مقدمه

لتروزول در خط مقدم داروها برای درمان ناباروری است. چه شما به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا باشید و چه ناباروری بدون دلیل داشته باشید، اولین دارویی که به شما پیشنهاد می‌دهند، لتروزول است. در این مطلب شما متوجه خواهید شد که داروی باروری لتروزول چه کاری در بدن شما انجام می‌دهد و چگونه می‌تواند به شما، برای باردار شدن کمک کند.

داروی باروری لتروزول

در حال تلاش برای باردار شدن هستید؟ اگر مشکلی برای باردار شدن داشته باشید، احتمالا، پزشک دارویی به نام لتروزول را برای شما تجویز کند. لتروزول با نام تجاری Femara فروخته می‌شود. این دارو در اصل برای درمان سرطان سینه تولید شده است. با این حال، پزشکان دریافتند که تخمک‌گذاری را نیز القا می‌کند. بنابراین، از سال 2000، پزشکان از آن، برای کمک به زنان دارای مشکلات باروری، خارج از برچسب (یعنی هنوز از سمت اف‌دی‌ای تایید نشده است) استفاده می‌کنند.

کلیفورد لیبراچ (Clifford Librach)، مدیر مرکز درمان ناباروری در تورنتو و رئیس منتخب انجمن باروری و آندرولوژی کانادا، در این رابطه می‌گوید: “این دارو به عنوان اولین درمان، برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، استفاده می‌شود. زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، هستند، دارای شرایطی می‌باشند، که تخمک‌گذاری نامنظم دارند یا به طور کلی تخمک‌گذاری نمی‌کنند و یا دارای اختلالات تخمک‌گذاری هستند. این دارو همچنین می‌تواند برای درمان ناباروری بدون دلیل، استفاده شود.”

نحوه کارکرد

لتروزول معمولاً یک بار در روز و به مدت پنج روز، توسط زنان مصرف می‌شود. هنگام مصرف دارو، تبدیل آندروژن در بدن به استروژن متوقف می‌شود. هنگامی‌ که استروژن مسدود می‌شود، غده هیپوفیز پیامی ‌دریافت می‌کند که به تولید هورمون تحریک‌کننده فولیکول (FSH)، نیاز است. هورمون تحریک‌کننده فولیکول، تخمدان را برای تولید تخمک تحریک می‌کند.

ورمون تحریک‌کننده فولیکول (FSH)
ورمون تحریک‌کننده فولیکول (FSH)

برخی از زنانی که از لتروزول استفاده می‌کنند، در واقع بیش از یک تخمک آزاد می‌کنند. زیرا زنانی که تحت مصرف لتروزول قرار دارند، هورمون تحریک‌کننده فولیکول بیشتری نسبت به خانمی که لتروزول مصرف نمی‌کند و بطور طبیعی، تخمک‌گذاری می‌کند، تولید می‌کنند.

لیبراچ می‌گوید، به طور معمول، بیمارانی که تخمک‌گذاری می‌کنند یک دوره مصرف لتروزول را در روز سه یا چهار سیکل خود شروع می‌کنند و پس از مصرف آخرین پنج قرص، حدود چهار تا هفت روز تخمک‌گذاری می‌کنند. لیبراچ به بیماران توصیه می‌کند حدود یک تا سه روز قبل از تخمک‌گذاری رابطه جنسی برقرار کنند.

کلومیفن سیترات

کلومیفن سیترات
کلومیفن سیترات

برای چندین دهه، کلومیفن سیترات (معروف به کلومید یا سروفن) دارویی بود که پزشکان برای بیمارانی که دارای سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا باروری غیرقابل توجیه بودند، تجویز می‌کردند. اما تولیدکنندگان آن، سال گذشته (2017) تولید کلومیفن سیترات را متوقف کردند. اگرچه داروسازان هنوز هم می‌توانند آن را تولید کنند و ممکن است پزشک هم حتی آن را برای بیمار تجویز کند.

بر اساس بیانیه منتشر شده توسط انجمن باروری و آندرولوژی کانادا، لتروزول در دستیابی به تولد نوزادان زنده، در بیماران مبتلا به اختلالات تخمک‌گذاری، موثرتر از کلومیفن سیترات است.

کاندیداها

در این قسمت می‌خواهیم ببینیم چه کسانی از لتروزول استفاده می‌کنند.

لیبراچ توضیح می‌دهد، قبل از تجویز لتروزول، پزشک شما باید یک مشاوره و آزمایش بر روی شما انجام دهد. آزمایش‌های خاص از موردی به مورد دیگر متفاوت است. اما این آزمایشات، می‌توانند شامل آزمایش اسپرم، آزمایش سطح هورمون خون و بررسی وجود انسداد در لوله‌های رحمی‌ شما باشد.

باب کاسپر (Bob Casper)، متخصص غدد درون ریز باروری و دانشمند ارشد در موسسه تحقیقاتی Lunenfeld، می‌گوید: اگر شما به یک نوع اختلال تخمک‌گذاری مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، مبتلا شده‌اید و پزشک شما تصمیم گرفته است که لتروزول برای شما مناسب است، احتمالاً شما باید آن را حداکثر شش ماه مصرف کنید.

حتی اگر اختلال تخمک‌گذاری برای شما تشخیص داده نشده باشد، اما ناباروری غیرقابل توجیهی را تجربه کرده باشید، پزشک ممکن است لتروزول را برای شما تجویز کند. زیرا این دارو، احتمال آزاد شدن بیش از یک تخمک را از تخمدان شما افزایش می‌دهد. آزاد شدن بیش از یک تخمک، به نوبه خود، احتمال بارداری شما را بهبود می‌بخشد.

