مقدمه
پیش از این در رابطه با نکات و مسائل مربوط به نوزاد یک هفته‌ای، بصورت کامل صحبت کرده‌ایم. اما در این مطلب، قصد داریم به شما ده قدم در هفته اول بعد زایمان برای داشتن یک شروع خوب با نوزادتان را بیاموزیم. پس ادامه این مقاله را همراه ما باشید.
تمام مطالبی که در این مقاله آمده است طبق گفته‌های اشخاص معتبری است که در ادامه معرفی شده‌اند:
- نانسی کلباوم (Nancy Klebaum)، پرستار متخصص و هماهنگ‌کننده تحقیقات بالینی در کانادا
- راشیل بارتمن (Racheel Baartman)، مربی آمادگی دوران بارداری و زایمان در بیمارستان زنان در کانادا
- پم مک ایننیس (Pam MacInnis)، ماما در تورنتو
هفته اول بعد زایمان
چند هفته اول در خانه، همراه با نوزاد تازه‌متولدشده می‌تواند یک دوره‌ی زمانی چالش‌برانگیز باشد. شما به راحتی از احساس خستگی ناشی از مراقبت از کودک به صورت شبانه‌روزی، احساس درهم‌شکستگی می‌کنید. به همین دلیل، ما در ادامه برای شما، 10 نکته آورده‌ایم تا انتقال زندگیتان به سمت “والدین شدن”، کمی آسان‌تر شود.
پر کردن یخچال
یخچال و فریزر مملو از غذای سالم، می‌تواند در هفته اول بعد زایمان همراه با یک نوزاد تازه‌متولدشده، یک برکت باشد. در ماه قبل از زایمان، سعی کنید هرچه می‌پزید، دو برابر کنید و باقی‌مانده‌های غذایی را در فریزر قرار دهید. اگر وقت و انرژی لازم برای پخت و پز ندارید، یخچال را با غذاهای منجمد سالم پر کنید. همچنین به دنبال میان‌وعده‌هایی باشید که به راحتی با یک دست، خورده شوند. در این صورت، شما می‌توانید همزمان هم میان‌وعده‌تان را بخورید و هم به نوزادتان شیر دهید. میوه خورد شده، بستنی و کلوچه، گزینه‌های خوبی هستند.
یافتن مراکز
قبل از به دنیا آمدن نوزاد، کلینیک‌های محلی شیردهی، اورژانس، داروخانه‌های 24 ساعته و خانه بهداشت‌های محلی که از مادران جدید، پشتیبانی می‌کنند را پیدا کنید. سپس شماره تلفن آن‌ها را در یک برگه یا گوشی ذخیره کنید. بنابراین، در صورت بروز بحران، به جای سروصدا راه انداختن و گشتن در دفتر تلفن، شما یک لیست آماده از شماره‌ها دارید.
ساخت یک گروه همراه
سازماندهی یک گروه پشتیبانی و همراه، مهم‌ترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. بسیاری از مادران جدید، با خود می‌گویند، من یک زن مستقل و اهل کار هستم. من زندگی خودم را تا حالا مدیریت کرده‌ام و احتمالاً به کمک زیادی احتیاج نخواهم داشت.
اما اگر آن رگه مستقل خود را کنار بگذارید، خواهید پذیرفت که کمک‌های دیگران در هفته اول بعد زایمان برای شما واقعاً مفید خواهد بود. شما می‌توانید، یک دولا (مامای همراه) بعد از زایمان استخدام کنید و یا حتی از یکی از اعضای خانواده خود برای کمک کردن درخواست کنید. افرادی را انتخاب کنید که استرس شما را تسکین دهند، نه اینکه به استرستان اضافه کنند. همراه با همسرتان، در مورد کسانی که دوست دارید به شما کمک کنند، بحث کنید تا تصمیم‌گیری برای شما راحت شود.
بیش‌ازحد کار نکردن
با ورود نوزاد، زندگی والدین بسیار تغییر خواهد کرد. تمام زمان یک روز 24 ساعته‌ی پدر و مادر، برای تغذیه، عوض کردن پوشک، خواباندن و استحمام کودک، پر می‌شود. همچنین والدین مجبور هستند تا سایر فعالیت‌های مربوط به خانه و کارهایشان را نیز انجام دهند. به همین دلیل از دیدن گذر زمان، بسیار تعجب می‌کنند. آن‌ها ناگهان می‌بینند که تمام روزهایشان را با مواد غذایی، تمیز کردن خانه یا ملاقات بازدیدکنندگان از نوزاد، می‌گذرانند. اما چنین چیزی، خیلی زود باعث خستگی والدین خواهد شد.
