مقدمه
معمولا افرادی که به میگرن مبتلا هستند، برای تسکین سردردهای خود به یک اتاق تاریک می‌روند و سعی می‌کنند تمام روز را استراحت کنند. اما در دورانی که شما دیگر تنها نیستید و یک کودک را در کنار خود دارید، این روش تسکین درد تنها گزینه‌ی شما نیست. در این مطلب به توضیح در مورد سردردهای میگرنی در مادران و راهکارهایی برای تسکین این سردردها پرداخته‌ایم.
میگرن
کریستین لی (Christine Lay)، متخصص مغز و اعصاب و مدیر پزشکی در بیمارستان زنان است. وی در این مورد می‌گوید: “بر خلاف سردرد معمولی، میگرن یک اختلال عصبی است. برخی تغییرات در مغز رخ می‌دهد، که علاوه‌بر سردرد، این تغییرات می‌توناند باعث حساسیت به نور، صدا و بو نیز شوند. همچنین از دست دادن اشتها و استفراغ از جمله‌ی دیگر علائمی است که فرد مبتلا به میگرن می‌تواند داشته باشد. همه‌ی این علائم گفته شد می‌توانند بر کیفیت زندگی مادر تاثیر بگذارند.
مدیریت میگرن دشوار است. اما راهکارهایی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش تعداد دفعات و شدت میگرن انجام بدهید.
تشخیص
مادران چگونه می‌توانند تشخیص بدهند که میگرن دارند و باید به پزشک مراجعه کنند؟
افراد به دلایل مختلفی سردرد می‌گیرند. نوشیدن بیش از حد الکل و نخوردن یک قهوه‌ی معمولی از دلایل شایع آن است. متخصص لی در این مورد توضیح می‌دهد: “میگرن بیش از یک سردرد آزاردهنده است. در واقع میگرن نشان‌دهنده‌ی یک وضعیت مداوم است که با سردردهای شدید مشخص می‌شود. همچنین برخی علائم آشکار در مورد میگرن وجود دارد. حساسیت به نور و صدا، درد شدید (اغلب در یک طرف سر) و حالت تهوع و استفراغ از جمله‌ی این موارد است. البته باید به این نکته نیز توجه کرد، همه‌ی افراد این موارد نام برده شده را به یک شکل تجربه نمی‌کنند.”
علائم رایج
حدود 20 تا 30 درصد افراد دارای تغییرات حسی هستند. از جمله‌ی این تغییرات حسی می‌توان به تغییرات در بینایی، خارش یا بی‌حسی در اندام‌ها اشاره کرد.
سردردهای مشابه
متخصص لی در این مورد می‌گوید: “بسیاری از افراد سردرد میگرنی خود را با مواردی مثل سردردهای تنشی، سردردهای قاعدگی، سردردهای سینوسی و یا سردردهای ناشی از آب‌وهوا اشتباه می‌گیرند.”
کولیک
لی در مورد ابتلای به میگرن می‌گوید، اگر در سنین بالا (بزرگسالی) به میگرن مبتلا شوید، احتمالا در کودکی بیشتر مستعد خوابگردی و بیماری حرکتی و در نوزادی مستعد کولیک بودید.
مطالعه‌ای در سال 2012 (1390 شمسی) در این زمینه انجام شد، این مطالعه در ژورنال Neurology، چاب شد. نتایج این مطالعه نشان داد که شیوع کولیک به طور قابل توجهی در نوزادان متولد شده از مادرانی که به میگرن مبتلا هستند، بیشتر است. همچنین نویسندگان فکر می‌کنند که قولنج نوزاد ممکن است پیش‌زمینه‌ی میگرن در مراحل بعدی زندگی باشد.
متخصص لی نظریه‌ی ارتباط بین قولنج و میگرن را اینگونه توضیح می‌دهد، این مغز است که نمی‌داند چگونه با هجوم ورودی‌های حسی مقابله کند، بنابراین، نوزاد تسلی‌ناپذیر است.
تاثیرات دوران قاعدگی
سیان اسپیسی (Sian Spacey)، متخصص در زمینه‌ی سردرد، می‌گوید: “تا قبل از این که پسرها و دخترها به بلوغ برسند، درصد ابتلای آن‌ها به میگرن حدود هفت درصد است. پس از این که دختران پریود می‌شوند این درصد به عدد 15 یا 20 درصد برای دختران افزایش می‌یابد.”
محرک‌ها
محرک‌های رایج میگرن شامل تغییرات آب‌وهوایی، کم خوابی، خواب زیاد، افزودنی‌های غذا و رنگ‌ها هستند. همچنین بوهای تند مانند عبور کردن از جلوی یک فروشگاه عطر فروشی می‌تواند باعث تحریک سردرد فرد مبتلا به میگرن شود.
تغییرات در هورمون‌ها، به‌ویژه کاهش استروژن، می‌تواند باعث میگرن شود. به همین دلیل است که بسیاری از زنان درست قبل از شروع قاعدگی و در حوالی تخمک‌گذاری دچار میگرن می‌شوند.
آستانه میگرن
متخصص اسپیسی می‌گوید، افراد مبتلا به میگرن، آستانه‌ی میگرن (migraine threshold) دارند. در واقع این آستانه به این صورت تعریف می‌شود، که اگر فرد مبتلا در این آستانه در معرض محرک‌ها قراربگیرد، دچار حمله‌ی میگرنی نمی‌شود. اما این در حالی است که وقتی فرد به آستانه‌ی میگرن برسد، سردردهای میگرنی او شروع می‌شوند.
