اولین درمان ناباروری
از زمان تولد اولین نوزاد به وسیله‌ی لوله آزمایشگاهی (test-tube) در سال 1978(1365 شمسی)، علم پزشکی در زمینه باروری پیشرفت‌های باورنکردنی داشته است. با این حال چیزهای زیادی برای کشف وجود دارد. دانشمندان در سراسر جهان با جدیت در مورد پیچیدگی‌های درمان‌های ناباروری تحقیق می‌کنند به این امید که آن‌ها در این زمینه موفق‌تر شوند. بنابراین، در این مطلب برخی از پیشرفته ترین درمان های ناباروری برای کمک به والدین عزیز آورده شده است.
هورمون محرکه فولیکولی
به طور معمول، در طول لقاح آزمایشگاهی، پزشکان دوزهای بالایی از هورمون محرک فولیکولی (FSH) را به زن می‌دهند. این کار به این دلیل است تا فولیکول‌ها تخمدان‌ها را تشویق کنند تا به تعداد زیادی تخمک تبدیل شوند که می‌توان یک‌باره آن‌ها را برداشت. سپس آن‌ها با اسپرم در یک ظرف پتری ترکیب می‌شوند. این در حالی است که FSH بیش از حد در واقع می‌تواند احتمال باردار شدن زن را در طول لقاح مصنوعی (IVF) کاهش دهد. هورمون FSH معمولا در مقادیر متغیر توسط غده هیپوفیز در طول چرخه قاعدگی تولید می‌شود و منجر به آزاد شدن یک تخمک می‌شود.
مطالعه‌ای در سال 2015 (1393 شمسی) در ژورنال باروری و نازایی منتشر شد. این مطالعه 650000 چرخه IVF را در ایالات متحده بررسی کرده است. این مطالعه نشان داد که هر چه بیشتر به یک زن FSH داده شود، احتمال اینکه او یک نوزاد زنده به دنیا بیاورد کمتر بوده است. همچنین این احتمال به میزان 15 تا 20 درصد کاهش می‌یابد. دانشمندان امیدوارند که این نتایج تحقیقات بیشتری را در مورد اینکه چقدر FSH برای بارداری موفق بهینه است، در ادامه داشته باشد.
شاخص تعیین شکستگی دی‌ان‌ای (DFI)
زوج‌هایی که تصمیم می‌گیرند تخمک و اسپرم خود را در آزمایشگاه مخلوط کنند، دو راهکار دارند.
راهکار اول لقاح مصنوعی است. در این روش یک تخمک برداشت شده در ظرف پتری با تعداد زیادی اسپرم قرار می‌گیرد. سپس منتظر می‌مانند به این امید که یک تخمک بارور شود.
راهکار دوم، تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) است که روشی پیشرفته‌تر از نظر فناوری می‌باشد. در این روش اسپرم با بیشترین پتانسیل مستقیما به تخمک تزریق می‌شود. معمولا این روش نسبت به روش اول هزینه‌ی بالایی دارد. همچنین برای زوج‌هایی است که کیفیت اسپرم آن‌ها بسیار ضعیف است توصیه می‌شود.
تحقیقاتی در سوئد نشان می‌دهد که تجزیه و تحلیل اسپرم با استفاده از یک فرآیند تخصصی به نام شاخص تعیین شکستگی دی‌ان‌ای (DFI) به زوج‌ها نشان می‌دهد که آیا پرداخت پول اضافی برای ICSI راه حل مناسبی است یا خیر. این فرآیند DFI به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا شکستگی‌های کروموزومی که در اسپرم وجود دارد می‌تواند باروری را کاهش دهد یا خیر. این مطالعه که بر روی بیش از 1600 زوج انجام شد، نشان داد، زمانی که اسپرم دچار شکست‌های کروموزومی زیادی می‌شود، احتمال باردار شدن زوج با استفاده از ICSI به جای IVF سنتی بیشتر است.
فشردن جنین
محققان دائما به دنبال راه‌های بهتری برای تعیین اینکه کدام جنین بیشترین شانس لانه‌گزینی در رحم و در نتیجه تولد را دارد، هستند. در حال حاضر، جنین‌شناسان جنین‌ها را پس از چند روز در آزمایشگاه ارزیابی می‌کنند تا ببینند کدام یک از آن‌ها بهتر به نظر می‌رسد.
برخی از کلینیک‌ها فناوری تصویربرداری نسبتا جدیدی دارند که در واقع رشد جنین را برای مشاهده دقیق‌تر ثبت می‌کند. برخی دیگر خدماتی را ارائه می‌دهند که در آن تخمک را بافت‌برداری می‌کنند و نمونه را برای شمارش کروموزوم‌ها می‌فرستند.
