مقدمه
بدن شما هنگام بارداری تغییرات زیادی را تجربه می‌کند. برخی از این تغییرات باعث ضعف می‌شوند. در این مطلب، به مطالبی که بهتر است در رابطه با سرگیجه در دوران بارداری بدانید، اشاره کرده‌ایم.
تجربه یک مادر
مادری به نام الهام از تجربه‌اش از سرگیجه در دوران بارداری برای ما گفته است. در بخشی از صحبت‌های او آمده است: “من در خانه بودم. به یاد دارم که از رختخواب بلند شدم. بلافاصله بعد از ایستادن، مجبور شدم از دیوار بگیرم تا تعادلم را حفظ کنم. زانوهای من به هم می‌خورد. چشمانم سیاه شد و فکر می‌کردم هر لحظه ممکن است، غش کنم. خوشبختانه غش نکردم. مادرشوهرم آنجا بود و برای من مقداری شکلات و نوشابه آورد. او بلافاصله با پزشک من تماس گرفت.”
الهام همچنین در اوایل اولین بارداری خود، پس از ساعت‌ها کار در میز کار به عنوان یک وکیل، سرگیجه را تجربه کرده بود. او می‌گوید: “اولین بار که این اتفاق برای من افتاد، بیشتر احساس نگرانی کردم. من با خود فکر می‌کردم، اگر مشکلی برای من پیش آمده باشد، اگر مشکلی برای کودکم پیش آمده باشد، باید چه کنم؟”
در واقع، سرگیجه در دوران بارداری کاملاً طبیعی است و اغلب با تغییر سبک زندگی قابل درمان و پیشگیری است. برای آشنایی با دلایل و نحوه درمان آن ادامه مطلب را همراه ما باشید.
عوامل سرگیجه در دوران بارداری
Nicole Todd (نیکول تاد)، متخصص زنان و زایمان در کانادا در این رابطه توضیح می‌دهد که علت سرگیجه در دوران بارداری می‌تواند به این بستگی داشته باشد که در کدام سه ماهه بارداری هستید. در طی سه ماهه اول بارداری، سرگیجه می‌تواند مربوط به حالت تهوع بارداری (بیماری صبحگاهی) باشد. زنان باردار اغلب نمی‌توانند غذا یا مایعات را کم مصرف کنند، در اینصورت احساس ضعف و سرگیجه می‌کنند.
در سه ماهه دوم بارداری و سه ماهه سوم بارداری، تغییرات زیادی در بدن شما اتفاق می‌افتد، تا کودک در حال رشد شما را بتواند در خود جای دهد. افزایش 30 تا 50 درصدی حجم خون یکی از تغییرات بدن در این دوره است. مقدار هموگلوبین، پروتئینی که مسئول رساندن اکسیژن به سلول‌ها است، با این افزایش حجم خون همخوانی ندارد. این موضوع می‌تواند منجر به کم‌خونی بدن شود. هنگامی که بدن شما آهن کافی برای تولید هموگلوبین ندارد، احساس سرگیجه یا ضعف در شما ایجاد می‌شود. وقتی بطور منظم آزمایش خون، انجام دهید، پزشک زنان یا مامای شما معمولاً متوجه میزان هموگلوبین پایین شما می‌شوند و معمولاً با مصرف مکمل‌های آهن، شما درمان خواهید شد.
دلیل دیگر احساس ضعف در دوران بارداری، کمبود آب بدن است. زنان باردار باید هیدراته بمانند؛ یعنی دائما آب مصرف کنند. زیرا مایعات برای رشد کودک ضروری است. اما مواردی مانند حالت تهوع صبحگاهی، انزجار و مشغول کارهای مختلف بودن، باعث می‌شود که زنان اغلب به میزان کافی، آب ننوشند.
همچنین ممکن است، زنان در طول بارداری، به دلیل شل شدن رگ‌هایشان، سرگیجه داشته باشند. این اتفاق به دلیل افزایش هورمون‌ها رخ می‌دهد. تاد می‌گوید: “همراه با تغییر در حجم خون، بسیاری از رگ‌های خونی گشاد و گشادتر می‌شوند. امکان دارد، برای خون دشوار باشد که از پاها به قلب، سپس به مغز برود و پس از آن، به کودک برگردد. این تأخیر باعث می‌شود که هنگام ایستادن سریع، سرگیجه بگیرید.”
احساس
زنان می‌توانند در دوران بارداری خود، هنگام سرگیجه، احساسات مختلفی داشته باشند. برخی زنان باردار، هنگام سرگیجه، احساس ضعف می‌کنند. برخی خانم‌ها احساس می‌کنند که اتاق در حال چرخیدن است و حالت تهوع پیدا می‌کنند. اما تعدادی از مادران باردار، سرگیجه را مشابه با یک احساس سرگرم‌کننده می‌دانند. همچنین سرگیجه می‌تواند شامل برخی تغییرات بصری باشد. به عنوان مثال دیدن ستاره‌ها. همچنین احتمالا زن باردار، هنگام سرگیجه، احساس کند ممکن است تعادل خود را از دست بدهد و روی زمین بیفتید.
