مقدمه

دستورالعمل‌های جدید ایالات متحده زنان را تشویق می‌کند که در دوران بارداری، بیش از گذشته ماهی بخورند. اما بسیاری از زنان، نگران تاثیرات جیوه‌ی موجود در ماهی بر کودکشان هستند. هنگامی که یک مادر به نام آزاده، اولین فرزند خود را باردار بود، علی‌رغم بی‌میلی درونی خودش به ماهی، با توصیه ماما برای بدست آوردن‌ چربی‌های امگا 3، خود را مجبور به خوردن آن کرد. اما همچنان نگران خطر مصرف جیوه بر روی فرزندش نیز بود. ادامه مطلب را با ما همراه باشید تا با خطرات مصرف ماهی در بارداری آشنا شوید. همچنین به شما خواهیم گفت که مصرف کدام نوع ماهی در دوران بارداری، بی‌خطر است؟

میزان مصرف ماهی

در ژوئیه 2019، اداره غذا و داروی ایالات متحده، دستورالعمل‌های جدیدی را منتشر کرد که به زنان باردار توصیه می‌کند، هفته‌ای هشت تا 12 اونس (227 تا 340 گرم) ماهی کم جیوه مصرف کنند. از این طریق، زنان می‌توانند مواد مغذی ضروری برای بارداری، به ویژه چربی امگا 3 به نام اسید دوکوزاهگزانوئیک (DHA) را دریافت کنند.

فواید اسید چرب امگا ۳

مصرف ماهی - زن - ظرف غذا
مصرف ماهی – زن – ظرف غذا

بروس هولوب، استاد برجسته در گروه علوم انسانی و تغذیه‌ی دانشگاه کانادا است. او می‌گوید: “مطالعات اخیر نشان می‌دهد ممکن است از اسید چرب امگا ۳ (DHA)، بیشتر از آنچه تصور می‌شد برای زنان باردار مفید باشد. دو آزمایش بالینی بزرگ بین‌المللی نشان داد كه مصرف مكمل 500 یا 800 میلی‌گرم DHA در روز در دوران بارداری باعث كاهش 50 درصدی زایمان زودرس همراه با كاهش چشمگیر نیاز به بستری در بخش‌های مراقبت ویژه می‌شود.
دریافت کافی اسید چرب امگا ۳، همچنین خطر به دنیا آمدن نوزادان کم وزن را کاهش می‌دهد. همچنین از طرفی، از آنجا که DHA از جفت عبور می‌کند، مزایای عصبی طولانی مدت را نیز برای نوزاد به همراه دارد. DHA از رشد مغز و چشم نوزاد در دوران بارداری و بعد از تولد پشتیبانی می‌كند.

کریستین براون، متخصص تغذیه و متخصص بهداشت مادر، می‌افزاید که ماهی همچنین منبع خوبی از ویتامین D، سلنیوم، ید و روی است که از مواد مغذی ضروری برای بارداری سالم هستند.
یک وعده ماهی (به مقدار 114 گرم)، حدود 25 گرم پروتئین دارد. این میزان پروتئین، می‌تواند بخش مهمی از پروتئین دریافتی مورد نیاز روزانه، برای رشد طبیعی جنین را تامین کند.

جیوه

ماهی - دریا - جیوه
ماهی – دریا – جیوه

اما براون می‌گوید برخی از مراجعان باردار او به طور کامل از ماهی پرهیز می‌کنند. زیرا آن‌ها نگران جیوه هستند. جیوه فلزی خطرناک است که می‌تواند مغز، سیستم عصبی، بینایی و مهارت‌های حرکتی کودک را مختل کند. پس خطرات مصرف ماهی در بارداری به دلیل جیوه‌ی موجود در ماهی است.

ماهی از جوی‌های آب آلوده جیوه جمع می‌کند. سطح جیوه معمولاً با اندازه، سن و رژیم غذایی ماهی افزایش می‌یابد. بنابراین ماهی بزرگی که ماهی کوچکتر بخورد و طول عمر بیش‌تری داشته باشد، بالاترین میزان جیوه را در خود جمع می‌کند. جیوه موجود در آبراه‌ها به متیل جیوه بسیار سمی تبدیل می‌شود. این نوع جیوه، راحت‌تر از جیوه غیرآلی در بدن جذب می‌شود. همچنین به راحتی از سدهای مغز و خون و جفت عبور می‌کند. یعنی اگر میزان جیوه در بدن شما بسیار زیاد باشد، می‌تواند رشد اولیه مغز کودک را تحت تأثیر قرار دهد.

ماهی ممنوعه

زنان باردار باید از مصرف ماهی‌های بزرگ، درنده و پر جیوه خودداری کنند. ماهی‌هایی مانند نیزه ماهی، ماهی لوتی (orange roughy)، کوسه، ماهی خالمخالی، اره ماهی، تاج ماهی و برخی از انواع ماهی‌های تن. همچنین لازم است قبل از مصرف هر چیزی که در دریاچه‌های محلی صید شده است آن ‌را از نظر میزان جیوه بررسی کنید.

با این حال، باید مقدار زیادی ماهی کم جیوه، با چربی امگا 3 زیاد مانند ماهی آزاد، ماهی سالمون، شاه ماهی، قزل‌آلا و ساردین بخورید. سایر گزینه‌های کم متیل جیوه عبارتند از: قسمی ماهی، اردک ماهی، تیلاپیا، میگو، خرچنگ دریایی و گوش ماهی. اما این موارد از نظر چربی‌های امگا 3 غنی نیستند. خرید ماهی وحشی یا پرورشی یک انتخاب شخصی بر اساس هزینه، در دسترس بودن و پایداری محیط زیست است. زیرا جیوه به طور بالقوه در هر دو یافت می‌شود.

یک مادر در این رابطه می‌گوید: “من واقعاً به راحتی به كنسرو ماهی قزل آلا علاقه‌مند شدم. هنگامی كه سه سال بعد فرزند دوم خود را باردار بودم ماهی خوار تمام عیاری بودم. من فکر می‌کنم علاقه من به ماهی باعث شده بچه‌های من هم ماهی بخورند.”

مصرف ماهی تن در بارداری

گونه‌های بزرگتر از ماهی تن، مانند آلباكور (“سفید”) و ماهی گنده چشم، متیل جیوه بیشتری نسبت به گونه‌های كوچكتر آن مانند اسکیپ جک، تونگول یا تن زردباله (گیدر yellowfin) دارند. ماهی‌های با جیوه كمتر برای خوردن در دوران بارداری امن‌تر هستند.