مقدمه
مادران از موقعیت‌های مختلف برای شیردهی به نوزاد خود استفاده می‌کنند. اما آیا تا به حال در مورد این که دقیقا کدام وضعیت شیردهی برای آن‌ها و نوزادشان مناسب است، فکر کرده‌اند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که هیچ پوزیشن خاصی که مناسب همه‌ی نوزادان و مادران باشد، وجود ندارد. با این حال ما برای راهنمایی و کمک به مادران در جهت انتخاب پوزیشن مناسب خود و نوزادشان، در این مطلب به توضیح در مورد 5 پوزیشن مناسب شیردهی به نوزاد پرداخته‌ایم.
بهترین وضعیت شیردهی
دوران شیردهی برای مادران همراه با چالش‌ها و سوالاتی در این زمینه است. به خصوص برای مادرانی که تجربه‌ی اول آن‌ها در شیردهی است. مادران ممکن است در مورد تاثیر تغذیه مادران شیرده بر کودک، پوزیشن‌های مختلف شیردهی و سایر سوالات رایج شیردهی از اطرافیان خود یا مشاوران شیردهی سوال بپرسند.
در این مطلب ما قصد داریم در مورد پوزیش‌های مختلف شیردهی صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا اطلاعات لازم در این زمینه را کسب کنید.
در ابتدای شروع شیردهی نگران پیدا کردن یک پوزیشن مناسب برای شیردهی نباشید.
در مورد دلیل این مسئله ادیت کرنرمن (Edith Kernerman)، مشاور شیردهی، مدیر اجرایی کلینیک و موسسه شیردهی در تورنتو می‌گوید: “هیچ چیز درست و اشتباهی در مورد شیردهی وجود ندارد.”
وی در ادامه اینطور می‌گوید: “پوزیشن خوب در شیردهی، موقعیتی است که به شما کمک می‌کند تا کودکتان به خوبی سینه‌های شما را بگیرد. در واقع این اتصال بین دهان و سینه‌های مادر زمانی خوب است، که برای مادر راحت و بدون هیچ مشکلی باشد. همچنین نوزاد نیز به راحتی شیر بخورد.”
اگر موقعیتی که در آن به نوزاد خود شیر می‌دهید و همه چیز در آن وضعیت خوب است، نیاز نیست به دنبال پوزیشن خاصی باشید.
همانطور که گفته شد، پوزیشن خاصی که برای همه‌ی مادران و نوزادان مناسب باشد، وجود ندارد. با این حال ما در ادامه 5 پوزیشن را برای راهنمایی مادران در مورد انتخاب پوزیشن شیردهی آورده‌ایم.
گهواره متقاطع (Cross-cradle hold)
در این موقعیت، مادری که برای تغذیه نوزادش از سینه‌ی چپ خود استفاده می‌کند، از دست چپ خود برای حمایت از پستان و بازو استفاده می‌کند. همچنین از دست راست خود برای حمایت از کودک استفاده می‌کند.
کرنرمن می‌گوید: “این موقعیت در بیمارستان به بسیاری از مادران آموزش داده می‌شود. اگرچه این پوزیشن از جمله مواردی نیست که در سراسر جهان استفاده شود.”
ژان كوبا (Jean Kouba)، رئیس انجمن مشاوران شیردهی كانادا است. وی با این مسئله كه موقعیت گهواره برای آموزش مناسب است، موافق است. چرا که مادر می‌تواند در زمانی که کودک در حال اتصال به سینه‌هایش است، ببیند چه اتفاقاتی در هنگام اتصال می‌افتد.
وی در ادامه می‌گوید: “این پوزیشن برای همه‌ی نوزادان خوب نیست. به خصوص برای کسانی که از بدو تولد کبودی روی سر خود دارند و یا کسانی که در رشد صورت خود عدم تقارن دارند.”
کرنرمن می‌گوید: “با بزرگ‌تر شدن کودک، ادامه استفاده از این وضعیت ناراحت‌کننده است.”
نیمه خوابیده (Laid-back breastfeeding)
این موقعیت شیردهی “پرورش بیولوژیکی (biological nurturing)” نیز نامیده می‌شود.
