مقدمه

کودکان استثنائی دارای شرایط ویژه‌ی آموزشی هستند. همواره والدین این دسته از کودکان به دنبال بهترین راهکارها برای آموزش به کودکان خود هستند. یکی از روش‌های آموزش، سیستم آموزش فردی یا IEP است. شاید این سوالات برای بسیاری از والدین مطرح شود که IEP چیست؟ چگونه کار می‌کند؟ نحوه‌ی فراهم کردن این سیستم برای کودکشان چگونه است؟ این مقاله پاسخ تمامی سوالات شما والدین عزیز را خواهد داد. این مقاله در ابتدا به توضیح در مورد سیستم آموزش فردی پرداخته است. سپس در مورد تجربه‌ی یک مادر، اختلال یادگیری در کودکان و نحوه‌ی تشخیص آن صحبت شده است. با ما همراه باشید، تا پاسخ سوالات خود را دریافت کنید.

تجربه یک مادر

اولین بار وقتی که دخترم کلاس دوم بود، مشکلش در مدرسه بروز کرد. او در خواندن کند بود و در نوشتن حروف و هجی کلمات مشکل داشت. در این موقعیتی که درگیر پیدا کردن راهکاری برای اختلال دختر خود بودیم، با کلمه‌ی اختصاری IEP مواجه شدیم.

دخترم اولین فرزند ما است. بنابراین ما در سیستم مدرسه کاملا تازه وارد و بی‌تجربه بودیم. ما نمی‌دانستیم IEP چیست یا چگونه می‌تواند برای دخترم مفید باشد. اما طولی نکشید که فهمیدیم که IEP مخفف سیستم آموزش فردی است. به صورت‌‌‌‌‌های مختلفی مثل یادگیری شخصی یا PLP، برنامه شخصی (IPP) و برنامه ورود و مداخله (IIP) استفاده می‌شود. اما دانستن اینکه این اصطلاح مخفف چی هست، به معنی این نیست که ما بتوانیم، متوجه شویم که این سیستم چگونه بر تجربه‌ی مدرسه‌ی بچه‌ها تاثیر می‌گذارد. من با متخصصان سراسر کشور صحبت کردم تا از این سیستم که به منظور کمک به یادگیری دخترم بهتر است، استفاده کنم.

حمایت والدین و سیستم آموزش فردی
حمایت والدین

سیستم آموزش فردی (IEP)

استفاده از آموزش فراگیر برای کودکان استثنائی می‌تواند در تقویت عزت نفس و سایر رفتارها و روحیات کودک تاثیرگذار باشد. همچنین این سیستم آموزشی نتایج اجتماعی بهتری را برای این دسته از کودکان به همراه دارد. علاوه بر حضور در مدارس عادی در کنار سایر همسالان موقعیت آشنا شدن این دسته از کودکان با دوستان زیادی را فراهم می‌کند. با این حال استفاده از سیستم آموزش فراگیر برای کودکان معلول ملزم به اجرای زیرساخت‌ها و برنامه‌هایی است. چرا که حضور کودکان معلول در مدارس عادی چالش‌های مربوط به خود را دارد. به همین دلیل باید از قبل شرایط و زیر ساخت‌ها آماده باشند.

امروزه، همچنان برنامه‌های جداگانه‌ای برای این دسته از کودکان وجود دارد. اما دانش‌آموزان استثنائی دارای اختلالاتی مثل اختلال یادگیری، را می‌توان با کمک IEP در کلاس‌های عادی آموزش داد. که این به شخصی سازی روش‌های یادگیری برای کودکانی که متفاوت یاد می‌گیرند، کمک می‌کند. بنابراین یکی از راهکارهایی که می‌تواند شرایط را برای حضور برخی از کودکان استثنائی در مدرسه فراهم کرد، استفاده از سیستم آموزش فردی یعنی IEP است.

کاربرد

Lawrence Barns رئیس و مدیر عامل انجمن ناتوانی یادگیری‌ انتاریو است، که پسر وی دارای اختلال یادگیری است. وی بیان می‌کند: “این یک ابزار برای هر کودکی است، که در مدرسه به سختی تمرینات و تکالیف را انجام می‌دهد.” Lynne Wawryk-Epp روانشناس ساکن در Saskatoon بیان می‌کند: “یک IEP خلاصه‌ای از پشتیبانی، استراژی‌ها و مداخلاتی است، که احتمالا برای دسترسی کودک به برنامه درسی لازم است.” IEP می‌تواند در مواردی مثل ناتوانی ذهنی، مسائل رفتاری، تیزهوشی بیش از حد یا ناتوانی‌های جسمی که موانعی در یادگیری ایجاد می‌کنند، این موانع را حل کند.

