خطر ابتلا به آلرژی به شیر گاو را افزایش می‌دهد.
بسیاری از غلات معمولی کودک، «شیر خشک بدون چربی» را به عنوان یک ماده تشکیل دهنده در خود دارد و می‌توان از آن‌ها برای معرفی شیر به نوزاد استفاده کرد. با این حال، اگر هنوز گندم را معرفی نکرده‌اید، غلات جو یا برنج را انتخاب کنید که حاوی گندم نباشد.
ماست یا پنیر کاتیج (کوتاژ) نیز راه‌های عالی برای معرفی شیر به نوزاد هستند.
توجه داشته باشید که تا ۹ ماهگی، نوزادان باید شیر مادر یا شیر خشک بنوشند. در حدود ۹ تا ۱۲ ماهگی، معرفی شیر هموژنیزه به نوزاد اشکالی ندارد.
سویا
بسیاری از خانواده‌ها از سس سویا در آشپزی استفاده می‌کنند. اما سس سویا حاوی پروتئین سویا به اندازه‌ی کافی نیست که بتوان آن را کافی دانست و همچنین سرشار از نمک است.
ممکن است لسیتین سویا را در لیست مواد تشکیل دهنده چیزهایی مانند غلات و شیر خشک مشاهده کنید، اما معرفی آن‌ها به نوزاد را نمی‌توان به عنوان یک ماده برای قرار گرفتن نوزاد در معرض سویا به حساب آورد.
توفوی نرم را نیز به تنهایی یا مخلوط با سایر پوره‌های میوه / سبزیجات می‌توانید به نوزاد بدهید.
همچنین می‌توانید ادامامه را بخارپز کرده و پوره کنید و با قاشق به نوزاد بدهید. در صورت تمایل می‌توانید ماست سویا را با پوره میوه مخلوط کرده و به او بدهید.
گندم
می‌توانید گندم را از طریق تغذیه کودک با غلات حاوی «آرد گندم»، به کودک معرفی کنید. با این حال، از آن‌هایی که پودر شیر بدون چربی در ترکیبات آن‌ها وجود دارد، خودداری کنید، مگر اینکه از قبل لبنیات را به کودک معرفی کرده باشید.
کودک شما می‌تواند ماکارونی نرم پخته شده را نیز بخورد، اما به خاطر داشته باشید که برخی از سس‌ها، به‌ویژه سس گوجه‌فرنگی، گاهی اوقات می‌توانند باعث قرمزی یا تحریک پوست شوند (این یک آلرژی نیست و نگران کننده نیست).
پنکیک نیز برای معرفی گندم خوب است. البته اگر مواد دیگر مانند تخم مرغ و/یا لبنیات قبلاً با موفقیت معرفی شده باشند.
آجیل درختی
آجیل درختی دلهره آورترین آلرژن برای معرفی به نوزاد است. زیرا تعداد زیادی آجیل درختی وجود دارد، و معرفی یکی از آن‌ها به عنوان مقدمه برای همه به حساب نمی‌آید. آجیل‌های درختی اصلی که متخصصان آلرژی توصیه می‌کنند شامل بادام، بادام هندی، پسته، فندق، گردو و پیکن است.
سایر آجیل‌های درختی که می‌توانید زودتر معرفی کنید عبارتند از: آجیل برزیلی، آجیل ماکادمیا و آجیل کاج (که از نظر فنی یک دانه است).
با این حال، حساسیت به این آجیل‌های درختی خاص نسبتاً نادر است، بنابراین برخی از متخصصان آلرژی احساس می‌کنند که نیازی به اولویت‌بندی آن‌ها نیست.