لیبراچ می‌گوید، لتروزول می‌تواند چرخه‌های طولانی مدت را تنظیم و کوتاه کند. این کار می‌تواند به افزایش احتمال بارداری کمک کند. وی توضیح می‌دهد: “اگر چرخه‌های شما هر سه یا چهار ماه، یک بار باشد، تعیین زمان تخمک‌گذاری بسیار دشوار خواهد بود. این موضوع باعث می‌شود كه شما زمان‌بندی درست امور را از دست بدهید و ندانید که چه زمانی بهتر است رابطه جنسی برقرار کنید.”

کاسپر می‌گوید: “به طور کلی، ما می‌توانیم لتروزول را همزمان با مقاربت به موقع یا تلقیح داخل رحمی‌ برای چند ماه امتحان کنیم. اگر زن باردار نشود، مرحله بعدی انجام لقاح آزمایشگاهی (IVF) است.”

منظور از تلقیح داخل رحمی، این است که اسپرم را در داخل رحم قرار می‌دهند.

مقایسه

به چند دلیل استفاده از لتروزول، نسبت به سایر روش‌های باروری، منطقی‌تر است. لیبراچ توضیح می‌دهد: “لتروزول ارزان‌تر است. همچنین خطر بارداری‌های چندگانه (حاملگی مضاعف) در آن کمتر است.”

این موضوع به این دلیل است که گزینه‌های دیگر درمان ناباروری، معمولاً شامل تزریق FSH هستند. این کار احتمالاً باعث ترشح تخمک‌های متعدد می‌شود. اگرچه احتمال افزایش چندقلویی با لتروزول نیز وجود دارد. مطالعه 2014 که در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شد و زنان مبتلا به PCOS را بررسی کرد، نشان داد که نرخ دوقلو در افرادی که از لتروزول استفاده کرده‌اند، 3.4 درصد بوده است. لیبراچ می‌گوید، نرخ دوقلوزایی در کل مردم حدود 1 درصد است. همچنین در مصرف این قرص‌ها، نیاز به نظارت زمان‌بر کمتری، نسبت به تزریق وجود دارد.

استثناء

لیبراچ خاطرنشان می‌کند، که شرایط خاصی وجود دارد که داروی باروری لتروزول گزینه مناسبی برای باروری نباشد. او می‌گوید: “اگر تعداد اسپرم‌های شوهر شما واقعا کم باشد، مصرف لتروزول منطقی نخواهد بود. یا اگر لوله‌های رحمی شما مسدود شده باشد، لتروزول دیگر به درستی کار نمی‌کند.”

در هر دوی این موارد، شما بهتر است لقاح آزمایشگاهی (IVF) را امتحان کنید. وی همچنین می‌گوید، لتروزول، برای افراد مبتلا به آندومتریوز شدید یا افرادی که، به دلیل کمبود وزن تخمک‌گذاری نمی‌کنند، مناسب نیست. وی می‌گوید داروهای دیگری وجود دارد که گزینه بهتری برای این وضعیت است.

میزان تاثیر

توگاس تولندی (Togas Tulandi)، متخصص غدد درون ریز و ناباروری و رئیس بخش زنان و زایمان در مرکز بهداشت دانشگاه مک گیل در مونترال، می‌گوید که لتروزول در تخمک‌گذاری، میزان تاثیر مناسبی دارد. همان مطالعه 2014 از مجله پزشکی نیوانگلند نشان داد که، در میان شرکت کنندگان با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، که از لتروزول استفاده می‌کردند، 5/27 درصد در پنج دوره مصرف، باردار شدند و بچه‌شان را به دنیا آوردند. این مطالعه همچنین نشان داد که این دارو باعث تخمک گذاری در 61.7 درصد از زنان مبتلا به این سندرم شده است.

عوارض جانبی

داروی باروری لتروزول عوارض جانبی کمی ‌دارد. عوارض جانبی آن شامل سردرد، خستگی و سرگیجه در برخی موارد است. تولندی می‌گوید: “هر دارویی، عوارض جانبی خواهد داشت. اما تعداد بیمارانی که از عوارض جانبی لتروزول شکایت دارند، بسیار کم است.”

کاسپر می‌گوید، حدود 1 درصد از افرادی که لتروزول مصرف می‌کنند، گرفتگی پا و سردرد دارند. اما خبر خوب این است که با قطع مصرف قرص‌ها این علائم از بین می‌روند. بر خلاف داروی کلومیفن که در گذشته تجویز می‌شد، لتروزول باعث تغییرات خلقی نمی‌شود و بر روی اندام رحمی‌ یا مخاط دهانه رحم تأثیر نمی‌گذارد.

لتروزول با داروهای هورمونی دیگر مانند قرص‌های جلوگیری از بارداری تداخل دارد. اما بعید است همزمان از این داروها استفاده کنید. لیبراچ همچنین اشاره دارد که زنانی که شیرده هستند، نباید از لتروزول استفاده کنند. زیرا این امر بر هورمون‌های کودک تأثیر می‌گذارد.

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم، به صورت کامل در رابطه با داروی باروری لتروزول برای درمان ناباروری صحبت کنیم. دلایل مفید بودن آن، عوارض جانبی آن و دلیل اینکه چرا نسبت به بقیه داروهای درمان ناباروری ارجحیت دارد، نیز صحبت شد. امیدواریم به اطلاعاتی که لازم داشتید، دست پیدا کرده باشید. اگر سوال یا نظری دارید، در قسمت کامنت‌ها ما را در جریان بگذارید.