Individualized Education Plan
سیستم آموزش فردی

اما در اینجا تمرکز بر روی کودکانی است که دارای اختلال یادگیری است. شامل مواردی مثل نارساخوانی (مشکل در خواندن)، عدم حساب کردن (مشکل ریاضی) یا ناتوانی در عملکرد اجرایی (مشکل در برنامه ریزی و توجه) است. این دسته از بچه‌ها باهوش هستند. ضریب هوشی متوسط و توانایی یادگیری را دارند، اما حقیقتا پردازش اطلاعات را به صورت متفاوت انجام می‌دهند.

تعریف

نحوه استفاده از IEP حتی می‌تواند با توجه به کادری مدرسه متفاوت باشد. به عنوان مثال بعضی از معلمین ممکن است یک مکان مناسب برای بچه‌ها فراهم کنند. مثل مواد خیلی خاصی که برای نقاشی آن‌ها در نظر می‌گیرند. این وسایل مثل کاغذ یک خط در میان با خطوط برجسته مناسب برای کمک به کودکی که دارای مسائل توجه-دیداری-فضایی است. کودک از این کاغذها برای قرار دادن حروف در یک صفحه استفاده می‌کند.

با وجود اینکه هنوز به طور رسمی دانش‌آموز به استفاده از IEP تشخیص داده نشده است، اما برخی از معلمین از کودک در امر خواندن حمایت بیشتری می‌کنند. این در حالی است که سایر معلمین در ابتدا استفاده از سیستم IEP را ثبت کرده سپس فرآیند این سیستم آموزشی را آغاز می‌کنند. بعضی از مدارس قبل از قرار دادن سیستم IEP برای کودک، منتظر آزمایش هستند تا به طور رسمی ناتوانی یادگیری کودک تشخیص داده شود. در حالی که برخی دیگر بدون توجه به تشخیص با فرض اینکه اصلاحات به کودک کمک می‌کنند، پیش می‌روند.

سیستم آموزش فردی IEP
سیستم آموزش فردی IEP

تشخیص نیاز یک کودک به سیستم IEP

سوال برخی از والدین این است، که چگونه باید متوجه شویم که آیا فرزندمان به IEP نیاز دارد یا خیر. دختر ما در یادگیری الفبا و شروع به خواندن کند بود. در واقع ما ضعف دختر خود را از مقایسه‌ی به ناچار با دوستانش و مکالمه با معلمانش متوجه شدیم. در مرحله‌ی بعدی، یعنی کلاس دوم او شروع به بیان اضطراب به وجود آمده ناشی از مدرسه رفتن، کرد. او نمی‌خواست به مدرسه برود. این کار و برخورد او خارج از شخصیتش بود.
Barns توضیح می‌دهد: “نقطه‌ای که فرآیند IEP شروع می‌شود زمانی است، که فرزندتان در مدرسه به سختی در تلاش برای حل تمرینات و تکالیف مدرسه است یا معلم می‌بیند که این دسته از کودکان نسبت به همسالان خود که در یک یا چند موضوع خوب عمل می‌کنند، عقب هستند. حرف زدن با معلم احتمالا منجر به ملاقات با یكی از مربیان آموزش ویژه مدرسه و یا یكی از اعضای اداره (مدیر یا معاون) می‌شود. اعضای اداره برای راهنمایی و ثبت تصمیماتی كه اتخاذ می‌شود، در آنجا حضور دارند.

منابع تحقیقاتی والدین

روشی برای توسعه IEP کودک شما در نظر گرفته شده است، هرچند که با منطقه مدرسه یا کادر مدرسه متفاوت باشد. از معلم فرزند خود سوال کنید. همچنین از طریق وب سایت مربوط به آموزش کودکان استثنائی نیز می‌توانید تحقیق کنید. منبع ارزشمند دیگر برای تحقیقات، والدینی هستند که کودکشان قبلا در مدرسه‌ی مورد نظر شما بوده است. همچنین اگر دوستانتان معلم مدرسه هستند، شما می‌توانید از آن‌ها نیز کمک بخواهید.
در این مرحله، شما همچنین ممکن است یک ارزیابی روانشناختی (مانند آزمون هوش و استعداد) را انجام دهید. ارزیابی روانشناختی نمای دقیق و کامل از عملکرد شناختی، تحصیلی، اجتماعی، عاطفی و رفتاری کودک است. یک روانشناس مهارت‌های تفکر، استدلال و حل مسئله، پردازش، از جمله مهارت‌های خواندن، نوشتن و ریاضیات را ارزیابی می‌کند. Wawryk-Epp بیان می‌کند: “این ارزیابی حجم بسیاری از اطلاعات را ارائه می‌دهد، که یک مبنایی را برای نیازهای کودکان فراهم می‌کند.”

