ناباروری

اگر تغییر رژیم غذایی می‌تواند به باردار شدن شما کمک کند، آیا این کار را بدون هیچ مشکلی انجام می‌دهید؟ برخی از پزشکان بیان می‌کنند که بین این بیماری و ناباروری ارتباط وجود دارد. با این حال باید گفت که علم در این مورد در حال توسعه است.

مطالعات

یک مطالعه در مجله Clinical Gastroenterology که در زمینه‌ی گوارش فعالیت دارد، منتشر شده است. این مطالعه در بین زنان آمریکایی انجام شده است. طبق این مطالعه شیوع بیماری سلیاک در بین زنان آمریکایی با ناباروری بدون دلیل شش برابر بیشتر از گروه کنترل (control group) است. (محققین متغیر مستقل را در گروه درمان تغییر داده و در گروه کنترل ثابت نگه می‌دارند.

محققان به طور کلی معتقدند که اگرچه به طور کامل این مسئله شناخته نشده است، با این حال ارتباطی بین این بیماری و ناباروری وجود دارد. این بدان معناست که برای برخی از زنان، یک آزمایش خون ساده و با قیمت پایین برای این بیماری می‌تواند زندگی آن‌ها را برای همیشه تغییر دهد.

بیماری سلیاک
بیماری سلیاک

بیماری سلیاک

سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که در آن پوشش روده کوچک توسط گلوتن آسیب می‌بیند. این آسیب اتفاق بدی است چرا که روده کوچک وظیفه‌ی بسیار مهمی دارد. در واقع وظیفه‌ی روده کوچک جذب مواد مغذی از غذا است. همچنین خوب است بدانید که در دراز مدت، اگر این بیماری درمان نشده باشد، می‌تواند باعث کمبود آهن، پوکی استخوان و سرطان شود.

اثرات

اثرات بیماری سلیاک درمان نشده می‌تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. مبتلایان ممکن است برخی، همه یا حتی هیچ‌کدام از فهرست طولانی از علائم ظاهرا متفاوت این بیماری را تجربه کنند. این علائم ممکن است شامل مشکلات روده (اسهال، یبوست، درد معده، نفخ)، کاهش وزن، بثورات، خستگی و کم خونی باشد. تشخیص این بیماری می‌تواند دشوار باشد. چرا که علائم آن را می‌توان با علائم سایر اختلالات اشتباه گرفت. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که اختلالات تولید مثل ممکن است اولین علامت این بیماری در زنان بدون علائم باشد.
بهداشت کانادا می‌گوید این بیماری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در جهان است و در حال افزایش است.
محسن رشید (Mohsin Rashid) متخصص گوارش کودکان است. وی در این مورد می‌گوید: “در بزرگسالان، برخی داده‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد که افزایش واقعی در بروز و شیوع بیماری سلیاک وجود دارد.”

تاثیر بر باروری

سلیاک چگونه می‌تواند بر باروری تأثیر بگذارد؟‌
مکانیسم‌هایی که چگونه این بیماری درمان نشده می‌تواند بر باروری تأثیر بگذارد به خوبی شناخته نشده است. آلن گرینبلات (Ellen Greenblatt) مدیر بالینی باروری است. وی در این مورد می‌گوید: “نظریه‌های معقول زیادی در این مورد وجود دارد. به عنوان مثال، زمانی که فردی مبتلا به این بیماری درمان نشده باشد، ممکن است کمبود مواد مغذی داشته باشد. همچنین احتمالا یک فرآیند التهابی مزمن سیستمیک در جریان باشد که بر تولید مثل در سطوح مختلف تأثیر می‌گذارد. در واقع التهاب از نظر تئوری می‌تواند بر کیفیت تخمک یا توانایی آستر رحم در اجازه دادن به تخمک برای کاشت تأثیر بگذارد. ما این را در سایر بیماری‌های مزمن می‌بینیم.”

میزان تاثیرگذاری بر باروری

چقدر شایع است که بیماری سلیاک بر باروری تأثیر می‌گذارد؟ چرا کلینیک‌های باروری برای مادران آزمایش مربوط به این بیماری را تجویز نمی‌کنند؟
در سال 2009 (1387 شمسی)، گرینبلات مطالعه خود را برای کشف این موضوع شروع کرد. در کمال تعجب او هیچ افزایشی از بروز این بیماری را در میان بیماران مبتلا به ناباروری بدون دلیل مشاهده نکرد. با این اوصاف، گرینبلات همچنان معتقد است که این بیماری می‌تواند بر شانس باردار شدن و باردار ماندن زنان تأثیر بگذارد. به همین دلیل گاهی اوقات این بیماری را در بیمارانش غربالگری می‌کند.
وی می‌گوید: “اگر کسی در خانواده‌اش این بیماری را داشته باشد یا علائمی شبیه سندرم روده تحریک‌پذیر داشته باشد، ممکن است از او خواسته شود که آزمایشاتی را در این مورد انجام بدهد.”

پیشنهاد ما: مطالعه مقاله بیماری سلیاک در کودکان.

سایر مطالعات

تحقیقات دیگر در این زمینه بسیار قطعی‌تر بوده است. در یک مطالعه در کانادا 2000 زن مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌های این تحقیق در سال 2007 (1385 شمسی) منتشر شد. تقریبا 15 درصد از زنان در این مطالعه گفتند که در باردار شدن مشکل داشته‌اند و 31 درصدزنان بیان کردند که سقط جنین را تجربه کرده‌اند.

یک بررسی متاآنالیز (Meta-analysis) در سال 2014 (1392 شمسی) در مورد این بیماری و اختلالات تولید مثل، انجام شد. محققین طبق این مطالعه دریافتند که بیماران مبتلا به ناباروری بدون دلیل، سقط‌های مکرر یا محدودیت رشد داخل رحمی و بیماری سلیاک دارند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که پزشکان باید زنان مبتلا به هر یک از این شرایط را برای این بیماری تشخیص داده نشده، بررسی کنند.

تاثیر بیماری سلیاک بر باروری
تاثیر بیماری سلیاک بر باروری

آزمایش

آزمایش بیماری سلیاک ساده است، به این صورت که پزشک عمومی برای شما آزمایش خون تجویز می‌کند. حتی می‌توانید به جای مراجعه به آزمایشگاه به داروخانه برای انجام آزمایش مراجعه کنید. در واقع برخی از داروخانه‌ها محصولاتی دارند که می‌توانید آزمایش سلیاک را در خانه انجام بدهید. اگر قصد دارید مصرف گلوتن را محدود کنید، قبل از آن آزمایش خود را انجام بدهید. چرا که زمانی که رژیم بدون گلوتن دارید، آزمایش این بیماری احتمالا منفی کاذب خواهد بود.