مقدمه
در طول روز ما برای بهداشت دهان و دندان از انواع خمیردندان و دهانشویه استفاده می‌کنیم. میزانی فلوراید در خمیردندان و دهانشویه‌ها وجود دارد. به همین دلیل احتمال اینکه آن را بنوشید، بسیار زیاد است. همچنین تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که ممکن است، راه یافتن مقادیری از فلوراید به رحم، برای نوزادان خطرناک باشد. از این رو ما در این مطلب سعی کردیم، در رابطه با مصرف فلوراید در دوران بارداری و تاثیر آن بر جنین صحبت کنیم. ادامه مطلب را همراه ما باشید.
مصرف فلوراید در دوران بارداری
اگر باردارید، یا در انتظار باردار شدن هستید، احتمالاً از مطالبی که به طور منظم در مورد سلامت بارداری منتشر می‌شود، آگاه باشید. به همین دلیل ممکن است یک مطالعه که اخیراً در کشور کانادا در مورد مصرف فلوراید در دوران بارداری خبرساز شد، شما را به فکر فرو برده باشد. اگر هم چیزی در رابطه با این تحقیق نشنیده‌اید، ما آن را برای شما توضیح خواهیم داد.
این تحقیق با سرپرستی محققان دانشگاه یورک در تورنتو، با بررسی زنان باردار در شش شهر کانادا انجام گرفت. در نمونه مورد بررسی، 41 درصد زنان به جامعه‌ای مربوط بودند که به آب آشامیدنی آن‌ها، فلوراید افزوده می‌شد. همچنین 60 درصد آن‌ها در جوامع فاقد آب دارای فلوراید زندگی می‌کردند.
محققان، نمونه ادرار زنان در جوامع با آب حاوی فلوراید را آزمایش کردند. آن‌ها میزان زیادی فلوراید در ادرار این زنان یافتند. سپس، هنگامی که کودکانشان سه و چهار ساله شدند، مشخص شد که پسران زنان با سطح فلوراید بالاتر، نمره ضریب هوشی (IQ) پایین‌تری نسبت به پسران زنان با مقدار کمتر فلوراید در دوران بارداری دارند. بر اساس آزمایش ادرار مادران، هیچ ارتباط آماری معناداری با نمره ضریب هوشی در دختران مشاهده نشد.
تعریف
فلوراید یک ماده معدنی طبیعی است که تقریباً در تمام انواع آب وجود دارد. این ماده معمولاً به خمیردندان و دهانشویه‌ها اضافه می‌شود. در بسیاری از مناطق برای اطمینان از سطح مطلوب سلامت دهان و دندان، فلوراید بیشتری به آب آشامیدنی اضافه می‌کنند. در دستورالعمل‌های بهداشت ایران بطور مشخص حداکثر میزان مجاز فلوراید در آب آشامیدنی ذکر نشده است. اما طبق تحقیقاتی که انجام شده بصورت میانگین حدود 24 میلی‌گرم فلوراید در هر لیتر آب آشامیدنی در آب تهران و کرج وجود دارد. با این حال، 0.7 میلی گرم در لیتر به عنوان موثرترین غلظت فلوراید برای فواید بهداشت دهان و دندان در نظر گرفته شده است.
موضوع وجود داشتن میزانی از فلوراید در آب آشامیدنی، در تمام کشورها مطرح است. برای مثال حدود 39 درصد از کانادایی‌ها تا سال 2017 در جوامعی با سیستم‌های آب دارای فلوراید زندگی می‌کردند. همچنین سیستم‌های آب آشامیدنی 74.4 درصد آمریکایی‌ها نیز تا سال 2014 حاوی مقادیری از فلوراید بود.
فلوراید برای جلوگیری از ایجاد پوسیدگی دندان شناخته شده است. اما با این وجود برخی از کارشناسان پزشکی درمورد تحقیقات جمع آوری شده نگرانند. آن‌ها معتقدند که این امر ممکن است عواقب منفی در مغز جنین در غلظت‌های مشخص شده‌ای داشته باشد. همچنین آخرین مطالعه انجام شده، سوالات بیشتری راجع به آسیب احتمالی فلوراید به جنین مطرح کرده است.
تاثیر بر روی جنین
کریستین تیل (Christine Till)، استاد روانشناسی در دانشگاه یورک و یکی از محققان اصلی در این پژوهش، می‌گوید یافته‌های این مطالعه جای نگرانی دارد. او در این رابطه اظهار کرده است:
“این مطالعه نشان می‌دهد که مصرف فلوراید در دوران بارداری در جاهایی که مقادیر کم فلوراید در آب آشامیدنی یافت می‌شود، ممکن است برای کودکان متولد شده بی‌خطر باشد. ولی مصرف بیش از حد آب حاوی فلوراید و منابع دیگر فلوراید ممکن است برای رشد مغز آن‌ها مضر باشد.”