اختلال یادگیری در کودکان
اختلال یادگیری در کودکان

تست روان درمانی

تست روان درمانی یک فرآیند است که برای دخترمان به مدت شش ساعت در دو روز انجام شد. که شامل تست‌های شفاهی و کتبی و بازی برای او و چند جلسه با من و شوهرم بود. در پایان این فرآیند، روانشناس ممکن است یک یادگیری یا ناتوانی ذهنی را تشخیص دهد. همچنین ممکن است هیچ چیزی را برای کودک تشخیص ندهد. که این یعنی کودک مشکلی ندارد. گزارش نهایی جامع است و ممکن است با زبان حرفه‌ای نوشته شده باشد.
زبانی که روانشناسان برای تشخیص ناتوانی‌های یادگیری استفاده می‌کنند نیز می‌تواند، متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک گزارش ممکن است یک کودک را نارساخوان معرفی کند. این در حالی است که گزارش دیگری ممکن است چالش او را “ناتوانی یادگیری در حوزه خواندن” توصیف کند. برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد نارساخوانی، مطالعه مقاله کودکان نارساخوان به والدین پیشنهاد می‌شود.

محتوا و هدف

بعد از تعریف و بیان نحوه تشخیص استفاده یا عدم استفاده از این سیستم برای کودک، سوال دیگری مطرح می‌شود. محتوای سیستم IEP چیست؟ هنگامی که مدرسه تشخیص داد که فرزندتان نیاز به یادگیری فراتر از تدریس یک معلم معمولی دارد، یک معلم آموزش ویژه مخصوص کار با کودکان استثنائی وارد کار می‌شود. همچنین این دسته از معلمین برای توسعه IEP نیز کار می‌کنند. معلمین بسته به بودجه مدرسه احتمالا تمام وقت یا نیمه وقت کار کنند.

این طرح از یک الگویی پیروی می‌کند و به طور کلی چند حوزه را پوشش می‌دهد. شامل نقاط قوت و ضعف کودک، اهداف دوره، توافق‌هایی که برای کمک به کودک ایجاد شده است، می‌باشد. همچنین شامل اینکه چه مکان‌هایی برای کمک به کودک اختصاص یافته، چه نوع حمایت‌های اضافی علاوه بر حمایت معلم در کلاس نیاز دارند و در نهایت نحوه‌ی اندازه گیری پیشرفت کودک است. برخی از توافقاتی که برای کودک انجام می‌شود، شامل وقت اضافی برای حل امتحانات یا نوشتن ریاضیات به وسیله‌ی کسی دیگری است. در مورد نوع حمایتی که از کودکان می‌شود، می‌توان به خواندن شمرده شمرده با معلم مخصوص کودکان معلول اشاره کرد.

آموزش کودکان معلول
آموزش کودکان معلول

تفاوت

بچه‌هایی که به آن‌ها خدمات مربوط به سیستم IEP ارائه می‌شود، با یکدیگر متفاوت هستند. بنابراین IEP هر دو کودک با یکدیگر متفاوت است. یعنی هیچ دو IEP شبیه هم نیستند. Barns بیان می‌کند: “نکته قابل توجه در مورد IEP این است که یک سند انعطاف‌پذیر است که برای آن کودک ساخته شده است. بنابراین هر IEP مخصوص یک کودک است.” زمان توسعه IEP، از والدین خواسته می‌شود که نظرات خود را بیان کنید.
Barns می‌گوید که این مرحله‌ی بیان نظرات مهم است. او بیان می‌کند: “والدین دارای نگاهی عاطفی در مورد کودک خود هستند که شاید معلمین این نگاه و بینش را نداشته باشند.” اگر برای شرکت در جلسات مربوط به برنامه IEP کودک خود دعوت نشده‌اید، به معلم مورد نظر کودک خود در میان بگذارید. به بگویید که خواستار جلسه‌ای برای صحبت در مورد مسائل مربوط به سیستم IEP قبل از اینکه بخواهید وارد آن سیستم شوید، هستید.

توافقات و تغییرات

به گفته‌ی Barns، “توافقات” و “تغییرات” دو مورد مهم هستند، که اغلب توسط والدین نادیده گرفته می‌شوند. IEP کودکتان قید می‌کند که برای موضوع خاصی توافقات یا تغییراتی را دریافت کند. همچنین ممکن است ترکیبی از هر دو را دریافت کند. که این فرآیند بر اساس ارزیابی روانشناختی یا توصیه‌هایی که در سطح مدرسه ارائه شده است، می‌باشد. در ادامه‌ی مطلب به توضیح در رابطه با این دو مورد پرداخته شده است.