دستور خاصی برای معرفی آجیل درختی به نوزاد وجود ندارد. با این حال، هنگامی که بیماران من راهنمایی دقیق‌تری می‌خواهند، من معمولاً توصیه می‌کنم (بدون ترتیب خاصی) بادام هندی، فندق و گردو را در اولویت قرار دهند، زیرا آلرژی به این‌ها شایع‌تر است. واقعیت جالب: بادام هندی ارتباط نزدیکی با پسته دارد، بنابراین با خوردن منظم بادام هندی، کودک شما را از ایجاد حساسیت به پسته نیز محافظت می‌کند. به طور مشابه، گردو ارتباط نزدیکی با پیکن دارد، بنابراین با خوردن منظم گردو، کودک شما در برابر ابتلا به آلرژی به پیکن نیز محافظت می‌شود.
نحوه معرفی آجیل‌های درختی
آجیل‌های درختی را می‌توانید با استفاده از کره‌های آجیل‌ها معرفی کنید (مثلاً کره بادام، کره بادام هندی، کره فندق). این کره‌ها باید مانند کره بادام زمینی در بالا رقیق شوند.
همچنین می‌توانید آجیل‌های درختی را آسیاب کنید تا به قوام آرد ریز تبدیل شوند. مراقب باشید تکه‌های آن را از آرد زیر جدا کنید، زیرا خطر خفگی به همراه دارند. این آرد را می‌توان با غلات، ماست (اگر لبنیات قبلا معرفی شده‌اند)، اسموتی، پوره میوه و غیره مخلوط کرد و به کودک داد.
هنگامی که فرصتی برای معرفی آجیل‌های درختی به صورت جداگانه پیدا کردید، بهترین راه برای حفظ آن‌ها در رژیم غذایی کودکتان استفاده از مخلوط کره آجیل یا آجیل درختی آسیاب شده همراه با ماست، غلات، پوره میوه/سبزیجات، اسموتی ها و محصولات پخته شده است. و در ساندویچ (برای کودکان بزرگتر).
ماهی
معرفی تمامی انواع ماهی‌ها غیرممکن است. بنابراین من خانواده‌ها را تشویق می‌کنم تا ماهی‌های پرکاربرد را معرفی کنند، مخصوصا ماهی‌هایی که خانواده از خوردن آن لذت می‌برند. برای کسانی که به دنبال یک «قانون» آسان در مورد اولویت‌بندی هستند، من تمایل دارم ماهی سالمون، کنسرو ماهی تن و ماهی سفید را توصیه کنم.
تکه‌های کوچک / تکه‌های ماهی نرم و پخته شده را به کودک بدهید.
برای نوزادان کوچکتر، ماهی بخار پز را می‌توان با سبزیجات دیگر مخلوط کرد. برای مثال، من دوست دارم ماهی سالمون و سیب زمینی را بخارپز کنم و سپس برای دختر ۵ ماهه‌ام آن‌ها را با هم مخلوط کنم.
طبق گفته‌ی FDA، ماهی به ماهی تن ارجحیت دارد. به دلیل نگرانی در مورد سطح جیوه در سایر اشکال ماهی تن، مانند ماهی تن آلباکور. از مصرف ماهی‌هایی با جیوه بالا مانند کوسه، اره ماهی و مارلین اجتناب کنید. برخی از کارشناسان توصیه می‌کنند که به دلیل سطح جیوه، صبر کنید تا کودک شما قبل از سرو ماهی تن، حداقل شش ماه داشته باشد.
همیشه مطمئن شوید که تمام استخوان‌ها قبل از تغذیه از ماهی جدا شده باشند.
صدف
اگر صدف جزئی از رژیم غذایی خانواده شما نیست (به دلایل مذهبی، فرهنگی یا دیگر)، نگران معرفی آن به نوزاد نباشید. به خصوص اگر قرار است فقط یک یا دو بار آن را به کودک بدهید. زیرا این امر بی‌تاثیر خواهد بود.
اگر صدف جزئی از رژیم غذایی خانواده شماست، دادن هر نوعی صدف به نوزادتان ممکن است دشوار باشد و همیشه عملی نباشد. از نقطه نظر آلرژن، من توصیه می‌کنم که بیماران حداقل روی یک سخت پوست (میگو، خرچنگ، شاه میگو) و یک نرم تن (مانند صدف یا گوش ماهی) تمرکز کنند.