واکنش
اگر در دوران بارداری دچار سرگیجه می‌شوید، بهترین کار این است که سریعاً جایی برای نشستن یا دراز کشیدن، در مدت زمان حدود پنج دقیقه پیدا کنید. سپس سعی کنید به آرامی از جای خود بلند شوید.
هنگامی که سرگیجه از بین رفت، یک نوشیدنی و یک میان‌وعده کوچک بخورید. تاد یک قطعه میوه را توصیه می‌کند. میوه نه تنها سالم است بلکه باعث آزاد شدن سریع قند در بدن نیز می‌شود. برای برخی از زنان، احساس ضعف می‌تواند نشانه‌ای از تغییرات در قند خون آن‌ها باشد. همچنین احساس سبکی سر می‌تواند نشانه‌ای از دیابت بارداری باشد. بنابراین حتما علائمی که دارید، را با پزشک یا مامای خود، در میان بگذارید.
در روزهای گرم، به یک منطقه خنک و سایه‌دار بروید و از گرما دور باشید. همچنین مطمئن باشید که بدنتان هیدراته است و به اندازه کافی آب نوشیده‌اید. یک حمام یا دوش طولانی و گرم نیز می‌تواند احساس سرگیجه در شما ایجاد کند. بنابراین، در صورت احساس سبکی سر، با آب خنک‌تری، حمام کنید یا دوش بگیرید. همچنین می‌توانید پارچه‌ای سرد بر روی پیشانی خود قرار دهید.
جلوگیری
اگر مدتی است که نشسته‌اید یا در رختخواب دراز کشیده‌اید، وقت بگذارید و آرام آرام از جای خود بلند شوید. زنان باید مراقب باشند تا در تغییرات حرکتی عجله نکنند.
خوابیدن به پشت بصورت صاف، ممکن است باعث سرگیجه در بارداری شود. زیرا وزن رحم شما به رگ خونی، موسوم به وَرید اَجوَف (بزرگ سیاهرگ) فشار می‌آورد. به طور معمول، وَرید اَجوَف، خون را برای اکسیژن‌رسانی به قلب و ریه‌ها برمی‌گرداند. اما فشار اضافی رحم، می‌تواند جریان را مختل کرده و شما احساس ضعف کنید. زنان باردار باید موقعیت خواب متفاوتی را انتخاب كنند تا از این احساس جلوگیری كنند. در حالت کلی نیز، توصیه می‌شود، سعی کنید به پهلوی چپ بخوابید.
سعی کنید از ایستادن طولانی مدت خودداری کنید. اما اگر شغل یا شیوه زندگی شما مانع این کار می‌شود، هرازگاهی استراحت کنید و سپس دوباره بایستید. این کار، رگ‌های خونی را در پاهای شما درگیر کرده و به پمپاژ خون به قلب کمک می‌کند. همچنین جوراب‌های طبی فشاری، می‌توانند به راحتی و بهبود گردش خون در زنان در دوران بارداری کمک کنند.
غیرطبیعی بودن
شاید برای شما سوال شده باشد، که چه زمانی باید بابت این سرگیجه‌ها نگران باشیم؟ در ادامه، پاسخ این سوال را نیز به شما می‌دهیم.
در هنگام ویزیت‌های منظمی که با پزشک خود دارید، هرگونه احساس سرگیجه را به پزشک یا ماما اطلاع‌رسانی کنید. تا پزشک بتواند به شما کمک کند حالتان بهتر شود یا اینکه اگر اتفاق بزرگتری در حال رخ دادن است، هر چه زودتر آن را شناسایی کند.
اغلب اوقات، سرگیجه فقط یک علامت طبیعی بارداری است، اما در بعضی موارد می‌تواند نشانه یک مسئله بزرگ‌تر باشد. تاد می‌گوید: “بارداری یک کار بزرگ برای بدن است. بیماری‌های قلبی، مانند سوفل قلب یا مشکل در ضربان قلب، می‌تواند تجربه سرگیجه زن را بدتر کند.” وی توصیه می‌کند زنان با این شرایط قبل از باردار شدن به پزشک خود مراجعه کنند.
اگر احساس درد در قفسه سینه، دشواری در تنفس یا غش کردن دارید، به پزشک مراجعه کنید. با اینکه سخت است اما به یاد داشته باشید که در بیشتر موارد احساس سرگیجه، دلیلی برای نگرانی ندارد. پس سعی کنید، نگران نباشید.
سخن آخر
اگر هر مشکلی از بین مشکلات نام برده شده را دارید، حتما پیش از بارداری، آن را با پزشک خود در میان بگذارید. در میان گذاشتن این اطلاعات به پیشگیری از سرگیجه در دوران بارداری می‌تواند کمک کند.
در این مطلب به تمام مسائل مربوط به سرگیجه در دوران بارداری پرداختیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. اگر نظر یا تجربه‌ای دارید، لطفا در قسمت کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