این موقعیت به این صورت است که مادر در یک موقعیت نیمه خوابیده قرار گرفته است. سپس نوزاد تازه‌متولد‌شده‌ی خود را روی شکم یا سینه در حالت عمودی قرار می‌دهد.
در چنین وضعیتی، با تماس فیزیکی هر چه بیشتر نوزاد با مادر، کودک از غرایز خود برای جست‌وجوی پستان استفاده می‌کند. معمولا این اتفاق با کمک مادر می‌افتد.
کرنرمن می‌گوید: “در چنین موقعیتی نوزاد تشویق می‌شود و مجاز است که آنچه را به طور طبیعی در او وجود دارد را انجام بدهد.”
نوزاد در چنین موقعیتی احساس كنترل می‌كند و توانایی ذاتی یافتن سینه و غذا خوردن را دارد. این پوزیشن یک روش عالی برای شروع شیردهی است. علاوه بر این اگر کودک شما در هنگام اتصال و قفل شدن به سینه‌هایتان مشکل داشته باشد، این پوزیشن احتمالا مشکل را حل کند.
این موقعیت برای مادر نیز بسیار آرام و راحت است. در حالی که کودک توسط نیروی گرانش به بدنش چسبیده شده است، نگران نگه داشتن یا حمایت از او نیست. همچنین می‌تواند حداقل یک دست را آزاد کند.
اما این در حالی است که مشاور شیردهی کوبا دریافت، این روش و موقعیت شیردهی همیشه نیز خوب کار نمی‌کند. چرا که یافتن پستان ممکن است برای برخی از نوزادان کمی طول بکشد، بنابراین مادران باید در چنین موقعیتی صبر پیشه کنند.
Vertical baby
هنگامی که پوزیشن‌های شیردهی گهواره متقاطع و نیمه خوابیده برای شما و نوزادتان موثر نیست، کوبا می‌گوید، در چنین وضعیتی اغلب موقعیت baby vertical می‌تواند مفید باشد.
در این پوزیشن، مادر باید به صورت دو زانویی بنشیند. او می‌تواند کودک را در مقابل یک ران یا زانو، یا شاید روی بالش شیردهی قرار دهد. در واقع در این روش هدف این است، که کودک از زیر پستان مادر بیاید تا سینه را برای شیر خوردن بگیرد.
مادر دست خود را در پشت کودک قرار داده و سرش را در قسمت بین انگشت شست و انگشتان خود قرار می‌دهد. در ادامه مادر، نوزاد را با فشار دادن پاشنه دست خود به سمت سینه‌‌اش می‌آورد تا چانه او ابتدا وارد پستان شود و سپس سرش به عقب حرکت دهد.
در ادامه کوبا برای تکمیل توضیحات این پوزیشن، اضافه می‌کند، این موقعیت باید بسته به قد مادر، طول کودک و اندازه پستان مادر تنظیم شود. البته به طور خاص برای نوزادان تازه‌متولدشده با کبودی از پشت سر به دلیل فورسپس و vacuum extraction، می‌تواند مفید باشد. همچنین بسیاری از نوزادان در سنین بالاتر نیز این پوزیشن را دوست دارند.
گهواره (Cradle hold)
اغلب مادران از وضعیت شیردهی گهواره استفاده می‌کنند.
در این موقعیت، کودک در حالی که در حال شیر خوردن از پستان چپ است، به پهلو دراز کشیده و شکمش در برابر شکم مادر است. همچنین توسط بازوی چپ مادر حمایت می‌شود. مادر ممکن است دست راست خود را زیر کودک قرار دهد یا از آن برای حمایت یا تنظیم پستان خود استفاده کند.
كوبا در این مورد می‌گوید: “من این وضعیت شیردهی را برای شیردهی به نوزادان بزرگ‌تر توصیه می‌کنم. البته برای زمانی که شیردهی موثر و بدون هیچ مشکلی است. همچنین من این روش شیردهی را برای نوزادان تازه‌متولدشده توصیه نمی‌کنم.”
