مقدمه
در زمان صبح وقتی شما بیدار می‌شوید، با حجم زیادی از کارها روبه‌رو می‌شوید. شما در صبح کارهای زیادی دارید و این درحالی است که به دلایل مختلف زمان کمتری نیز دارید. سعی کنید کودکان خود را به برنامه‌ها و کارهای صبح خود اضافه کنید. احتمال اینکه این تجربه شما را خسته و کلافه کند وجود دارد. همچنین ممکن است عصبانیت از جانب شما و یا فرزندان شما وجود داشته باشد.
با این حال راهکارهایی وجود دارد که والدین می‌توانند این صبح‌های پر از وحشت را به صبح‌های خوبی تبدیل کنند. در این مطلب برای کمک به والدین عزیز به توضیح در مورد مشکلات والدین در صبح های هفته پرداخته‌ایم.
کمبود وقت
در زمان صبح والدین همواره با کمبود وقت برای انجام کارهای خود روبه‌رو هستند. احتمالا در این وضعیت تصور می‌کنید که این تاخیر در کارها به دلیل این است که کودک شما صبح‌ها دیر بیدار می‌شود، اما نباید با این سرعت به این صورت تصمیم بگیرید. در این شرایط شما باید ابتدا بررسی کنید که میزان خواب کودک شما چند ساعت است. اگر کودک به اندازه‌ی نیاز خود می‌خوابد، بنابراین شما نباید روال روتین خواب کودک را اصلاح کنید، چرا که کودک به اندازه‌ی نیاز خود می‌خوابد.
میزان خواب کودکان
جولی رومانوفسکی (Julie Romanowski) مربی والدین می‌گوید: “به عنوان مثال اگر فرزندان شما ساعت 10 شب می‌خوابند و روز بعد 8 صبح از خواب بیدار می‌شوند، نباید از آن‌ها به خاطر دیر بیدار شدن ایراد بگرید. چرا که فرزندان شما فقط خواب کامل خود را داشته‌اند.”
آکادمی اطفال آمریکا می‌گوید: “کودکان یک و دو ساله به 11 تا 14 ساعت خواب نیاز دارند. این در حالی است که کودکان سه تا پنج ساله به 10 تا 13 ساعت نیاز دارند. این ارقام شامل چرت‌های روزانه نیز است. همچنین کودکان شش تا 12 ساله هر شب به 9 تا 12 ساعت نیاز دارند.”
آمادگی قبلی
اگر کودکان شما خواب کافی ندارند، مشخص است که باید روی زودتر خوابیدن کودک خود در شب تمرکز کنید. با این حال توجه کنید در موقعیتی که کودک در مرحله‌ی انتقال مربوط به خواب است، کلید موفقیت شما برای یک صبح آرام این است که شب قبل یا حداقل قبل از بیدار شدن کودک همه چیز را آماده کنید.
یکی از مادران در این مورد می‌گوید: “من یک کودک پنج ساله دارم. برای اینکه صبح‌ها بتوانم به کارهای خود برسم شب قبل تقریبا همه چیز را آماده می‌کنم و کودکم را صبح ساعت 7:30 از خواب بیدار می‌کنم که 8 صبح بتوانم از خانه بیرون بروم. خانه‌ی دو طبقه است، من برای اینکه دائما برای موارد ضروری مانند مسواک در رفت‌وآمد در پله‌ها نباشم، همه‌ی این موارد را در سرویس بهداشتی پایین گذاشته‌ام، تا بتوانم در وقت صرفه‌جویی کنم.”
ارتباط با کودک
سارا روزنسویت (Sarah Rosensweet) مربی والدین است. وی در این مورد می‌گوید: “حتی اگر آخرین چیزی است که برای انجام آن وقت دارید، سعی کنید فقط یک دقیقه با فرزندان خود در صبح ارتباط برقرار کنید. بنابراین، قبل از اینکه دائما به او بگویید: “زود باش، عجله کن، وقت زیادی نداریم و …” او را در آغوش بگیرید و بغل کنید. همین مسئله باعث همکاری بهتر و سریع‌تر کودکان با شما می‌شود.
