امروزه اکثر خانواده‌ها دارای تک فرزند هستند. بنابراین باید بدانیم شرایط را برای بچه‌هایی که تنها هستند چطور باید بهبود دهیم تا با تنهایی کنار بیایند. زیرا غیرممکن است که والدین هم وقت داشته باشند در طول روز با کودک خود بازی کنند. البته این فقط برای بچه‌های تک فرزند نیست، کودکانی که خواهر و برادرهای بسیار بزرگ‌تر از خود دارند نیز همین مشکل را دارند که باید تنها بازی کنند و خواهر و برادرانشان به کارهای خودشان رسیدگی می‌کنند. از طرفی با وجود مسائل مختلف (مثلا اخیراً قرنطینه بابت کرونا)، بچه‌ها به راحتی نمی‌توانند با هم سن و سالان و دوستان خود بازی کنند و بهتر است تنها بازی کردن را به کودکان بیاموزیم. تنها بازی کردن کودکان به راحتی خود کودک و خانواده‌ی او، کمک زیادی می‌کند.
تجربه یک مادر از کودکش و نداشتن همبازی برای او
جیمز چهار ساله دوست ندارد به تنهایی بازی کند. مادر ناامیدش، لوری می‌گوید: “او از لگو ساختن و بازی با اسباب‌بازی‌ها لذت می‌برد، اما به نظر می‌رسد که او دائم می‌خواهد یک بزرگسال با او بازی کند. او می خواهد پیشرفت خود را هر پنج دقیقه به ما نشان دهد که مثلا ببینید این ساختمان را چطور ساختم این عروسکم را چطور به بازی درمی‌آورم و … .”
همین داستان در پیش دبستانی او نیز برقرار بود. لوری می‌گوید: “جیمز دائماً به بزرگسالان اطراف خود برای تعامل نگاه می‌کرد. او زمان زیادی را صرف «بازی وانمودی» نمی‌کند.”
بازی های وانمودی به بازی‌هایی می‌گویند که در آن کودک وانمود می کند که یک معلم یا دکتر یا شخص دیگری است و … .
حال پس از گذشت زمانی، جیمز بخش‌های کوچکی از زمان خود را صرف بازی با مجموعه‌ای از لگوهایی که اخیراً مادرش از انبار برای آورده است، می‌کند و مادرش این بازی جدید که تنهایی انجام می‌دهد را نشانه‌ای دلگرم‌کننده می‌بیند.
او می گوید: “ما هنوز هم سعی می کنیم به نیازهای او پاسخ دهیم. اما ما دیگر کارهایی که باید انجام دهیم را متوقف نمی‌کنیم تا با او بازی کنیم.”
بچه‌هایی که تنهایی بازی نمی‌کنند!
جین هیوز (Jane Hewes)، پروفسور Early Learningمی‌گوید: “اگر رفتارهای کودک شما در مورد بازی کردن، شبیه جیمز است و او به تنهایی بازی نمی‌کند، یک جنبه مثبت در این مورد، وجود دارد. این جنبه‌ی مثبت این واقعیت است که او در تعامل با بزرگسالان و سایر بچه‌ها خوب است. چنین جنبه‌ای، نشانه مثبتی در رشد او می‌باشد.”
اما با وجود این نکته مثبت باید در نظر داشته باشید که فرزندتان، شما یا همبازی دیگرش را همیشه در دسترس نخواهد داشت و باید به انفرادی بازی کردن عادت کند.
از این رو ما در ادامه، چند استراتژی برای فراهم آوری شرایط، جهت تنها بازی کردن کودکان آورده‌ایم. پیشنهاد می‌کنیم حتما این استراتژی‌ها را مطالعه کنید و بر روی فرزندتان به کار گیرید. تنهایی بازی کردن علاوه بر راحت کردن او برای بازی در اکنون، به مستقل شدن او در آینده نیز کمک می‌کند.
به تدریج شروع کنید!
فرزند شما بصورت ناگهانی عادت نخواهد کرد که تنهایی بازی کند. بنابراین شما باید به تدریج او را عادت به این کار دهید.
Chaya Kulkarni فعال در ارتقای سلامت روان نوزادان در بیمارستان کودکان بیمار تورنتو در این باره اینطور توضیح می‌دهد: “از قبل به فرزندتان هشدار دهید که او را برای چند دقیقه تنها می‌گذارید (مثلاً برای شستن ظرف ها)، اما زیاد دور نشوید و مطمئن شوید که همان زمانی را که به او گفته‌اید، برخواهید گشت. پس این چند دقیقه ناگهان به یک ساعت نرسد. پس از چند دقیقه پیش او برگردید.”
او می گوید: “با گذشت زمان، کم کم نیاز فرزندتان به نزدیکی شما به او برای بازی کاهش می یابد. کاری که نباید شما انجام دهید این است که وقتی کودکتان حواسش به شما نیست و به شما نگاه نمی‌کند، دزدکی از او دور شوید و او را تنها بگذارید. زیرا این کار ممکن است او را نگران کند و فقط تنها چیزی که در پی دارد این است که درخواست‌های او برای توجه شما را در هنگام بازی افزایش دهد”.