توافقات

توافقات ممکن است شامل دادن وقت اضافی به دانش آموز برای آزمون باشد. حق ارائه پاسخ به صورت شفاهی یا اینکه اگر خواندن و نوشتن چالش برانگیز است، معلم آن‌ها را شمرده شمرده بخواند یا بنویسد. همچنین از فناوری کمکی مانند نرم‌افزارهای پیش بینی لغات در زمان تایپ استفاده شود. بر اساس یک طرح توافقات، از بچه‌ها انتظار می‌رود که برنامه درسی را در سطح کلاس خود یاد بگیرند.

ابزار کمکی آموزش کودکان استسنائی
ابزار کمکی آموزش کودکان استسنائی

اصلاحات-تغییرات

یک طرح اصلاح شده شامل یک سری اقدامات دقیق که برای رسیدن فرد به هدفش انجام می‌شود. این دسته از اقدامات، اقدامات جدیدی هستند و اقدامات قبلی کنار گذاشته شده‌اند. به این دلیل که اقدامات قبلی تاثیرگذار نبوده‌اند. Wawryk-Epp توضیح می‌دهد: “در طرح اصلاح شده دقیقا به اهداف درسی برنامه‌ریزی شده نمی‌رسید. بنابراین شما نباید این انتظار را از برنامه اصلاح شده داشته باشید.”

کاربرد

به گفته این کارشناسان، دانش‌آموزان دارای ناتوانی در یادگیری نباید IEP اصلاح شده داشته باشند. زیرا آن‌ها قادر به یادگیری برنامه درسی (یا دوره تحصیلی) هستند. مشکل در توانایی یادگیری این دسته از کودکان نیست، بلکه در نحوه‌ی یادگیری آن‌ها است. Barns بیان می‌کند: “به عنوان مثال اگر دانش‌آموز بینایی ضعیفی دارد، به او عینک می‌دهند. این در حالی است که آن‌ها هنوز در حال یادگیری همان محتوا هستند و این عینک است که به آن‌ها کمک می‌کند تا همان مطلب قبلی را فرا گیرند.”
برخی از کارشناسان معتقدند که IEPهای اصلاح شده برای دانش‌آموزانی که به دلیل ناتوانی ذهنی یا تاخیر در رشد، توانایی یادگیری مشابه همسالان خود را ندارند، مناسب‌تر است. با این حال برنامه‌های اصلاح شده نیز ممکن است برای کودکان دارای اختلالات یادگیری توصیه شود.

پیشگیری و احتیاط والدین

در سال‌های اولیه، ممکن است مدرسه کودک اصلاحاتی را برای موضوعی مانند خواندن، به والدین توصیه کند. این توصیه‌ها در سال‌ها اولیه می‌توانند یک کمک خوبی برای کودک باشند. چرا که ممکن است کودک هنوز قادر به یادگیری اصول باشد و این خیلی خوب است تا قبل از اینکه کودک در سطح گسترده‌ای درگیر شود، جلوی آن گرفته شود. در طرح اصلاح شده، کودک در سطح پایین‌تری ارزیابی می‌شود. بنابراین او به جای مشاهده نمرات ضعیف در کارنامه خود، نمرات به نسبت بهتری را مشاهده می‌کند، که این می‌تواند در ایجاد عزت نفس او بسیار مفید باشد.

جلسات والدین با معلمین
جلسات والدین با معلمین

برخی از معلمین فقط برای کمک به تقویت اعتماد به نفس یک کودک دارای اختلال یادگیری از اصلاحات استفاده می‌کنند. اما والدین دانش‌آموزان در برنامه‌های اصلاح شده باید احتیاط کنند. این مسیر اساسا فرزند شما را به عنوان همگام با برنامه درسی معرفی نمی‌کند، به همین دلیل حفظ تغییرات در طول سال‌های ابتدایی می‌تواند بر روند دبیرستان تأثیر بگذارد. Barns هنگامی که مدرسه کودک طرحی اصلاح شده را پیشنهاد می‌کند، والدین را ترغیب می‌کند که در مورد طرح مورد نظر این سوال که “جدول زمانی و استراتژی برای رفع مشکل و برگرداندن کودک به سطح عالی چگونه است؟” بپرسند.

