مقدمه
احتمالاً تاکنون نام hCG را، حتی شاید پشت تست بارداری خانگی یا در بین مطالعاتی که در رابطه با بارداری داشته‌اید، شنیده‌اید. ممکن است از خودتان پرسیده باشید که سطح خیلی بالای hCG، به اندازه کافی بودن hCG یا کم بودن سطح هورمون hCG به چه معناست. هورمون hCG (گنادوتروپین جفتی انسان)، هورمونی است که با آزمایش بارداری تشخیص داده می‌شود. یا به عبارتی باعث مثبت شدت تست بارداری می‌شود. در ادامه میزان نیاز hCG در بارداری سالم را بر اساس گفته‌های جولیا کفوری، متخصص طب جنین مادر و استادیار گروه زنان و زایمان در بیمارستان مورد بررسی قرار می‌دهیم. در ادامه مطلب در رابطه با این موضوع که سطح hCG چگونه می‌تواند بر بارداری زنان تاثیر بگذارد، نیز صحبت می‌کنیم.
تعریف hCG
مخفف گنادوتروپین جفتی انسان، hCG (که به آن بتا hCG نیز می‌گویند) هورمونی است که توسط لایه خارجیِ ساختاری به نام بلاستوسیست، در اوایل بارداری و قبل از تشکیل جنین تولید می‌شود.
این لایه خارجی (به نام تروفوبلاست) جنین را با مواد مغذی تأمین می‌کند و بعداً بخشی از جفت و غشای جنین را تشکیل می‌دهد. هورمون hCG معمولاً نشانه بارداری است، اما همچنین می‌تواند حاملگی خارج رحمی، را نشان دهد. حاملگی خارج رحمی زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور شده، در جایی غیر از رحم کاشته می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم مطلب بررسی علائم حاملگی خارج رحم و اثرات آن بر مادران را برای کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه فرمایید.
اندازه گیری hCG
با انجام آزمایش‌های بارداری در منزل معمولاً هنگامی که میزان hCG در ادرار به 25 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر یا بیشتر برسد، می‌توان بارداری را تشخیص داد.
اگرچه آزمایش‌های “تشخیص زودهنگام” می‌توانند هورمون را در 10 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر نیز تشخیص دهند. این آزمایش‌ها میزان دقیقی از سطح hCG را ارائه نمی‌دهند. آن‌ها فقط سطح hCG لازمه‌ی شما را برای تایید بارداری اندازه می‌گیرند.
آزمایش خون می‌تواند بارداری را زودتر از آزمایش ادرار تشخیص دهد، زیرا حساس‌تر است. تنها با آزمایش خون می‌توانید از میزان دقیق hCG خود مطلع شوید. و تا زمانی که عوارض بارداری نداشته باشید، نیازی به بررسی مجدد سطح hCG نخواهید داشت.
زمان اندازه‌گیری سطح hCG
معمولا در صورت باردار بودن، شما از تست خانگی بارداری یا تست خون، در مطب پزشک نتیجه hCG مثبت دریافت خواهید کرد. این اندازه‌گیری یکبار مصرف وجود بافت تروفوبلاستیک را نشان می‌دهد، اما تأییدی بر طبیعی پیش رفتن بارداری شما ندارد.
سپس بعد از حدود 48 تا 72 ساعت، آزمایش خون بعدی را انجام خواهید داد تا افزایش سطح hCG را بررسی کنید. اگر سطح hCG شما در حد طبیعی باشد و آزمایش تأیید کند که به طور مداوم در حال افزایش است، شما دیگر نیازی به انجام آزمایش hCG ندارید. مگر اینکه شما یا پزشک مشکوک به بارداری خارج رحمی، سقط جنین یا بیماری تروفوبلاستیک حاملگی باشید. بیماری تروفوبلاستیک یک بیماری شدید و بسیار نادر است. این بیماری، شامل تومورهایی در رحم است که می‌تواند در دوران بارداری یا پس از سقط جنین، رخ دهد.
موارد سطح سالم hCG
سطح نرمال hCG در زنان بسیار متفاوت است، اما پزشکان هنوز از این اندازه گیری به عنوان شاخص سن تقریبی حاملگی استفاده می‌کنند. در یک بارداری سالم، میزان hCG هر 50 ساعت حداقل 50 درصد افزایش می‌یابد، هرچند معمول است که هر 48 ساعت دو برابر شود. به طور معمول در حدود 10 هفته به اوج خود می‌رسد. در ادامه محدوده سطح مورد انتظار را بررسی می‌کنیم.
برآورد سطح hCG در دوران بارداری (اندازه گیری شده از روز اول آخرین قاعدگی)
کمتر از 1 هفته 5 تا 50 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
1 تا 2 هفته 50 تا 500 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
2 تا 3 هفته 100 تا 5000 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
3 تا 4 هفته 500 تا 10000 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
4 تا 5 هفته 1000 تا 50،000 میلی آمپر در میلی لیتر
5 تا 6 هفته 10،000 تا 100،000 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
6 تا 8 هفته 15000 تا 200000 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
8 تا 12 هفته 10،000 تا 100،000 میلی‌آمپر در میلی‌لیتر
سطح پایین
سطح پایین hCG به سادگی می‌تواند نشانه خیلی سریع از حاملگی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب آشنایی با علائم اولیه بارداری را مطالعه نمایید. اما اگر چند روز بعد نتواند افزایش پیدا کند، می‌تواند نشان‌دهنده حاملگی خارج رحمی باشد. با این حال، فقط در صورت انجام آزمایش خون، متوجه خواهید شد که سطح hCG افزایش نیافته و چند روز بعد با آزمایش خون دوم سطح هورمون را مجدد بررسی می‌کنید. سطح پایین hCG همچنین می‌تواند به معنای سقط جنین باشد. اگر کسی در اوایل بارداری بتا hCGاش در حال افزایش صحیح باشد و در هفته 10 بارداری یا هفته 11 بارداری، دچار خونریزی واژینال شود، اولین کاری که پزشکان انجام می‌دهند درخواست سونوگرافی برای توصیف وضعیت بارداری است.
سطح خیلی بالا
سطح بالای hCG می‌تواند نشان‌دهنده باردار بودن دوقلو یا سه قلو باشد. اما همچنین می‌تواند از علائم بیماری تروفوبلاستیک حاملگی (GTD) باشد. اگر میزان اولیه hCG در شما بسیار زیاد است، برای تعیین علت باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک ممکن است در صورت بروز استفراغ تند بارداری، طوفان تیروئیدی (افزایش خطرناک ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن) و خونریزی واژن، سطح hCG را در اواخر بارداری آزمایش کند. همه این‌ها علائم احتمالی بیماری تروفوبلاستیک حاملگی هستند.
احتمالا بپرسید، زمان بازگشت سطح hCG به سطح قبل از بارداری چه زمانی است؟ در پاسخ باید بگوییم، در حاملگی طبیعی، به طور معمول تا شش هفته پس از زایمان، hCG در نهایت دیگر یافت نمی‌شود.
