مقدمه
زمانی که یک کودک جمله”از تو متنفرم” را بیان می‌کند، به معنای نفرت و عدم علاقه‌ی واقعی او نسبت به شما نیست. در واقع بیان این جمله از سمت یک کودک به معنای سرخوردگی و یا عدم کنترل خود در آن شرایط است. بنابراین شما به عنوان والدین و یا مراقب او نباید نسبت به بیان این اصطلاح حساس شوید و یا برخورد نامناسبی با او داشته باشید. در این شرایط شما با کنترل عصبانیت خود می‌توانید دعوای خود و کودک را به بهترین مسیر هدایت کنید. به همین منظور جهت کمک به والدین در این زمینه، در این مطلب به توضیح در مورد علت ابراز تنفر کودکان از والدین پرداخته‌ایم.
علت ابراز تنفر کودکان
جین ال ویلیامز (Jeanne L. Williams) روانشناس در این مورد می‌گوید: “هدف بچه‌ها از بیان این جمله این است که “من نمی‌توانم با این وضعیت کنار بیایم و مهارت لازم برای پاسخ‌گویی بالغ‌تر را ندارم.” بنابراین نباید برداشت دیگری از این رفتار کودکان کرد.” این عبارت ترسناک بسته به اینکه از یک کودک نوپا یا دوساله شنیده شود، مفاهیم کمی متفاوتی دارد. بنابراین واکنش شما نسبت به آن نیز بر اساس همین مسئله باید متفاوت باشد.
کودک نوپا
زمانی که کودک شما در حال بازی با دوست خود است، در زمان جدایی احتمالا کودک شما تمایل داشته باشد تا مدت زیادی در کنار دوست خود بازی کند. بنابراین در شرایطی که شما می‌خواهید به خانه برگردید، کودک شما مقاومت کند. در این موقعیت کودک شروع می‌کند به بیان کلماتی که اعتراض و مخالفت خود را به این شرایط اعلام کند. مخالفت با کودک نوپا به هر شکلی می‌تواند او را آزار دهد. اگر کودک نوپای شما از قبل از زبان شما یا فرد دیگری جمله‌ی “از تو متنفرم” را شنیده باشد، در این موقعیت‌ها برای بیان اعتراض خود از آن استفاده می‌کند. چرا که کودکان نوپا جملات و کلماتی را که در اطراف خود می‌شنوند را برای بیان احساسات خود انتخاب می‌کنند.
جودی آرنال (Judy Arnall) مربی در زمینه‌ی زندگی خانوادگی و نویسنده کتاب “والدین با صبر” است. وی در این مورد می‌گوید: “کودکان نوپا آنچه را که شنیده‌اند طوطی‌وار از شما و اطرافیان خود یاد می‌گیرند و تکرار می‌کنند.” بنابراین همانطور که شما سایر کلمات و اصطلاحات نامناسب دیگری که از کودک نوپای خود می‌شنوید را باید نادیده بگیرید، این اصطلاح را نیز باید از کودک نوپای خود نادیده بگیرید. بنابراین زمانی که این کلمه را از کودک نوپای خود شنیدید، آن را جدی نگیرید و توجه خاصی به آن نکنید. در واقع زمانی که بچه‌ها می‌بینند که این یک راه مطمئن برای جلب توجه شما است، دوباره آن جمله را برای جلب توجه شما امتحان می‌کنند. بنابراین سعی کنید نسبت به بیان این جمله از زبان کودک نوپای خود حساس نشوید.
کودکان در سنین بالای 3 سال
در زمان خواب، پسر شما در حال تماشای تلویزیون است. در این زمان از او می‌خواهید که لباس خواب خود را بپوشد و برای خواب آماده شود. زمانی که برای سومین بار درخواست خود را بیان می‌کنید، احتمالا کودک صدای شما را نشنیده باشد، بنابراین شما تلویزیون را خاموش می‌کنید. در این شرایط زمانی که شما مانع از تماشای تلویزیون می‌شوید، کودک شما عصبانی می‌شود و احتمالا بگوید “از تو متنفرم”.