این در حالی است که کرنرمن، تصور می‌کند که این وضعیت شیردهی برای هر رنج سنی از کودک موثر خواهد بود. اما معتقد است که نحوه‌ی قرارگیری نوزاد در این وضعیت مهم است. او در این مورد می‌گوید: “سر کودک باید بتواند به عقب برگردد، تا کودک بتواند دهان خود را کاملا باز کند. همچنین مادر نیز باید کودک را از زیر پستان سمت بالا بیاورد.”
خوابیده به پهلو (Side-lying)
در این پوزیشن مادر به پهلو خوابیده است. نوزاد نیز به پهلو و روبه مادر دراز کشیده است. در چنین وضعیتی مادر می‌تواند دست خود را در پشت و پایین کودک قرار دهد تا نوزاد را نزدیک خود کند.
كوبا می‌گوید: “بچه‌ها این پوزیشن را دوست دارند. چون روی تخت و در حال دراز کشیده، احساس حمایت می‌كنند. همچنین مادران نیز این وضعیت را دوست دارند، چرا که هنگام شیردهی می‌توانند کمی استراحت كنند.”
بینی کودک باید در سطح نوک پستان باشد تا وقتی مادر با اعمال فشار بر کمر کودک، او را به سمت خود می‌کشد، سینه را بگیرد و سر خود را به عقب هدایت کند.
فوتبالی (Football hold)
برای این وضعیت، کودک بین بازوی مادر و پهلویش قرار گرفته است.
کرنرمن توضیح می‌دهد: “در این موقعیت اغلب مادر با دست خود از پشت سر نوزاد، سرش را به سمت پستان خود فشار می‌دهد. این کار باعث می‌شود که چانه‌ی نوزاد روی پستان مادر قرار گیرد. به همین دلیل قفل شدن دهان نوزاد به سینه و شیردهی موثر سخت خواهد شد.”
کوبا می‌گوید: “اگر مادر درک کند که باید کودک را از زیر به سمت پستان بیاورد و دستش به جای سر نوزاد در پشت شانه‌های کودک قرار گیرد، این پوزیشن می‌تواند مفید و کارساز باشد.”
این پوزیشن می‌تواند برای برخی از مادران با پستان‌های بسیار بزرگ نیز مفید باشد. در واقع از این طریق مادران می‌توانند کودک را در وضعیت بهتری قرار دهند.
بالش شیردهی
آیا شما برای شیردهی به نوزاد خود، به بالش شیردهی نیاز دارید؟
بالش‌های شیردهی، بالش‌های محکمی هستند که به شکل C می‌باشند. این نوع بالش‌ها غالبا با یک بند نوزاد را در اطراف کمر مادر ثابت نگه می‌دارند. سپس کودک در بالای بالش قرار می‌گیرد، تا فرآیند شیردهی شروع شود.
مشاور شیردهی ژان کوبا می‌گوید، این بالش‌های شیردهی گاهی اوقات در طی فرآیند شیردهی کمک کننده هستند. اما اغلب این بالش‌ها برای مادر و کودک مناسب نیستند. در واقع می‌توانند برای دستیابی به یک اتصال خوب بین نوزاد و سینه مادر، مشکل ایجاد کنند.
سخن آخر
ما در این مطلب در مورد پوزیشن مناسب شیردهی به نوزاد صحبت کردیم. اما همانطور که گفتیم بهترین پوزیشن، موقعیتی است، که هم نوزاد و هم مادر احساس راحتی داشته باشند. در واقع وضعیتی که در کنار راحتی مادر، شیردهی و تغذیه‌ی نوزاد نیز موثر باشد.
بسیاری از مادران می‌پرسند: “آیا برای پوزیشن‌های شیردهی قوانین خاصی وجود دارد؟”
در پاسخ به این سوال باید گفت، خیر.
کرنرمن نیز در همین مورد می‌گوید: “هیچ قانونی وجود ندارد. در واقع تنها زمانی اتصال بین نوزاد و سینه بد و نامناسب است، که مادر و نوزاد را دچار مشکل کند.”