نتیجه ی سیستم در پایان سال تحصیلی

IEP نمونه بارز یک سند سبز یا پویا (living document) است. سند زنده یا سند سبز، سندی است که به طور مداوم ویرایش و به روز می‌شود. به همین دلیل در طول سال در موقعیت‌های خاص به روز می‌شود. در صورتی که والدین یا معلمین احساس کنند که کودک می‌تواند بهبود یابد، IEP می‌تواند در هر زمان اصلاح شود و به کلاس بعدی منتقل شود.

نسخه اصلی IEP روی کاغذ است و در پرونده مدرسه کودک موجود است، اما والدین نیز یک نسخه از آن را دریافت می‌کنند. برای اطمینان از اینکه IEP به بهترین وجه به کودک شما خدمات ارائه می‌دهد، والدین باید با معلمین گفتگوی مداوم برقرار کنید. درست مثل عینک مطالعه، IEP از کودک شما در دوران ابتدایی، دبیرستان و بعد از آن پشتیبانی می‌کند. روند IEP دلهره آور است. اما به یاد داشته باشید، هرچه بیشتر شناخت و درک داشته باشید، در کمک به کودک خود بهتر عمل خواهید کرد. Kidder بیان می‌کند: “از برخی جهات، همه دانش‌آموزان شایسته IEP هستند.” Barns بیان می‌کند: “این فقط یک نقشه راه شخصی برای یادگیری است.”

مطرح کردن با کودکان

شنیدن اینکه فرزند شما دارای ناتوانی در یادگیری ((learning disability (LD) است، دشوار است. اما شما آدم بالغی هستید و باید عاقلانه با اختلال کودک خود برخورد کنید. علاوه بر اینکه والدین در مورد اختلال کودک خود ناراحت هستند، دغدغه‌ی مطرح کردن استفاده از سیستم IEP با کودک خود را نیز دارند. بنابراین این سوال که چگونه می‌توانیم موضوع را به روشی که او درک می‌کند، شروع کنیم؟ دغدغه‌ی بسیاری از والدین است. به گفته‌ی Lynne Wawryk-Epp روانشناس ساکن در Saskatoon، هیچ وقت زود نیست و هر موقع شروع به صحبت کنید خوب است. او وقتی ارزیابی روانشناختی خود را به پایان می‌رساند، وقت خود را صرف صحبت با هر بچه‌ای می‌کند.

صحبت کردن با کودکان
صحبت کردن با کودکان

Annie Kidder مدیر سازمان برای آموزش و پرورش، یک سازمان غیرانتفاعی در انتاریو، به یاد می آورد که وقتی دخترش در کلاس سوم آزمایش شد، به پدر و مادرش گفت که از قبل می‌دانسته که او متفاوت است. بچه‌ها غالباً درک می‌کنند و متوجه می‌شوند. بنابراین اگر کسی این موضوع را برای آن‌ها توضیح دهد و به آن‌ها بگویید، مشکلی پیش نمی‌آید. Wawryk-Epp توضیح می‌دهد: ” این مهم است که بچه ها بفهمند چگونه یاد می‌گیرند چرا که برای عزت نفسشان خوب است و هم اینکه در نهایت می‌توانند از خود دفاع کنند.”

شروع صحبت

صرف نظر از اینکه آیا کودک ارزیابی رسمی داشته است یا خیر، والدین می‌توانند در مورد اختلال در یادگیری و آنچه که معلم برای حمایت از او در کلاس انجام می‌دهد، با او گفت‌وگو آزاد داشته باشند. گفت‌وگوی آزاد یک مدل از مراقبت‌های بهداشت روان است که شامل یک رویکرد ثابت خانواده و شبکه اجتماعی است، که در آن تمام درمان از طریق سیستمی انجام می‌شود که همیشه شامل فرد بیمار است. در اینجا نحوه شروع صحبت کردن آورده شده است.

بیان نقاط قوت

Wawryk-Epp پیشنهاد می‌کند با بیان نقاط قوت کودک شروع کنید. اگر او عاشق نمایش و داستان است، بر خلاقیت و اعتماد به نفس او در به اشتراک گذاشتن ایده‌هایش تأکید کنید. سپس به علت چگونگی و اینکه چرا مغز او در زمینه‌های دیگر متفاوت عمل می‌کند، بپردازید.

سیستم آموزش فردی
بیان نقاط قوت کودکان

تاکید بر باهوش بودن

تاکید کنید که داشتن اختلال در یادگیری به معنای عدم باهوش بودن او نیست. در واقع نشان دهید که او به عنوان یک فرد باهوش است. Lawrence Barns رئیس و مدیر عامل انجمن ناتوانی‌های یادگیری انتاریو بیان می‌کند: “دانستن این مسئله “اگر فرد یک اختلال یادگیری دارد، اما تاثیری در عقل فرد ندارد.” برای پسرم واقعا مهم بود. مغز این دسته از کودکان عصب متفاوتی دارد، بنابراین فرد با روشی که دیگران می‌آموزند، یاد نمی‌گیرد. که این بدان معنا نیست که شما نمی‌توانید یاد بگیرید.”