سایر کارها
اگر همیشه دیر می‌کنید و مسئله ربطی به زمان بیدار شدن کودک شما ندارد، پس باید در کارهای مربوط به صبح خود دقیق‌تر شوید. با این کار شما می‌توانید متوجه‌ی مشکل شوید. بنابراین در زمان صبح در مقابل اینکه به خاطر تاخیر در کارهای خود عصبی شوید، دقت کنید چه کاری وقت شما را بیش از اندازه می‌گیرد.
به عنوان مثال اینکه کودک شما بند کفش خود را هر روز صبح خودش ببندد، 2 دقیقه طول می‌کشد. اما ممکن است متوجه شوید که کودک هر روز صبح 10 دقیقه برای این کار زمان صرف می‌کند. در این شرایط در مقابل اینکه از کودک بابت تاخیری که دارد، عصبی شوید، در نحوه‌ی بستن کفش‌های کودک خود دقت کنید و بررسی کنید چه چیزی باعث تاخیر در بستن نخ کفش‌ها شده است. بنابراین، به جای دعوا کردن در صبح و ناراحت کردن خود و فرزندان خود، وضعیت را بررسی کنید تا بتوانید مشکل را حل کنید.
وعده صبحانه
احتمالا شنیده باشید که والدین می‌گویند: “بچه‌ام از وعده صبحانه متنفر است.” همه‌ی ما می‌خواهیم که بچه‌ها صبحانه‌ی خود را کامل بخورند و سپس به مدرسه یا مهدکودک بروند. قطعا همه می‌دانیم که صبحانه مهم‌ترین وعده‌ی غذایی روز است. اما اگر کودک غذا نخورد چه اتفاقی می‌افتد؟
رومانوفسکی می‌گوید: “در این مورد دو مشکل وجود دارد. مشکل اول این است که بچه ممکن است بلافاصله در آن لحظه گرسنه نباشد. مورد بعدی این است که بچه نمی‌خواهد در آن لحظه کاری را که انجام می‌دهد متوقف کند تا سر میز بنشیند و صبحانه بخورد.”
برای گذر از هر یک از این سناریوها، صبحانه را بخشی از برنامه‌ی صبحگاهی خود قرار بدهید، چه کودک شما به طور معمول غذا می‌خورد یا به طور کلی تمایلی به خوردن غذا ندارد. در این موقعیت فقط نادیده گرفتن این مسئله می‌تواند کودکان را به سمت داشتن یک عادت منفی‌تر سوق بدهد. با این حال این بدان معنا نیست که شما باید کودک خود را مجبور به خوردن غذا کنید. سعی کنید در مقابل پرخاشگری و اجبار در زمان صبحانه، کمی وقت بگذارید و برای کودک توضیح بدهید. برای کودک خود توضیح بدهید که چرا می‌خواهید صبحانه مغذی را بخورد. همچنین انتظارات خود را برای کارهای صبگاهی مشخص کنید و سپس فهرستی از غذاهای مورد علاقه را با کمک کودک خود تهیه کنید. صبح از کودک خود بپرسید که کدام مورد از لیست صبحانه‌ها را در آن روز دوست دارد بخورد.
میان‌وعده
کارا روزنبلوم (Cara Rosenbloom) متخصص تغذیه است. وی در این مورد می‌گوید: “اگر هر روز برای کودک خود صبحانه را آماده می‌کنید، اما کودک شما به راحتی از آن‌ها می‌گذرد، نگران نباشید. در این شرایط به او یک میان‌وعده‌ی مغزی بدهید تا در ماشین یا هنگام استراحت صبحگاهی در مدرسه یا مهدکودک بخورد. یکی از مادران در این مورد می‌گوید: “دو کودک من از وعده‌ی صبحانه بیزار هستند. به همین دلیل من برای آن‌ها اسموتی آماده می‌کنم. آن‌ها اسموتی را در مسیر خانه تا مهدکودک می‌خورند.”
