پیش از این درباره از شیر گرفتن نوزاد و موضوعات مختلف حول همین مسئله صحبت‌های بسیاری کردیم. اما تمام نکاتی که برای از شیر گرفتن نوزاد به کار می‌رود، گاهی اوقات به بن بست می‌خورد، زیرا نوزاد لجباز است و با هر چیزی کنار نمی‌آید. بنابراین نکات مهمی درباره از شیر گرفتن نوزاد لجباز را در ادامه مطلب به شما ارائه می دهیم.

یک مادر در باره کودک یک و نیم ساله خود می‌گوید:

” کودک 18 ماهه من، تغذیه خیلی زیادی دارد. در حالی که از شیر گرفتن اولین نوزادم آسان بود. زیرا زمانی که او 16 ماهه بود، من به ویروس معده مبتلا شدم، دو روز را خیلی سخت گذراندم و دائم در راه دستشویی بودم. زمانی که در نهایت حالم خوب شد، پسرم بطری را جایگزین سینه من کرده بود و به همین راحتی بدون اینکه من سختی بکشم، او از شیر شده بود.”

چه زمانی باید نوزاد را از شیر گرفت؟

از شیر گیری نوزاد در سنین مختلفی معمولا انجام می‌شود. به موضوعات مختلفی نیز بستگی دارد. یعنی والدین ممکن است با توجه به مسائلی همچون ترجیحات شخصی، امور مالی، شرایط و تمایل کودک برای دیگر شیر نخوردن، زمان‌های متفاوتی را برای از شیر گرفتن نوزاد انتخاب کنند. بنابراین تصمیم گیری در مورد زمان و نحوه توقف می تواند به نکات مختلفی که مختص هر خانواده است، بستگی داشته باشد.

پس از از شیر گیری نوزاد، برخی نوزادان هستند که بدون هیچ مشکلی و به راحتی شیر را با شیشه یا فنجان می خورند، بطوریکه گویا شیردهی و پیوند با سینه مادر در چند ماه گذشته برای آن‌ها معنایی نداشته است. اما برخی از آن‌ها به این راحتی‌ها نمی‌توانند شیر را بخورند.

درباره زمان مناسب از شیر گرفتن کودک، خیلی خلاصه و مفید خدمت شما عرض کنیم: هیچ زمان “مناسب” برای از شیر گرفتن وجود ندارد.

از نظر سازمان بهداشت جهانی نیز تغذیه انحصاری با شیر مادر تا شش ماهگی و ادامه شیردهی تا دو سالگی یا بیشتر، به مادران توصیه می‌شود.

بسیاری از مادران به دلیل مشغله کاری، معمولا کودک خود را در بین سنین 12 تا 18 ماهگی به مهد کودک می سپرند. بنابراین طبیعی است که در طول ساعاتی که فرزند پیش مادر نیست، امکان شیردهی سینه وجود ندارد. همین موضوع شیردهی مادر را به تعداد دفعات کمتر، کاهش می‌دهد.

سخت بودن ترک شیردهی برای برخی مادران

از طرفی، گاهی اوقات مادر بدون در نظر گرفتن هیچ دلیلی، فقط احساس می‌کند که دیگرش کارش را انجام داده است و دیگر نیازی به ادامه شیردهی نیست، اما فرزند او بسیار سرسختانه به سینه او می‌چسبد و می‌خواهد همچنان شیر بخورد. این نوزاد، نوزاد لجباز است. برای برخی مادرها واقعا سخت است که این بچه را از شیر بگیرد. احتمالا دائم با ناله و گریه او روبرو شود، نوزاد به او چنگ بیندازد و زاری کند. بنابراین سخت است که به همین راحتی‌ها با او کنار آمد.

اما پیشنهاد ما این است که به هیچ عنوان ناامید نشوید. ما به شما نکات زیادی را خواهیم آموخت که به شما نحوه از شیر گرفتن نوزاد لجباز را می‌آموزد. این نکات کمک‌کننده را حتما به خاطر داشته باشید:

1.ارتباط

طبق گفته یکی از مشاوران شیردهی معروف و معتبر در کانادا با نام ناتالی بوردن، ارتباط، یک موضوع کلیدی در نحوه از شیر گرفتن نوزاد لجباز می‌باشد.