کار بر روی نقاط ضعف

در مورد مفهوم انعطاف‌پذیری مغز (neuroplasticity) یعنی توانایی مغز در انطباق و تغییر، اطلاعات کسب کنید و آن را برای کودک خود توضیح دهید. Wawryk-Epp بیان می‌کند: “به او یادآوری کنید که مهم است که افراد روی نقاط ضعف خود کار کنند. من آن را به هاکی مرتبط می‌کنم. اگر می‌خواهید سریع‌تر اسکیت بازی کنید، تمریناتی را برای بهبود اسکیت خود انجام می‌دهید. اگر می‌خواهید حافظه کاری (working memory) خود را بهبود ببخشید، فعالیت‌هایی برای آن انجام می‌دهید.”

تمرکز بر روی نقاط قوت

Barns بیان می‌کند: “حتی با استفاده از IEP، مدرسه می‌تواند برای کودکان مبتلا به اختلال در یادگیری مشکل ایجاد کند. بنابراین تمرکز بر روی چیزهایی که فرزند شما در آن برتری دارد، مهم است.” برای پسر او این نقطه قوت و برتری در ورزش بود. چیزی را پیدا کنید که کودک در انجام دادن آن عالی است و آن را پرورش دهید تا به عزت نفس او کمک کند.

تمرکز بر نقاط قوت کودک
تمرکز بر نقاط قوت کودک

تشخیص ناتوانی یادگیری

سوال برخی از والدین این است که چگونه یک ناتوانی یادگیری را تشخیص دهیم؟ وقتی کودک در ابتدا مدرسه را شروع می‌کند، به خصوص اگر اولین فرزند خانواده باشد، والدین درک خوبی از اینکه چه چیزی طبیعی است و چه موقع باید نگران باشند، ندارند. هیچ کس نمی‌خواهد پدر و مادری باشد که در مورد این مشکلات کودک خود با دیگران صحبت می‌کند.
Lynne Wawryk-Epp روانشناس حرفه‌ای بیان می‌کند: “می‌توان نشانه‌های مشکلات یادگیری را در همان اوایل مشاهده کرد، و عاقلانه است که والدین و معلمان پیگر این مشکلات باشند.” ما باید در غربالگری كودكان در مهد كودک و كلاس اول كه در معرض ناتوانی‌های یادگیری هستند، بسیار بهتر عمل كنیم. علاوه بر این مداخله زود هنگام می‌تواند تفاوت زیادی در عزت نفس کودک ایجاد کند. همچنین زودتر می‌تواند شکاف یادگیری را برطرف کند.

علائم

چالش‌های یادگیری معمولاً تا زمانی که ارزیابی در کلاس سه یا چهار انجام نشود، تشخیص داده نمی‌شوند. در این بین بسیاری از معلمان و والدین فقط تصور می‌کنند، که در نهایت این مشکل کودک حل می‌شود. والدینی که منتظر این تلنگر هستند، باید توجه کنند که در این مرحله کودک می‌تواند بسیار عقب‌تر از همسالان خود باشد. در این قسمت برخی از علائم اولیه وجود دارد که باید در مهد کودک، کودک مراقب آن‌ها(حواستان جمع باشد) باشید.

  • او با قافیه مشکل دارد. به عنوان مثال شما می‌گویید: “یک توپ دارم….” و او نمی‌تواند جای خالی را پر کند. حتی اگر قبلا بارها قافیه‌ها را گفته باشید.
  • او تاریخ تولد خود را به خاطر نمی‌آورد.
  • او نمی‌تواند الفبا را در مهد کودک بخواند.
  • تا زمان ترک مهد کودک نمی‌تواند حروف را شناسایی یا نامگذاری کند.
  • در کلاس یک (یا پایه های بعدی)، او نمی‌تواند تمام ماه‌های سال یا روزهای هفته را به خاطر بسپارد.
تشخیص اختلال یادگیری در کودکان
تشخیص اختلال یادگیری در کودکان

5 راه برای دفاع از کودک خود

ممکن است نگران باشید که مدرسه کودکتان به اندازه کافی به او رسیدگی و توجه نمی‌کنند یا کارهای درستی انجام نمی‌دهد. اما تجربه شما می‌تواند تحت تأثیر نحوه ارائه خود و نیازهای فرزندتان باشد. در اینجا برخی از راهکارهای کارشناسان برای دفاع از کودکتان ارائه شده است.

