مقدمه
دوران بارداری و حتی پس از زایمان همواره برای مادران همراه با چالش‌ها و مشکلات طاقت‌فرسایی است. مادران به دلیل تغییرات هورمونی و پیشرفت بارداری به تدریج دچار عارضه‌های مختلف می‌شوند. گاهی اوقات عوارض مشکلات برای مادران به حدی می‌رسد که شاید بسیاری از مادران نتوانند درد ناشی از این عوارض را تحمل کنند. در چنین شرایطی شاید استفاده از یک داروی مسکن بتواند به مادران کمک کند. به همین دلیل در این مطلب به توضیح در مورد مصرف استامینوفن در بارداری پرداخته‌ایم.
دوران بارداری
آیا مصرف داروهایی مانند استامینوفن در دوران بارداری مجاز است؟ آیا این دارو برای جنین یا مادر خطرناک است؟
در پاسخ به این سوالات نظر کارشناسان کانادایی را مطرح می‌کنیم. آن‌ها معتقدند که مصرف استامینوفن در دوران بارداری همچنان بی‌خطر است.
بارداری ممکن است با دردهای بسیار زیادی همراه باشد، به همین دلیل بسیاری از مادران برای تسکین درد از استامینوفن با نام تجاری تیلنول استفاده می‌کنند. البته مادران از هر نوع مسکنی نیز نمی‌توانند استفاده کنند. به طور مثال، ایبوپروفن (ادویل) در بارداری به خصوص بعد از هفته 20 بارداری توصیه نمی‌شود، چرا که می‌تواند باعث کاهش مایع آمنیوتیک شود.
استامینوفن در بسیاری از نقاط جهان به عنوان پاراستامول نیز شناخته می‌شود.
مصرف استامینوفن
با این حال تحقیقات جدیدی در مورد مصرف این مسکن در کانادا انجام شده است. در همین مورد بیانه‌ای در ژورنال Nature Reviews Endocrinology منتشر شد. این مقاله‌ی منتشر شده، توسط گروهی متشکل از 13 دانشمند، متخصص پزشکی و متخصصان سلامت نوشته شده است.
بر اساس تحقیقاتی که این گروه کرده‌اند، آن‌ها نگران بودند که مصرف استامینوفن در بارداری می‌تواند به طور بالقوه رشد جنین را تغییر بدهد. نتیجه‌ی این تغییر رشد می‌تواند خطر برخی از اختلالات عصبی رشدی، مانند اوتیسم یا اختلال کم توجهی باشد.
علاوه‌بر این موارد، می‌توان به اختلالاتی که بر دستگاه تناسلی و ادراری و اندام تناسلی جنین تاثیر می‌گذارند، نیز اشاره کرد.
برای آشنایی بیشتر با اختلال اوتیسم، تشیخص و درمان این اختلال در کودکان می‌توانید مقالات مربوط به این اختلال را در سایت بهترین مادر مطالعه کنید. از جمله‌ی مقالات این سایت می‌توان به تشخیص اوتیسم در کودکان و درمان اتویسم اشاره کرد.
انجمن متخصصین زنان و زایمان کانادا (SOGC) بیانیه‌ای صادر کرده است. این بیانه بیانگر این است که در مورد مصرف استامینوفن در بارداری نیازی به تغییر نیست.
نظرات محققان
در این قسمت آنچه محققان در مورد مصرف استامینوفن در دوران بارداری گفته‌اند، آورده شده است.
در مقاله منتشر شده در ژورنال کانادا، محققان مطالعات اپیدمیولوژی را مرور کردند. از جمله‌ی این مطالعات می‌توان به مطالعاتی که شرکت‌کنندگان در آن خود گزارش وضعیت خود را می‌دهند و مطالعات نشانگرهای زیستی مانند تجزیه و تحلیل خون بند ناف یا مکونیوم اشاره کرد. همچنین مطالعات تجربی که شامل تحلیل بر روی حیوانات است، نیز شامل این گروه از مطالعات می‌شوند.
تاثیرات استامینوفن
در نتیجه، محققان دریافتند که مصرف استامینوفن در بارداری احتمالا می‌تواند رشد جنین را به گونه‌ای نامناسب تغییر بدهد. این تغییرات به گونه‌ای ممکن است باشد که جنین را به شرایطی مانند درگیر شدن با اختلال ADHD و مواردی که بر اندام تناسلی او تأثیر می‌گذارد، سوق بدهد.
به همین دلیل بر اساس این تحقیقات، محققان خواستار اقدامات احتیاطی در مورد مصرف این مسکن شدند. به همین دلیل این گروه از محققان بعد از دریافت نتایج خود بلافاصله از انجمن‌های حمایت زنان و زایمان خواستند که این تحقیقات را مطالعه کنند. همچنین از آن‌ها خواستار این شدند که در مورد راهنمایی‌های خود در رابطه با مصرف داروی مسکن استامینوفن در دوران بارداری تجدید نظر کنند. همچنین این اطلاعات جدید را به پزشکان و سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی نیز منتقل کنند.
برخورد آگاهانه مادران
در بین خبرها و مطالعات متفاوتی که در مورد مصرف استامینوفن در دوران بارداری وجود دارد، احتمالا مادران دچار سردرگمی در مورد این مسکن شده‌اند. به همین دلیل توصیه می‌شود، زمانی که تصمیم می‌گیرند که از این مسکن استفاده کنند، موارد زیر را نیز برای خود در نظر بگیرند.