این در حالی است که دانشمندان دانشگاه استنفورد می‌گویند که راه بسیار ساده‌تری برای تعیین زنده ماندن جنین کشف کرده‌اند. این راهکار فشرده کردن جنین (Squeezing embryos) است. محققین این مطالعه در ابتدای امر این راهکار را بر روی موش‌ها امتحان کردند. بعد از انجام این آزمایش محققین دریافتند که اگر جنین در یک ساعت آخر فشرده شود شانس بیشتری برای زنده ماندن در مرحله‌ی بلاستوسیست دارد. نیمی از این جنین‌های سالم در نهایت به موش‌های زنده تبدیل شدند.
دانشمندان دانش خود بر روی جنین انسان انجام دادند و با موفقیت توانستند با 90 درصد دقت پیش‌بینی کنند که کدام جنین در مرحله بلاستوسیست سالم است. آزمایشات بیشتری مورد نیاز است، اما اگر فشردن جنین راهی دقیق برای تعیین زنده بودن جنین باشد، می‌تواند به میزان موفقیت بالاتر روش IVF کمک کند.
سلول INVO
در یک سناریوی معمولی لقاح مصنوعی، جنین قبل از لانه‌گزینی سه تا پنج روز بعد در یک سلول INVO در آزمایشگاه رشد می‌کند. با این حال یک شرکت آمریکایی محصولی ارائه کرده است به نام INVOcell که معتقد است به اندازه‌ی دستگاه انکوباتور نوزاد موثر است و به نسبت قیمت پایین‌تری دارد.
روش سلول INVO برای استفاده در درمان ناباروری در کانادا و ایالات متحده تایید شده است. با این حال فقط در کلینیک‌های منتخب موجود است. در این روش از دمای بدن خود زن برای تنظیم محیط جنین استفاده می‌شود. اسپرم و تخمک در آزمایشگاه مخلوط می‌شوند، سپس در سلول INVO، کپسول کوچکی که در واژن قرار می‌گیرد، قرار می‌گیرند. پس از پنج روز در کپسول، جنین‌ها برداشته می‌شوند و طبق معمول یک یا چند مورد در رحم مادر کاشته می‌شوند.
تقویت با سلول‌های پیشرو تخمک
تخمک‌های با کیفیت پایین یکی از بزرگ‌ترین موانع برای درمان موفقیت‌آمیز باروری هستند. OvaScience، یک شرکت مستقر در کمبریج است. این شرکت امیدوار است که راهکاری را پیشنهاد بدهد که با تقویت تخمک زنان وضعیت را بهتر کند.
این درمان تجربی، میتوکندری، ساختارهای ریز در سلول‌ها را هدف قرار می‌دهد که از غذا و اکسیژن برای تولید انرژی برای سلول‌ها استفاده می‌کنند. با بالا رفتن سن یک زن، میتوکندری‌های تخمک‌های او خسته می‌شوند و اثربخشی کمتری پیدا می‌کنند. در واقع به طور بالقوه تخمک‌هایی با کیفیت پایین‌تر برای او باقی می‌مانند که احتمال لقاح موفقیت‌آمیز کمتری دارند.
دانشمندان شرکت OvaScience چیزی به نام سلول‌های پیشرو تخمک کشف کرده‌اند. این سلول‌ها تخمدان‌ها را می‌پوشانند اما به طور معمول به تخمک تبدیل نمی‌شوند. این درمان “تقویت کردن (Augment)” نامیده می‌شود. در این روش درمانی میتوکندری‌های سالم از این سلول‌های پیشرو با اسپرم قبل از اضافه شدن به تخمک ترکیب می‌شوند. این روش هنوز جدید و تحقیقاتی است و فقط در چند کلینیک در کانادا در دسترس است.
تکنیک‌های جایگزینی میتوکندری (MRT)
تحقیقات همچنین بر روی میتوکندری‌ها نیز انجام شده است. میتوکندری‌ها ساختارهای تولید کننده انرژی در سلول‌ها هستند. با این حال به خانواده‌هایی که مادر مبتلا به بیماری میتوکندریایی است، امید می‌دهد. بیماری میتوکندریایی یک بیماری ارثی است که در آن مشکل در میتوکندری منجر به تبدیل انرژی کمتری می‌شود و باعث می‌شود سلول به درستی کار نکند یا حتی بمیرد.
تعداد بی‌شماری از بیماری‌های میتوکندریایی وجود دارد. در این بیماری‌ها بسته به سلول‌هایی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند، می‌توانند همه چیز را از رشد ضعیف و بیماری کبد گرفته تا ضعف عضلانی و تشنج را ایجاد کنند.
تکنیک‌های جایگزینی میتوکندری (MRT)، جنینی را با استفاده از دی‌ان‌ای از هسته تخمک مادر و دی‌ان‌ای میتوکندری از اهداکننده ایجاد می‌کنند تا از انتقال بیماری میتوکندری به کودک جلوگیری کنند. سپس این تخمک جدید با اسپرم مخلوط می‌شود تا جنین تشکیل شود.