شناختن سیستم و کار کردن با آن

وقتی فهمیدم که یک برنامه خواندنی بالقوه‌ی مفید در مدرسه دخترم در دسترس نیست، احساساتم به من این را منتقل می‌کرد که به مدرسه بروم و تقاضای ارائه یک جلسه تحت عنوان معرفی و توضیح در مورد این سیستم را داشته باشم. اما یک متخصص آموزش ویژه که برای کادر مدرسه کار می‌کند به من توصیه کرد که به جای اصرار بر برنامه‌ای که نیاز اصلی کودک من است اما در این مدرسه نیست، از آن‌ها بپرسم: “شما چه چیزی دارید؟” در واقع کاستی‌هایی که داشتند، خیلی مهم‌تر از امکاناتی است که آن‌ها دارند و این درست نبود. چرا که کودک من به موارد دیگری نیاز داشت که در مدرسه او نبود.

حضور والدین در جلسات

André Deschênes مدیر اجرایی انجمن ناتوانی‌های یادگیری New Brunswick، بیان می‌کند: “من پدر و مادرها را مشاهده کرده‌ام که هر دو مسیر را طی می‌کنند، بعضی‌ها از سیستم موجود ناراضی‌ هستند در حالی که دیگران با این سیستم کار می‌کنند.” او به مدت 20 سال به عنوان معلم بچه‌های معلول با روش خاص آموزشی، کار کرده است. با 35 سال تجربه‌ای که پشت سر گذاشته است، می‌گوید کلید و راهکار این است که تحقیقات خود را انجام دهید تا آنجایی که می‌توانید از سیستم موجود خارج شوید. او بیان می‌کند: “بدون اطلاعات به جلسات نروید.” از کارگاه‌های آنلاین موجود از طریق انجمن‌های اختلال یادگیری استفاده کنید. اصطلاحات رایج را از وب سایت وزارت آموزش بشناسید و دریابید که فرزند شما چه حقوق و گزینه‌هایی دارد.

سیستم آموزش فردی
کمک و حمایت معلمین

پیشنهاد راهکار

Deschênes بیان می‌کند: “بیشتر معلمان می‌دانند و احتمالا موافقت خواهند کرد که کودک شما نیاز به کمک بیشتری دارد. اما ممکن است شما متوجه اینکه آن‌ها یک کار مفید برای بچه‌‌ی شما انجام می‌دهند، نشوید. او می‌گوید، به جای اینکه به آنچه معلم فرزندتان انجام نمی‌دهد، اشاره کنید، سعی کنید آن را اینگونه قاب کنید: “من ناراحت هستم که فرزندم در اینجا شکست را تجربه کند. چگونه می‌توانیم به بهترین وجه به فرزندم کمک کنیم تا به موفقیت برسد؟” سپس راه حل‌های متناسب با سیستم را پیشنهاد بدهید یا از آن‌ها در خواست راه حل کنید.

پرسش سوالات رایج

یکی از نگرانی‌های والدین حضور در جلساتی است که قرار است برای کودک آن‌ها تصمیم‌گیری انجام شود. در این موقعیت بهتر است والدین یک سری سوال را برای خود آماده کرده باشند تا بتوانند به وسیله‌ی پرسش و پاسخ از سمت افراد تصمیم‌گیرنده، از وضعیت و برنامه‌ای که برای کودک در نظر گرفته شده است، اطلاع پیدا کنند. تصور کنید، در حال ملاقات با هشت نفر که قرار است برای کودتان تصمیم‌گیری کنند، هستید. همه‌ی افراد حاضر در جلسه در مورد سیستم آموزشی و اصطلاحات فنی کار را می‌دانند. موقعیت گیج کننده و طاقت فرسایی است. علاوه بر این در این شرایط حتی نمی‌دانید که چه سوالاتی را بپرسید.

ابزار کمکی برای IEP
ابزار کمکی برای IEP

Lawrence Barns در هیمن رابطه پیشنهاد می‌کند، این دو سوال را در در ذهن خود داشته باشند: “نتایج چیست؟” و “عواقب آن چیست؟” Barns می‌گوید حتی اگر کلمات و اصطلاحاتی وجود داشته باشد که متوجه آن‌ها نشوید، به احتمال زیاد از طریق مطرح کردن این دو سوال متوجه مفهوم کلمات بشوید. پیگیری و پرسش‌های والدین در این جلسات بسیاری مهم است. چرا که برنامه‌هایی که برای کودک در نظر گرفته می‌شوند، می‌تواند در مکانی که او قرار است تحت تعلیم و آموزش قرار گیرد (کلاس یا یک برنامه خاص)، تاثیر گذار باشد. همچنین در انتظاراتی که از کودک دارند نیز می‌تواند تاثیر بگذارد.