برای گرفتار نشدن در چنین وضعیتی باید چه کرد؟
بهتر است تعداد بازدیدکنندگان را در هفته اول بعد زایمان به حداقل برسانید. پایان هفته‌ی اول، یعنی زمانی که شیر مادر وارد سینه‌ی او می‌شود و شیردهی به نوزاد به خوبی انجام می‌شود، زمان خوبی برای پذیرفتن ملاقات‌کنندگان است. مادران زیادی هستند که مودبانه منتظر می‌مانند تا مهمانان بروند، سپس به نوزاد خود شیر دهند. به همین دلیل، در آن زمان کودک بسیار آشفته است و سینه‌های مادر آنقدر پر می‌شود که کودک نمی‌تواند، دهان خود را به دور سر سینه مادر، به خوبی قفل کند. به دنبال آن نمی‌تواند به خوبی شیر بخورد و مادر نیز احساس درد در ناحیه سینه، می‌کند.
همچنین بهتر است بپذیرید که خانه گاهی اوقات بهم‌ریخته باشد. اگر در هفته اول بعد زایمان به خانه‌ای رفتید، مادر تنها بود ولی خانه کاملاً تمیز بود، باید نگران شوید. زیرا به نظر می‌رسد، مادر بیش‌ازحد، به خودش سخت می‌گیرد. ما والدین را تشویق می‌کنیم که با کودک خود ارتباط برقرار کنند و نگران چیزهایی مانند ظروف کثیف و جاروبرقی کشیدن خانه نباشند.
کمک گرفتن برای شیردهی
در دو هفته اول بعد زایمان، همراه با یک نوزاد تازه‌متولدشده، ریتم و روند معمول شیردهی به نوزاد، برقرار می‌شود. اما برای برخی از مادران جدید، این موضوع می‌تواند یک چالش بزرگ باشد. اگر در شیردهی مشکل دارید، صبر نکنید تا خودبه‌خود حل شود. حل مشکل شیردهی در روزهای ابتدایی، بسیار آسان‌تر از آن است که پس از یک مدت طولانی‌تر، بخواهید، آن را حل کنید. شما می‌توانید جهت کمک گرفتن برای شیردهی، به مشاور شیردهی یا کلینیک شیردهی مراجعه کنید.
خوابیدن
پیشنهاد می‌شود، مادران تا جایی که امکان دارد، بخوابند. احتمالاً، بزرگترین مشکل والدین جدید، کمبود خواب باشد. نوزادان می‌توانند تمام شب را بیدار باشند. اغلب آن‌ها بین ساعت 10 شب تا 3 صبح، دچار جنون تغذیه می‌شوند. یعنی درست زمانی، که والدین، به خوابیدن عادت دارند.
این موضوع که والدین باید از نظر ذهنی، جسمی و عاطفی آماده این تغییر شوند، از اهمیت زیادی برخوردار است. سعی کنید این تغذیه‌های شبانه زمان خاصی برای شما و کودک شما باشد، لحظه ای آرام که می‌توانید واقعاً بر روی کودکتان تمرکز کنید.
گاهی به مادران جدید توصیه می‌شود که فرض کنند، در شیفت شب کار می‌کنند. به نظر می‌رسد اینطور فرض کردن، به مادران جدید کمک می‌کند تا اهمیت خواب در روز را که کودک می‌خوابد، متوجه شوند. همچنین نوزاد را شب، در نزدیکی خودتان بخوابانید. اگر بتوانید به سرعت به بیدار شدن نوزاد پاسخ دهید، قبل از اینکه او واقعاً به گریه بیفتد، راحت‌تر می‌توانید دوباره او را بخوابانید.
بهبودی مادر
بهبودی مادر را در اولویت قرار دهید. مادران از نظر جسمی و روحی، تجربه طاقت‌فرسای زایمان را داشته‌اند. پس از آن نیز، به وضعیتی منتقل شده‌اند که با تقاضای جدیدی از سمت نوزاد (شیر خوردن) روبرو هستند و کمبود خواب نیز، دارند. آن‌ها برای بهبودی نیاز به زمان دارند.
بنابراین شما بعنوان زنی که به تازگی مادر شده است، مهم است که خوب، غذا بخورید، مایعات زیادی بنوشید و زمانی را برای استراحت و ریکاوری اختصاص دهید. همچنین اگر می‌توانید، هر روز 10 دقیقه پیاده‌روی، راهی عالی برای بدست آوردن انرژی جدید است.
نزدیک بودن مادر به نوزاد
آنچه كه یک نوزاد تازه‌متولدشده هوس می‌كند، بودن در مکانی، همچون رحم است. یعنی مکانی همچون همان دنیای دنج و ایمنی كه در درون وجود مادرش داشت. بچه‌ها دوست دارند نزدیک بدن گرم باشند و صدای تپش قلب را بشنوند.
حواس پنجگانه را هنگام تعامل با نوزادتان به یاد داشته باشید:
لامسه: نوزادان به لمس شما پاسخ می‌دهند. اگر بتوانید در اسرع وقت پس از تولد، تماس پوست با پوست با نوزادتان، برقرار کنید و آن را ادامه دهید، بسیار عالی است. این کار به رشد کودک شما کمک می‌کند.
شنوایی: او همچنین آهنگ صدای شما را تشخیص می‌دهد. زیرا او مدام، صدای شما را در رحم شنیده است. بنابراین با او صحبت کنید.
