مقدمه
از فرض اینکه باردار شدن به راحتی اتفاق می‌افتد گرفته تا ایده‌های مبهمی که درباره باردار شدن تا 50 سالگی وجود دارد، شایعات ناباروری و باروری زیادی در رابطه با موضوعات مختلف وجود دارد.
بیشتر این ابهامات به این دلیل است که جامعه تمایلی به صحبت در مورد بدن زنان ندارد. و از طرفی زنان، اعتماد بیش از حد به اطلاعات پزشکی دوستان‌شان دارند. اکثر اوقات پیش می‌آید که می‌گویند: “من از دوست دوستم شنیده ام که …” یا “من از دختر خاله‌ی دختر عمویم شنیده‌ام که …”. بسیاری از این اطلاعات، غلط و قدیمی هستند. فقط به دلیل اینکه این اتفاق برای دختر خاله‌ی دختر عمویش افتاده، به این معنی نیست که درست است.
اما نگران نباشید. زیرا در این مطلب با یک پزشک در رابطه با چیزهای اشتباهی که اکثر ما از این و آن در مورد ناباروری شنیده‌ایم، صحبت می‌کنیم. اگر تا بحال شنیده‌اید که شما می‌توانید هر زمانی که بخواهید باردار شوید. یا شنیده‌اید که ویتامین‌های قبل از بارداری تقلبی هستند. حتی اگر در کل در مورد بچه بی تفاوت هستید. اما دوست دارید اطلاعاتی در رابطه با آن بدست آورید، ادامه مطلب را با ما باشید.
کنترل بارداری
درست یا غلط: کنترل بارداری در طولانی مدت باعث می‌شود، بعدها برای باردار شدن به مشکل بخورید.
غلط!
طبق گفته‌های دکتر Marjorie Dixon، متخصص طب تولید مثل مستقر در کانادا، این اعتقاد به کل غلط است. دیکسون در این رابطه بیان می‌کند: “کنترل بارداری تاثیری بر توانایی شما برای بارداری ندارد. عدم کنترل بارداری باعث باردار شدن شما می‌شود، پس حتما باید کنترل کنید.”
دیکسون در این رابطه می‌افزاید: “برخی افراد که بصورت دائمی بارداری خود را کنترل می‌کنند، ممکن است در مورد دوره‌های زمانی پریودی به مشکل بخورند. بدین معنا که این افراد در تخمک گذاری مجدد احتمالا دچار تاخیر شوند. اما بیشترین تخمک گذاری، مربوط به دوره بعد از این تاخیر (استراحت)، است.
اما این موضوع را به خاطر بسپارید که برای تخمک گذاری، لازم نیست حتما پریود باشید. بنابراین اگر در دوران شیردهی، پریود نمی‌شوید، تصور نکنید که باردار نخواهید شد. و حتما بارداری خود را در این دوران نیز کنترل کنید.
اگرچه در بین مردم باب شده است که کنترل بیش از حد بارداری، باعث ناباروری در آینده خواهد شد، اما بهتر است بدانید که دقیقا برعکس است. در حقیقت دکتر Yolanda Kirkham، متخصص زنان و زایمان در تورنتو کانادا، اظهار می‌دارد: “کنترل بارداری می‌تواند در واقع به حفاظت از بارداری شما کمک کند.”
برای مثال، زنانی که مبتلا به آندومتریوز هستند، احتمالا از کنترل بارداری برای مدیریت پریودهای ضعیف کننده خود استفاده می‌کنند. دکتر Kirkham در این رابطه می‌افزاید: “کنترل بارداری از چسبندگی لگنی جلوگیری می‌کند. چسبندگی لگنی می‌تواند باعث زخم شدن لوله‌های رحمی و کاهش باروری آن‌ها شود.”
دکتر Yolanda Kirkham می‌افزاید: “همچنین بهتر است افراد بدانند که استفاده پنج سال تا 10 سال از ابزار کنترل بارداری، خطر ابتلا به سرطان رحم و تخمدان را تا 50 درصد کاهش می‌دهد.”