- از مصرف استامینوفن خودداری کنید مگر اینکه پزشک به شما توصیه کند.
- اگر مطمئن نیستید که مصرف این مسکن مطلوب است، قبل از استفاده (یا استفاده طولانی مدت) با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- با استفاده از کمترین دوز موثر در کوتاه‌ترین زمان ممکن، در معرض قرار گرفتن را به حداقل برسانید.
تایید مصرف استامینوفن در بارداری
در پی انتشار این مقاله، تعدادی از سازمان‌ها با آن مخالفت کردند. چرا که معتقد بودن که در نحوه انجام این تحقیقات مشکلاتی وجود دارد. این گروه از افراد نگران تاثیرات منفی این مقاله هستند. چرا که ممکن است برخی از مادران بدون داشتن اطلاعات مناسب مسکن‌هایی که برایشان مفید است را قطع کنند.
کالج آمریکایی متخصص زنان و زایمان چند روز پس از انتشار، پاسخ خود را بیان کرد. این موسسه اینطور پاسخ داد: “گفتنی است که تحقیقات ذکر شده و سایر مطالعات انجام شده در گذشته، هیچ رابطه مستقیمی بین مصرف قابل قبول استامینوفن و مسائل مربوط به رشد جنین نشان نمی‌دهد. بنابراین تا زمانی که تحقیقات قطعی انجام نشود، راهنمایی‌های خود را برای پزشکان تغییر نمی‌دهیم.”
در ادامه اینطور گفتند: “نویسندگان هیچ چیزی را برخلاف آنچه که قبلا توسط متخصص زنان و زایمان در هنگام تجویز استامینوفن برای یک وضعیت بالینی خاص انجام شده است، توصیه نمی‌کنند. همچنین بیماران نباید از مصرف آن هراس داشته باشند.
انجمن SOGC نیز در مورد این مسئله واکنش نشان داد. این انجمن بیان کرد، که شواهد ارتباط بین مصرف استامینوفن و افزایش خطر ابتلای جنین به این اختلالات ضعیف است و دارای بسیاری از ایرادات اساسی است. بر اساس شواهد موجود، این انجمن همچنان توصیه می‌کند، استفاده از استامینوفن زمانی که بر اساس نظر پزشک تجویز می‌شود، گزینه‌ی بسیار خوبی برای تسکین درد و تب در بارداری است.
داشتن اطلاعات
مادران باردار در چنین شرایطی چه کاری باید انجام بدهند؟ زمانی که درد دارند آیا می‌توانند با خیالی آسوده از مسکن استامینوفن استفاده کنند؟ مادران در مورد این مسکن به چه اطلاعاتی نیاز دارند؟ آیا دانستن حقایق در مورد این مسکن می‌تواند به مادران کمک کند؟
در ابتدای پاسخ به این سوالات باید بگوییم، که خبر خوب این است که هیچ شواهد روشنی بین استامینوفن و رشد جنین وجود ندارد. همچنین بسیاری از کارشناسان معتقدند که هنوز هم می‌توان در صورت لزوم از آن استفاده کرد. البته در صورت تجویز پزشک و با دوزی که پزشک توصیه می‌کند برای کوتاه‌ترین زمان ممکن بلامانع است.
دانستن این مسئله که مادر می‌تواند از این مسکن استفاده کند، بسیار مهم است.
عدم داشتن دانش
تالی بوگلر (Tali Bogler)، پزشک خانواده و ارائه‌دهنده خدمات زنان و زایمان کم خطر و رئیس بخش زنان و زایمان در بیمارستان در تورنتو است. وی در مورد داشتن اطلاعات می‌گوید، برخی از افراد باردار درد را تحمل می‌کنند، چرا که تصور می‌کنند دارو ناامن است و در نتیجه از مصرف دارو می‌ترسند.
مصرف سایر مسکن‌ها
نگه داشتن استامینوفن به عنوان گزینه‌ای برای درد و تب در بارداری بسیار مهم است. چرا که متخصص بوگلر می‌گوید، هیچ انتخاب مطمئن دیگری برای تسکین دردهای دوران بارداری وجود ندارد.
داروهای ضدالتهابی
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDS)، مانند ایبوپروفن، گاهی اوقات مورد نیاز است. با این حال انجمن SOGC توصیه می‌کند که اگر در مورد بیماری جدی نیاز به داروی ضدالتهابی داشتید، حتما با احتیاط این دارو را استفاده کنید. این توصیه انجمن SOGC به این دلیل است که برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که استفاده از این دارو در نیمه دوم بارداری ممکن است بر کلیه نوزاد در حال رشد تأثیر بگذارد.
این داروهای ضدالتهابی ممکن است در بارداری بعدی باعث بسته شدن رگ خونی کوچکی شوند که معمولا پس از تولد بسته می‌شوند. در واقع بسته شدن این رگ قبل از تولد می‌تواند منجر به عوارضی برای قلب و ریه نوزاد شود که ممکن است عواقب جدی داشته باشد. به دلیل این نگرانی‌ها، انجمن SOGC پیشنهاد می‌کند در صورت استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی حتما با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود مشورت کنید.
سخن آخر
استامینوفن هنوز هم یکی از بی‌خطرترین داروهایی است که می‌توان برای درد و تب در بارداری مصرف کرد. این دارو سابقه بسیار خوبی برای ایمنی و اثربخشی در بارداری دارد.