ناتاشا دنیلز (Natasha Daniels) مددکار اجتماعی بالینی در مشاوره به کودک است. وی در این مورد می‌گوید: “وقتی بچه‌های کوچک می‌گویند: “از تو متنفرم”، هدف صدمه زدن به شما است. شما تفریح آن‌ها را خراب کرده‌اید و این باعث عصبانیت در آن‌ها شده است. دنیلز در این موقعیت می‌گوید: “شما باید در مقابل اینکه کودک می‌گوید از تو متنفرم، ابراز علاقه کنید و بگویید ولی من تو را دوست دارم. شاید محبت و مهربانی در این موقعیت غیر منطقی به نظر برسد، اما به یاد داشته باشید که اگر شما نیز یک واکنش منفی داشته باشید، بحث و مجادله‌ی بین شما و کودکتان بیشتر می‌شود.
صحبت در مورد مشکلات
همانطور که مهارت‌های زبانی کودکان با افزایش سن بهبود می‌یابد، می‌توانید شروع به صحبت در مورد آن احساسات شدید کنید و آن‌ها را تأیید کنید. با این حال نباید به شدت روی آن‌ها تمرکز کنید. چرا که در این صورت متوجه خواهند شد که استراتژی برنده‌ای برای جلب توجه شما دارند.
روانشناس ویلیامز در مورد وضعیت پسر خود می‌گوید: “پسر من در حال بازی با بازی‌های ویدئوی خود بود. در این وضعیت من از او خواستم که دندان‌های خود را مسواک بزند. در مقابل این خواسته‌ی من او با عصبانیت گفت که از من متنفر است. وقتی این اتفاق افتاد، هر دو با عصبانیت به تخت برای خواب رفتیم.”
وی در ادامه می‌گوید: “با این حال من روز بعد با او در مورد اتفاق شب قبل صحبت کردم. او در مورد کلماتی که گفته بود پافشاری می‌کرد. چرا که به شدت از من عصبانی بوده است و آن‌ها تنها کلماتی بودن که برای بیان احساسات خود داشت. بعد از اینکه با او صحبت کردم، مشخص شد که او نمی‌خواست بازی را متوقف کند زیرا تمام امتیازات خود را از دست می‌داد. زمانی که با او در حال صحبت بودم، به حرف‌های او گوش دادم و او را جدی گرفتم. در نهایت تصمیماتی گرفتیم که او بتواند بدون ایجاد مشکل در بازی و امتیازات بتواند بازی را متوقف کند. همچنین در کنار آن به موقع برای مسواک و خواب آماده شود.”
کودکان بین 10 تا 12 سال
دختر یازده ساله‌ی شما به یک مهمانی و دورهمی دخترانه دعوت شدن است. در این مهمانی همه‌ی دوستان هم سن او نیز حضور دارند. به همین دلیل دختر شما نیز به شدت تمایل دارد که در آن مهمانی شرکت کند. این در حالی است که او تکالیف خود را کامل انجام نداده است و شب‌های گذشته نیز به خوبی نخوابیده است. بنابراین شما اجازه نمی‌دهید که دختر شما به این مهمانی برود به این امید که او شب را استراحت کند تا در صبح روز دیگر با انرژی بیشتری بتواند برای انجام تکالیف بیدار شود. پس از عبور از پنج مرحله‌ی غم و اندوه یعنی انکار، خشم، چانه زدن، افسردگی و پذیرش، دختر شما با عصبانیت به اتاق خود می‌رود. کودکان بین سن 10 تا 12 سال معنای جمله‌ی “من از تو متنفرم” را درک می‌کنند و آن را برای حداکثر تأثیرگذاری به کار می‌برند.
بیان مشکلات
با این حال صحبت‌های آشکار کودکان در این سن در زمان عصبانیت یک مزیت خوب است که نمی‌توانند مسئله‌ای که آن‌ها را آزار می‌دهد را پنهان کنند. بنابراین در زمان عصبانیت در ادامه‌ی صحبت‌های خود آن را بیان می‌کنند. دنیلز می‌گوید: “گاهی اوقات صحبت‌هایی که کودک شما بلافاصله بعد از “از تو متنفرم” می‌گوید مهم است. به عنوان مثال ممکن است کودک شما بگوید: “هرگز به من اجازه نمی‌دهید که کار سرگرم‌کننده‌ای انجام بدهم.” یا بگوید: “چرا اینقدر از دوستان متنفری؟” اگر به انتهای صحبت‌های کودک خود توجه کنید، متوجه‌ی علت ناراحتی او خواهید شد. این به شما این امکان را می‌دهد که متوجه شوید علت اصلی ناراحتی کودک شما چیست. گاهی اوقات متوجه خواهید شد که تنفر کودک شما تصادفی و لزوما برای آن لحظه نیست و یک مسئله‌ی زمینه‌ای او را اذیت می‌کند.