بیدار شدن زود کودکان
برخی از والدین می‌گویند: “بچه‌های ما خیلی زود از خواب بیدار می‌شوند.” آیا این زود بیدار شدن کودکان برای والدین مشکل‌ساز است؟
زمانی که بچه‌های شما زودتر از موعد مقرر شما بیدار می‌شوند، مشکل زمان زیاد بین بیداری کودک تا رفتن او مدرسه یا مهد کودک است. این فاصله‌ی زمانی زیاد باید با یک فعالیت و یا کار پر شود. چگونه این زمان اضافی در صبح را می‌توانید برای کودک خود پر کنید؟ وقتی هیچ عجله‌ی برای انجام سریع کارها و رفتن ندارید، چه کاری باید انجام بدهید؟
بازی کودکان در صبح
زمانی که کودک صبح زود بیدار می‌شود، او به سراغ بازی با اسباب‌بازی‌های خود برود. زمانی که کودک بازی می‌کند، چگونه می‌توانید بدون دعوا و یا فریاد کشیدن و تکرار بیش از حد، کودک را از بازی کردن منصرف کنید؟ Romanowski در این مورد می‌گوید: “نکته‌ی کلیدی در این شرایط این است که تعداد دفعاتی را که کودک شما مجبور است بین کارهای خسته‌کننده هر روز صبح، فعالیت دیگری را انجام بدهد به حداقل برسانید. به عنوان یک بزرگسال ما آن را اینگونه می‌بینیم: “فقط برو دندان‌های خود را مسواک بزن و برگرد.” این در حالی است که برای یک کودک، انتقال بین چیزهای سرگرم‌کننده و غیر سرگرم‌کننده به زمان و راهنمایی بسیار والدین نیاز دارد. حال باید گفت چه کسی در زمان صبح حوصله دارد که برای بچه‌ها چیزهای مختلف را توضیح بدهد؟”
وی در ادامه برای این شرایط به والدین توصیه می‌کند که قبل از اینکه به بچه‌ها اجازه بدهید بازی کنند، مطمئن شوید که کاملا آماده هستند. به عنوان مثال قبل از بازی کردن، کارهایی مانند مسواک زدن، پوشیدن لباس‌ها، آماده کردن کیف و … را انجام داده باشد. به این ترتیب نیازی نیست که در مورد بازی کردن کودک در صبح به او سخت بگیرید و همچنین خطر کمبود وقت در صبح را ندارید. برای کنترل زمان بازی کردن کودک می‌توانید از یک تایمر استفاده کنید.
جعبه‌ی بازی‌های صبحگاهی
Rosensweet پیشنهاد می‌کند یک جعبه برای فعالیت صبحگاهی ایجاد کنید. این جعبه را پر از اسباب‌بازی‌های مناسب سن کودک خود بکنید. سعی کنید که در این جعبه تنوع ایجاد کنید. هر چند وقت یک بار یک بازی جدید و هیجان‌انگیزی به آن اضافه کنید. همچنین توجه کنید که هر چند وقت یک بار بازی‌ها را عوض کنید و بازی‌های جدیدی را جایگزین کنید. این باعث می‌شود کودکان با علاقه و اشتیاق بیشتری با اسباب‌بازی‌ها بازی کنند.
رنجش کودکان
احتمالا با صحنه‌ی بدخلقی کودکان خود در هنگام بیدار شدن از خواب برخورد کرده‌اید. اگر کودک شما به طور مداوم در هنگام بیدار شدن از خواب بدخلق و رنجیده است، ممکن است در شب خواب کافی نداشته باشد. با این حال برخی از بچه‌ها بدون توجه به اینکه شب قبل چند ساعت خوابیده‌اند، بداخلاق هستند. بدخلقی و عصبانیت کودکان در هنگام صبح بسیار ناراحت‌کننده و اذیت‌کننده است. با این حال کارشناسان می‌گویند، بهترین کاری که می‌توانید در این شرایط انجام بدهید این است که احساسات کودک را بپذیرید و دلسوزی کنید.