از آنجایی که خوردن صدف برای نوزاد کمی دشوار است، من معمولا این آلرژن را بعنوان آخرین ماده‌ی آلرژن، زمانی که کودکم در غذا خوردن راه افتاده باشد، به او معرفی می‌کنم.
روش‌های معرفی این دسته از مواد غذایی عبارتند از میگو بخار پز شده، به قطعات ریز خرد شده یا مخلوط با پوره سبزیجات. یا تکه‌های کوچک دم خرچنگ نرم و پخته شده یا گوش ماهی.
کنجد
هوموس یا حمص روشی مطمئن، سالم و خوشمزه برای معرفی کنجد است. توجه داشته باشید که برخی از کودکان ممکن است از آب لیمو، نمک و سیر واکنش‌های تماسی/تحریکی ایجاد کنند، اما این یک آلرژی نیست.
ارده را می‌توان به‌صورت ساده نیز به نوزاد داد، اگرچه همه نوزادان از طعم آن لذت نمی‌برند. در این صورت می‌توان آن را با میوه‌ها یا اسموتی مخلوط کرد.
روغن کنجد و دانه‌های کنجد اغلب حاوی پروتئین کنجد کافی نیستند تا بتوان نوزادان را از طریق آن‌ها در معرض کنجد قرار داد.
معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان به روش BLW
من خیلی طرفدار معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان به روش BLW نیستم. روش BLW معمولاً از سن ۶ ماهگی شروع می‌شود و به این معنی است که اجازه دهیم خود نوزاد به تنهایی و بدون کمک غذا بخورد.
احساس می‌شود که این رویکرد می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد. از جمله مهارت‌های غذا خوردن توسط خود نوزاد، مهارت‌های حرکتی ظریف، و قرار گرفتن در معرض سلیقه‌ها و بافت‌های مختلف. با این حال، به عنوان یک متخصص آلرژی، مشکل اصلی من با BLW این است که همیشه برای معرفی زودهنگام آلرژن‌ها مفید نیست.
علاوه بر این، تغذیه شدن توسط خود نوزاد، منجر به آغشته شدن بیشتر مواد غذایی روی پوست می‌شود، که گاهی اوقات می‌تواند باعث تحریک شود که به اشتباه با آلرژی غذایی اشتباه گرفته می‌شود و اغلب گیج کننده است.
بنابراین، برای طرفداران BLW، می‌خواهم یک مصالحه ارائه کنم: شروع مواد جامد (از جمله مواد آلرژی‌زا) را بین چهار تا شش ماهگی در قالبی مناسب برای کودک در نظر بگیرید. مخصوصاً برای آلرژن‌های رایج، خوردن این غذاها با قاشق را در هفته‌های اول به شدت در نظر بگیرید، تا تحریک‌پذیری ناشی از غذای آغشته‌شده را به عنوان یک واکنش آلرژیک اشتباه نگیرید. هنگامی که کودک شما به شش ماهگی رسید یا از نظر رشدی برای خوردن فینگر فود (غذاهای انگشتی و کوچک) آماده شد، می‌توانید روش تغذیه را به BLW تغییر دهید. نوزادان هنوز هم می‌توانند مهارت‌های خود تغذیه را از خوردن پوره بیاموزند. بچه‌های کوچک من عاشق مکیدن انگشتانشان بودند و از تلاش برای تغذیه با یک قاشق نرم لذت می‌بردند.
پیشنهاد می‌کنیم مطلب آیا محصولات جلوگیری از آلرژی می‌تواند از حساسیت غذایی کودک جلوگیری کند؟ را مطالعه کنید.
علائم واکنش آلرژیک چیست؟
اکثریت قریب به اتفاق واکنش‌های آلرژیک ظرف دو ساعت پس از مصرف غذا رخ می‌دهد. علائم عبارتند از کهیر، تورم (مثلاً تورم لب ها، تورم پوست اطراف چشم)، استفراغ، درد شکم، سرفه، خس خس سینه، صدای خشن یا گریه خشن، تحریک‌پذیری و بی‌حالی.