اسباب‌بازی‌های او را عوض کنید!
یکی از راه‌هایی که می‌توانید از طریق آن به تنها بازی کردن کودکان کمک کنید، این است که هر از گاهی اسباب بازی‌های او را عوض کنید.
تعدادی اسباب بازی جمع آوری کنید، آنها را در یک جعبه بیندازید و برای چند هفته کنار بگذارید (مثلا در انباری).
سپس چند هفته که گذشت دوباره این اسباب بازی‌ها را برای او از انبار بیاورید. و بخش دیگری از وسایل بازی‌اش را در جعبه قرار دهید و از دید او پنهان کنید.
اسباب‌بازی‌ها زمانی که دوباره برای کودک آورده شوند و بعد از یک مدتی آنها را ببیند، آنگاه این اسباب بازی ها برای کودک شما جدید به نظر می رسند و باعث می شوند که حواس پرتی خوبی از عدم حضور شما (حداقل برای مدت کمی!) برای او ایجاد شود.
بازی موازی
پروفسور جین هیوز (Jane Hewes) می‌گوید: “برای تشویق کودکان به مستقل بودن و تنها بازی کردن، والدین باید این رفتار را برای آنها الگوسازی کنند.”
در کل منظور از این ایده این است که مادران یا پدران هنگامی که کودک کاری را انجام می‌دهد شما نیز در کنار او بصورت مستقل کار خود را انجام دهید. تا او ببیند که شما نیز مستقل کارتان را انجام می‌دهید. مثلا زمانی که در حال بررسی صورت حساب‌ها و پرداخت قبوض هستید، از او بخواهید نقاشی کند.
هیوز می‌گوید: “انجام فعالیت‌های مشابه در کنار کودکان فایده بزرگی دارد. این فایده بزرگ این است که کودکان از آنجایی که حواسشان به کارهای شما است، از رفتار شما تقلید می کنند. زیرا آنها می خواهند دقیقاً مثل شما باشند.”
برای بازی با کودکتان برنامه ریزی کنید!
هیوز می گوید، برخلاف آنچه ممکن است فکر کنید، تنها بازی کردن کودکان از تنها بازی کردن ایجاد نمی شود، بلکه در واقع از تعامل با دیگران ناشی می شود.
ساعت‌هایی که صرف مبارزه با اژدها، قایم باشک بازی کردن و … می‌شود، تخیل کودک را برای زمانی که خودشان تنهایی بازی می‌کنند، تقویت می‌کند.
با بازی با دیگران، کودک شما یاد می‌گیرد که نوبتی بازی کند و شکیبایی خود را توسعه دهد. مهارت‌هایی که برای اینکه وقتی نمی‌توانید آنها را سرگرم کنید، باید به تنهایی بازی کند به آنها نیاز دارد.
او را در کارهای دیگر وارد کنید!
برخی کودکان بیشتر از بقیه به توجه بزرگ‌ترهایشان نیاز نشان می‌دهند. دوست دارند با آنها درگیر انجام کاری باشند و … . بنابراین اگر وقت ندارید که با او بازی کنید، توجهتان به او را طور دیگری نشان دهید.
نیاز فرزندتان به توجه خود را با وارد کردن او در کاری که انجام می دهید، رفع کنید. برای مثال از آن ها کمک بگیرید تا ظرف ها را با شما بشویند، لباس ها را در کنار شما تا کنند، خانه را همراه با هم جمع کنید یا میز شام را تمیز کنید. زمانی که در کنار شما به انجام امور خانه می‌پردازند، سرگرم می شوند و در پایان احساس موفقیت می کنند.
به یاد داشته باشید که انجام دادن کارها توسط او، کمی کُند انجام می‌شود، بنابراین اگر این روند کمی طول کشید، وحشت نکنید.
جمع بندی
در این مطلب درباره تنها بازی کردن کودکان صحبت کردیم. روش‌هایی را به شما گفتیم تا با کمک آنها بتوانید کودکتان را عادت دهید تا به مرورِ زمان بیاموزد که تنها بازی کند و به حضور شما برای انجام بازی خود نیازی نداشته باشد. همچنین روش‌هایی را به شما آموختیم که بتوانید در حین انجام کارهای خود، نیازهای توجه فرزندتان را برآورده کنید. از این رو امیدواریم، این مطلب برای شما مفید بوده باشد و تمام سوالات و مشکلات شما پیرامون تنها بازی کردن کودکان را حل کند. به طوری که هم فرزندتان با خوشحالی بازی کند و هم شما به کارهایتان رسیدگی کنید. از اینکه این مطلب را تا پایان همراه ما بودید از شما متشکریم. اگر علاقه به آموختن مطالب پیرامون تربیت کودکان دارید، بر روی این لینک کلیک کنید.