زمان باردار شدن
درست یا غلط: طبیعی است که بلافاصله که تصمیم گرفتید باردار نشوید!
درست!
دکتر دیکسون در این رابطه بیان می‌کند: “اگر شما خانمی هستید که زیر 35 سال سن دارید و قصد دارید که باردار شوید، شما فقط باید بعد از یک سال تلاش کردن و باردار نشدن به یک متخصص زنان یا متخصص ناباروری مراجعه کنید. در طول این 12 ماه در زمان مناسب رابطه جنسی برقرار کنید.”
منظور از زمان مناسب برای برقراری رابطه جنسی، همان دوران طلایی بارداری است. یعنی سه روز قبل از تخمک گذاری در هر ماه. اگر نمی‌دانید چه زمانی از ماه را تخمک گذاری دارید، از یک اپلیکیشن تلفن همراه برای مطلع بودن از این زمان‌ها استفاده کنید. دکتر دیکسون می‌افزاید: “در افراد زیر 35 سال که رابطه جنسی دارند، در هر چرخه بصورت خواسته و ناخواسته حدود 20 تا 25 درصد احتمال بارداری وجود دارد.”
اگر بیش از 35 سال سن دارید، پس از 6 ماه تلاش برای باردار شدن و نتیجه نگرفتن به متخصص زنان یا متخصص ناباروری مراجعه کنید.
نازا بودن زن
درست یا غلط: اگر نمی‌توانید باردار شوید، قطعا مشکل از خود شماست (همیشه زن دارای مشکل است.).
غلط!
خوشبختانه، این افسانه و باور، 100 درصد غلط است. دکتر دیکسون در این رابطه معتقد است: “حداکثر تا 50 درصد از ناباروری می‌تواند ناشی از ناباروری فاکتورهای مردانه باشد.” دیکسون می‌افزاید: “توانایی بارداری فقط مربوط به تخمک نیست. به باروری اسپرم نیز مربوط است.”
زمانی که نوبت به ارتباط بین ناباروری و اسپرم می‌رسد، این مسئله می‌تواند به مشکل تولید مربوط شود. گویا به اندازه کافی شناگر در استخر وجود ندارد. شکل اسپرم (برخی اسپرم‌ها دارای 2 سر هستند) یا تحرک آن‌ها، بدین معنا که اسپرم‌ها با چه سرعتی در حال حرکت هستند در باروری تاثیر دارد. حتی شرایط پزشکی و ژنتیکی مردان هم در باروری و ناباروری تاثیر دارد.
دیکسون ادامه می‌دهد: “سونا و جکوزی، نوشیدن مشروبات الکلی، استعمال مواد مخدر یا سیگار، همگی می‌توانند بر کیفیت اسپرم تاثیر بگذارند.”
وی می‌گوید: “خوشبختانه، بیضه‌ها مانند کارخانه‌های تولید اسپرم هستند. یعنی اگر سیگار کشیدن، نوشیدن مشروبات الکلی یا رفتن در وان آب گرم را ترک کنید، سه ماه بعد بهبود می‌یابید. و کیفیت اسپرم‌های شما تا حد زیادی به سلامت خود بازمی‌گردد.”
سقط جنین
درست یا غلط: پدیده سقط جنین بسیار نادر است.
غلط!
دکتر Yolanda Kirkham در رابطه با پدیده سقط جنین بیان می‌کند: “پدیده سقط جنین در کل دنیا بسیار شایع است.” وی در ادامه توضیح می‌دهد، 15 درصد احتمال دارد، سقط جنین در بارداری زنان زیر 35 سال، رخ دهد. او می‌گوید، این احتمال خطر در زنان باردار بالای 35 سال، به 25 درصد می‌رسد. در زنان بارداری هم که در اوایل دهه 40 زندگی خود هستند نیز به احتمال 50 درصد، سقط جنین رخ می‌دهد.