اگر صبر کنید تا کودک بزرگ‌تر شود، قطعا از شیر گرفتن او راحت‌تر خواهد شد. و این فقط به این دلیل است که هر چه کودک بزرگ‌تر می‌شود، مادر می‌تواند با او ارتباط بیشتری برقرار نماید. ارتباط برقرار کردن با او، باعث می‌شود که قانون گذاری و تبدیل آن به تبادل‌هایی متقابل راحت‌تر شود. همین‌ها باعث می‌شود که از شیر گرفتن او با سرعت بیشتری اتفاق بیفتد.

ارتباط گرفتن با کودک هم در از شیر گرفتن ناگهانی موثرتر است و هم در از شیر گرفتن تدریجی.

برای مثال یکی از مادران می‌گوید، من برای توقف شیردهی (در حدود 1 سالگی فرزندم) ابتدا 4 بار شیردهی به کودکم را با یک فنجان شیر جایگزین کردم. همچنین پیش از چرت زدن او، به او شیر می‌داد.

یعنی فقط شیر دادن قبل از خواب برای او مانده بود. سپس برای یک مدت فقط از یک سینه به او شیر میداد و وقتی کودک سینه دیگر را می‌خواست به او یک فنجان شیر می‌داد.

مادرش می‌گوید، تنها کاری که من انجام می‌دهم این است که از او میپرسم “شیر بیشتری می‌خواهی؟”، سپس یک فنجان شیر به او می‌دهم.

بعد از آن، بعد 4 شب، قبل از خواب فقط به او فنجان شیر را می‌دادم. در حدود 16 ماهگی به طور کامل از شیر گرفته شد.

2.تدریجی از شیر گرفتن: در صورت امکان

انتقال از هر دوره‌ای به دوره دیگر، می‌تواند سخت و طاقت‌فرسا باشد و به همین راحتی‌ها رخ ندهد. بنابراین گاهی اوقات یکی از راه‌حل‌ها این است که این انتقال بصورت تدریجی رخ دهد. زیرا این انتقال را روان‌تر می‌کند. برای کودک هم در اصل همینطور است.

یعنی اگر این از شیر گرفتن برای او به تدریج صورت گیرد، بسیار راحت‌تر از هر حالت دیگری خواهد بود.

برای مثال می‌توانید با محدودیت‌هایی شروع کنید، مانند شیر دادن به او فقط در مکان‌های خاص یا در ساعات خاصی از روز.

 یا اینکه مثلا می‌توانید حواس کودک نوپای خود را با پیاده‌روی یا بازی در مواقعی که قبلاً شیر می‌خورده منحرف کنید تا آن ساعات را بگذراند و بهانه نگیرد.

همچنین از دیگر کارهای تاثیرگذاری که می‌شود انجام داد این است که خوراکی‌هایی که هیچ علاقه‌ای ندارند را از روزمره‌شان حذف کنید.

در حالی که کارشناسان زیادی هستند که روش تدریجی را می‌پسندند. اما از سوی دیگر برخی کارشناسان نیز هستند که رویکرد تدریجی را توصیه می‌کنند اما می‌گویند ممکن است همیشه مطلوب نباشد.

از شیرگیری ناگهانی

برخی از والدین بصورت ناگهانی بچه را از شیر می‌گیرند. یعنی یک چسب بر روی نوک سینه خود می‌زنند و به بچه می‌گویند که سینه‌شان زخم شده است و دیگر نمی‌شود از آن شیر خورد. ممکن است برای برخی افراد عواطف مادرانه چنین اجازه‌ای را به او ندهد. در هر صورت مراقب علائم گرفتگی یا مسدود شدن مجاری شیر خود باشید و در صورت ناراحتی در قسمت سینه، شیر خود را بدوشید.

رویکردهای ناگهانی‌تر برای از شیر گرفتن نوزاد می‌تواند منجر به احساس افسردگی، و همچنین خطر احتقان و حتی ورم پستان (عفونت پستان) شود، اگرچه همه افراد شیرده شبیه به هم نیستند و بر روی هر شخصی، طور دیگری اثر دارد. اینکه می‌گوییم ممکن است به عفونت سینه یا انسداد مجاری شیر دچار شوید، به این دلیل است که درست است که شما بصورت ناگهانی تصمیم به از شیر گرفتن کودک کرده‌اید، اما این به این معنی نیست که بدن شما هم ناگهانی متوجه این موضوع می‌شود!