بینایی: بسیاری از افراد معتقدند كه نوزادان تازه‌متولدشده، نمی‌توانند ببینند. اما حقیقت این است كه بینایی كودک در فاصله بین سینه مادر و صورت او بسیار خوب است.
چشایی و بویایی: یک نوزاد حتی مادرش را از طریق طعم شیر و بوی او نیز می‌شناسد.
برقرار شدن پیوند
بگذارید پیوند بین مادر و نوزاد، به روش خودش اتفاق بیفتد. هیچ راه اختصاصی و درستی برای پیوند با کودک وجود ندارد که لازم باشد حتماً آن را طی کنید. برخی از مادران، گاهی اوقات برای برقراری ارتباط عمیق و فوری با نوزاد، به خودشان و او فشار وارد می‌کنند. اما همیشه نتیجه، آن چیزی نیست که انتظار دارند و ممکن است فقط به خستگی خودشان بینجامد. برخی از والدین در لحظه قرار گرفتن کودک در آغوششان عاشق او می‌شوند. برای برخی دیگر، مراقبت روزانه از کودک، دلیلی برای ایجاد یک رابطه قوی بین آن‌ها می‌شود. در هر صورت، در نهایت این پیوند، برقرار می‌شود.
والدین جدید، از سمت مشاوران تشویق می‌شوند که هرچه سریع‌تر به گریه‌ی نوزاد خود پاسخ دهند. آن‌ها را در آغوش بگیرند و بلافاصله آن‌ها را آرام کنند. شما قطعاً از اینکه که چه زود نشانه‌های غیرکلامی کودک خود را یاد گرفته‌اید و قادر به تشخیص نیازهای او (چه برای تغذیه، نوازش یا تعویض پوشک) هستید، تعجب خواهید کرد. یادگیری نشانه‌های غیرکلامی نوزاد، به ایجاد یک رابطه قوی کمک خواهد کرد.
ارتباط پدر با نوزاد
پدر نوزاد، گاهی اوقات ممکن است، با رسیدن نوزاد جدید احساس بی‌مهری کند. خصوصاً به این دلیل که شیردهی دامنه انحصاری مادر و کودک است. اما راه‌های بسیار زیادی وجود دارد که پدران می‌توانند، با نوزاد خود، ارتباط برقرار کنند. به پدرها توصیه می‌شود که هرچه سریع‌تر با نوزاد خود درگیر ارتباط برقرارکردن شوند. بچه‌ها موجوداتی هستند که خیلی سریع ارتباط برقرار می‌کنند و به اشخاص عادت می‌کنند. بنابراین اگر پدر از همان اوایل، به آن‌ها آرامش ندهد، خیلی زود آن‌ها فقط با لمس مامان ارتباط برقرار می‌کنند.
مادران را تشویق می‌کنیم که کمی رها کردن را یاد بگیرند. همسر شما ممکن است روش متفاوتی برای انجام کارهای نوزاد داشته باشد و شما وسوسه شوید که دخالت کنید. اما صرفاً سعی کنید چشم‌های خود را بر روی آن‌ها ببندید و اجازه دهید، پدر هم به نوزاد، به روش خودش، رسیدگی کند. مطمئن باشید، او بسیار خوب این کار را انجام خواهد داد.
گرفتگی خلق پس از زایمان
حدود 80٪ مادران در طول هفته اول پس از زایمان دچار گریه و اندوه می‌شوند. به این حالت زنان “گرفتگی خلق پس از زایمان” می‌گویند که به سرعت از بین می‌رود. بین 10 تا 20 درصد، مادران نیز، به بیماری جدی‌تری همچون افسردگی پس از زایمان مبتلا می‌شوند. اگر احساس ناراحتی، خستگی، تحریک‌پذیری یا اضطراب داشتید و مدت زمان آن طولانی شد و بهتر نشدید، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر چنین علائمی را دارا هستید و قصد دارید اطلاعات بیشتری در رابطه با آن‌ها بدست آورید، پیشنهاد می‌کنیم مقالاتی که در زیر به شما پیشنهاد شده است را مطالعه کنید.
- تفاوت افسردگی، اضطراب و گرفتگی خلق پس از زایمان (انواع اختلالات روانی پس از زایمان) چیست؟
- آزمایش مو برای تشخیص افسردگی پس از زایمان
- افسردگی پس از زایمان در مادران باردار شده به روش آی‌وی‌اف
- افسردگی پس از زایمان در دوران کرونا
- عصبانیت مادران در دوران پس از زایمان
سخن آخر
در این مطلب، در رابطه با کارهای لازم برای هفته اول بعد زایمان صحبت کردیم. امیدواریم با خواندن این مطلب، بتوانید شروع خوبی را با عضو جدید خانواده‌تان داشته باشید. از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید، صمیمانه از شما تشکر می‌کنیم. امیدواریم، این مطلب، یک مطلب مفید و کاربردی برای شما بوده باشد. اگر سوال یا نظری دارید، حتما در قسمت کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