اعتماد به احساسات درونی

بسیاری از افراد و نظرات در تهیه IEP نقش دارند، اما باید این را در نظر گرفت که والدین، کودکان خود را بهتر از هر کس دیگری می‌شناسند. و شاید بتوانند بهتر در مورد وضعیت کودک خود صحبت کنند. Barns بیان می‌کند: “شما ممکن است یک معلم فوق العاده و یک مدرسه شگفت‌انگیز برای کودک داشته باشید و همچنین همه به سختی در حال انجام وظیفه و کار باشند. اما بچه شما ممکن است هر شب که به خانه می‌آید، گریه کند. به عنوان والدین باید جویای وضعیت کودک خود باشید. از خود بپرسید که “آیا در کودک پیشرفتی می‌بینید و آیا عزت نفس او خوب است.” زمانی که جواب به این سوالات خیر باشد، وقت آن است که جلسه‌ای تشکیل شود و ببینید که چه چیزهایی را برای بهبود وضعیت کودک خود می‌توانید تغییر دهید.

منطقی باشید

برخی از والدین به دنبال برنامه‌ها و امکانات بسیار برای کمک به کودک خود هستند. اما والدین باید به یاد داشته باشند که با یک سیستم عمومی با منابع محدود روبرو هستند. بله این درست است که فرزند شما و سایر والدین سزاوار پشتیبانی هستند، اما با برنامه‌ها و کارهایی که غیرقابل دسترس هستند، نمی‌توان کمک مطلوبی به کودک کرد. با این حال هنوز هم قصد دارید با این گونه برنامه‌های غیرقابل دسترس با مشکلات دیگری مواجه شوید.

تمرکز بر روی ابزار موجود کمکی
تمرکز بر روی ابزار موجود کمکی

Deschênes بیان می‌کند: “هنگامی که والدین یک کودک ارزیابی خصوصی را برای او انجام می‌دهند، یک سری بررسی‌های واقع بینانه در رابطه به کودک انجام می‌شود. در نهایت لیستی از اصلاحات در گزارش نهایی به والدین تحویل داده می‌شود. ارزیابی خصوصی توسط یک متخصص که خارج از کارمندان مدرسه کودک است، انجام می‌شود.
شما مددجو هستید، با این حال روانشناس یا متخصص قصد دارد راهکارها و مواردی که به کودک کمک می‌کند، را در لیست قرار دهد.” اما نکته‌ی مهم دیگر این است که آیا مدارس از عهده‌ی این لیست از انتظارات و برنامه‌ها بر می‌آیند؟ اگر مدرسه نتواند همه‌ی این کارها و برنامه‌ها را انجام دهد، طبیعتا وضع نابسامانی به وجود می‌آید. بنابراین بهتر است که والدین تمرکز خود را روی برنامه‌ها و راهکارهایی بگذارند که در دسترس و موجود هستند. همچنین به خاطر داشته باشید که حمایت‌های مورد نیاز کودکتان ممکن است در IEP پایان نیابد.

شاید برای کودک خود برنامه‌های آموزش خصوصی یا اختصاصی با سایر کودکان دارای اختلال یادگیری را در نظر بگیرید. این راهکارها می‌تواند به بهبود سلامت روانی و عزت نفس کودک کمک کند.

توافقات رایج برای کودکان
توافقات رایج برای کودکان

توافقات رایج برای کودکان دارای اختلال یادگیری

  • وقت اضافی برای انجام تکالیف یا آزمایشات
  • دسترسی به یک لپ تاپ در کلاس، انجام تکالیف درسی به همراه فن‌آوری کمکی مانند نرم افزار تبدیل صدا به متن یا پیش بینی کلمات در هنگام نوشتن
  • نشستن در صندلی جلوی کلاس
  • عکس گرفتن از تکالیف و نوشتن آن‌ها در خانه به جای نوشتن همزمان با تدریس معلم
  • فرصت پاسخ دادن به صورت شفاهی به جای نوشتن پاسخ
  • ابزارهای آموزشی گرافیکی که یک نوع ابزار آموزشی است که از نمادهای بصری برای بیان دانش و مفاهیم از طریق روابط بین آن‌ها استفاده می‌کند. با استفاده از نمودار ون، نمودار درختی و نمودارهای دایره‌ایی آموزش می‌دهند.
  • روش‌های جایگزین آموزش مانند “تقطیع کردن یا شکستن” مورد استفاده قرار گیرد. یعنی اطلاعات را به قسمت‌های کوچکی تقسیم کنند.