وی معتقد است که زنان باید میزان مصرف فلوراید خود را در دوران بارداری کاهش دهند تا اینکه مطالعات بیشتری برای رد یا تأیید یافته‌ها انجام شود.
بهتر است در رابطه با بهداشت دندان در دوران بارداری بدانید. وقتی این خبر در ماه آگوست به انتشار رسید، برخی روش تحقیق را زیر سوال بردند، در حالی‌که دیگران می‌گفتند وقتی شما جمعیت را به عنوان یک کل در نظر می‌گیرید (یعنی هم دختران و هم پسران) تفاوت در سطح ضریب هوشی از نظر آماری معنی دار نیست.
سلامت دندان
فرن کراگلوند(Ferne Kraglund)، دندانپزشک بهداشت عمومی و دستیار رئیس دانشکده دندانپزشکی دانشگاه دالاهوسی در هالیفاکس می‌گوید:
“مادران باردار نباید میزان مصرف فلوراید را کاهش دهند. آن‌ها برای حفظ سلامت دهان و دندان خود، که با سلامتی نوزادان تازه متولد شده ایشان مرتبط است، به فلوراید نیاز دارند.”
سلامت دهان و دندان در دوران بارداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا تغییر سطح هورمون‌ها می‌تواند منجر به التهاب لثه، همراه با تورم لثه، خونریزی و حساسیت شود. در صورت عدم درمان، التهاب لثه ممکن است به بیماری لثه پیشرفته (پریودنتیت) تبدیل شود. پریودنتیت نیز بر روی بافت استخوان و لثه تأثیر بگذارد، که می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شود.
برخی مطالعات، نوزادان نارس و کم وزن را با پریودنتیت شدید در دوران بارداری مرتبط می‌دانند. فرن کراگلوند معتقد است که برای درک بهتر اثرات مصرف فلوراید بر ضریب هوشی مطالعات بیشتری بر روی کودکان خردسال مورد نیاز است. تحقیق فقط بر روی کودکانی که در رحم مادر در معرض مصرف غیر مستقیم فلوراید قرار گرفته‌اند کافی نیست بلکه همچنین نوزادان و کودکان نوپا که آب می‌نوشند، نیز باید در تحقیق اضافه شوند.
در حال حاضر، كول می‌گوید زنان باردار هنوز هم می‌توانند از خمیردندان‌های حاوی فلوراید استفاده كنند. اما مشروط بر اینكه آن را قورت ندهند. برای کاهش مصرف فلوراید، زنان می‌توانند از چای سیاه و سبز که هر دو حاوی این ماده معدنی هستند، خودداری کنند.
اگر توانایی هزینه کردن دارید، می‌توانید سیستم‌های فیلتراسیون ویژه‌ای را که فلوراید را از آب شیر پاک می‌کند خریداری کنید. اگر می‌خواهید میزان مصرف فلوراید را کاهش دهید، اما نگران پوسیدگی دندان هستید، می‌توانید مقدار غذاهای شیرین و فرآوری شده خود را کاهش دهید. زیرا غذاهای شیرین و فرآوری شده باعث پوسیدگی دندان می‌شود.
آب آشامیدنی
با این حال، فرن معتقد است که آب آشامیدنی حاوی فلوراید شهری هنوز هم یک سیاست مهم بهداشت عمومی در مکان‌هایی است که خدمات دندانپزشکی به طور رایگان به زنان و کودکان ارائه نمی‌شود. زیرا این منبع می‌تواند باعث کاهش پوسیدگی دندان در میان کودکان آسیب پذیر شود.
بهداشت کانادا Health Canada در حال ارزیابی آخرین مطالعات است. ماری پیر پیرل Marie-Pier Burelle، سخنگوی بهداشت کانادا می‌گوید، با بررسی تمام این مطالعات، معتقد است تحقیقات انجام شده تاکنون نشان می‌دهد که حداکثر 1.5میلی گرم فلوراید در یک لیتر آب (مقدار مجاز در دستورالعمل‌های آن) هیچ نگرانی‌ای برای سلامتی کودکان و جنین ندارد.
ویلیام فریزر William Fraser، محقق و پژوهشگر دانشگاه شربروک در کبک، نیز با احتیاط مشاوره می‌دهد. وی می‌گوید که مطالعه جدید به خوبی طراحی شده و مهم است، اما فکر می‌کند قبل از نتیجه گیری نهایی در مورد تأثیر فلوراید در مغز جنین در حال رشد، تحقیقات بیشتری لازم است. وی می‌گوید که یافته‌ها و بررسی‌ها برای نتیجه گیری بهتر باید تکرار شوند.