به عنوان مثال، یک روز ممکن است یک غذای محرک میگرن بخورید و کاملا خوب باشید. اما اگر آن غذا را در روزی بخورید که نوسان شدیدی در آب و هوا وجود دارد و دوران قاعدگی شما نزدیک است، میگرن به طور شدیدی دامن‌گیر شما می‌شود.
متأسفانه، شناسایی یک یا دو محرک و سپس اجتناب از آن‌ها کار ساده‌ای نیست.
سردرد
متخصص لی می‌گوید، سردرد شروع میگرن نیست. در واقع سردرد اولین آگاهی بالینی است که به ما می‌گوید ما در حال گذراندن دروه‌ی سردردهای میگرنی هستیم. این در حالی است که ممکن است فرد از قبل متوجه شده باشد که نور او را آزار می‌دهد و یا احساس خستگی داشته است. همچنین ممکن است بیشتر خمیازه بکشد و یا تمایل به خواب زیاد داشته باشد.
بسیاری از مادران در مورد وضعیت گوارش خود تفاوت دارند. ممکن است فردی یبوست و یا اسهال داشته باشد. همچنین ممکن است برخی افراد احساس غمگین بودن یا کم انرژی بودن کنند.
تاثیرات سبک زندگی
متخصص لی و اسپیسی می‌گویند، کلید نگه‌داشتن مغز از حالت میگرنی، مدیریت سبک زندگی است.
اسپیسی توضیح می‌دهد، افرادی که میگرن دارند، مغز حساسی دارند. در واقع افراط و تفریط در برخی مسائل مربوط به سبک زندگی است که باعث میگرن می‌شود. همچنین به نظر می‌رسد که داشتن یک سبک زندگی متعال می‌تواند برای میگرن شما کمک‌کننده باشد.
خواب و تغذیه
داشتن خواب پیوسته و با کیفیت مسئله‌ی مهمی است. خوردن وعده‌های غذایی سالم در زمان‌های منظم، بیرون رفتن هر روز در طبیعت، مدیتیشن و ورزش و همچنین به حداقل رساندن استرس روزانه از جمله مواردی است که باید فرد مبتلا در زندگی خود داشته باشد. اما این در حالی است که رعایت کردن همه‌ی این موارد برای والدین کار ساده و راحتی نیست. به همین دلیل احتمالا برای والدین این مسئله یک اتفاق ناامیدکننده باشد.
مراقبت از فرزندان
والدینی که فرزند خردسال دارند، فرزندان خود را در اولویت قرار می‌دهند. متخصص اسپیسی در همین مورد می‌گوید، این مسئله این گروه از مادران را مستعد ابتلا به میگرن می‌کند. در نتیجه مادر مبتلا به میگرن نمی‌تواند آنطور که می‌خواهد در کنار بچه‌هایش باشد.
بارداری
با این حال، خبرهای خوبی برای مبتلایان به میگرن که باردار می شوند وجود دارد. بسیاری از زنان در طول بارداری، به خصوص در سه ماهه دوم بارداری و سه ماهه سوم بارداری، بهبود می‌یابند. چرا که در این دوران استروژن متعادل شده است. با این حال، میگرن ممکن است پس از زایمان، زمانی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، ایجاد شود. توجه داشته باشید که مصرف ایبوپروفن و استامینوفن در دوران شیردهی بی‌خطر هستند.
قرص‌های ضدبارداری نیز بسته به فرد و نوع قرص می‌توانند باعث تحریک یا بهبود میگرن شوند.
راهکارهای مقابله
چگونه با میگرن مقابله کنیم؟ آیا تغییر در سبک زندگی می‌تواند به فرد مبتلا کمک کند؟
اگر فکر می‌کنید از میگرن رنج می‌برید، یا می‌دانید که از میگرن رنج می‌برید، اما نتوانسته‌اید به آن رسیدگی کنید، متخصص لی پیشنهاد می‌کند، برای چند ماه یک دفترچه یادداشت برای علائم خود داشته باشید. وی در ادامه توضیح می‌دهد، لازم نیست زیاده‌روی کنید و هر چیزی که خوردید را یادداشت کنید. وقتی سردرد داشتید فقط با علامت‌گذاری در تقویم شروع کنید. برای برخی از مادران ممکن است علائم قبل از شروع قاعدگی باشند. این در حالی است که برای برخی دیگر از مادران احتمالا اواسط دوران پریودی باشد.”
از آنجایی که تغییرات در الگوی خواب می‌تواند باعث سردرد شود، ممکن است متوجه شوید که در آخر هفته‌ها دچار سردرد می‌شوید. حتی اگر به جای اینکه با بچه‌ها در ساعت 6:30 صبح از خواب بیدار شوید، تا ساعت 8 صبح خوابیده باشید.
متخصص لی می‌گوید، اکثر بیماران مبتلا به میگرن وقتی میگرن آن‌ها شروع می‌شود به چیزی برای مصرف نیاز دارند. چرا که این سردردها بسیار ناتوان‌کننده هستند.
برخی از بیماران می‌گویند: “من ترجیح می‌دهم چیزی مصرف نکنم. من فقط آن را تحمل می‌کنم.”
اما باید بگوییم که انجام این کار برای بیمار یک راهکار خوب و مفید نیست.
متخصص لی در ادامه توضیح می‌دهد: “درمان فوری با داروها بهتر از اتخاذ رویکرد انتظار و صبر کردن است، چرا که در ادامه میگرن احتمالا بدتر می‌شود و سپس به داروی بیشتری نیاز خواهید داشت.”