خبر خوب: خطر واکنش شدید هنگامی که نوزادان برای اولین بار غذا می‌خورند بسیار کم است. همچنین، آنافیلاکسی در نوزادان در مقایسه با آنافیلاکسی در کودکان بزرگتر، خفیف‌تر است. همین یک دلیل بزرگ برای این است که معرفی آلرژن‌ها را در زمانی که بچه‌های شما نوزاد هستند، شروع کنید.
به یاد داشته باشید، نوزادان ممکن است به دلایل مختلف، اغلب در ارتباط با یک بیماری ویروسی، دچار بثورات پوستی شوند.
تصور نکنید که هر راش پوستی یک آلرژی غذایی است. به خصوص اگر بثورات بیش از یک روز طول بکشد. یا اگر بثورات به طور تصادفی ظاهر شوند (نه در عرض دو ساعت پس از خوردن یک آلرژن). همچنین اگر کودک شما علائم عفونی مانند تب، آبریزش بینی یا سرفه را تجربه کند.
واکنش تماسی یا تحریک کننده
همچنین برخی از بثورات، واکنش‌های تماسی غیر آلرژیک هستند. اگر نوزاد شما دچار قرمزی یا خشک پوستی در مناطقی شود که غذا با پوست تماس دارد (مثلاً اطراف دهان یا چانه)، ممکن است این همان اتفاقی باشد که ما آن را واکنش تماسی یا تحریک کننده می‌نامیم. این یک آلرژی نیست، اما گاهی اوقات ممکن است با آلرژی اشتباه گرفته شود.
تفاوت این است که واکنش‌های تماسی مضر نیستند و نیازی به اجتناب از این غذاها نیست. اگر مطمئن نیستید، عکس بگیرید و با پزشک خود مشورت کنید.
اگر کودک شما اگزما یا پوست حساس دارد، می‌توانید قبل از تغذیه با غذاهای جدید، یک مانع محافظ روی پوست او قرار دهید. من دوست دارم برای این منظور از وازلین استفاده کنم و آن را در اطراف لب ها، گونه‌ها و چانه‌ی نوزاد قبل و بعد از مصرف غذا و شیر توسط او، بمالم.
حذف غذاها از رژیم غذایی کودک به منظور درمان اگزما به شدت ممنوع است. زیرا در دراز مدت، این کار ممکن است خطر ابتلای کودک شما به آنافیلاکسی به همان غذاها را افزایش دهد.
اگر کودک شما واکنش آلرژیک داشته باشد چه می‌کنید؟
در صورت بروز علائم شدید آلرژیک، با اورژانس تماس بگیرید و فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. اگر کودک شما از قبل آلرژی غذایی شناخته شده داشته است، و تزریق کننده خودکار اپی نفرین دارید، این کار را باید بدون تاخیر انجام دهید.
برای علائم خفیف، توصیه می‌شود کودک خود را بسیار دقیق تحت نظر داشته باشید و در صورت بروز هر گونه نگرانی بیشتر، سریعا به پزشک مراجعه کنید. از هرگونه واکنش پوستی عکس بگیرید. تا زمانی که فرصتی برای صحبت با پزشک خود نداشتید، از دادن مواد غذایی خاصی که مصرف شده است به کودک، خودداری کنید.
مهم است که توجه داشته باشید که اپی نفرین تنها درمان نجات دهنده برای یک واکنش آلرژیک شدید است.
بنادریل (دیفن هیدرامین) بعنوان درمان برای واکنش آلرژیک توصیه نمی‌شود. زیرا اغلب باعث خواب آلودگی می‌شود که تشخیص آن از خواب آلودگی همراه با یک واکنش آلرژیک شدید دشوار است.
جمع بندی
ما در این مطلب بصورت کامل در رابطه با بهترین راه برای معرفی مواد حساسیت زا به نوزادان صحبت کردیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر سوال یا نظری دارید، در قسمت کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