بیشترین میزان سقط جنین در 12 هفته اول بارداری اتفاق می‌افتد و پس از گذراندن 12 هفته، احتمال سقط شدن جنین بسیار کم است.
آنچه دکتر کرکهام، به روشنی بیان می‌کند این است که بیشترین میزان سقط جنین، در نتیجه‌ی ناهنجاری سلولی در تخمک یا اسپرم، یا در تکثیر سلول‌هایی که جنین را تشکیل می‌دهند، رخ می‌دهند. وی تاکید می‌کند: “هیچ دلیلی برای پدر و مادر برای احساس گناه یا مقصر دانستن خود یا دیگری وجود ندارد. بیشتر زنان در بارداری بعدی خود مسیر طبیعی را طی می‌کنند.”
پیشنهاد ما: 6 راهکار مفید برای بهبود شرایط زنان بعد از سقط جنین
ورزش
درست یا نادرست: اگر می‌خواهید بچه دار شوید، نباید ورزش کنید.
غلط!
اصلا معلوم نیست چنین ایده‌ای از کجا در ذهن مردم شکل گرفته است. برخی به شکل ناباورانه‌ای، اعتقاد دارند که آهسته دویدن یا حتی پیاده روی ملایم، جنین را از رحم بیرون می‌کشد!!!
خوشبختانه این باور از نظر علمی کاملا بی اساس است. در واقع جالب است بدانید که دقیقا برعکس این موضوع، حقیقت دارد. باید گفت، اگر می‌خواهید بچه دار شوید، باید ورزش کنید. دکتر دیکسون در رابطه با تاثیر ورزش بر بچه دار شدن می‌گوید، جریان یافتن خون در عضلات به معنای جریان یافتن خون در اندام‌های شما، از جمله تخمدان‌ها است. شما برای داشتن تخمک سالم به خون رسانی خوبی نیاز دارید.
در واقع دکتر نیکسون معتقد است، زمانی که شما در تلاش برای بالا بردن شانس‌تان برای بچه دار شدن هستید، جریان خون خوب مهم ترین عامل برای کمک به شما در رسیدن به مقصد است.
به همین دلیل است که دکتر نیکسون از کسانی که قصد دارند باردار شوند می‌خواهد که سیگار را ترک کنند، مصرف کافئین را محدود سازند و حتما به دنبال طب سوزنی برای تحریک جریان خون باشند.
دیکسون همچنین برای افزایش شانس باردار شدن توصیه می‌کند، حتما به اندازه کافی بخوابید و خواب خوب داشته باشید. زیرا تخمک گذاری زنان بطور کلی در شب رخ می‌دهد. علاوه بر این، دکتر دیکسون توصیه می‌کند که سعی کنید رژیم غذایی‌تان دارای سطح پایینی از گلوکز یا قند باشد. زیرا شما باید مطمئن شوید که قند خون‌تان در طول روز نوسان خاصی ندارد.
دیکسون همچنین بر اهمیت حفظ شاخص BMI بدن تاکید دارد. او معتقد است که حفظ شاخص BMI بدن برای بارداری بسیار مهم است. زیرا اگر شما خیلی لاغر یا خیلی چاق باشید، ممکن است مانعی برای القاء پیش بیاید.
بارداری بعد از 35 سالگی
درست یا غلط: به دنیا آوردن نوزاد بعد از 35 سالگی، خطرناک است.
درست
همه ما آدم‌های معروفی را دیده‌ایم که حتی در سن 45 سالگی هم زایمان می‌کنند. دیکسون می‌گوید این افراد تنها کاری که انجام می‌دهند این است که از امثال من برای سلامت بارداری خود کمک می‌گیرند. یعنی مشاهیری که می‌شناسیم و شاهد زایمان و بچه‌دار شدن آن‌ها در سنین بالا هستیم، احتمالا از متخصصان برای سلامت بارداری خود کمک می‌گیرند. دیکسون معتقد است که تا نزدیک 40 سالگی، شما در هر ماه فقط 5 درصد شانس بچه‌دار شدن را دارید. تا این سن، شما 97 درصد تخمک‌هایی که با آن بدنیا آمده‌اید را خالی کرده‌اید و 3 درصد باقیمانده خیلی خوب نیستند.