یک نوع از شیر گرفتن جزئی نیز داریم. از شیر گرفتن جزئی به این معناست که برای مثال مادر به دلیل شاغل بودن، بعد از مدتی دیگر در طول روز به فرزند خود شیر نمی‌دهد و شیردهی را فقط به عصرها و شب‌ها موکول می‌کند. پمپ کردن یا دوشیدن شیر در طول روز می تواند ناراحتی سینه را در این دوره کاهش دهد و به حفظ شیر شما برای تغذیه شب کمک کند.

3.پیشنهاد ندهید، اما رد هم نکنید!

اغلب، ساده‌ترین و ملایم‌ترین رویکرد برای از شیر گرفتن نوزاد این است که “پیشنهاد ندهید، اما رد هم نکنید!”

ببینیم منظور از این جمله چیست؟

معمولا مادرها در ساعاتی از روز مثلا قبل از چرت زدن، قبل از خواب شبانه یا بعد از ناهار، شروع به شیر دادن به نوزاد خود می‌کنند. در این روش می‌گویند که دیگر این پیشنهاد را خودتان به او ندهید. یعنی لازم نیست دیگر بدون اینکه او درخواست کند، به او شیر بدهید.

سپس زمانی که از شما شیر خواست در آن ساعت‌ها، حواس او را با بازی کردن یا پیاده روی پرت کنید.

قسمت “رد نکنید!” می‌گوید، که اگر فرزند شما به این عادت کرده است که قبل از خواب همیشه شیر بخورد و از شما درخواست کرد و حتی گریه کرد، می‌توانید با شیشه شیر این کار را انجام دهید. اما بهتر است این کار توسط پدر یا شخص دیگری انجام شود و در طول این مدت به نوزاد نزدیک شود و مراقب نشانه‌هایی باشد که ممکن است ناآگاهانه برای کودکتان ارسال کنید.

4.بدن خود را کمتر در دسترس قرار دهید!

برخی از متخصصان به والدین شیرده توصیه می‌کنند که در پروسه‌ی از شیر گرفتن کودک، از پوشیدن سوتین‌ها و تاپ‌های شیردهی با دسترسی آسان خودداری کنند.

این را می‌توان در همان بخش رویکرد تدریجی قرار دارد. چون به مرور باعث می‌شود که کمتر چشم کودک به سینه مادر بخورد و کمتر هوس شیر کند.

حتی برخی زنان در زمان از شیرگیری نوزادشان، لباس‌های یقه اسکی می‌پوشند.

حتی برای کمتر در دسترس کودک قرار گرفتن، برخی مادران برای آخر هفته از خانه می‌روند و در خانه دوست یا مادر خود می‌مانند تا بچه‌ها با ندیدن آن‌ها راحت‌تر خیال شیر را از سر بیرون کنند.

اما کارشناسان معمولاً رویکرد تدریجی‌تری را توصیه می‌کنند، مگر اینکه قبلاً بیشتر وعده‌های شیر او را قطع کرده باشید.

علاوه بر این، ممکن است کودک شما بخواهد زمانی که شما دوباره به خانه برمی‌گردید، باز هم شیر خوردن را شروع کند و سپس به حالت اول برگردید.

5.مدت زمان شیردهی را کم کنید!

گزینه دیگر برای راحت‌تر کردن از شیر گرفتن نوزاد لجباز این است که در ابتدای کار، مدت زمان شیردهی را کم کنید!

منظور از کم مثلا 1 یا 2 دقیقه است. این کار به مرور باعث کاهش تولید شیر توسط سینه مادر می‌شود و در نهایت باعث می‌شود که شیر خوردن از سینه مارد برای کودک نوپا کمتر جذاب و لذت بخش باشد. حتی از آنجایی که سینه شما شیر کمی را به او می‌دهد، ممکن است او به خوردن شیر از شیشه اشتیاق بیشتری نشان دهد.

می توانید “نه” بگویید!

اگر شیر دادن به یک تجربه منفی برای شما تبدیل شده است و قادر به از شیر گرفتن کودک از طریق روش‌های معمول نیستید، به یاد داشته باشید که وقتی کودکتان نشان می دهد که می خواهد شیر بخورد، می توانید در جواب به او «نه» بگویید.

وقتی کودک 18 ماهه است، لازم نیست هر بار که او می‌خواهد شیر بخورد، درخواست او را بپذیرید.

شیردهی به یک کودک نوپا می تواند کار جسمی و طاقت فرسایی باشد. ایجاد قوانین و محدودیت‌ها برای بچه‌ای که دیگر برای از شیرگرفتنش زود نیست، راه خوبی برای کنترل او است.