حل مشکلات ریشه‌ای
ویلیامز در این مورد می‌گوید: “من بیان این جمله را به عنوان یک مشکل در پایین یک رود نگاه می‌کنم. برای درک جمله‌ای که گفتم، به یک رودخانه روان فکر کنید. رویدادی که باعث جاری شدن آب در رودخانه می‌شود، در بالای رودخانه قرار دارد. اگر روی آنچه در پایین در دست اتفاق می‌افتد فکر کنید، مانند سلب امتیازات بازی پسرم، موضوع بالا دست که مسئله‌ی اصلی است به جریان خود ادامه خواهد داد. در مورد مشکلات و ناراحتی مربوط به کودک شما نیز همین طور است. با تمرکز بر روی مسائل فرعی، نمی‌توانید اصل مشکل را حل کنید.”
بنابراین شما باید روی آنچه که فرزند شما را ناراحت کرده است تمرکز کنید. با این حال شما در ابتدا باید به فرزند خود وقت بدهید تا آرام شود. ویلیامز می‌گوید هنگامی که متوجه شدید چه چیزی او را آزار می‌دهد، می‌توانید به طور جدی به نگرانی‌های او گوش دهید و نگرانی‌های خود را نیز با او در میان بگذارید. سپس راهی برای صحبت‌های بعدی و حل مشکلات پیدا کنید.
رفتار محترمانه با کودکان
علت ابراز تنفر کودکان از والدین در سنین مختلف متفاوت است. با این حال در بیشتر موارد به دلیل عدم کنترل کودکان بر روی عصبانیت است. بنابراین بهتر است رفتار مناسبی با کودک خود داشته باشید، در مقابل اینکه بخواهید عصبی شوید و رفتار نادرستی نسبت به کودک خود داشته باشید.
تری کارسون (Terry Carson)، مربی والدین است. وی در این مورد می‌گوید: “در مقابل عصبانیت و ناراحتی کودک خود سعی کنید کوتاه پاسخ بدهید، چرا که تاثیر بیشتری دارد. اگر بتوانید با آرامش به کودک خود در پنج کلمه یا کمتر پاسخ بدهید، بسیار موثرتر از پاسخ طولانی خواهد بود. همچنین توجه کنید از کلمات منفی مانند “با من اینطوری صحبت نکن” نیز استفاده نکنید. این نوع صحبت‌ها مناسب برای این موقعیت نیست.”
وی در ادامه می‌گوید: “علاوه بر این ارسال پیام‌های آزاردهنده فقط وضعیت بد بین شما را تشدید می‌کند. شما در این موقعیت می‌توانید بگویید: “این طرز حرف زدن شما به احساسات من آسیب زد.” این جمله را بگویید و فرصت بدهید که این وضعیت آرام شود. سعی نکنید مسئله را در آن لحظه حل کنید. اگر اعصبانی شدید، ناامید نشوید. عذرخواهی والدین برای بچه‌ها کار بزرگی است. اگر شما به آن‌ها احترام بگذارید، پس از همه، آن‌ها ممکن است به شما احترام بگذارند. قبل از شروع صحبت بپرسید که آیا آن‌ها آماده صحبت هستند یا خیر. ممکن است آماده‌ی صحبت با شما نباشند. با این حال خوب است بدانید که این یک رویکرد محترمانه است و به تدریج نتایج مثبتی دارد. این رویکرد حتی برای یک کودک نه ساله نیز نتیجه‌بخش است.”
توصیه‌ی آخر
در این مطلب در مورد علت ابراز تنفر کودکان از والدین توضیحاتی داده شد. طبق مطالب گفته شده بیشتر ابراز تنفر کودکان به دلیل عدم کنترل بر روی عصبانیت خود است. بنابراین، به عنوان توصیه‌ی آخر در این مطلب، سعی کنید اشتباهات کودکان خود را ببخشید. دلایل بسیاری وجود دارد که شما می‌توانید به خاطر آن‌ها کودک خود را ببخشید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می‌توانید مقاله‌ی دلایل بخشیدن کودکان را از سایت بهترین مادر مطالعه کنید.