واقعیت جالب
بیشترین میزان تخمکی که داشته‌اید، زمانی بوده که مادرتان شما را 5 ماهه باردار بوده است. از آن زمان تاکنون، شما آن‌ها را از طریق فرایندی به نام “آپوپتوز” که یک نوع روند مرگ سلولی برنامه ریزی شده است، از دست داده‌اید. از آن زمان تا نزدیکی اولین دوره پریودتان، شما از 2 میلیون به 400 هزار تخمک کاهش داشته‌اید. با رسیدن به 35 سالگی، 90 درصد از تخمک‌ها از بین رفته است. اگر چه که بهتر است بدانید 10 درصد باقیمانده تخمک‌ها، عملکرد نسبتا خوبی دارند.
به همین دلیل است که دیکسون معتقد است تمامی افراد قبل از 30 سالگی باید چکاپ ناباروری شوند. این نوع چکاپ مستلزم مراجعه به یک متخصص ناباروری است. متخصص ناباروری یک سری آزمایشات را برای تعیین اینکه آیا مشکل خاصی برای بارداری دارید یا نه، تعیین می‌کند. در این آزمایش‌ها مشخص می‌شود که آیا چالش خاصی هم در شما وجود دارد که بارداری را برای شما دشوارتر کند یا خیر. همچنین در صورتی که علامتی در نتایج آزمایشات شما دیده شد، به شما کمک خواهند کرد تا برای آینده خود تصمیم بگیرید.
عوارض
دکتر Yolanda Kirkham در رابطه با باردار شدن بعد از 35 سالگی، به عوارضی که باردار شدن در این سن دارد اشاره می‌کند. طبق گفته‌های دکتر کرکهام، برخی عوارض احتمالی عبارتند از زایمان زودرس، دیابت بارداری، فشار خون بالا و زایمان از طریق سزارین.
طبق گفته‌های این متخصص، هرچه بارداری زودتر اتفاق بیفتد، بهتر است. البته دکتر تاکید دارند که شرایط زندگی فردی هر شخصی، بر شرایط بارداری او در هر سنی تاثیر زیادی دارد.
فریز کردن تخمک
درست یا نادرست: تا اواخر پایان دهه 30 زندگی، نیازی به فریز کردن تخمک ندارم.
غلط!
دیکسون در رابطه با فریز کردن تخمک اظهار می‌دارد، وقتی صحبت از فریز کردن تخمک ها می‌شود، من همیشه معتقدم هرچه زودتر این کار را انجام دهید، بهتر است. زیرا تخمک ها با بالاتر رفتن سن، پیر می‌شوند. با تخمک‌های پیرتر، سخت تر میتوان باردار شد. به همین دلیل دیکسون معتقد است که حتما باید بین سنین 25 تا 35 سالگی، تخمک‌های خود را فریز کنید.
همچنین دیکسون توصیه می‌کند که اگر دختر شما، پارتنری ندارد و در دهه 20 زندگی خود، به سر می‌برد، حتما با او در رابطه با فریز کردن تخمک صحبت کنید. فریز کردن تخمک همچون سرمایه گذاری در یک بیمه است. همچون بیمه، ممکن است فریز کردن تخمک ها هم هیچگاه به کار شما نیاید. اما ممکن است واقعا به کارتان بیاید و بعدها به سراغ آن‌ها بیایید و به کمک آن‌ها صاحب نوزاد شوید.
[…] ده روز آخر قاعدگی‌ام هر روز این تست‌ها را انجام دهم. شایعات ناباروری بسیاری مطرح بود اما گویا برای باردار نشدن من هیچ دلیلی […]