رومانوفسکی در این مورد می‌گوید: “در این شرایط ممکن است به کودک بگوییم: “چرا این گونه بدخلقی و بدرفتاری می‌کنید؟” اما باید بدانید که این مکالمه فقط ارتباط شما با کودک را قطع می‌کند. در واقع واقعیت این است که اکثر بچه‌ها ذاتا نمی‌خواهند حال بدی داشته باشند. اما برخی مسائل باعث ایجاد وضعیت می‌شود.”
علت بدخلقی
اگر بدخقلی کودک شما یک رفتار جدید است، به دنبال دلایلی برای آن بگردید، مانند کمبود خواب، نخوردن کافی غذا یا بیماری که علائم آشکارتر آن هنوز ظاهر نشده است. همچنین زندگی کودک خود را در داخل خانه و مدرسه یا مهدکودک را ارزیابی کنید. ممکن است در مدرسه یا مهدکودک با کودک دیگری یا محیط آن مشکل دارد. همچنین ممکن است به دلیل حضور یک خواهر یا برادر جدید در خانواده یا سایر مشکلات دیگر در خانواده دچار این بدخلقی در صبح شده است. کمی همدلی لزوما مشکل را حل نمی‌کند، اما ممکن است بتوانید در وقت صرفه‌جویی کنید.
عدم تمرکز
چند بار در صبح باید از کودک خود بخواهید که کفش‌های خود را بپوشد؟ علت این لج‌بازی و عدم تمرکز در کودکان چیست؟ چه چیزی باعث کاهش تمرکز کودک می‌شود؟
نبود انگیزه پس از بیدار شدن از خواب در بچه‌ها، شکایت رایج والدین است. اینکه کودک در هنگام صبح انگیزه‌ای برای خارج شدن از خانه ندارد، منطقی است و اتفاق عجیبی نیست. شما در صبح از کودک خود می‌خواهید که آسایش و آرامش خانه را ترک کند و جایی برود که احساس امنیت کمتر و یا لذت کمتری دارد. همچنین شخص مورد علاقه‌ی خود را که شما باشید را در کنار خود در آن مکان نخواهد داشت. این مسئله باعث بی‌انگیزه شدن کودکان در صبح برای آماده شدن سریع برای بیرون رفتن از خانه می‌شود.
راهکار
رومانوفسکی در این مورد می‌گوید: “اول از همه احساسات کودکان خود در این مورد را تایید کنید. برای مثال اگر آن‌ها در حال بازی با یک اسباب‌بازی هستند، بگویید: “می‌دانم که از بازی کردن با آن لذت می‌بری. ترک مامان و بابا سخت است، اینطور نیست؟” با بیان این جملات شما سعی در همدردی با کودک خود دارید.
برای افزایش تمرکز کودک، فهرستی از کارهایی که باید انجام شود، مانند خوردن صبحانه، لباس پوشیدن و مسواک زدن را اماده کنید. برای بچه‌های کوچک‌تر که خواندن بلد نیستند، برای ایجاد یک لیست بصری، نقاشی بکشید یا تصاویر مجله را برش دهید. این لیست و یا تصاویر را در مقابل دید کودک خود قرار بدهید که در صبح بتواند آن را ببیند. بنابراین در هنگام صبح، در مقابل غر زدن و ایجاد ناراحتی برای خود و کودک خود، از آن‌ها بپرسید: “در کدام مرحله از لیست کارهای خود هستید؟”
پیشنهاد ما: مطالعه‌ی مقاله آموزش استقلال به کودکان.
حمایت
در این موقعیت از کودک خود انتظار نداشته باشید که سریع کارها را انجام بدهد و مشکلی نداشته باشد. حتی کودکانی که کاملا قادر به پوشیدن شلوار خود هستند ممکن است گاهی اوقات به شما برای کمک نیاز داشته باشند.
رومانوفسکی می‌گوید: “چرا که قطع ارتباط فیزیکی با شما برای کودک انگیزه‌ی زیادی ندارد. بنابراین یک نفس عمیق بکشید، از پله‌ها بالا بروید و در حین انجام کارهای روزمره از او حمایت کنید. همچنین به خود یادآوری کنید که او هنوز یک کودک است و نیاز به کمک و حمایت شما دارد.”
