مقدمه
زمانی که کودک نوپای ما پرخاشگری می‌کند، شرایط برای شما چالش‌برانگیز می‌شود. در این وضعیت ممکن است از این رفتار کودک خود خجالت‌زده یا ناراحت شوید. همچنین ممکن است نگران وضعیت کودک خود بشوید و به دنبال این باشید که چه چیزی باعث ایجاد این رفتار در کودک شما شده است. ما برای کمک به والدین عزیز در این زمینه در این مطلب به توضیح در مورد پرخاشگری کودکان نوپا پرداخته‌ایم.
تحریک کودک نوپا
در ابتدای امر لازم نیست که نگران باشید که کودک شما به طور ناگهانی پرخاش می‌کند و یا رفتار نامناسبی از خود نشان می‌دهد. کیم واتس (Kim Watts) مدیر موقت مرکز آموزش اولیه در این مورد می‌گوید: “این نوع رفتار اغلب با زمانی در زندگی کودکان همراه است که زبان آن‌ها هنوز در حال تکامل است و آن‌ها نمی‌توانند آنچه را که می‌خواهند، بیان کنند.” همچنین ممکن است از اینکه کسی آن‌ها را درک نمی‌کند و متوجه‌ی خواسته‌ی آن‌ها نمی‌شود، ناامید شوند. ممکن است کسی چیزی داشته باشد که او نیز دوست دارد آن را داشته باشد. علاوه‌بر این گزینه‌های محرک، تولد یک خواهر یا برادر دیگر نیز می‌تواند باعث تحریک در رفتار کودک شود.
در این وضعیت چه کاری می‌توان در مقابل پرخاشگری کودکان نوپا انجام داد؟ آیا راهکاری وجود که چالش‌های والدین را کاهش بدهد؟
جین کلینتون (Jean Clinton)، روانپزشک کودک و عضو کمیته سلامت روان و ناتوانی‌های رشدی انجمن اطفال کانادا است. وی در این مورد می‌گوید: “ما در سنین کودکی به جای کمک به کودکان به آموزش فکر خواهیم کرد. کمک به رشد کودکان در یادگیری همدلی و ارتباط با دیگران تاثیر زیادی دارد که به نحوه برخورد شما با این موضوع بستگی دارد.”
ترفندهایی برای مدیریت این وضعیت در کودکان وجود دارد. قبل از مطالعه این ترفندها پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی درک کودکان نوپا را از سایت بهترین مادر مطالعه کنید. چرا که درک کودکان باعث می‌شود شما علت بسیاری از رفتارهای آن‌ها را درک کنید. همین مسئله باعث می‌شود زمانی که کودک عصبانی است یا بدرفتاری می‌کند، بدانید که چه کاری باید انجام بدهید.
تمرکز و توجه
Watts در این مورد می‌گوید: “رویکرد ما این است که در مقابل رفتار نادرست با صدایی محکم مخالفت خود را اعلام کنیم. من این راهکار را دوست ندارم. چرا که این روش همراه با درد است. بنابراین به جای سرزنش فرد پرخاشگر، توجه خود را به طرف فرد آسیب‌دیده متمرکز و درد او را تسکین دهید. سپس کودک پرخاشگر را تشویق کنید که بیاید و ببیند چرا دوستش گریه می‌کند او را در کمک به کودک آسیب‌دیده مشارکت دهید تا او نیز احساس بهتری داشته باشد.”
تغییر مسیر
گاهی اوقات زمانی که کودک در مورد یک مسئله ناامید و ناراحت است بهتر است مسیر او را تغییر بدهید. یکی از موقعیت‌ها زمان بازی کودکان است که می‌توان به آن اشاره کرد. احتمالا با این صحنه که کودک شما در هنگام بازی با سایر کودکان به دلیل نداشتن وسیله‌ی بازی که در دست کودک دیگری است ناراحت شده باشد، برخورد کرده باشید. در چنین شرایطی به کودک بگویید: “من می‌دانم تو به دلیل نداشتن آن اسباب‌بازی ناراحت شده‌ای. اما در این وضعیت بهتر است تا دوستت با آن در حال بازی است تو با اسباب‌بازی دیگری بازی کنی. سپس وقتی بازی دوستت تمام شد تو آن اسباب‌بازی را بر میداری.”
کمک در استفاده از کلمات
به کودک در استفاده از کلمات کمک کنید. زمانی که اتفاقی رخ می‌دهد سعی کنید با توجه به فهم و در سطح کودک خود با او صحبت کنید. به عنوان مثال به او یادآوری کنید که مردم را کتک نزند اگر این کار را بکند به آن‌ها و احساسات آن‌ها صدمه می‌زند. سپس در ادامه برای او مثال‌هایی بزنید و به او بگویید که در این شرایط چه رفتاری باید انجام بدهد تا اوضاع را مدیریت کند.
پیشگیری
سعی کنید از اینکه کودک شما عصبی یا بدرفتار شود، پیشگیری کنید. به این صورت که دقت کنید چه زمان‌هایی و چه موقعیت‌هایی کودک را عصبی می‌کند. وقتی متوجه این زمان‌ها شدید، از قبل جلوی بدرفتاری و پرخاشگری کودک خود را بگیرید. همچنین به کودک خود یاد بدهید، زمانی که عصبی می‌شود از چه کلماتی برای بیان احساس خود استفاده کند.
الگوی مناسب
سعی کنید الگوی خوبی در کارهای مختلف برای کودک خود باشید. به عنوان مثال نوبت گرفتن در موارد مختلف را با کودک نوپای خود تمرین کنید و در مورد کاری که انجام می‌دهید صحبت کنید. به عنوان مثال در برخی بازی‌ها به این صورت صحبت کنید: “نوبت من است، حال نوبت تو است و …” یا در یک موقعیت اجتماعی مانند بودن در یک جمع کودکانه این کار را تمرین کنید. به عنوان مثال زمانی که یک کودک در حال خواندن کتابی است که کودک شما آن را می‌خواهد، به او بگویید که بهتر است تا تمام شدن آن کتاب داستان به دنبال یک کتاب دیگری باشیم که کسی آن را نمی‌خواند.
در برخی موارد مراقبت همراه با عشق نیز ایده‌ی بدی نیست. گاهی اوقات راهکارهای مختلف در مورد بچه‌ها موثر نیست. در این شرایط به کودک خود یادآوری کنید که مشکلی نیست و همچنین نباید از روی عصبانیت اسباب‌بازی یا هر شی دیگری را پرت کند. سپس می‌توانید مدتی را با هم بنشینید و با کودک خود یک برنامه کودک را تماشا کنید.
